خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: ۱۰ روز گذشته لبنان شاهد چند اتفاق مهم و البته نگران کننده بوده است. از درگیریهای اردوگاه عین الحلوه تا شهادت یک نیروی حزب الله لبنان در محله مسیحی نشین. تحولاتی که نگاه ناظران امور را متوجه لبنان کرده است. لبنانی که در ماههای اخیر با معضلات جدی کمبود برق، کاهش ارزش پول ملی و بن بست در انتخاب رئیس جمهور روبرو بوده است.
ماجرای عین الحلوه و ضریب دهی از سوی ریاض
نخستین اتفاق درگیری در اردوگاه فلسطینی عین الحلوه میان دو جریان فلسطینی عناصر جنبش فتح و گروه الانصار در جنوب لبنان بود. درگیریهای محدودی که البته خیلی زود با بیانیه همه جریانهای فلسطینی نزدیک به مقاومت و حتی نامه اسماعیل هنیه به سید حسن نصرالله برای ورود به داستان و جلوگیری از ناامن سازی لبنان همراه شد.
اما در اقدامی عجیب که نشان تلاش برای ضریب دهی و برجسته سازی اتفاقات و ناامنیهای اردوگاه عین الحلوه بود، رژیمهای عربی حاشیه خلیج فارس با پیشگامی ریاض، به بهانه ملاحظات امنیتی از اتباع خود خواستند تا از سفر به لبنان خودداری یا خاک آن کشور را ترک کنند. این اقدام سوالبرانگیز در حالی رخ داد که درگیری در اردوگاه فلسطینیان، سایر مناطق لبنان را ناامن نکرده و ثبات و آرامش کافی حکمفرما است. سیاستمداران لبنانی از جمله نبیه بری و حتی ولید جنبلاط که جزو جبهه معارض مقاومت شناخته میشود، از چنین رویکردی ابراز شگفتی کردند.
بیانیه سفارت سعودی در بیروت که ساعات پایانی شب و با ادبیاتی هیجانی از اتباع عربستان خواست خاک لبنان را ترک کنند، این تحلیل را تقویت میکند که هشدار ریاض در واقع با انگیزههای مداخلهجویانه بوده و به عصبانیت سعودیها از ناکامی در به کرسی نشاندن رئیسجمهور مطلوب آلسعود در لبنان و همچنین محقق نشدن اصلاحات سیاسی مد نظرشان برمیگردد. البته برخی معتقدند بیانیه کشورهای عربستان، امارات، قطر، عمان و بحرین در خصوص ترک لبنان از سوی تبعه هایشان نشان از نزدیک بودن تحولات جدی و آتشین در لبنان است.
گفتنی است فعلاً تلاشهای جریانهای فلسطینی و لبنانی به نتیجه رسیده و ناامنیهایی که درست یک روز پس از سفر ماجد فرج مسئول امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین که برخی او را نماینده و رابط صهیونیستها در رام الله میدانند آغاز شده بود، پس از ۸ روز به آرامش رسید و اکنون در ثبات است.
هم چنین نمایندگان جنبشها و گروههای فلسطینی و لبنانی با صدور بیانیهای مشترک اعلام کردند: «باید به دنبال دستهای خارجی و نقش مشکوک آنها در تحولات اردوگاه عین الحلوه بگردیم. ما شاهد هدف قرار گرفتن خودروهای امدادرسان نیز بودهایم. همچنین نسبت به فتنه انگیزی ها و نقش مشکوک برخی رسانهها در این روند هشدار میدهیم.»
الکحاله، القوات و آتش زیر خاکستر لبنان
دومین اتفاق که حدود ۹ روز پس از اتفاقات اردوگاه فلسطینیها رخ داد، به شهادت رسیدن یکی از نیروهای حزب الله بود. در ساعات پایانی چهارشنبه (۱۸ مرداد) در منطقه مسیحی نشین تحت تسلط گروه القوات لبنانی (وابسته به سمیر جعجع) که سابقه تیره ای در نبردهای داخلی لبنان دارند، درگیری رخ داد. حزب الله لبنان با بیانیه ای شفاف و زودهنگام اتفاق رخ داده را شرح داد و روایت رسانهای آن را بدست رفت.
