سیگنالهای تند از طرف فدرالرزرو و دادههای ضعیف بخش تولید از اقتصادهای بزرگ سراسر دنیا موجب افزایش ریسک تقاضا در بازارهای کالایی شد و همین موضوع افت قیمت مس در هفته اول ماه اکتبر ۲۰۲۳ را به دنبال داشت. فلز سرخ برای نخستین بار از اواخر ماه مه در بورس فلزات لندن برای دوره کوتاهی با قیمتی کمتر از ۸هزار دلار معامله شد؛ زیرا نگرانیها درباره افزایش نرخ بهره در ایالاتمتحده باعث ریسکگریزی فعالان در بازارهای مالی جهانی میشود. نگرانی درخصوص احتمال رشدی دیگر در نرخ بهره آمریکا تا پایان سالجاری میلادی با افزایش غیرمنتظره فرصتهای شغلی در این کشور تقویت شد و این موضوع سیگنال افت نرخ فلزات را تقویت کرد. افزایش فرصتهای شغلی در ایالاتمتحده، واهمه از بروز رکود در بزرگترین اقتصاد جهانی را کاهش داده و دست فدرالرزرو را برای رشد نرخ بهره بهمنظور مهار تورم باز میگذارد.
نرخهای بهره بالا به معاملهگران و مشاغل تولیدی سرمایهبر فشار میآورد که این موضوع انگیزهای برای کاهش ذخایر یا تخلیه ذخایر فلزی در بازار نقدی جهت به حداقل رساندن هزینههای تامین مالی به وجود میآورد. در عین حال سختگیری فدرالرزرو از سایر بانکهای مرکزی دنیا بیشتر است و همین موضوع باعث میشود ارزش شاخص دلار نسبت به سایر ارزها بیشتر شود. افزایش ارزش شاخص دلار آمریکا خرید کامودیتیها را برای دارندگان سایر ارزها گران میکند. شواهدی از اثرگذاری فشارهای تجاری بر معاملات بورس فلزات لندن مشهود است. تخفیف بین قراردادهای نقدی و معاملات آتی سهماهه در روز دوشنبه به بالاترین سطح از سال ۲۰۰۰ رسید که نشانهای از سبقت گرفتن عرضه لحظهای از تقاضاست.
جدال تقاضا و قیمت در بازار مس
رکود در بخش تقاضا برای مس همزمان با افت شدید فعالیت واحدهای تولیدی در اقتصادهای صنعتی بزرگ اتفاق افتاده است. فعالیت کارخانههای ایالاتمتحده در ماه سپتامبر روند کاهشی به خود گرفته بود، این در حالی است که میزان تولید در سراسر آسیا وضعیت بدتری داشت.کاهش عرضه معدنی مس در دنیا ظرف ماههای گذشته باعث شده است تا ذخایر این فلز در انبارهای بورسی در کف باشد؛ اما کاهش تقاضای مصرفی برای این فلز ظرف هفتههای اخیر باعث شده است تا روند موجودی انبارهای بورس فلزات لندن افزایشی شود که این موضوع نیز سیگنال منفی قیمتی برای بازار به همراه داشته است.
آمارها نشان میدهد بر حجم موجودی مس در انبارهای بورس فلزات لندن افزوده شده؛ اما همچنان میزان موجودی کمتر از متوسط بلندمدت است. به هر ترتیب رشد موجودی مس در انبارهای بورسی نشان از آن دارد که در بازار نقدی عرضه از تقاضا پیشی گرفته است. بهای فلز سرخ در روز جمعه ششم اکتبر و در ساعت 12:55 به وقت ایران در معاملات بورس فلزات لندن به 7هزار و 943دلار به ازای هر تن رسید. تعطیلات بازار چین به دلیل روز ملی این کشور ادامه دارد و فروکش تقاضا از سوی چین نیز در افت بهای فلز سرخ طی هفته ابتدایی اکتبر موثر بوده است.
