بازار؛ گروه صنعت: در حالی که صنعت فولاد ایران در جایگاه دهم تولید جهان قرار دارد، این صنعت نیز مانند صنایع دیگر درگیر یکسری چالش ها و مسائل خاص خود است. برای بررسی و ارزیابی آنچه این روزها در این صنعت می گذرد، خبرنگار بازار گفتگویی با «کیوان جعفری طهرانی» تحلیلگر ارشد صنعت فولاد انجام داده است که در ادامه می خوانید.
* وضعیت فعلی صنعت فولاد کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
به نظر بنده صنعت فولاد کشور با تمام کم و کاستی های موجود سنگ تمام گذاشته است. به این معنا که شرایط تحریم شرایطی بوده که ظرف دهه گذشته (به استثنای دوره برجام که چندان نیز کمک نکرد و بعد از بازگشت تحریم ها شدیدتر از قبل شد) به صورت خاص صنعت فولاد کشور را تحت تاثیر مستقیم قرار داده است. به عبارت دیگر در حالی که بسیاری از صنایع دیگر به طور غیر مستقیم تحت تحریم قرار گرفت اما شاهد بودیم که صنعت فولاد از همان ابتدا جزو لیست تحریم های اعمالی در آگوست و نوامبر ۲۰۱۸ بوده است. از سوی دیگر در طول سه سال گذشته نیز شاهد بودیم که صنعت فولاد کشور شدیدا با بحران قطع برق و گاز مواجه بوده اما توانسته در این شرایط هم تاب آوری کند و مقاومت کند.
جعفری طهرانی، تحلیلگر ارشد صنعت فولاد: افزایش قیمت وحشتناکی که در مورد لوازم خانگی و خودرو اتفاق افتاده به شرایط اقتصادی کشور، تورمی که وجود دارد و یکسری عوامل دیگر ارتباط دارد و افزایش نرخ فولاد تاثیر جزئی در این گرانی ها دارد
به عبارت دیگر، در حالی که همه بخش های این صنعت با محدودیت هایی مواجه بودند، توانسته اند مقاومت کنند و برنامه ای که در رابطه با طرح جامع فولاد تدوین شده است را توانسته اند پیش ببرند. هرچند که این برنامه نیاز به بازنگری دارد اما کلا نسبت به کشورهای منطقه و همچنین دیگر کشورهای جهان جایگاه مناسبی در صنعت فولاد داریم. با این وجود تنها نگرانی که داریم این است که آیا می توانیم همچنان جایگاه خود را در جهان حفظ کنیم و حتی ترقی بدهیم یا خیر.
*برخی صنایع دیگر همچون صنعت لوازم خانگی، خودرو و غیره که فولاد جزو مواد اولیه اصلی مصرفی آنها محسوب می شود، گرانی ها و افزایش قیمت های محصولات خود را تا حد قابل توجهی به افزایش نرخ فولاد نسبت می دهند. نظر شما نسبت به این دیدگاه چیست؟
درست است که در مورد لوازم خانگی «ورق گرم» جزو محصولاتی است که در زمینه ساخت و تولید یخچال، ماشین لباسشویی، کولر آبی و خیلی از محصولات دیگر استفاده می شود اما این افزایش قیمت وحشتناکی که اتفاق افتاده به شرایط اقتصادی کشور، تورمی که وجود دارد و افزایش قیمت محصولات خارجی بر می گردد که به تبع باعث شده که قیمت محصولات داخلی هم به همان نسبت افزایش پیدا کند. به طوری که در مورد صنعت خودرو هم شاهد هستیم که وقتی قیمت محصولات داخلی گران شد قیمت محصولات و خودروهای خارجی نیز گران می شود و وقتی خارجی ها گران می شود به علت افزایش نرخ گمرک و هزینه های دیگر، قیمت محصولات داخلی هم به همان نسبت افزایش پیدا می کند.
البته گفتنی است که درصد استفاده از ورق گرم در محصولات و لوازم خانگی از نظر وزنی قابل توجه است اما فقط آن را شامل نمی شود و عوامل بسیاری در گرانی لوازم خانگی دخیل هستند.
*در حال حاضر وضعیت تکنولوژی صنعت فولاد کشور در مقایسه با دیگر کشورها در چه سطحی است و در چه شرایطی قرار دارند؟
تکنولوژی فولادی که در کشور استفاده می شود تکنولوژی نسبتا به روزی است؛ به این معنا که ۸۰ تا ۸۵ درصد صنعت فولاد کشور با تکنولوژی «کوره قوس الکتریکی» است بقیه ۱۵ تا ۲۰ درصد هم «کوره بلند و کوره القایی» است. اما کلا تکنولوژی روز است که البته این تکنولوژی ها مربوط به ۱۰ تا ۲۰ سال پیش است.
جعفری طهرانی، تحلیلگر ارشد صنعت فولاد: اگرچه تکنولوژی فولادی کشور نسبتا به روز است اما اگر قرار باشد روزی برای سبز کردن صنعت فولاد کشور اقدام کنیم طبیعتا باید از تکنولوژی های به روزتر استفاده کنیم
با این وجود این تکنولوژی به تدریج و با توجه به نیاز جهانی به «سبز شدن و عاری از کربن شدن» صنعت فولاد رو به جلو نرفته است و شاهد هستیم که همه کشورها تکنولوژی های روز را با هدف سبز شدن صنعت فولاد دنبال می کنند. بنابراین طبیعتا اگر قرار باشد ما نیز روزی به این نیاز برسیم و برای سبز کردن صنعت فولاد کشور اقدام کنیم که البته مسیر طولانی تا آن زمان داریم، طبیعتا باید از تکنولوژی های بسیار به روزتر استفاده کنیم. درست همانطور که کشورهای منطقه در طرح های توسعه ای که دارند از تکنولوژی های به روزتر استفاده می کنند و شاهد هستیم تمام کشورهای اطراف از همسایه جنوب شرقی ما یعنی پاکستان گرفته تا همسایه های جنوبی و حاشیه خلیج فارس مثل عمان، امارات، قطر و عربستان سعودی همه از تکنولوژی های نوین استفاده می کنند که در فرایند کاهش سوخت های فسیلی است. لذا این کشورها اگر قرار باشد صنعت فولاد را سبز کنند مسیر بسیار کوتاه تری از ما پیش رو خواهند داشت.
*با این تفاسیر و با توجه به شرایط حاکم، چه چشم اندازی را می توان برای صنعت فولاد کشور طی سال ها و دهه های آینده متصور شد؟
به نظر بنده حاکمیت باید یک فکر اساسی برای رفع بحران انرژی این صنعت نماید تا این صنعت بتواند در هر شرایطی تاب آوری کند و پایدار بماند. باز هم تاکید می کنم که صنعت فولاد کشور با همه محدودیت هایی که در طول چند سال گذشته از جمله تحریم ها داشته مقاومت کرده و توانسته است جایگاه خود را به عنوان دهمین تولید کننده فولاد جهان در سه سال گذشته ثبت کند. این در شرایطی است که شانس ترقی این رده بندی و کاهش از رتبه دهم نیز وجود دارد اگر بتواند به اهداف افق ۱۴۰۴ دست پیدا کند. به هر حال حاکمیت نقش مهمی در حمایت از صنعت فولاد دارد و باید کمک کند که این صنعت پایدار بماند و نقش بخش خصوصی هم در این زمینه بسیار پررنگ است.
