به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حفظ امنیت کودکان به معنای ایجاد و حفظ یک محیط امن و محافظتی برای کودکان است تا از خطرات و تهدیدات مختلفی مانند آزار جنسی، خشونت، تبعیض، سوءاستفاده از اینترنت و … در برابر آنها محافظت شوند. حفظ امنیت کودکان نیازمند همکاری و هماهنگی بین خانواده، جامعه و نهادهای مربوطه است.
مرتضی کیارسی – پژوهشگر اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا در خصوص امنیت کودکان چنین گفت:نظارت مستمر بر کودکان و نوجوانان ، امری ضروریست که همواره باید مورد توجه والدین قرار بگیرد؛ بدیهی است که کیفیت و کمیت این نظارت وابسته به برخی فاکتورهای متغیر از جمله سن فرزند، جنسیت، میزان آگاهی او از تهدیدات پیرامونی، محیط زندگی و بسیاری موارد دیگر است که قطعا والدین با توجه به آن متغیرها میتوانند بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. هرچند به جهت برخی ملاحظات بعضا جرائم مرتبط با کودک آزاری آشکار و اطلاع رسانی نمیشود و لذا از این جهت آمار دقیقی از این دست جرائم در دست نیست؛ اما با قاطعیت میتوان گفت شکارچیان با ظاهری موجه و با حضور در جامعه و محیط پیرامونی ما، همچنان در کمین برای شکار طعمه خود هستند و هیچ تفاوت و ملاحظه ای در انتخاب شکار خود قائل نیستند.
این پژوهشگر اجتماعی با تاکید بر اینکه بخاطر داشته باشیم اعمال نظارت و محدودیت هرگز نباید در تعارض با احترام به شخصیت، استقلال، حریم شخصی و حقوق اجتماعی فرزندمان قرار گیرد و لذا این نکته هنر و مدیریت هوشمندانه والدین را در شیوه حفاظت از فرزند خود در برابر با آسیب ها و تهدیدات اجتماعی می طلبد ادامه داد: با 21 روش می توان امنیت کودکان را با صحیح، مدیریت کرد.
1) فرزند شما نباید رفتار محسوس شما را در فرایند نظارت شما احساس کند.
2) تا حد امکان، خود نسبت به رفت و آمد فرزندتان به مدرسه اقدام نمایید و ترجیحا این مسئولیت را به سرویس مدرسه، اقوام، همسایه، دوستان، همکاران و آشنایان واگذار نکنید.
3) در زمان رساندن فرزند خود به مدرسه حتما از ورود ایشان به مدرسه اطمینان حاصل کنید.
4) اجازه ندهید کسی با موقعیت محل تحصیل یا مهدکودک فرزند شما آشنا شود جز اعضای درجه یک خانواده.
5) حتما به مدرسه یا مهد کودک بسپارید که تحت هیچ شرایطی فرزند شما را به اشخاصی که به نام اقوام و دوستان مراجعه میکنند، تحویل ندهند.
6) اجازه ندهید فرزندتان بخصوص در سنین کودکی با کودکان دیگر یا اشخاص بیشتر از سن خود، “در خلوت” بازی یا معاشرت کنند و چنانچه بر حسب شرایط در این موقعیت قرار گرفتند بطور نامحسوس نسبت به صحبت ها و رفتار های آنها کنترل داشته باشید.
7) اگر فرزند شما دختر است هرگز اجازه معاشرت بدون نظارت شما با جنس مخالف را ندهید.
8) چنانچه فرزند شما در سنین کودکی و نوجوانی است حد امکان اجازه ندهید به تنهایی به منزل دوستان، همکلاسی ها، همسایه و اقوام برود بخصوص اگر فرزند شما دختر است.
9) چنانچه فرزند شما (به ویژه در سن پایین) قصد رفتن به مکان های عمومی جهت تفریح دارد، حتما ایشان را همراهی کنید.
10) حتما در طول روز زمانی بگذارید تا فرزند شما بی دغدغه و بدون نگرانی از مسائل بیرون منزل برای شما تعریف کند.
11) هیچ گاه کودکان را در خودرو به تنهایی رها نسازید حتی برای کمترین دقایق. مجرمین هرگز نیاز به دقایق ندارند بلکه در ثانیه ای اقدام مجرمانه خود را اعمال میکنند.
