برنامه صف اول؛
آقای حمیدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با حضور در برنامه ”صف اول“ دوشنبه ۲۰ شهریور شبکه خبر، به پرسشها درباره این کمیسیون؛ از اصلاح ساختار بودجه تا اجرای حساب واحد خزانه پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مقدمه مجری: برنامه صف اول از امشب در اختیار روسای کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی خواهد بود چند شبی برای شنیدن حرفها و کارنامه عملکردشان و پرسش از آنها درباره آن چیزی که در کمیسیونها و در مجلس شورای اسلامی میگذرد و با نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی این نیاز مردم است که عملکرد مجلس فعلی را بهتر بدانند و بتوانند دربارهاش قضاوت کنند؛ امشب که شب اول این سلسله برنامهها است در خدمت آقای دکتر حاجی بابایی هستیم رئیس محترم کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات.
حاجی بابایی: بسم الله الرحمن الرحیم. خدمت شما و بینندگان عزیز عرض سلام و وقت بخیر دارم و تشکر میکنم از همه دولتمردان مسئولان و همه کسانی که هیئتها کمک کردند بزرگترین حماسه اربعین و قله بلندی را خلق کردند که شاید در طول تاریخ چنین قلهای وجود نداشت.
سوال: آقای حاجی بابایی این برنامه را با یک گزارش شروع کنیم و برگردیم و سوال بپرسیم از شما.
پخش گزارش
سوال: آقای حاجی بابایی از آخرین خبرهای کمیسیون برنامه و بودجه شروع کنیم که چه هست آیا گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۱ وصول شده یا خیر؟
حاجی بابایی: یکی از مسئولیتهای خطیر کمیسیون برنامه و بودجه، تفریغ بودجه است یعنی از باب نظارت اینکه بودجه مصوب شد در واقع در کشور چه اتفاقی افتاد آیا مسیر قانونی طی شد یا نشد و چه اشتباهاتی وجود داشته چه خطاهایی وجود داشته چند درصد موفق شدند که در واقع قانون را اجرا کنند؟ و در نهایت یک تحلیل برای بودجه سال آینده یعنی مهمتر از آن قسمت اول است.
استحضار دارید که دوشنبه با حضور رئیس محترم مجلس، تفریغ بودجه سال ۱۴۰۱ رونمایی شد و دارد آماده میشود که به کمیسیون برنامه و بودجه داده شود و کمیسیون بررسی کند و به صحن مجلس بفرستد و در صحن مجلس قرائت شود این روندی است که باید طی شود.
اما مهمتر از همه اینها در واقع چشم بینای مجلس است که دیوان محاسبات یکی از این ابزارهای مهم نظارتی مجلس شورای اسلامی محسوب میشود که وظیفه خطیر بررسی مصوبات مجلس را در رابطه با برنامه در رابطه با بودجه به عهده دارد و هر آنچه که در مجلس مصوب کرد او باید بررسی کند و در نهایت اتفاقی را که در بخش اجرا افتاد به مجلس دوباره گزارش کند.
سوال: الان پس وعده این است که کی در واقع؟
حاجی بابایی: به زودی امروز که دوشنبه بوده شاید هفته آینده این هفته در واقع به کمیسیون ارائه شود.
سوال:قرار بوده که امروز که دوشنبه است برسد یا نه؟
حاجی بابایی: دوشنبه قبل توسط ریاست مجلس در دیوان گزارشش در واقع داده شد و رونمایی شد حالا این باید به صورت اداری بیاید مجلس کمیسیون بررسی کند و برود در صحن مجلس و گزارشش در صحن مجلس قرائت شود.
سوال: درباره اصلاح قانون بودجه ۱۴۰۲ هم بفرماییدچه اصلاحاتی قرار است اتفاق بیفتد؟
حاجی بابایی: دولت یک لایحه بودجه ۱۴۰۲ را به مجلس ارائه کرد با قید دو فوریت البته مجلس به دو فوریتش رای نداد و به صورت یک در واقع لایحه عادی به کمیسیون آمده الان ما یک کمیتهای را مشخص کردیم که این کار را بررسی کرده از این ۲۰ موردی که دولت پیگیری کرده چند موردش لازم است که اصلاح شود و دست دولت را باز بگذارد که دولت بتواند قانون بودجه ۱۴۰۲ را خوب اجرا کند. این کمیته کارش را آماده کرده امروز قرار بود این را بررسی کنیم، به دلیل دو موضوع دیگری که خیلی فوریتش بیشتر از این بود ما امروز مشغول شدیم یکی دو فوریتی بود که طرح دوفوریتی بود که امروز در مجلس مصوب شد ما باید آن را بررسی میکردیم که این هفته در صحن مجلس ببریم و مصوبش کنیم بحث برنامه ششم است برنامه ششم با توجه به اینکه ما تا پایان شهریور تردید کرده بودیم و فکر میکردیم که برنامه هفتم بتواند تا پایان شهریور ماه به قانون تبدیل بشود و نشد ۶ ماه دیگر برنامه ششم را تمدید کردیم. امروز در کمیسیون هم رای آورد مصوب شد احیاناً فردا یا پس فردا در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت که این مصوب شود و برود شورای نگهبان تایید شود و برگردد بیاید مجلس. ما شاهد بیبرنامگی در کشور نباشیم حالا تا برنامه هفتم روندش را طی کند و مصوب شود زمان میبرد هر چقدر زمان برد، ولی در آنجا مصوب کردیم که تا وقتی که برنامه هفتم در واقع لازم الاجرا شود برنامه ششم ادامه پیدا کند به این دلیل ما این دستور را در دستور کارمان داشتهایم.
