خبرگزاری مهر، گروه بین الملل «حسن شکوهی نسب»: از 24 فوریه 2022 (5 مارس 1400) که روسیه عملیات نظامی ویژه را در اوکراین آغاز کرد تا امروز 19 نوامبر 2024 (29 نوامبر 1403) دقیقاً 1000 روز می گذرد.
این جنگ که از ابتدا با تحریک غرب شکل گرفت، با حمایت سیاسی، مالی و نظامی اروپا و آمریکا وارد مرحله فرسایش شد.
بیش از 200 میلیارد دلار کمک غرب به اوکراین
ایالات متحده و اتحادیه اروپا تا به امروز کمک های گسترده ای به اوکراین ارائه کرده اند:
از زمان آغاز جنگ، ایالات متحده حدود 88 میلیارد دلار کمک نظامی، مالی و بشردوستانه به اوکراین ارائه کرده است. از این مبلغ، حدود 43 میلیارد یورو (تقریبا معادل 47 میلیارد دلار) به کمک های نظامی از جمله تسلیحات پیشرفته، تانک ها و سیستم های دفاع هوایی اختصاص یافته است.
اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن در مجموع حدود 133 میلیارد دلار کمک مالی، نظامی، بشردوستانه و بازسازی ارائه کرده اند. این کمک ها شامل 47 میلیارد دلار کمک نظامی و 65 میلیارد دلار کمک مالی و بشردوستانه بود. علاوه بر این، بسته هایی به ارزش 50 میلیارد دلار برای بازسازی و حمایت های آتی وعده داده شده است.
در مجموع، کشورهای غربی تا کنون بیش از 200 میلیارد دلار کمک نظامی، مالی و بشردوستانه به اوکراین ارائه کرده اند که تقریباً سه سال از این بحران می گذرد.
غرب چه سلاح هایی در اختیار اوکراین قرار داد؟
آمریکا و کشورهای اروپایی در جریان جنگ اوکراین طیف وسیعی از تسلیحات مدرن را به این کشور ارسال کردند. این تسلیحات برای مقابله با نیروهای روسیه، حفاظت از زیرساخت ها و تقویت قابلیت های نظامی اوکراین در نظر گرفته شده بود.
از مهم ترین این کمک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. سیستم های پدافند هوایی:
– پاتریوت، سامانه دفاع کوتاه و میان برد نروژی «نسامز»، سامانه برد میان برد آلمانی «ایریس-تی» و انتقام جو برای دفاع در برابر موشک ها و پهپادهای روسی.
– سامانه های ضد هوایی مانند «گپارد» ساخت آلمان که برای مقابله با پهپادها ارسال شده اند.
2. تجهیزات زرهی:
– تانک های پیشرفته ای مانند لئوپارد-2 از آلمان، آبرامز از آمریکا و چلنجر 2 از انگلیس.
– خودروهای زرهی مانند برادلی، ام 113 و استرایکر برای جابجایی نیروها و تقویت عملیات مکانیزه.
3. سلاح های ضد زره و ضد تانک:
– بیش از 10000 سامانه Javelin و تعداد زیادی موشک ضد زره مانند TOW و سامانه های مین ضد زره.
4. توپخانه و سامانه های موشکی:
– هیمار و بیش از 200 توپ 155 میلی متری به همراه میلیون ها گلوله از جمله مهمات هدایت شونده مانند Excalibur.
– موشک های ضد زره و سیستم های خمپاره ای.
5. هواپیماهای بدون سرنشین و تجهیزات هوایی:
– پهپادهای نظارتی و تهاجمی از جمله Switchblade و Phoenix Ghost
– تجهیزات مربوط به موشک های ضد تشعشع و سامانه های جنگ الکترونیک.
6. موشک های ضد کشتی:
– موشک های هارپون برای دفاع ساحلی و هدف قرار دادن کشتی های روسی.
7. مهمات و پشتیبانی لجستیکی:
– میلیاردها گلوله و مهمات کوچک، تجهیزات پزشکی، سیستم های ارتباطی و ابزار مهندسی برای از بین بردن مین ها و موانع.
جنگ در نقشه چگونه پیش رفته است؟
از این ماه (نوامبر)، روسیه بین 16 تا 18 درصد از خاک اوکراین را تحت کنترل خود دارد. این مقدار شامل مناطق تصرف شده پس از حمله فوریه 2022 و بخش هایی از اوکراین است که قبلاً در سال 2014 توسط روس ها تصرف شده بود، از جمله شبه جزیره کریمه.
روسیه در آغاز این جنگ موفق شد حدود 27 درصد از خاک اوکراین را تصرف کند، اما طی سال های 2023 و 2024 این میزان کاهش یافت. مناطق اشغال شده در حال حاضر شامل بخش هایی از دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون است. این مناطق معادل تقریباً 90000 کیلومتر مربع از خاک اوکراین است و بخش بزرگی از آن شامل مناطق صنعتی و استراتژیک در جنوب و شرق این کشور است.
در ماه های اخیر نام «کورسک» روسیه بیش از هر منطقه دیگری شنیده می شود. در آگوست 2024، نیروهای اوکراینی عملیات گسترده ای را در منطقه کورسک روسیه آغاز کردند و برای مدت کوتاهی حدود 1100 کیلومتر مربع از خاک روسیه را اشغال کردند. این عملیات که اولین حمله نظامی گسترده اوکراین به خاک روسیه در طول جنگ بود، شامل تصرف 28 شهر در این منطقه شد و پیشروی اوکراین تا عمق 12 کیلومتری و عرض 40 کیلومتری ادامه یافت. .