در بیانیه حزب الله آمده است: یک کامیون متعلق به حزب الله لبنان که از منطقه البقاع به سمت بیروت در حرکت بود در منطقه الکحاله واژگون شد. در حالی که سرنشینان این کامیون برای برقراری تماس و درخواست کمک تلاش میکردند چند تن از عناصر مسلح مستقر در این منطقه به سمت آنها آمدند و در ابتدا به سوی آنها سنگ پرتاب کرده و بعد شلیک کردند در جریان این تیراندازی احمد علی قصاص یکی از نیروهای حزب الله که وظیفه محافظت از کامیون مذکور را برعهده داشت زخمی شد و بعد از انتقال به بیمارستان به دلیل شدت جراحات وارده به شهادت رسید. در همین حین نیروهای ارتش لبنان وارد عمل شده و با عناصر مسلح درگیر شدند. نیروهای ارتش مانع از آن شدند که عناصر مذکور به کامیون نزدیک شده یا آن را با خود ببرند.
اما داستان زمانی جدی تر شد که برخی رسانهها اعلام کردند که کامیون حامل سلاح مقاومت بوده است. از دو روز گذشته هجمه شدید رسانهای شدیدی علیه حزب الله از سوی رسانههای ضد مقاومت در لبنان و حتی تیم دیپلماسی دیجیتال رژیم صهیونیستی در صفحات عربی فضای مجازی این رژیم در جریان است تا القا کنند نتیجه ناامنی و درگیری اخیر تنها یک مسئله است و آن هم «سلاح مقاومت». البته این فضا سازی با واکنشهای مختلفی از جمله بیانیهها و حضور پررنگ لبنانیها در تشییع شهید احمد قصاص با شعارهای حمایت از سلاح مقاومت همراه شد.
هم چنین «احمد قبلان» مفتی برجسته لبنان در پیامی خطاب به رهبران مسیحی این کشور و در واکنش به حمله مسلحانه صورت گرفته علیه نیروهای حزب الله در یک منطقه مسیحی نشین گفت: «خطاب به رهبران مسیحی وطن دوست در لبنان می گویم که برخی افراد تلاش میکنند کشور را به سمت یک فتنه دیوانه وار سوق داده و علیه منافع مسیحیان و مسلمانان اقدام کنند. این افراد میخواهند لبنان را با تمام کلیساها و مساجد آن بسوزانند. برای آنها اعتقاد به مسیحیت یا اسلام فرقی ندارد؛ مأموریت آنها چیزی جز فتنه انگیزی و خون ریزی نیست. تاریخ مقاومت لبنان مملو از تأمین امنیت و حمایت از حاکمیت کشور به دور از جنجالهای داخلی و منافع طایفهای است. شهید احمد قصاص که در جریان این درگیری مسلحانه به شهادت رسیده است یکی از حامیان کلیسا به شمار میرود و خود را در این مسیر فدا کرد.»
تروری که ناکام ماند
و سومین اتفاق کمتر از ۲۴ ساعت پس از اتفاقات محله الکحاله رخ داد. موریس سلیم وزیر دفاع دولت پیشبرد امور در لبنان بعد از ظهر پنجشنبه (۱۹ مرداد) هدف حمله مسلحانه قرار گرفت. چند فرد ناشناس در منطقه «جسر الباشا» در بیروت به سمت خودروی وزیر دفاع لبنان تیراندازی کردند تا وی را ترور کنند، ولی این مقام لبنانی، جان سالم به در برد. وزیر دفاع لبنان هم با انتشار پیامی خبر داد که سالم است، ولی شیشه عقب خودروی وی، مورد اصابت گلوله قرار گرفته است. هنوز مشخص نیست چه کسانی عامل این حمله بودهاند.