12) در هنگام تردد پیاده در مکان های عمومی هیچ گاه اجازه دور شدن کودکان از خود را ندهید ، کودک باید جلوتر از شما و در فاصله ایمن، حرکت کند و در دید مستقیم شما باشد و چنانچه در سنین پایین می باشد حتما باید دستان او در دست شما قرار گیرد. رها سازی دست کودک در معابر عمومی و حرکت او در فاصله غیر ایمن از خانواده، به معنای دادن استقلال و اعتماد به نفس به کودک نیست؛ بلکه دادن فرصت به کودک ربایان می باشد.
13) فرزند خود را با طلا و زیور آلات و اشیاء قیمتی مانند گوشی موبایل و موارد مشابه به تنهایی به بیرون از خانه نفرستید.
14) حتما با مدرسه فرزند خود در تعامل هفتگی باشید و حداقل هفته ای یکبار با یکی از مسئولین مدرسه ارتباط برقرار کنید و نسبت به وضعیت روحی و اخلاقی فرزند خود آگاه شوید.
15) اگر فرزند شما در گروه سنی کودکان است باید با ترفند های مناسب و کارشناسی شده از وی اطلاعات لازم را در خصوص دوستانش دریافت کنید و در صورت شنیدن مطالب مشکوک حتما موضوع را پیگیری نمایید. (البته حد امکان نامحسوس)
16) حریم و لوازم فرزند خود را بصورت دوره ای کنترل کنید. (به ویژه محل هایی که احتمال پنهان سازی می رود)
17) به رفتارهای فرزند خود در منزل و زمانی که در تنهایی خود می باشد بطور نامحسوس دقت کنید و در صورت بروز حالت های استرس و پریشانی حتما موضوع را پیگیر شوید.
18) ترجیحا تا زمان رسیدن فرزندان به رشد ذهنی کامل و شناخت وی از مفهوم تهدید و آسیب اجتماعی از قرار دادن امکاناتی نظیر گوش های هوشمند پرهیز نمایید.
19) در صورت داشتن ابزار های ارتباطی هوشمند حتما نسبت به کنترل ایشان در فضای مجازی بطور مستمر پیگیر باشید زیرا امروز منشاء بسیاری از تهدیدات در فضای مجازی می باشد.
20) چنانچه بر حسب ضرورت فرزند شما دارای گوشی همراه است نسبت به تماس های تلفنی ایشان حساسیت داشته باشید. فراموش نکنید کودکان از آنچه تصور میکنیم باهوش تر هستند.
21) لزوما باید کلیه دوستان نزدیک فرزند خود را بشناسید و حد امکان اطلاعاتی در خصوص خانواده آنها در اختیار داشته باشید (به ویژه آدرس منزل و شماره تلفن) حتی در صورت امکان حداقل یکبار با خانواده دوست فرزندتان دیدار کنید.
حافظان امنیت کودکان در ایران
با بیان تاکیدات و راهکارهای این پژوهشگر اجتماعی این سوال مطرح می شود که در ایران برای حفظ امنیت کودکان چه نهادها و سازمان هایی مسئولیت دارند.در پاسخ باید گفت که حافظان امنیت کودکان در ایران بعد از خانواده شش نهاد و سازمان است که هر کدام وظایف خود را در این امر، برعهده دارند و باید اجرایی کنند.
1- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: این وزارتخانه مسئول سلامت جسمانی و روانی کودکان است و برای حفظ سلامت آنها اقدامات لازم را انجام میدهد.
2- وزارت آموزش و پرورش: این وزارتخانه مسئول آموزش و پرورش کودکان است و برای حفظ امنیت آنها در محیط آموزشی و رفتارهای اجتماعی آنها تلاش میکند.
3- سازمان بهزیستی کشور: این سازمان مسئول حمایت اجتماعی کودکان است و برای حفظ حقوق آنها در مقابل سوءاستفاده، خشونت و تبعیض اقدامات لازم را انجام میدهد.
4- پلیس فتا: این نهاد مسئول حفظ امنیت کودکان در فضای مجازی و مبارزه با سوءاستفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی است.
5- سازمان جمعیت هلال احمر: این سازمان مسئول ارائه خدمات اورژانسی به کودکان در مواقع بحرانی است و برای حفظ سلامت آنها تلاش میکند.
6- دادگستری: این نهاد مسئول حفظ حقوق کودکان و مبارزه با جرایمی مانند آزار جنسی، خشونت و تبعیض است.
خبرنگار: آزاده مختاری