نکته دوم یک کار مهم دیگر داشتیم حالا شاید سوال بعدی شما باشد در مورد برنامه هفتم بود که آن هم در واقع ما در کمیسیون برنامه و بودجه، چون کمیسیون تلفیق کارش را تمام کرده حالا که میخواهد گزارش را داده به صحن مجلس و بارگذاری شده برای نمایندگان که مشاهده بکنند و به احتمال زیاد هفته آینده در دستور کار مجلس باشد نمایندگان تا پنجشنبه فرصت دارند که پیشنهادات جدیدشان را در رابطه با این گزارش کمیسیون تلفیق به صحن مجلس ارائه کنند و کمیسیونها هم گفتهاند که دو روز فرصت دارند حالا شاید افزایش هم پیدا کند تا نظرات و دیدگاه خودشان را بدهند. یک جلسه سنگینی را ما امروز داشتیم با حضور آقای منظور، گلایههایی را دولت در رابطه با برنامه داشت که اعلام کردند گفتند که گلایهمندی وجود دارد که نسبت به بعضی از مصوبات یا مسائل گوناگون قرار شد که ما جلسهای را فردا ساعت ۷ صبح داشته باشیم در کمیسیون برنامه و بودجه و ادامه بدهیم تا شب یعنی در واقع کمیسیون صحن مجلس نرود و در واقع ادامه این کار از ساعت ۷ داشته باشد دولت هم حضور پیدا کند و دوستان ما هم حضور داشته باشند آنجا مواردی را دولت یک سری گلایهبندیهایی را دارد یک بازنگری شود پیشنهاداتی برایش آماده شود و احیاناً این پیشنهادات به صحن مجلس برود و بتواند یک وفاقی را بین دولت و مجلس ایجاد کند، چون برنامه به هر حال برنامه دولت است و برنامه دولت باید وقتی در مجلس مصوب میشود رضایت دولت در آن وجود داشته باشد وگرنه مدت ۵ سال زمینه گلایهمندی و نگرانیها به وجود خواهد آورد.
یک سری گزارش را رئیس سازمان برنامه و بودجه داشتند نگرانیهایی را اعلام کردند بار مالی را اعلام کردند بعضی موارد را نگران بودند که در کمیسیون مفصل و مشروح گزارش دادند نمایندگان هم صحبت کردند در مجموع جمعبندی ما این شد که کمیسیون برنامه و بودجه یک ورودی برای رفع مشکل پیدا کند و از ساعت ۷ صبح جلسهای را داشته باشد ان شاالله بتوانیم به یک جمعبندی خوبی برسیم و رضایت طرفین و عمومی را داشته باشیم.
سوال: مهمترین اولویتهایی که در بودجه دنبال شده در این چند سال چه بوده چه تغییر محسوسی شما میتوانید بگویید که پیدا کرده بودجهریزی این ۴ سال با سالهای قبلش؟
حاجی بابایی: جناب قدسی، اینجا یک صحبتی را داشتیم، اما مشروح نبود ببینید وقتی میگوییم بودجه یعنی حسابرسی حکمرانی کشور است در یک سال چه مخارجی دارد و چه درآمدهایی دارد این بودجه است در یک نگاه و از یک منظر از دو قسمت تشکیل شده منابع و مصارف درآمدها و هزینهها وقتی میگوییم اصلاح قانون بودجه یعنی درآمدهایمان را درست کنیم خرجمان را درست کنیم وقتی میگوییم ناترازی یعنی اینکه بین درآمدها و خرجمان ترازی وجود ندارد. ”خدا را بر آن بنده باید گریست که دخلش نوزده بود خرج بیست“. این را از قدیم گفتند باید یک کاری بکنیم که دخل و خرج همدیگر تراز شود اینها حرفهایی است که اصلاح بودجه ناشی از این است و بعد خروجیاش این اتفاقات بیفتد. این کار را مقام معظم رهبری بارها اعلام فرمودهاند مجلس هم شروع کرد، اما ما از اول هم اعلام کردیم این کار مجلس نیست که این کار را شروع بکند اصلاح ساختار بودجه را باید دولت بنشیند بنویسد و بیاورد مجلس مصوب کند ما البته یک پیش درآمدی را شروع کردیم یک کاری را انجام دادیم چند تا ماده را مصوب کردیم گامهایی را برداشتیم الان استحضار دارید که ما در برنامه هفتم یک قسمت به نام اصلاح ساختار داریم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی هم پس از چندین جلسه به خودش اختصاص داده متنی آماده شده در رابطه با اصلاح ساختار بودجه که این اصلاح ساختار بودجه دو تا کار را باید انجام بدهد یکی اینکه درآمدهای کشور را شفاف و واقعی کند و بتواند در واقع یک منابعی را تعریف کند که منابع پایدار کشور باشد و ما بر اساس آن منابع بتوانیم خود منابع هم یک تعریف دارند منابع چیست منابع ما نفت است مالیاتهاست چیز دیگری که نداریم یک سری هم میشود در واقع عوارض و سایر مسائل حالا خیلی عددی نیست ما باید نفت را تعریف کنیم چه کار باید کنیم.
