کاهش تب کودک کار بسیار آسان اما حساسی است.شما میتوانید با یک سری روش های ساده تب کودک خود را به راحتی در خانه پایین بیاورید.در این مطلب از اسمارتک نیوز با روش های خانگی برای پایین آوردن تب کودک آشنا میشوید.
کاهش تب کودک و نوزاد بدون دارو در خانه
تب یک علامت شایع در بیماری ها است، اما همیشه چیز بدی نیست. در واقع، تب یک پاسخ معمول سیستم ایمنی کودک به ویروس یا عفونت باکتریایی است. اکثر کودکان سالم می توانند تب را به خوبی تحمل کنند و در شرایط عادی در حدود 3 تا 5 روز طول می کشد.
شایع ترین علت تب در نوزادان عفونت ویروسی است در بعضی موارد، دندان درآوردن نیز ممکن است باعث افزایش اندکی دمای بدن شود؛ البته در نوزادان کوچکتر، تب می تواند نشانه ای از عفونت جدی باشد. هنگامی که میبینید درجه حرارت نوزاد تان بالا می رود، می تواند باعث نگرانی برای شما شود این مشکل باعث می شود تا با پزشک تماس بگیرید یا مراقبت های اورژانسی را دریافت کنید.
نحوه اندازهگیری تب در کودکان
گاهی تب با روشهایی نظیر گذاشتن روی دست بر پیشانی فرد تشخیص داده میشود، اما برای اندازهگیری دقیق دمای بدن کودکان و حتی بزرگسالان لازم است ابزار مناسب در اختیار داشته باشید و از یک تب سنج مناسب استفاده کنید.
بهترین نوع تب سنج و بهترین مکان برای قرار دادن تب سنج به سن کودک شما بستگی دارد.
– تولد تا 3 ماهگی: برای اندازه گیری دمای مقعدی از یک تب سنج دیجیتال استفاده کنید. تحقیقات جدید نشان میدهد که تب سنج روی پیشانی نیز ممکن است به صورت دقیقی دمان بدن نوزادان را نشان دهد.
– 3 ماه تا 4 سال: در این محدوده سنی میتوانید از تب سنج دیجیتالی برای اندازهگیری دمای مقعدی یا زیر بغل استفاده کنید یا میتوانید از تب سنج روی پیشانی استفاده کنید. با این حال، برای استفاده از تب سنج دیجیتالی گوش تا 6 ماهگی کودک صبر کنید. اگر از نوع دیگری از تب سنج برای اندازه گیری دمای بدن کودک خردسال استفاده میکنید و در مورد نتایج آن شک دارید، دمای مقعدی را اندازهگیری کنید.
– 4 سال به بالا: اکثر بچه ها از سن 4 سالگی به بعد میتوانند تب سنج دیجیتالی را برای مدت کوتاهی زیر زبان خود نگه دارند تا دمای بدن آنها اندازهگیری شود. همچنین میتوانید از تب سنج دیجیتالی برای اندازهگیری دمای زیر بغل استفاده کنید یا از تب سنج روی پیشانی یا تب سنج دیجیتالی گوش استفاده کنید.
درجه تب در کودکان چند است ؟
دمای طبیعی در نوزادان و کودکان حدود 36.4 درجه سانتیگراد است، اما ممکن است از کودکی به کودک دیگر کمی متفاوت باشد. به هر صورت درجه حرارت 4/36 تا 5/37 طبیعی است و دمای بالاتر از 38 درجه سانتیگراد یا بیشتر تب قلمداد میشود و نگرانکننده است.
اگر دمای بدن کودک شما یکی از حالتهای زیر است، به معنای داشتن تب است:
- دمای مقعدی، گوش یا پیشانی برابر یا بالاتر از 38 درجه سانتیگراد است.
- دمای دهانی برابر یا بالاتر از 8/37 درجه سانتیگراد است.
- دمای زیر بغل برابر یا بالاتر از 2/37 درجه سانتیگراد است.
اگر کودک شما علائم دیگر بیماری ای مانند سرماخوردگی، سرفه، استفراغ یا اسهال را نشان داد، با پزشک خود مشورت کنید. علاوه بر این، به عنوان یک پدر و مادر، همیشه به غرایزتان اعتماد کنید؛ اگر فکر می کنید باید به پزشک مراجعه کنید، این کار را انجام دهید. در هر شرایطی، علاوه بر دارویی که پزشک تجویز می کند، می توانید این چند راهنمایی را برای کمک به کاهش تب های نوزاد خود را دنبال کنید و انجام دهید.