جمع بندی
ترور ناموفق وزیر لبنانی، درگیری در اردوگاههای فلسطینی، جولان دهی جریان تندرو و بدنام سمیر جعجع و فضاسازی علیه سلاح مقاومت تنها در ۱۰ روز، لبنانیها و تحلیل گران را به یاد دوران جنگ داخلی لبنان و ترور رفیق حریری میاندازد. دو اتفاق در دهه ۸۰ میلادی و ۲۰۰۰ که صهیونیستها در این کشور طرح و برنامه ریزی کردند و در اتفاق اول توانستند پس از چند سال ناامنی، فرصت حضور و تجاوز به بیروت را پیدا کنند و مقاومت آن برهه را (جنبش فتح) مجبور به ترک لبنان کنند. هم چنین در داستان مشکوک ترور رفیق حریری ضربه سهمگینی به مقاومت حزب الله و حضور سوریها در لبنان بزنند.
صهیونیستها که اکنون در یک بحران داخلی بی سابقه و اختلافات سیاسی بی پایان هستند، به دنبال درگیر کردن حزب الله و مقاومت در داخل لبنان برای رهایی از نگرانی و تثبیت قدرت حزب الله در مرزهای جنوبی لبنان و سرزمین اشغالی اند.
نصب چادرهایی از سوی مقاومت در نزدیکی مزارع شبعا (مرز لبنان و سرزمینهای اشغالی) صهیونیستها را مجبور کرده تلاشهای رسانهای و سیاسی زیادی برای مجبور کردن حزب الله در برچیدن چادرها انجام بدهند و تاکنون ناموفق بوده اند.
چادرهایی که نشان از تلاش مقاومت برای تغییر وضعیت مرز و تثبیت موقعیت برتر خود در وضعیت نابسامان داخلی طرفین اند. حزب الله لبنان همواره در موضع گیری رسمی به خط آبی سازمان ملل (توافق لبنان و رژیم در سال ۲۰۰۰) احترام گذاشته اما بارها صراحتاً تاکید کرده بخشی از مرازع شبعا و شهرک الغجر جزو خاک لبنان بوده و برای آزادی آن تلاش میکند.
در سالهای اخیر حزب الله و مقاومت در لبنان و سوریه در حال تغییر شرایط میدانی بلندیهای اشغالی جولان و مزارع شبعا هستند. آخرین اقدام مانع شدن در مقابل حضور اسرائیلیها آن سوی مرز آبی و انجام کارهای عمرانی بوده است. همچنین در مقابل اقدام به برپایی چادر و مراکز دیدبانی هم کرده اند.
آنچه اکنون در لبنان میگذرد، طرح صهیونیستها برای برهم زدن تمرکز مقاومت در جنوب لبنان و حضور گروههای مقاومت فلسطینی در این کشور است. شلیک بیش از ۳۰ موشک در نبرد ۳ روزه اخیر نوارغزه از داخل مرزهای لبنان به شمال فلسطین اشغالی، تلآویو را بر آن داشته است که مقاومت را در لبنان درگیر نبرد داخلی نماید.
۲ سال فضا سازی رسانهای علیه سلاح مقاومت در لبنان، تحریم بانکی لبنان و افت ارزش پول ملی که هر دلار از ۱۵ هزار لیر به ۱۵۰ هزار لیر رسیده است؛ در کنار شرایط فاجعه بار بی دولتی و اقتصادی، صهیونیستها و کشورهای عربی مخالف مقاومت در لبنان را به طمع یک انتحار تمام عیار با رنگ خون و جنگ داخلی کشانده است تا بتوانند مانع تثبیت، افزایش قدرت و تحقق خواستههای حزب الله در مرزهای اشغالی شوند. تل آویو به خوبی میداند هیچ گزینه نظامی مستقیمی برای توقف پیشرفت سلاحهای مقاومت و راهبرد آن در جنوب ندارد و تنها میتواند به جنگ داخلی بیاندیشد.
اما در مقابل گروههای مقاومت به خوبی میدانند که راه خنثی سازی این توطئه، وحدت و گفتگوست. لذا در ماه اخیر تلاشهای زیادی از سوی مسئولان حماس، حزب الله و ایران انجام شده است. تماسهای هنیه با محمود عباس و برخی رهبران سیاسی لبنان، تلاش حزب الله برای باز کردن گره کور انتخاب رئیس جمهور و تلاش ایران برای پابرجاماندن توافق با ریاض که ۳ ماه پیش انجام شد، برخی اقداماتی است که در راستای خنثی سازی خواب شوم صهیونیست هاست.
محسن فایضی، کارشناس غرب آسیا