بررسی آمارها نشان میدهد که معاملات آتی مس در ماه اکتبر به کمتر از 3.6دلار در هر پوند رسید و به این ترتیب مس کمترین قیمت طی چهار ماه گذشته را تجربه کرد؛ زیرا نگرانیها از نرخ بهره بالا برای یکدوره طولانی از سوی فدرالرزرو چشمانداز تقاضا برای نهادههای صنعتی را مختل کرد. دادههای خوشبینانه PMI از ایالاتمتحده و شواهدی مبنی بر اینکه بازار کار براساس استانداردهای تاریخی ضعیف باقی میماند، ارزش دلار آمریکا را بالا برد و بازدهی اوراق خزانهداری 10ساله نیز به بالاترین سطح در 16سال اخیر رسید. رشد ارزش دلار و افزایش بازدهی اوراق خزانهداری آمریکا چشمانداز فعالیتهای صنعتی را در همه اقتصادهای بزرگ مختل میکند.
سایه بدهی سازندگان چینی بر بازارها
همچنان بازارهای کالایی دنیا با واهمه از بحران مالی شرکتهای توسعهدهنده املاک مواجه هستند؛ ترس از سرایت این بحران بدهی از چند شرکت به کل بازار مسکن و درگیری کل اقتصاد چین و در ادامه اقتصاد دنیا با تبعات آن، بازارها را با فشار کاهش تقاضا و چشمانداز منفی مواجه کرده است. در شرایطی که بازار فلزات متاثر از اخبار منفی اقتصادی غرب و شرق تحت فشار کاهشی قرار دارد، پیشبینیها از بهبود تقاضا در بلندمدت حکایت دارد. پیشبینیها و گزارشهای S&P Global و EIA اعلام میکند که میزان تقاضا برای مس نسبت به سطح فعلی تا سال 2035 دوبرابر میشود. همچنین پیشبینیهای انجمن بینالمللی مس مبنی بر افزایش 26درصدی عرضه را نادیده میگیرد و نگرانیهایی را درباره کمبودهای گسترده به وجود میآورد. در کوتاهمدت نیز میزان تولید کودلکو در نیمه اول سال حدود 14درصد کاهش یافت.
سنگآهن کانال 120دلاری را از دست داد
قیمت محمولههای سنگآهن63.5درصد برای تحویل در تیانجین به دلیل افزایش نگرانیها در زمینه بیثباتی از سوی توسعهدهندگان املاک چینی، به کمتر از 120دلار به ازای هر تن رسید. عدمپرداخت اوراق قرضه توسط Evergrande و Country Garden ترس جدیدی از سرایت مالی در این بخش به وجود آورد و چشمانداز مصالح ساختمانی را مختل کرد. دورنمای ساختوساز خاموش کارخانههای فولاد را به محدود کردن تولید سوق داد و کاهش 4.8درصدی میزان تولید در ماه اوت مانع فعالیت خرید سنگآهن شد. علاوه بر این، کارخانهها از واردات سنگآهن از چین با عیار پایینتر برای کاهش قیمت نهادهها و افزایش حاشیه سود استقبال کردند و معیارهای رقیب را در سراسر جهان تحت فشار قرار دادند. این تحولات تحتتاثیر تلاشهای دولت چین برای تحریک تقاضای مسکن در بحبوحه رشد اقتصاد کلان برای اقتصاد این کشور بود؛ زیرا پکن محدودیتهای وام مسکن در گوانگژو و شنژن را کاهش داده و به استانها اجازه داد تا اوراق قرضه تامین مالی ویژه منتشر کنند.
سقوط طلا با صعود شاخص دلار
قیمت طلا در روز جمعه به بالای 1820دلار در هر اونس رسید؛ زیرا سرمایهگذاران منتظر دادههای حقوق و دستمزد غیرکشاورزی هستند که نشان میدهد اقتصاد ایالاتمتحده در ماه سپتامبر نسبت به ماه اوت مشاغل کمتری ایجاد کرده است. پس از آن دادههایADP نشان داد رشد مشاغل خصوصی در ایالاتمتحده در ماه سپتامبر به 89هزار نفر رسید که کمترین میزان از ماه ژانویه 2021 بوده و بسیار کمتر از 153هزار مورد انتظار تحلیلگران است. قیمت شمش نیز از کاهش بازدهی دلار و خزانهداری حمایت میکند. با این حال، قیمت این فلز همچنان برای دومین هفته متوالی کاهش مییابد و در بحبوحه نگرانیها مبنی بر اینکه فدرالرزرو ایالاتمتحده نرخهای بهره را برای مدت طولانی به دلیل خطرات تورمی بالا نگه داشته است، نزدیک به پایینترین سطح خود در هفتماه گذشته باقی میماند.