در اسمارتک نیوز بخوانید : سرماخوردگی نوزاد چند روزه و نکاتی که باید مادرها بدانند
علت تب در کودکان
بروز تب در ناحیه شکم و سر کودک به دلایل مختلفی از جمله وجود عفونتها در بدن و… بستگی دارد. به همین دلیل قبل از اینکه درمان خانگی مانند پایین آوردن تب کودک با گلاب را آغاز کنید باید ابتدا علت تب را بدانید، چرا که گاهی تب نشانه یک بیماری در بدن فرزند شماست.
عفونت
بیشتر تبها در بدن کودکان به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی و برخی از بیماریها ایجاد میشوند. درواقع تب با تحریک مکانیسمهای دفاعی به بدن در مبارزه با عفونتها کمک میکند. این بیماریها عبارتند از: آنفولانزا، سرماخوردگی، عفونت گوش، سرخک، آبلهمرغان، گاستروانتریت و… . در این حالت قبل از پایین آوردن تب کودک با گلاب و بهره از روشهای خانگی به یک متخصص مراجعه کنید. همچنین وجود التهاب در کلیههای کودکان و عفونت ادراری که با نشانههایی چون ادرار بدبو همراه است، از دیگر دلایل بروز تب در کودکان محسوب میشوند.
واکسیناسیون
از آنجایی که واکسیناسیون برای تحریک سیستم ایمنی انجام میشود، احتمال تب خفیف وجود دارد. در این حالت پایین آوردن تب کودک با گلاب و سایر روشهای خانگی امکانپذیر خواهد بود.
لباس پوشیدن بیشازحد
اگر نوزادان یا کودکان بیشازحد لباس پوشیده باشند یا در یک محیط گرم قرار بگیرند، دمای بدنشان بالا میرود، اما از آنجایی که تب در نوزادان ممکن است عفونتی جدی را نشان دهد، در صورت داشتن تب باید توسط پزشک معاینه شوند. البته علت قطع نشدن تب در کودکان به برخی از بیماریهای خودایمنی چون آرتریت، سرطانها، مصرف برخی از داروها مانند آنتیبیوتیکها و بیماریهای آلرژیک چون برونشیت بستگی دارد.
کاهش تب کودک و نوزاد با درمان خانگی و طب سنتی
کمپرس سرد برای کاهش تب کودک
به محض اینکه تب در کودک تان ایجاد شد، اولین کاری که باید برای کاهش تب کودک انجام دهید، قرار دادن یک دستمال مرطوب بر روی پیشانی نوزاد است. زمانی که آب در پوستش تبخیر شد، تب کاهش پیدا می کند و درجه حرارتش به سرعت کاهش می یابد. مقداری آب سرد را در کاسه ای بریزید، یک دستمال تمیز را در آب خیس کنید، آب اضافه پارچه را بیرون بکشید، سپس پارچه مرطوب را روی پیشانی نوزاد قرار دهید؛
هنگامی که پارچه گرم شد، آن را بردارید و دوباره انجام دهید، این کار را تا زمانی که تب از بین رود، ادامه دهید. شما همچنین می توانید از دستمال یا لیف مرطوب استفاده کنید و به مناطقی مانند:زیر بغل، پا، دست و کشاله ران کودک تان بمالید و مرطوب کنید تا دما کاهش پیدا کند.
نکته: هیچ وقت از آب خیلی سرد یا یخ استفاده نکنید، زیرا ممکن است دمای داخلی بدن افزایش یابد.
حمام نیمه گرم و ولرم برای درمان تب
حمام ولرم، کودک را شاداب و آرام می کند و به تنظیم دمای بدنش کمک می کند. حتی به کودک شما کمک خواهد کرد که بهتر بخوابد که برای بهبود سریعتر مورد نیاز است. برای نوزادان کمتر از 6 ماه، 2 تا 3 بار در روز حمام اسفنجی خیس به اعضای بدنش مناسب است. برای نوزادان بیشتر از 6 ماه، چند بار در روز به طور منظم آنها را به حمامی ولرم ببرید و پس از هر حمام، بلافاصله نوزادان را لباس بپوشانید.
نکته: هرگز از آب داغ یا سرد استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث افزایش دمای داخلی بدن شود.
