به گزارش اقتصادنیوز، دومینوی کودتاها از سال 2020 در منطقه ساحل و غرب آفریقا، فرصت های تازه ای را برای ایران، روسیه و دیگر بازیگران مخالف سیاست های غرب ایجاد کرده است.ناظران می گویند با قدرت گرفتن نظامیان، نفوذ فرانسه در ساحل و غرب آفریقا کاهش یافته و پرسش هایی در باب ماحصل تحول چشم‌انداز ژئوپلیتیکی این منطقه مطرح شده است.از منر آنها، ایران و دیگر مخالفان سلطه غرب، کودتاها را فرصت ژئوپلیتیکی برای تقویت روابط قوی‌تر با آفریقا و به طور گسترده‌تر، جنوب جهانی می‌دانند.
هم صدایی تهران و مسکو در قاره سیاه
مواضع مقام های ایرانی نشان از خواست تهران جهت مبارزه با امپریالیسم غربی دارد. این در حالی است که تهران با دو کشور ساحلی – بورکینافاسو و مالی – روابط قدرتمندی دارد؛ دو بازیگری که پس از کودتاهای اخیر در اواگادوگو و باماکو از جایگاه ویژه ای برخوردار شده اند.الیویا روامبا، وزیر امور خارجه بورکینافاسو اخیرا به تهران سفر داشت و با ابراهمی رئیسی دیدار کرد. روامبا با اعلام تعهد کشورش به اصل «تقویت همکاری‌های متقابل با ایران»، تعامل با تهران را اولویت خواند.همزمان با وقوع کودتا در مالی در سال 2020 و دور شدن این کشور از پاریس، حسین امیرعبداللهیان از باماکو بازدید کرد و در آنجا درباره «اعتماد به فصل جدیدی در روابط تازه تهران-باماکو» گفتگو کرد.
همزمان روسیه نیز از اصطکاک بین کشورهای ساحلی و فرانسه فرصت سازی کرد تا بدین طریق مسکو را به عنوان تامین‌کننده امنیتی قابل اعتماد معرفی کند، چرا که بحران حاصل از فعالیت های تروریستی در این بخش از آفریقا جدی تر از پیش شده است. روسیه هواپیما، هلیکوپتر، رادارهای نظارتی مدرش را به مالی فرستاده. گروه واگنر نیز هم صدا با جمهوری آفریقای مرکزی، لیبی و سودان در تلاش برای تغییر وضعیت به نفع خود هستند. حتی حکومت نظامی نیجریه که 26 ژوئیه قدرت را در دست گرفت، از گروه واگنر کمک خواست.
راهی تازه برای دور زدن تحریم ها
به ادعای اندیشکده استیمسون اطلاعات در باب هماهنگی ایران و روسیه در ساحل اندک است. با این حال، برخی تحلیل‌گران مدعی اند که تهران و مسکو مشارکت دارند تا از طریق حمایت اقتصادی و تامین مواد غذایی و ارسال همکاری امنیتی به ارتش های قاره سیاه کمک کنند.آنها ادعا می کنند که ایران برای پرکردن خلاء ناشی از خروج فرانسه با روسیه هم صدا شده و به ارتش مالی کمک می کند تا رادیکال ها و گروه های تروریستی را شکست دهد.در این میان، اقتصاد نیز نقش مهمی در خیز تهران جهت نفوذ در قاره سیاه ایفا می کند. به واسطه تداوم تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران و شکست برجام، تهران به دنبال راه‌هایی جهت دور زدن تحریم‌ها و تقویت ساختار اقتصادی اش با نزدیکی به شرق و جنوب جهانی است.
بورکینافاسو، مالی و سایر کشورهای ساحل، مخازن اصلی طلا، اورانیوم، لیتیوم، منگنز، فسفات ها، سنگ آهک، روی، بوکسیت، نمک، گرانیت و دیگر منابع طبیعی ارزشمند هستند. معاملات بین ایران و دولت های آفریقایی می تواند به شکلی بالقوه فرصت هایی را برای شرکت های ایرانی فراهم کند تا از منابع طبیعی بهره برداری کرده و بدین طریق تحریم ها را دور بزنند. با این کشورهای در حال توسعه آفریقا برای ارائه خدمات با ایارن درگیر محدودیت هایی هستند.ناظران می گویند عزم تهران جهت نفوذ در قاره سیاه، نشان از انزوای ایران ندارد. آنها برای تتوجیه مواضع خود به خواست اعضای بریکس جهت عضویت ایران اشاره دارند. از همین رو می توان گفت، موج کودتاهای اخیر در سراسر ساحل فرصت بیشتری برای ایران فراهم کرده تا رویاروی غرب قرار بگیرد. مقام های واشنگتن و اروپا که از افزایش توانایی تهران برای دور زدن تحریم ها نگران هستند، می توانند ساحل را به عنوان میدان جنگ اقتصادی جدید با ایران ببینند.
