ماه نورد لونا-25 روسیه قرار بود روز دوشنبه 21 اوت (30 مرداد) در قطب جنوب ماه فرود بیاید. اما پس از اشتباهی که در مانور مداری در روز 19 اوت (28 مرداد) رخ داد، سقوط کرده و به سطح ماه برخورد کرد. این گزارش را آژانس فضایی روسکوسموس روسیه منتشر کرده است. کاوشگر لونا-25 اولین فضاپیمایی بود که از دهه 1970 به این سو توسط روسیه به سطح ماه پرتاب می‌شد. در ضمن، این اولین ماموریتی بود که به منظور فرود در قطب جنوب ماه طراحی شده بود. سقوط فضاپیمای لونا-25 ضربه‌ای بزرگ به روسکوسموس است و از همین رو کمیسیون ویژه‌ای برای بررسی دلایل شکست این پروژه تشکیل شده است.
نتایج تحقیقات اولیه
آژانس فضایی روسکوسموس روسیه در روز 3 اکتبر 2023 (11 مهر) اعلام کرد که سقوط دراماتیک کاوشگر لونا-25 احتمالاً ناشی از یک خطا در رانش بوده است. یک تحلیل اولیه نشان می‌دهد که مانور مداری سرگردان، لونا-25 را به یک مسیر غیرمنتظره فرستاد. روسکوسموس در این زمینه نوشته: این یکی از دلایل اصلی است که باعث شده کاوشگر ماه در نتیجه برخورد با سطح ماه از کار بیفتد.
روسکوسموس همچنین اعلام کرد که محتمل‌ترین دلیل سقوط لونا-25 ارسال تعداد زیادی دستورالعمل به طور همزمان بوده است. این امر باعث شده که شتاب سنج یکی از واحدهای اندازه‌گیری سرعت زاویه‌ای روشن نشده و در نهایت باعث عملکرد غیرعادی سیستم کنترل یکپارچه هوابرد شود.
به بیان ساده، این داده‌های فرمان باید تنظیمات اولویت متفاوتی داشته باشند. به این ترتیب دستگاه می‌تواند ابتدا یک دستور خاص را اجرا کرده و سپس به سراغ دستور بعدی برود. توزیع دستورالعمل‌های اولویت‌های مختلف دارای درجه خاصی از تصادفی است. با این حال، شتاب سنج لونا-25 موفق به ارسال سیگنال نشد. هنگامی که آشکارساز به سرعت از پیش تعیین شده می‌رسد، سیستم کنترل نمی‌تواند سیستم رانش را به موقع خاموش کند. در عوض، پیشران را پس از اینکه برای مدت زمان مشخصی کار کرد، خاموش می‌کند.
روسکوسموس گزارش داده که موتور لونا-25 به جای 84 ثانیه برنامه‌ریزی شده، 127 ثانیه روشن باقی مانده و کار کرده است. این در نهایت باعث شده که آن را به یک مدار ناخواسته وارد کند و با سطح ماه برخورد کند.
نتیجه
از دست دادن لونا-25 یک شکست برای برنامه فضایی روسیه است. همچنین خطرات و چالش‌های اکتشاف فضایی را برجسته می‌کند. نتایج اولیه شکست این کاوشگر نشان می‌دهد که یک خطا در پیشرانه باعث سقوط شده است. با این حال، بررسی بیشتر نشان می‌دهد که داده‌های زیادی به طور همزمان به سیستم ارسال شده است. آژانس به بررسی این موضوع ادامه خواهد داد زیرا این تنها یک نتیجه اولیه است. با وجود این شکست، روسیه همچنان به اکتشافات فضایی متعهد است و قصد دارد تا سال 2025 سه فضاپیمای نسل بعدی لونا را روی ماه فرود آورد.