کاهش تب نوزاد با شیر مادر
برای نوزادان کوچکتر از 6 ماهه که تب دارند، شیر مادر بسیار ضروری است. شیر مادر یک تعادل عالی از مواد مغذی است که موجب تقویت سیستم ایمنی ضعیف نوزاد می شود و برای مبارزه بیماری کودک طراحی شده است، شیر مادر به سرعت و به راحتی قابل هضم است همچنین کودک بیمار را به طور کامل هیدراته نگه می دارد، که برای بهبود سریع، بسیار ضروری است.
سعی کنید مرتبا نوزاد خود را با شیرتان تغذیه کنید. اگر کودک شما در هنگام تب، از نگهداری و پرستاری شما خوشش نمی آید، شکل مراقبت و پرستاری تان را تغییر دهید. می توانید نوزاد را در حین تغذیه با شیر مادر صاف و ایستاده نگه دارید تا کودک شما در طول تغذیه راحت تر باشد. اگر کودک شما مدل شیردهی تان را پس میزند، شیرتان را بگیرید و با استفاده از یک قاشق یا بطری، آن را به کودک بدهید.
درمان تب کودک با مایعات
برای کودکان بیمار، مهم است که میزان مصرف مایعات را برایشان افزایش دهیم. مایعات کمک می کنند تا آنها را کمی خنک کند و خود را جایگزین مایعاتی می کنند که از طریق عرق کردن، از دست رفته اند و موجب کم آبی می شوند. کم آبی بدن می تواند منجر به عوارض مختلف دیگری شود و باعث تاخیر در بهبودی شود. به دلیل داشتن تب، نوزادان ممکن است خوردن مایعات زیاد را رد کنند.
بنابراین، سعی کنید به آنها مقادیر کمی از مایعات در دفعات زیادتر بدهید. راه حل های آبرسانی خوراکی داشته باشید (هم خانگی هستند و هم به راحتی در بازار موجود است) در طول حمام ولرم برای بچه های کوچکتر از 6 ماهه برای کمک به جبران مایعات و الکترولیت ها؛ همراه با آب و محلول آبرسانی خوراکی، می توانید شیر سرد، آبمیوه و ماست سرد به نوزادان 6 ماه یا بیشتر بدهید.
کودک خود را در مکان خنک نگه دارید
هنگامی که از یک کودک بیمار مراقبت می کنید، مهم است که به طور منظم دمای اتاق را چک کنید، نباید بیش از حد گرم یا خیلی سرد باشد. اتاق نوزادان را در دمای بین 70 تا 74 درجه فارنهایت نگه دارید (21.1 تا 23.3 درجه سانتیگراد). اگر از فن استفاده می کنید، آن را در پایین ترین حالتش نگه دارید، با این حال، مطمئن باشید که کودک شما به طور مستقیم زیر فن نمی خوابد و اگر از دستگاه تهویه مطبوع استفاده می کنید، درجه را در سطح متعادل نگه دارید.
اطمینان داشته باشید، که کودک نمی لرزد و درجه حرارتش بالا نمی رود همچنین، از استفاده از بخاری ثابت اجتناب کنید، زیرا می تواند باعث گرمی زیاد کودک شما شود. نوزادان بیمار را در یک مکان خنک نگه دارید. اگر کودک خود را بیرون می برید، سعی کنید در سایه باشید.
لباسی راحت تن نوزاد خود کنید
بسیاری از والدین به اشتباه فرزند بیمار خود را با لایه های زیادی از لباس و پتو های زیادی می پوشانند. این چیزی است که والدین باید از انجام آن اجتناب کنند، زیرا ممکن است باعث عدم کاهش دما شود یا حتی بالاتر برود. نوزادان نمی توانند درجه حرارت خود را به خوبی تنظیم کنند، از این رو هنگامی که در لایه های زیادی از لباس قرار می گیرند، بیش از حد گرمشان می شوند و برای آنها کاهش دادن دما سختتر می شود، لباس پوشاندن بیش از حد از جریان یافتن هوا و گردش هوا به بدن او، جلوگیری می کند.
یک لایه لباس سبک تن نوزاد کنید و در مواقع ضروری هنگام خوابیدن یک پتوی نازک روی نوزاد قرار دهید. همچنین، کودک خود را در یک اتاق راحت نگه دارید که در آن درجه حرارت بیش از حد گرم و یا خیلی سرد نباشد.