یکی از کارهای مهم و اساسی که در ساختار تعریف میشود شفاف سازی جایگاه نفت است هم در برنامه دارد انجام میپذیرد و هم در جاهای دیگر هم دارد شکل میگیرد یعنی شفاف به دولت بگوییم که آقای دولت، نفتی که میفروشی مال تو نیست نفت باید خرج عمران کشور شود برای تولید برای زیرساختها سرمایهگذاری ما کل نفتی را که میفروشیم این نفت را میریزیم به حساب صندوق توسعه یعنی در واقع در آن جا نگه میداریم به بخش خصوصی و به همه کسانی که بخواهند سرمایهگذاری کنند وام ارزی میدهیم یک قسمت هم وام ریالی میدهیم که آقا برود کارخانه راه بیندازد اتوبان راه بیندازد راه آهن راه بیندازد اشتغال را درست کند سرمایهگذاری را درست کند. این را داریم تنظیم میکنیم این خیلی حرف بزرگی است که من دارم میزنم شاید به نگاه اول این است که آقا چرا نشد خیلی تلاش شده در این سالها، اما بالاخره وقتی مقام معظم رهبری به یک جایی میرسند که آقا رابطه دولت و نفت باید مشخص شود در سیاستهای برنامه هفتم میاد اینجا باید یک فکر اساسی برای این کرد و داریم میکنیم یعنی داریم به جایی میرسیم که هم مجلس قدرتمند است و هم دولت قدرتمند است و اینها آمدهاند میدان. شورای عالی هماهنگی اقتصادی آمدهاند میدان که ما رابطه نفت با دولت را تعریف کنیم. نفت حیات خلوت دولت نیست که هر وقت خواست خرج کند کم آورد زیاد آورد حالا آیا دولت میتواند ما اینکه گفتیم نفت را بریزیم در صندوق ادامه بدهد زندگیش را نه نمیتواند مثلاً به دولت بگوییم آقای دولت ما به شما از الان سالانه ۲۰ میلیارد دلار میدهیم برای هزینههای دولت، ولی بهت میدهیم قرض تو نباید یک ریال از نفت مصرف کنی ما بهت ۲۰ میلیارد دلار میدهیم قرض، چون من عدد را مثال میگویم باید مصوب کامل شود تا من بگویم دیگر ۲۰ میلیارد دلار بهت میدهیم و شما بر اساس این ۲۰ میلیارد دلار برو زندگیت را اداره کن برو کشورت را اداره کن بقیه پول در اختیار صندوق است و این صندوق است که باید پول را خودش اخیرا حالا صندوق را هم عرض میکنم برای این هم فکری کردیم که اگر این اتفاق بیفتد اگر دیدیم دولت وضعش بهتر دارد میشود سال بعد این ۲۰ میلیارد میشود ۱۵ تا سال دیگر میشود ۱۲ تا سال دیگر میشود ۵ تا و سال بعد آقا صفر نفت کلاً فروش میرود این سرمایه را از اینجا برمیداریم تبدیلش میکنیم به این سرمایه این یک نکته مهم و کلیدی یک چیز هم اینجا مهم است خود صندوق است صندوق هم داریم این شفافیت را در آن به وجود میآوریم خود صندوق هم چه اشکالی دارد ورود پیدا کند سرمایه گذاری کند و هم وام بدهد و هم سرمایهگذاری کند و بعد هم در یک منطقه محروم وارد شود یک کارخانه بزرگ و شرکت داشته باشد مشارکت داشته باشد یک کارخانه بزرگ را راه بیندازد ۲ سال دیگر واگذارش کند دوباره به مردم پولش را بگیرد بیاید جای دیگر سرمایهگذاری کند یعنی برود کمک مردم نه اینکه خودش سرمایهگذاری کند.
سوال: اینکه میشود دوباره مثل تکرار ورود دولت به فعالیتهای اقتصادی؟
حاجی بابایی: نه؛ این مساعدت یک موقع است شما سرمایهگذاری میکنید خودت میخواهی سرمایهگذاری کنی و خودت مالک باشی نه آقا شما دو سال وقت داری این را سرمایهگذاری کنی واگذار کنی مثلاً این خودرو را بساز برو یکی دیگر بساز مردم را کمک کن در اینکه بتوانند ورود پیدا کنند سرمایهگذاری کنند یعنی مساعدت مردم آن هم نه برای همیشه تا وقتی که این قسمتها و مناطق محروم و جاهای گوناگون ما اینها توانمند شوند مثل همان کمکی که به دولت میکنی، اما اصلش دولت نباید بماند و در آنجا سرمایه را داشته باشد و مالک باشد.
سوال: و چه تضمینی است که اصلاً همین راه اندازی درست انجام شود؟
حاجی بابایی: آن یک بحثی است که برمیگردد به نظارت که باید در نظارت بحث کنیم بله
سوال:دولتی که همین حالا در بسیاری از جاها عملاً بنگاههایی که دارد و ورشکستهاند و زیان ده هستند و تجربه خوبی ندارند؟
حاجی بابایی: صندوق دولت نیست.
سوال: درسته دولت نیست، ولی به هر حال صندوق بخش خصوصی هم نیست؟
حاجی بابایی: صندوق دولت نیست، ولی دولت چسبندگی خودش را دارد یک جایی ضرر میکند میخواهد از این پول برداشت کند، اما صندوق اینطوری نیست در صندوق کسی مالک نیست هیئت امنایی دارد که مثل بانک است سرمایهگذاری میکند برمیگرداند سر جای خودش یعنی مخارج ندارد بگوییم که آقا ۱۰ هزار کارمند دارد باید برود خرج اینها بکند و یا کارهای دیگر نه این نیست بنابراین پس در منابع حالا من خیلی حرف هست همه رو نمیتوانم بگویم این دارد تعریف میشود پس اگر ما این کار بزرگ را انجام دادیم خیلی حرفها را زدیم.
سوال: قطع وابستگی به نفت؟
حاجی بابایی: بله قطع وابستگی به نفت بعضیها میگوییم قطع وابستگی به نفت تو ذهنشان این است که اصلاً ما نفت برداشت نکنیم یعنی قطع جاری دولت از نفت یعنی دولت نباید نفت را بفروشد خرج هزینه خودش بکند باید برود یک کاری انجام بدهد یک تولیدی انجام بدهد تورم را جلویش را بگیرد اشتغال ایجاد بکند مردم را توانمند کند حقوق بگیر را سر پای خودش بنشاند کمیته امداد ما را سر پای خودش بنشاند نمیدانم افراد بتوانند خودشان شنا بکنند نه اینکه ما همه چیز را در واقع بخواهیم در اختیار او قرار بدهیم نتواند زندگیاش را اداره بکند مثل امروزی که خیلیها این مشکل را دارند بنابراین این روند درست اقتصادی است که در کشور باید شکل بگیرد.
بحث دوم مالیاتها است این هم باید اصلاح شود دیگر اصلاحات خوبی انجام شده تا الان یعنی ما برای سال ۱۴۰۲ حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی مان خواهد بود که تحقق پیدا میکند و حدود ۷۲۰ تا ۷۳۰ این محدوده این نسبت به ۲۰۰۰ میلیارد تومان بودجه کشور یعنی حدود ۳۶ تا ۳۷ درصد یعنی ما ۳۶ تا ۳۷ درصد از بودجه کشورمان را از طریق مالیاتها داریم کسب میکنیم یعنی حدود ۴ درصد ”GDP جی دی پی (تولید ناخالص داخلی) “ باید به ۱۰ درصد حداقل برسد یعنی ما بتوانیم حدود دو و نیم برابر مثلاً ۸۰۰ تا را بکنیم ۲۰۰۰ تا یعنی الان ۲۰۰۰ میلیارد تومان بودجهمان است ما باید ۲۰۰۰ میلیارد تومان مالیات داشته باشیم، اما معنایش این نیست که این مالیات باید به شکل این باشد که یقه مردم را بگیرد و فشار سنگین روی تولید و فلان راهکارهایی که باید تعریف شود از پنهان مالیات از جاهای گوناگون مثل در واقع پایههای مالیات را افزایش دادن معافیتها را تعریف کردن فرار مالیاتی را بودجه کشور را افزایش دادن تولید را افزایش دادن سرمایهگذاری را افزایش دادن اینها یک چیزهایی است که بتواند این مالیات را در اختیار ما قرار بدهد مثال بزنم برای شما یک بارم برای شما مثال زدم عرض کردم ما یک بار حذف خودرو داریم الان باید نفت بفروشیم غیر مستقیم کمک کنیم که خودرو سرپا بایستد به جای این کار این خودرو را باید واگذار کنیم مردم بروند کارشان را انجام بدهند درست کنند بیاورند و مالیات هم به دولت بدهند پایههای مالیاتی مان هم افزایش پیدا کند.
