به گزارش رکنا، پس از شیر ایرانی، ببر مازندران فیل سوری و کفتار خالدار، پرنده مهاجر، گیلان شاه را به عنوان پنجمین گونه شناسایی کرد. جانوران ایران و جهان در فهرست گونه های منقرض شده به ثبت رسید. این پرنده که روزگاری در تالاب ها و علفزارها یا استپ های شمال جنوب ایران زمستان گذرانی می کرد، اکنون به دلیل 30 سال ناآگاهی از آخرین مشاهده و عدم وجود شواهد علمی از وجود آن، رسماً منقرض شده است.
گیلانشاه آخرین بار در سال 1375 (1996 میلادی) در مراکش دیده شد، اما از آن زمان تاکنون هیچ گزارش موثقی از حضور این پرنده در زیستگاه های طبیعی آن وجود نداشته است. این پرنده زیبا و منحصر به فرد مانند 600 گونه پرنده دیگر که در دهه های اخیر به دلیل فعالیت های انسانی منقرض شده اند، در تاریخ ثبت شد.
انقراض پرندگان در سراسر جهان.
تحقیقات نشان می دهد که سرعت انقراض پرندگان رو به افزایش است و در صورت ادامه این روند، این میزان تا پایان قرن جاری 10 برابر خواهد شد. در حال حاضر بیش از 1300 گونه پرنده در خطر انقراض قرار دارند. BirdLife International ضمن تایید خبر انقراض گیلانشاه خالدر، عواملی مانند تخریب تالاب ها، آلودگی، شیوع بیماری ها و تغییرات آب و هوایی را از دلایل احتمالی انقراض این گونه عنوان کرده است.
ویژگی های گیلان شاه خالدار.
| ویژگی | بودجه |
|---|---|
| اندازه | 25 تا 30 سانتی متر |
| رنگ | پرهای قهوه ای یا خاکستری با خطوط یا لکه های تیره. |
| منقار | بلند و کمی خمیده، برای جستجوی غذا در گلها. |
| پاها | بلند و زرد یا سبز. |
| زیستگاه | تالاب ها، مناطق ساحلی، مرداب ها و رودخانه ها |
| مناطق مهاجرتی | در فصول مهاجرت در مناطق دور از زیستگاه طبیعی دیده می شود. |
| تغذیه | بی مهرگان کوچک مانند کرم، حشرات آبزی و نرم تنان. |
| سنبله حساس | در یافتن غذا در تخت های گل آلود و مرطوب موثر است. |
| رفتار | آنها معمولا در گروه های کوچک زندگی می کنند. |
| تولید مثل | آنها در مناطق خشک تر لانه می کنند و دارای تخم هایی با رنگ های خالدار هستند که با محیط مطابقت دارد. |
زیستگاه های گیلان شاه خالدار
گیلانشاه خالدار در زیستگاه های تالابی و مرتعی اروپای شرقی، سواحل مدیترانه، شمال آفریقا و خاورمیانه از جمله ایران دیده شده است. بیشترین مشاهده این پرنده در مراکش ثبت شده است، اما گزارش هایی از حضور آن در بلغارستان، اوکراین و رومانی نیز گزارش شده است. بین سال های 1939 تا 1994، تنها 53 مورد مشاهده از این گونه ثبت شد. در دهه 1990، جمعیت آن بین 50 تا 70 نفر تخمین زده می شد، اما مشاهدات بسیار کمتری انجام شد. این روند نزولی باعث شد این گونه در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در رده در معرض خطر قرار گیرد.
وضعیت گیلان شاه خالدار در ایران
گیلانشاه خالدار نیز در فهرست پرندگان ایران ثبت شد و تنها سه مورد قابل اطمینان از آن مشاهده شده است. اولین گزارش در سال 1276 (1898م) در مجهن آباد خراسان جنوبی، دومین گزارش در سال 1317 در بندرعباس و آخرین بار در سال 1341 (1963م) در خلیج گرگان ثبت شده است.
با انقراض گیلانشاه خالدر، طبیعت ایران و جهان یکی از گنجینه های بی نظیر خود را برای همیشه از دست داد.