ماساژ پا برای درمان تب
یکی از بهترین راه های آرام کردن کودک شیرین تان، مالش کف پا نوزاد با بعضی از روغن های گرم است. صرف نظر از آرامش، خواب بهتری به آنها می دهد که برای بهبود سریع تر آنها ضروری است. ماساژ پا نیز به تنظیم دمای بدن کمک می کند. مقداری روغن زیتون گرم را روی پای نوزاد با انگشتان دستتان، مالش دهید، انگشتان پاهایشان را به آرامی فشار دهید در پایان، تمام پاها را به خوبی ماساژ دهید. این کار را فقط چند دقیقه انجام دهید، و در صورت نیاز، تکرار کنید. هنگامی که به سراغ ماساژ پا می روید، مراقب باشید که بیش از حد این کار را انجام ندهید.
کاهش تب نوزاد با سرکه سیب
برای کودکان 1 ساله به بالا، می توانید سرکه سیب را امتحان کنید چون سرکه سیب، کمک می کند تا گرما از بدن خارج شود و می تواند دمای بدن بالا را کاهش دهد. برای این کار ¼ فنجان سرکه سیب خالص را در یک کاسه بزرگ از آب آشامیدنی اضافه کنید. یک پارچه را در آن خیس کنید و سپس مایع اضافی اش را خارج کنید. از این پارچه مرطوب برای حمام اسفنجی به کودکتان استفاده کنید 2 تا 3 بار در روز این کار را انجام دهید تا زمانی که تب کاهش یابد.
ریحان برای کاهش تب
پایین آوردن تب، برای نوزادانی که بیش از 1 سال دارند، ریحان بسیار مناسب است. این گیاه می تواند به کاهش گرما در بدن کمک کند. به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی و تقویت کننده ایمنی عمل می کند. چند برگ ریحان را در 2 لیوان آب بجوشانید تا محلول به نصف کاهش یابد. کمی شکر اضافه کنید و چند بار در روز کمی از آن را به کوچولوی خود بدهید. اگر کودک شما به اندازه کافی بزرگ است تا برگ های ریحان را بجود، به او در فواصل معین تعدادی از برگ های کاملا شسته ریحان بدهید.
نظارت بر دمای بدن
یکی دیگر از روش های مهم در زمانی که کودک شما تب دارد، این است که به طور منظم دمای بدن او را کنترل کنید. به دستان خود به عنوان وسیله ای برای ارزیابی درجه حرارت کودک، اعتماد نکنید در عوض، می توانید راه های مختلفی برای تعیین درجه حرارت نوزادان خود استفاده کنید:
- روش مقعدی (توسط مقعد)
- روش دهانی (توسط دهان)
- روش زیر بغل (توسط زیر بغل)
- روش پرده صماخ (توسط گوش)
به طور منظم دمای نوزاد خود را چک کنید و آن را در یک دفترچه یادداشت بنویسید. این کار به پزشک کمک خواهد کرد که تغییراتی را که در طول روزها اتفاق افتاده را بدانند و بهتر ارزیابی کند.
کنترل دمای محیط
گاهی با کاهش مناسب دمای محیط هم میتوان تب کودکان را کاهش داد. بودن در یک محیط خیلی گرم اثر خوبی روی تب ندارد. البته این موضوع به معنای کاهش دمای خانه کمتر از حد معمول نیست.
پاشویه
پاشویه کردن در تمام سنین نقش موثری در کاهش تب دارد. در کودکان برای پاشویه باید دستمال نخی را در آب ولرم قرار داده و سپس بر روی پا و شکم کودک بگذارید.
آبرسانی به بدن
نوشیدن مایعات و آب به کمتر شدن تب کمک میکند. برای نوزادان هم شیر مادر و شیر خشک میتواند موثر باشد. در صورتی که کودک شما غذا هم میخورد، در صورتی که تمایل داشته باشد به او غذا بدهید.
مالش پیاز و روغن
یک پیاز را از وسط ببرید و کف پای کودک را با آن بمالید. این کار میتواند درجه حرارت بدن را کاهش دهد. برای ماساژ کف پا میتوانید از روغن زیتون هم استفاده کنید.
پایین آوردن تب کودک با نمک
برخی پزشکان طب سنتی یکی از راه های سریع کاهش تب کودک را پاشویه یا آب نمک میدانند؛ بدین صورت که پاهای کودک را داخل آب نمکی که دمای آن نزدیک به دمای طبیعی بدن است پاشویه کنید. مراقب باشید که آب زیادی خنک نباشد.