سوال: ببخشید منظورتان این بود که برای اینکه باز روشنتر شود منظورتان این بود که کسانی که دارند مالیات میدهند مالیات بیشتری قرار نیست بدهند؟
حاجی بابایی: احسنت؛ بلکه کمتر بدهند بعضیها یعنی اینکه تولید کاهش پیدا کند اصلاً خرده پای ما کاهش پیدا کند فروشگاههای خرد ما اینها عموم مردم کف خیابان زندگیشان با همین
سوال:، ولی اینهایی که مالیات نمیدهند گوشی فروشها طلا فروشها؟
حاجی بابایی: یا مالیات کم میدهند یا یک گپی وجود دارد من عرض میکنم این گپ دولت یک قدم برداشت اینجا خیلی سخت است قدم برداشتن اسمی هم نمیبرم، چون فوری اثر میگذارد یک گپهایی وجود دارد ما برق را یارانهای میدهیم به شما گاز هم یارانهای میدهیم به شما آب هم یارانهای میدهیم به شما، شما تولیداتت را به نرخ آزاد میفروشی بعد ارز هم میفروشی، اینجا مالیاتش کجاست این فاصله باید پر شود یا او باید یارانهای بفروشد بدهد به دولت باید پول آب و برق و گازش قیمت طبیعی باشد این گپهایی که وجود دارد فراوان، اما عمده همه اینها را من گفتم یک قسمت به این اضافه میکنم تا بروم آن هزینه را بگویم.
سوال: الان ببخشید اینهایی را که گفتهاید را در برنامه هفتم دیدهاید؟
حاجی بابایی: بله اینها دارد میآید نه فقط در برنامه هفتم ما الان شورای عالی هماهنگی اقتصادی ماهها است دارد بحث میشود دولت هم آمده پای کار نیست مجلس دولت هم آمده پای کار اصلاً جز سیاستهای ۲۶ گانهای است که مقام معظم رهبری ابلاغ کردهاند امروز همه به جمعبندی رسیدهاند که این کار باید انجام شود راهی هم نیست انتخاب هم ندارد و باید برویم حتی یک جاهایی ما باید قوانین مربوط به اصل ۴۴ قانون اساسی را هم تغییر دهیم یک جا اصلاً موقوفش کنیم یعنی جلویش را بگیریم بگوییم نگهدار من میخواهم جلوتر بروم من الان پیشنهاد کمیسیون تلفیق دادی رای هم آورد ما میگوییم آقا سیاستگذار خارجی داریم برای مثلاً اکتشاف نفت میگوییم اونجا حریم قرمز نظام جمهوری اسلامی و دولت است درسته، اما بالاخره این وقتی میخواهد برود تولید نفت باید بکند دیگر ما الان ۴ میلیون بشکه را که نمیتوانیم مشکلمان را حل بکنیم باید برویم روی ۵ میلیون ۶ میلیون، اما سرمایهگذاری به دلار میخواهد که شما سرمایهگذاری کنید تا اکتشاف یعنی شما استخراج نفتت بالا تولید نفتت سال هاست همه دوست دارند این کار را انجام بدهند، اما نمیشود کی باید سرمایهگذاری کند فلان سرمایهگذار بیاد چرا آنها بیایند پتروشیمیهای ما وارد بشوند این را ما مصوب کردیم خیلی هم فشار روی آن بود آقا اگر این بیاید اینجور میشود آنجور میشود بالاخره پتروشیمی داخلی ایرانی ما بهتر از شرکت شن است که بیاید برای ما سرمایهگذاری کند اعتماد ما به این بیشتر است تا آنکه باید این بیاید و سرمایهگذاری بکند یعنی میخواهم بگویم میدان سرمایهگذاری دارد میشود خصوصی نه دولت میدان خصوصی و مردمی بودن اقتصاد را داریم افزایش میدهیم.
سوال: چیزی که مصوب شده دقیقاً چه است؟
حاجی بابایی: ببینید بخشهای خصوصی و غیردولتی میتوانند در سرمایهگذاری برای اکتشاف نفت و از این گونه ورود پیدا کنند البته یک تعریف دارد چقدر اینها چقدر آنها.
سوال: مگر تا به حال نمیتوانستند یعنی اجازه قانونی نداشتند؟
حاجی بابایی: بله بالاخره اصل ۴۴ دارد فلان دارد بالاخره اینها باید یک سری کاراش را انجام دهند البته این بحث هم من نمیخواهم حالا خیلی زمان نداریم، اما بحث دوم هزینهها است شما یک جا میگویید که من آقا درآمدم را کنترل کردم درآمدهایم را پایدار کردم شما هر چقدر هم درآمدت را پایدار بکنی تا برای هزینت تک تعیین و تکلیف نکنی امکان اداره کردن و تراز بودجه امکان ندارد که من شما بعداً بپرسید که شما چه کاری در این دو یا سه ساله کردید با توجه به این حرفهایی که میزنید چه اقداماتی انجام دادید خوب ما برای هزینههایمان داریم فکر میکنیم هزینهها چه است یک هزینههایی تا میگوییم باید هزینهها را کاهش دهیم یا مدیریت بکنیم در ذهن خیلیها میخواهد این خطور کند که آقا حقوقها را میخواهید کم کنید حقوقها را نباید اضافه کنید حقوقها را نباید عادلانه کنید نه اتفاقاً آنها را باید عادلانه بکنیم باید اضافهاش هم بکنیم باید تعریف هم بکنیم، اما پس حرف شما منظورت چه است منظور من این است این همه عائلهای که دولت دارد نباید داشته باشد آقا عائله چه است معلمها را میگویید وزارت کشوری را میگویید نه آقا آنها باید باشند بهداشت است امنیت است پس چه میگویید میگویم آقا کی گفته که دولت باید شرکت داشته باشد شرکتش را واگذار کند دولت شرکت دارد شرکت قوانین خاص خودش را دارد با ۲۰۰ شرکت زیان دهنده کی گفته دولت شرکت داشته باشد و زیان بدهد از آن طرف حقوق ۵۰ میلیون تومانی هم ندهد.
سوال: در کجا ۲۰۰ تا هستند در کل دولت که خیلی بیشتر از اینها است نیست؟
حاجی بابایی: نه حدود همون ۲۰۰ تا است مثلاً ۷۰ تا ۸۰ تا بیشتر هرچه از ۳۷۰ یا ۳۸۰ تا
سوال: پس چطور در بسیاری از موارد حالا اسماً زیانده نیستند، ولی در عمل زیاندهاند یا عددها انقدر پایین است که در مقایسه با آن سرمایهای که آنجا خوابیده و دارد کار میشود خیلی ناچیز است و عملاً آن هم زیان است حالا نمیخواهم اسم ببرم بسیاری از مجموعه صندوق بازنشستگی مثلاً چه وضعیتی دارند؟
حاجی بابایی: این شرکتها درست شدند که درآمد هزینههاشان با همدیگه بخواند من، چون اسم نمیبرم هر جا را بخواهم اسم ببرم یک موجی درست میکند درآمد و هزینههایشان هم با هم مساوی باشد اینها را درست کردیم و هزینههایشان رفته بالا خرجشان شده شرکت درآمدشان شده اداره به همین دلیل ما هر سال از بودجه نفتمان بودجه مالیاتهایمان باید پول مملکت را تسهیل کنیم به این حال میگوییم آقا اگر این شرکت درآمد و هزینهاش با همدیگه بخواند یا اگر نمیخواند شرکت نباشد اگر این را ما آوردیم در برنامه یعنی به دولت یک اجازه دادیم دولت میتواند هرجا اراده کرد ادغام کند حذف کند اضافه کند این چهار تا را با همدیگه ادغام کند این دو را حذف بکند بفروشد واگذار کند یک قدرت بسیار بالایی به دولت، چون راهی وجود ندارد ما یک جاهایی بالاخره توی کشور دولت حاکمیت است ببینید آموزش حاکمیت است امنیت حاکمیت است بهداشت حاکمیت است و بعضی از موارد دیگر اینها حاکمیت هستند دولت هر کاری میکند باید برای اینها خرج بکند حاکمیت هم باید خرج بکند ما میگوییم بقیه را کوتاه بیاید به اینا برسد شما بهداشت و آموزش مردم را درست کن امنیت مردم را درست کن یه کار فرهنگی انجام بده اینها جزو آموزش محسوب میشوند، ولی اینها جزو فرهنگی و آموزش و اینها محسوب میشوند خوب به اینها برس شما اگر میخواهی فرهنگت درست شود آموزش درست شود بهداشتت درست شود امنیتت درست شود باید پول خرج کنی با گدایی نمیشود ما آموزش راه بیندازیم یا امنیت راه بندازیم یا کارمندمان را راه بندازیم شما به آن برس آن وقت به مردم خدمت میکنی و قسمتهای دیگر هم بده به خود مردم اداره کنند ما اصلاً نیاز نداریم خودرو دولت بسازد بگذار خود مردم انجام بدهند اگر مردم نتوانستند شما به کمکش بپرداز تا زمانی که بتواند خودش این کار را انجام بدهد اینکه پس میگوییم باید دولت مدیریت کند هزینههایش را یعنی نوع اقتصاد ایجاد بکند که دولت برود به سمتی که امام فرمود هرچه را مردم میتوانند داشته باشند، اما یک جایی که نتوانست دولت ورود پیدا بکند میگوید مردم نمیتواند من باید این کار را بکنم خوب این هم کار آسانی نیست. من میخواهم بگویم برنامه هفتم باید بتواند ببینید من دارم میگویم باید هنوز آن کامل تلفیق این بایدش کامل نیست باید برود توی صحن و یک سری اصلاحات بخورد برنامه باید بتواند دولت را چنان مقتدر کند که دولت بتواند به شکلی تحول ایجاد بکند در اقتصاد کشور که ما هر چقدر قدم بگذاریم جلوتر تورم کاهش پیدا کند معیشت مردم افزایش پیدا کند سرانه در واقع عمومی کشور افزایش پیدا بکند و مردم حس کنند هر روز به یک قله در واقع آرامش بیشتری دارند میرسند و تکیه میکنند این هدف برنامه است و آن نوع نگاهی است که امروز عموم و مسئولین ما دارند دنبال میکنند که این اتفاق بیفتد و شکل بگیرد هم در برنامه هم در بودجهای که باید ما بر اساس برنامه مصوب بکنیم.
سوال: برای برنامه هفتم دربارهاش صحبت کردیم، ولی شاید من متوجه نشدم که کی قرار است بالاخره به صحن بیاید؟
حاجی بابایی: این هفته تا پنجشنبه که نمایندگان فرصت دارند که پیشنهاداتشان را بدهند طبیعتاً باید روز یکشنبه هفته آینده بر اساس آیین نامه در صحن باشیم.
سوال: یعنی این جلساتی هم که قرار است با دولت داشته باشید و نگرانیهای آنها را برطرف کنید هرچه باشد در آن دو سه روز انجام میشود؟
حاجی بابایی: باید حل بشود دیگر موادی آماده شود خوراکی آماده شود این خوراک در قالب پیشنهاد کمیسیون برنامه بودجه در صحن مجلس ارائه شود و ماده به ماده که بررسی میکنیم یک جاهایی قرار است اصلاحاتی ایجاد شود ایرادی انجام شود و بتواند پیشنهادش را مطرح بکند و در مجلس رای گیری شود.