پایین آوردن تب کودک با گلاب
گلاب خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی دارد و باعث کاهش دمای بدن میشود. برای کاهش تب کودک با گلاب میتوانید ترکیبی از آب و گلاب را به دست و پای کودک خود به طور مداوم بمالید.
استفاده از پارچه نمدار روی پیشانی
یک پارچه یا اسفنج خنک و مرطوب بر روی پیشانی و پشت گردن قرار دهید. این کار میتواند به خنک شدن بدن و داشتن احساس بهتر کمک کند. اگر از پارچه مرطوب برای کاهش تب استفاده میکنید، نباید آن را برای مدت طولانی روی بدن او قرار دهید. این کار از تبخیر آب و خنک شدن بدن جلوگیری میکند. برای این کار کافی است که فقط چند لحظه پارچه را روی پوست بدن قرار دهید.
استفاده از داروهای کاهنده تب
برخی از داروهای بدون نسخه میتوانند تب و برخی از عوارض آن مثل لرز و سردرد را تا حدی تسکین دهند. برای مثال، استامینوفن یک داروی متداول بدون نسخه است که از آن میتوان برای پایین آوردن تب در کودکان استفاده کرد. این دارو برای تسکین دردهای جزئی و سایر علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی هم استفاده میشود.
اما اگر استامینوفن اثر نداشت در شرایط اضطراری و در صورتی که استامینوفن اثری نداشت و به پزشک هم دسترسی نداشتید، میتوانید از شربت بروفن کودکان هم استفاده کنید که اثر بیشتری دارد و تب را با سرعت بیشتری پایین میآورد. گرچه این داروها عوارض کمی دارند اما در اولین فرصت با پزشک متخصص کودکان حتما مشورت کنید
پایین آوردن تب کودک با سیب زمینی
متخصصان طب سنتی میگویند که قرار دادن یک ورقه سیب زمینی در سرکه برای چند دقیقه و گذاشتن آن بر روی پیشانی کودک به کاهش درجه حرارت بدن کمک میکند.
چه زمانی ضروری است برای درمان تب به پزشک مراجعه کنیم ؟
به طور کلی، در موارد زیر با پزشک کودک خود تماس بگیرید:
– کودک شما کمتر از 3 ماه سن دارد و دمای مقعدی 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر است.
– کودک شما 3 تا 6 ماهه است و تب 38.9 درجه سانتیگراد یا بالاتر دارد و بیحال یا ناراحت به نظر میرسد.
– کودک شما 6 تا 24 ماهه است و تب 38.9 درجه سانتیگراد یا بالاتر دارد که بیش از یک روز طول کشیده است.
اگر کودک شما علائم دیگری مانند سرماخوردگی، سرفه یا اسهال دارد، ممکن است با توجه به شدت علائم دیگر، زودتر با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
توصیه های بیشتر برای کاهش تب نوزاد و کودک
- بیماری و حال کودکتان را مدام در طول روز و شب بررسی کنید.
- تب نوزاد خود را نظارت کنید و اگر نشانه های کم آبی و جوش مانندی را در او دیدید، بلافاصله با پزشک مشورت کنید.
- کودک شما حداقل هر 4 ساعت باید ادرار کند و ادرار باید رنگی روشن داشته باشد.
- اگر فرزند شما آرام نمی شود و گریه اش را تمام نمی کند، با پزشک خود مشورت کنید.
- کودک را تحت مراقبت های روزانه بگذارید تا زمانی که به طور کامل بهبود یابد.
- اگر فرزند شما داد و بیداد می کند، سعی کنید برای تسکین او، بغلش کنید و راه بروید.
- کودک تب دار را برای مدت زمان طولانی، تنها نگذارید.
- شما می توانید به کودک خود در طول تب به او مواد غذایی جامد بدهید، اما آن را مجبور به خوردنش نکنید.
- بهتر است غذاهای نرم و کم فیبر بدهید، مانند نان، کراکر و حبوبات گرم شده، مانند:بلغور، جو دوسر یا گندم بدهید.
- اگر پزشک دارو تجویز کرده است، هرگز بیش از دوز توصیه شده به فرزندتان ندهید.
- همیشه از یک دستگاه اندازه گیری برای دادن دارو استفاده کنید.
- کودکان زیر 18 ماه، را با آسپرین درمان نکنید، زیرا می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود.
- اطمینان حاصل کنید که کودک خود را با تمام ایمنسازی ها و واکسیناسیون ها محافظت کرده اید.