سوال: درباره برنامه ششم ۳۰ درصد گویا تحقق داشته؟
حاجی بابایی: این سوال سوال بسیار قشنگی است که من یک حرفی بزنم اینجا بالاخره ببینید برنامه همینطور که از اسمش مشخص است یک بودجه ۵ ساله است برنامه یک بودجه ۵ ساله است برنامه ۵ تا بودجه یک ساله است اینجوری میشود دیگر یا یک سال بودجه یک پنجم برنامه است ما برنامه را مینویسیم. برنامه یک اصولی دارد مثل یک ساختمان شما کنار یک رودخانه یک ساختمان ساختی و برایش ۱۰ تا ستون زدی و این اتاقها هم آوردی و ساختی میگوییم آقا این یک برنامه است بعد از یک مدتی این ساختمان با مشکل مواجه میشود یعنی چی یعنی رودخانه آبش دو برابر آمد بالا خونه چه اتفاقی میافتد براش خاصیتش از دست میرود دیگر ببینید ما وقتی که میشینیم برنامه مینویسیم برنامه درست است وقتی برنامه ششم را ما نوشتیم ۱۰۰ سیاستهای کلی را در آن اعمال کردیم سیاستهای کلی اعمال کردیم سیاستهای کلی هم همانهایی که عقلشان میرسد نشستند و کلی کار کردند پس رفت مجمع و تایید شد همه هم گفتند آقا دو سه جا گیر داشت اینجا نیامده آنها هم رفتیم اضافه کردیم کلاً سیاستها را آوردیم خوب ما نشستیم تنظیم کردیم گفتیم آقا بالاخره ما میخواهیم نفت را بفروشیم بشکه مثلاً ۳۰ دلار هر دلاری مثلاً انقدر هر بشکه نفت انقدر دلار درآمدمان میشود مثلاً انقدر هر دلار هم مثلاً ۱۲۰۰ تومان است ناگهان دلار میشود ۵۰ تومان یکباره ما تحریم میشویم به جای ۲ میلیون و پونصد هزار بشکه نفت بفروشیم مثلاً ما قرار است مثلاً ما در برنامه ششم ۷۷۰ هزار میلیارد تومان ما سرمایهگذاری کنیم قرار است حدود ۳۰ میلیارد دلارش سرمایهگذاری خارجی باشد قرار است ۱۸۰ میلیارد تومانش بانکها سرمایهگذاری کنند خب ما اینها را مثلاً بخش خصوصی انقدر یعنی تشکیل میشد و ۷۷۰ هزار تا میشد. حالا اینها را ما میخواهیم سرمایهگذاری کنیم ۳۰ تای خارجیاش نشد باید از این طرف بانکها ۱۸۰ هزار میلیارد تومان را سرمایهگذاری نتونستند بکنند نه اینکه ما بد پیش بینی کردیم ما پیش بینی کردیم، اما تحولات اقتصادی که در جامعه به وجود آمده بانک ما را برد توی بورس قانون وضع کرده بودیم قانون وضع کردیم رفع موانع گفتیم بانکها اجازه ندارند با واسطه بروند توی بورس شرکت بکنند حالا یک جا آمدیم به دلیل اضطرار گفتیم خودشان هم بروند آقای بانک پولش را میبرد در سرمایهگذاری کارخانه راه بندازد یا در بورس این اتفاقها میافتد و برنامه بیچاره چه کار بکند شما قرار است مالیاتهایت انقدر باشد نفتت تغییر میکند ببینید ستونهایی که برای برنامه تعریف میکنیم ۲ متری تعریف کردیم یکباره آب شده ۵ متر برنامه چه اشکالی دارد میگوییم آقا پیش بینی ما این است ما پیش بینی کردیم، اما سیاستهای گاهی وقتها حاکمیتی کشوری جهانی اقتصادی دشمنانند داخلیاند خارجیاند همه اینها دست به دست هم میدهند و یک اتفاقاتی میافتند آن اتفاقات باعث میشود که برنامه شاید اجرا نشود بعضی جاهای برنامه چرا اجرا میشود و بعضی جاهایش نه ما برنامه را مثلاً یک جایی اجرا نکردند کجا حساب واحد بانک مرکزی در برنامه ششم است دیگر قرار بود همه حسابها یکی شود چرا این را اجرا نکردند قابلیت اجرا نداشته یا دولت زمان نخواسته اجرا بکند نکردند شما ممکن است الان بپرسید پس شما چیکار کردید.
سوال: همین دیگر. یک گزارش ببینیم راجع به حساب خزانه بعد برگردیم.
حاجی بابایی: ما گزارش را میبریم در مجلس گزارشها فرستاده میشود به قوه قضاییه آن را میفرستد به مسئولین ذیربط این کار ماست ما همه کارها را انجام میدهیم چرا انجام ندادی چرا شما الان توی مجلس همین کار را در دو سه هفته آینده میآید اعلام میشود ریز تمام ادارات همه اعلام میشود انقدر تخلف اجرا و میفرستیم به مراجع.
سوال: آقای حاجی بابایی این که میگویید که وقتی ما داریم درباره تحقق ۳۰ درصدی برنامه ششم صحبت میکنیم اگر بگوییم که این به خاطر اتفاقاتی بوده که در دنیا یا در کشور گذشته و اتفاقات غیر مترقبه بوده و پیش بینیها را تغییر داده باید بگوییم که این شبیه این اتفاق دارد در جاهای دیگر هم میافتد در کشورهایی که تجربه بیشتری هم دارند هم میافتد یا اگر دولت یک جور دیگرش اینجوری است اگر دولت یک تصمیم یک شبهای میگیرد به فرض اینکه آقا مثلاً ارز ۴۲۰۰ بگذاریم و همه دربارهاش مثلاً اقتصاددانها نظر مشخصی دارند کم و بیش کمتر کسی است که شاید نظر خلاف این را داشته باشد مجلس ساکت مینشیند و ورود نمیکند؟
حاجی بابایی: اتفاقاً ورود میکنند. در رابطه با این موضوع سال ۱۴۰۱ من مسئول تفریغ بودجه بودم. آن جا این چیزها را گفتیم در صحن مجلس.
سوال: چرا ۱۴۰۱ چرا انقدر دیر آن تصمیم مثلاً راجع به ارز ۴۲۰۰ چقدر این برای کل اقتصاد ایران تاثیرگذار بود؟
حاجی بابایی: ببینید این سیاستهای دولت است.
سوال: نه؛ این سیاستهای دولت که یک سیاست ساده اینجوری که میتواند کل اقتصاد رو تحت شعاع قرار بدهد و بگوید که آقا، چون برنامه ما هم اجرا نشده؟
حاجی بابایی: نه؛ ما آن جواب اولیه را به شما بدهم ببینید برنامه ما به دلیل سرعت تغییرات در کشور تبدیل به بودجه سال نمیشود برنامه یعنی چی ما هر بودجهای ۲۰ درصد برنامه را تغییر میدهیم چرا برای اینکه آن برنامه ۵ سال نوشته شد اگر عادی بود به هر حال درست بود، اما سرعت تغییرات قیمت ارز قیمت دلار قیمت فلان قیمت نفت کاهش نفت همه اینها دست به دست هم میدهد شما به روز باید تصمیم بگیرید به روز که تصمیم بگیرید نفت کاهش پیدا کرد باید جایش اوراق بزارید اوراق جایش تغییرات این تغییرات که به وجود میآید شما میگویید که آقا چرا ۵ سال پیش این را پیش بینی نکردهاید خیلی سخت است این تصمیم گیریها یعنی واقعاً شما اگر هم حتی اطلاع هم داشته باشید ثبتش به عنوان قانون شما امسال ثبت کنید که پیش بینی من این است که ۳ سال آینده دلار میشود ۵۰ تومان این را میتوانی قانونیش کنی سوال نه لازم نیست این را قانونی کنید، ولی اینکه شما دو تا ارز نذارید داخل اقتصاد که حاجی بابایی نه آن یک بحث دیگری است آن بحث ببینید.
سوال: برای یک هفتهاش دولت میتواند ورود کند برای یک ماهش ورود کند چرا چند سال؟
حاجی بابایی: ببینید دو تا سیاست در کشور است دو تا ایده است بود و هست یک ایده این است آقا آزادش کن شما بدانید همه قیمتها اگر یک روز آزاد کردیم قیمتها هم آزاد شدند آن روز باید در کشور جشن بگیرید به شرطی که بگویی آقا من این استخر را اجازه دادم هرچه آب داخلش میآید بیاید جلویش را نگیرید، ولی به یک شرط تمام آنهایی که در استخر دارند شنا میکنند شنا بلد باشند و قدشان به اندازهای باشد که در آب خفه نشوند ما، چون قدرت اینکه همه رو شناگر کنیم در اقتصاد و در معیشت و قدهایشان را به اندازهای بکنیم که در استخر و دریا خفه نشوند مجبوریم زیر پای همه آجر بگذاریم میشود اسمش دلار ۴۲۰۰ کسی طرفدار ۴۲۰۰ نیست اینها نمیتوانند آن طرف را درست بکنند که مجبور میشوند تن به این طرف بدهند.
سوال: برویم آقای حاجی بابایی سراغ همان حساب خزانه حساب واحد خزانه یک گزارش ببینیم و برگردیم
پخش گزارش
سوال: آقای حاجی بابایی آخرین وضعیت حساب متمرکز چه است؟
حاجی بابایی: کار بسیار ارزشمندی که باید حتماً ۱۰۰ درصد اتفاق بیفتد را ما در برنامه ششم کلید زدیم یک بار هم من برای شما این مثال را زدم گفتم که یک بدنی که ۶۵ کیلو وزن دارد هر ۱۳ کیلو یک کیلو خون دارد که میشود ۵ کیلو این ۵ کیلو باید دقیق در این بچرخد تا شادابی و نشاط و قدرت و تحرک به وجود بیاید ما اگر اقتصادمان پویا و نشاط و شاداب باشد باید تمام آن خونی که وجود دارد یعنی منظورم آن پول است این باید بیاید در این سیستم بچرخد تعلل کردند مسئولین ما بعضی جاها اتفاقی که میافتد البته دولت تونست در این چند ماه ببرد مثلاً شما یک دستگاهی را بهش ۲۰۰ میلیارد تومان پول دادید که برو هزینه کن این ۲۰۰ میلیارد اگر در فروردین هزینه بکند آیا کار عمرانی اش است که نشاط ایجاد بکند یا بدهیش به کارمند است که باید بدهد و زندگیش را اداره بکند پولش را ۵ ماه بعد میدهد این ۲۰۰ میلیارد تومان را نگه داشته در حساب بانکی اش در این ۶ ماه ۱۰ میلیارد گیرش میآید مثلاً نه اینکه شخصش میخورد و اینها منظورم این نیست، ولی در ادارهاش استفاده میکند، ولی این غلط است. اینها همه باید در حسابگرد بانک مرکزی بیاید یعنی رئیس بانک مرکزی وقتی شب نگاه میکند به حسابش در کشور باید بفهمد که چند کیلو خون دارد در کشور میچرخد چقدر پول دارد. این ما گیر داریم فشار آوردیم خیلی جاها درست شده یک جایی که ما مشکل اساسی داریم پخش فراوردههای نفتی مان هست مثلاً حسابهای فراوان دارند در بانک ملت در جاهای گوناگون و ما بانک مرکزی فشار آوردیم و من هم در کمیسیون برنامه بودجه گزارش کردم که این حسابها را شما چرا نمیبندید؟ ببندید. گزارش داد گفت من حرفی ندارم میخواهی امروز ببندم، ولی اگر ببندم امنیت کشور به هم میریزد مشکل ایجاد میکند من این را فرستادم از دستگاه امنیتی پیگیری بکنند کار را بالاخره اگر یک جایی قرار است حسابی امنیتی باشد با حساب امنیتی بگذاریم کارش را انجام بدهد، ولی اگر اصلاً من یک نکته بگویم که خیلی برایتان جالب است گفتم من ورود کردم به یک کار یک موقع دیگر همین هدفمندی یارانهها یادتونه سال ۱۳۹۵ ورود کردم چه جنگ و جنجالی در کشور افتاد پول هدفمندی در یارانهها یعنی بنزینی که میفروختید نفتی که میفروختید همین پولی که خودروها میروند بنزین بزنند همه اینها میروند به حساب پخش فرآوردههای نفتی آنها هم نه اینکه استفاده شخصی آنها هم هزینه میکردند هیچ ربطی هم به خزانه دولت ندارد البته میگویند حسابی نزد خزانه دارد یک نوع باید برود بریزد توی خزانه بنده آنجا آن موقع ایستادم پای این کار دولت به من آن موقع میگفت ۳۱ هزار میلیارد تومان ما درآمد داریم سال ۹۵ من پایم را کردم در یک کفش که ما ۸۷ هزار میلیارد تومان درآمد داریم بالاخره بعد از دو سال من اثبات کردم که ۸۷ تا است فکر میکنید امسال این ۸۷ تا چقدر است حدود ۸۰۰ هزار میلیارد تومان است اگر من نمیایستادم پای این کار اون موقع این ۸۰۰ هزار میلیارد تومان در خزانه وارد نمیشد الان میرود در خزانه وارد میشود از سال ۱۳۷۷ وارد خزانه شد. ما میگوییم هر آنچه در کشور اتفاق میافتد باید برود در خزانه حرف شما این است دیگر.
سوال: شما که نه قانون است دیگر؟
حاجی بابایی: الان دیوان محاسبات مصاحبه هم کرد بعد گزارش هم کامل دارد میدهد فشار هم وارد کرد خیلی جاها را
سوال: الان همزمان با گزارش تلفیق بودجه این هم میآید دیگر نه؟
حاجی بابایی: حتماً
سوال: دستگاههایی که تعلل کردند؟
حاجی بابایی: بله؛ حتماً
سوال: چه خواهید کرد با اینهایی که تعلل کردند؟
حاجی بابایی: تخلفات را بعضیها به ما میگویند که برای تخلف چه میکنید ببینید دیوان محاسبات ما هرجا که کسی تخلف میکند دادگاه دارد میرود دادگاه و محاکمه میکند حکم صادر میکنند ما اگر ماده ۲۳۴ را کنیم توی مجلس میرود در قوه قضاییه میرود در قوه قضاییه محاکمه میشود.
سوال: نه اینکه میشود یا شما این کار را خواهید کرد؟
حاجی بابایی: انجام میدهیم مگر میشود انجام ندهیم.
سوال: الان در همین جا؟
حاجی بابایی: شما دقت بکنید کمیسیون برنامه بودجه در طول ۳ سال گذشته چند تا گزارش آورده در صحن مجلس ماده ۲۳۴ ماده ۱۰۷ ماده ۱۰۷ چه است ماده ۱۰۷ این است که بنده با اعضای کمیسیون میشینیم یک قسمت از هدفمندی یارانهها را بررسی میکنیم گزارشش میکنیم گزارش میرود در صحن مجلس گزارش میدهیم در صحن مجلس مسئولین دولتی میآیند جواب میدهند نمایندهها صحبت میکنند میشود یک گزارش اگر این گزارش قانع کننده بود بود نبود ۲۳۴ میرود برای قوه قضاییه پیگیری میشود این روند دارد ادامه پیدا میکند بنابراین البته من این را به شما بگویم آن ریشهاش برمیگردد به آن حرفی که اول زدم رابطه نفت و دولت باید تعیین شود ما باید به یک جایی برسیم که هر آنچه که از نفت تولید میشود برود به حساب و دولت برداشتهایش را به صورت بدهکاری بردارد و بدهکار بشود به صندوق توزیع این باید تعریف شود الان داخلی هم گلهدار است من حرفم این نیست که در شرایط عادی ما دو میلیون و ۵۰۰ تا بشکه نفت صادر میکنیم پولش بیاید اینجوری شود این نیست ۲ میلیون و پانصد هزار بشکه نفت داخل داریم در واقع به پالایشگاهها میدهیم و این پالایشگاهها فراوردههای نفتی را تولید میکنند و صادر میکنند و وارد میکنند یک قسمتشان در تبصره ۱۴ دارد انجام میپذیرد اینها باید بیایند همهشان در حساب واریز شوند یک جدول مشخص کنیم این جدول انقدر ما درآمد داریم انقدر ازش برداشت کردیم اینقدرش هم یارانه است این تعاریف جز سختترین کارهایی است که ما شروع کردیم.
سوال: اینها که چشم انداز میان مدت است الان با دستگاههایی که تعلل کردند چه خواهید کرد یا اگر قرار است به آنها زمان دهید که از این تاریخ به بعد هر کی تعلل کرد؟
حاجی بابایی: ببینید ما یک کمیسیون اصل ۹۰ داریم یا دیوان محاسبات را داریم یا ماده ۲۳۴ داریم.
سوال: شما چه خواهید کرد؟
حاجی بابایی: من نباید کاری بکنم دادگاه باید بکند.
سوال: مجلس دیگر به عنوان مجلس؟
حاجی بابایی: نه؛ باید دادگاه انجام بدهد
سوال: مرحله دادگاهش را که باید دادگاه انجام شود شما همه را معرفی خواهید کرد دستگاههایی که تعلل کردند؟
حاجی بابایی: ما به آنها تذکر میدهیم در صحن مجلس میاریم پاسخگویشان را میگوییم جواب میدهند.
سوال: پس هفته آینده که گزارش تفریغ بودجه فکر میکنید میرسد به صحن شما تا آخر شهریور میشود انتظار داشت که؟
حاجی بابایی: اینکه میآید در صحن مجلس قرائت میشود کمیسیون برنامه و بودجه به تبعش مجلس یک در واقع دستگاهی دارد که به نیابت از کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این کارها را دارد برای ما انجام میدهد او مسئول مستقیم این کار است ما یک کمیته داریم در کمیسیون برنامه و بودجه که نظارت بر آن در واقع دیوان محاسبات را به عهده دارد آنها تمام حسابها را بررسی میکنند تخلفات را در میآورند میدهند مستشار چند تا در واقع هیئت مستشاری دارند از آدمهای کارکشته آنها مینشیند با قانون مطابقت میدهند رای میدهند اگر رایشان مبنی بر این بود که تخلف انجام پذیرفته میرود دادگاه دادستان دارد آنجا ما یک رئیس دیوان داریم یک دادستان داریم آن دادستان میرود دادگاه دادگاه حکم میدهد آقا این آقا ۱۰ سال مثلاً انفصال این آقا کلاً منفصل.
سوال: شما از رئیس کمیسیون این دیوان را خواهید خواست؟
حاجی بابایی: حتماً میخواهیم گزارش مستمر بدهیم.