با این حال، گزارش هایی وجود دارد که نیروهای روسی بخش هایی از این مناطق را بازپس گرفته اند. روسیه تا کنون حدود نیمی از مناطق از دست رفته در جریان حمله غافلگیرانه اوکراین به کورسک را پس گرفته است.
بنابراین همانطور که رسانه ها، فرماندهان و نیروهای روسیه و اوکراین از وضعیت میدان نبرد گزارش می دهند، روسیه با برتری نظامی و تعداد زیاد نیرو در این جنگ دستاوردهایی داشته است، اما وضعیت برای اوکراین چندان راضی کننده نیست. ارتش و ارتش این کشور همچنان با کمبود مهمات و نیرو دست و پنجه نرم می کنند.
روزنامه «تلگراف» در گزارشی درباره پیروزی دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری و برنامه های وی برای پایان دادن به جنگ در اوکراین می نویسد: رئیس جمهور روسیه 50 هزار نیرو را برای بازپس گیری منطقه کورسک و «احتمالاً» مستقر کرده است. قبل از روی کار آمدن ترامپ، روسیه منطقه را به طور کامل آزاد خواهد کرد.
از تخریب پل ها و زیرساخت های استراتژیک گرفته تا تقاضای حضور سربازان کره شمالی
از ابتدای جنگ، ارتش اوکراین همواره از تاکتیک انفجار پل های استراتژیک استفاده کرده است که آخرین آن در پایان ماه اوت سال جاری رخ داد. در آن زمان مسکو تایید کرد که اوکراین در جریان یک حمله، پل سوم روی رودخانه سیمه در منطقه کورسک روسیه را تخریب کرده است.
از سوی دیگر، شاهد حملات شدید روسیه به زیرساخت های انرژی اوکراین به ویژه زیرساخت های مرتبط با برق این کشور هستیم. وزارت دفاع روسیه اخیراً اعلام کرد که نیروهای مسلح این کشور به زیرساختهای انرژی اوکراین که انرژی عملیاتهای نظامی، فرودگاهها و کارخانههای تولید پهپاد را تامین میکند، حمله کردند.
در این بیانیه، وزارت دفاع روسیه افزود: در این عملیات 165 منطقه و مقر نیروهای نظامی، انبارهای مهمات و تجهیزات نظامی اوکراین نیز مورد حمله قرار گرفته است.
به گفته مقامات دولتی در کیف، مسکو نیمی از ظرفیت انرژی اوکراین را با افزایش حملات پهپادی و موشکی خود از بین برده است. چند روز پیش، آندری سیبیها، وزیر خارجه اوکراین گفت که روسیه در یکی از بزرگترین حملات هوایی خود به زیرساخت های انرژی این کشور حمله کرده است.
به گفته مقامات اپراتور انرژی اوکراین، این حملات روسیه باعث “قطع برق اضطراری” در کیف و اطراف آن و همچنین در دو منطقه شرقی دونتسک و دنیپروپتروفسک شد. به گفته شهردار اودسا، در برخی مناطق این شهر بندری واقع در جنوب اوکراین نیز قطعی برق رخ داده است. مقامات محلی در سایر بخشهای اوکراین، از جمله در مرکز، غرب و جنوب کشور، حملاتی را به زیرساختهای حیاتی و شبکههای انرژی گزارش کردهاند.
موضوع بسیار مهم و در عین حال بحث برانگیز در ماه های اخیر ادعای اوکراین و کشورهای غربی برای حضور بیش از 10 هزار سرباز کره شمالی برای کمک به روسیه در جنگ اوکراین است.
سازمان های اطلاعاتی اوکراین ادعا می کنند که حدود 12000 سرباز کره شمالی از جمله 500 افسر و سه ژنرال در روسیه مستقر هستند و در پایگاه های نظامی آموزش می بینند.
روزنامه تلگراف با اشاره به ادعای غرب مبنی بر حضور نظامیان کره شمالی در روسیه برای نبرد با اوکراین می نویسد: بر اساس توافق نظامی دوجانبه میان پیونگ یانگ و مسکو، احتمال شرکت حدود 12 هزار سرباز کره شمالی در نبرد روسیه وجود دارد. جنگ کورسک در روزهای آینده در کنار روسیه علیه اوکراین خواهد جنگید.
خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع ناشناس مدعی شده است که نیروهای کره شمالی از چهارم نوامبر (دوشنبه) در حال نبرد مستقیم با نیروهای اوکراینی در منطقه کورسک در غرب روسیه هستند.
گزارش ها حاکی از آن است که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی فرمانی را امضا کرده است که معاهده مشارکت راهبردی جامع بین پیونگ یانگ و مسکو را تایید می کند.
بر اساس ماده 4 این قرارداد، در صورتی که یکی از طرفین مورد حمله هر کشور یا گروهی از کشورها قرار گیرد و در حالت درگیری قرار گیرد، طرف دیگر فوراً کمک نظامی و سایر اشکال کمک را مطابق ماده 51 ق. منشور سازمان ملل متحد و مطابق با قوانین روسیه و کره شمالی خواهد بود.
دورنمای جنگ با پیروزی ترامپ و طرح صلح تیم ترامپ
دونالد ترامپ در جریان سخنرانی های خود در جریان مبارزات انتخاباتی اعلام کرد که اگر او به جای جو بایدن رئیس جمهور می شد هرگز درگیری در اوکراین آغاز نمی شد و تاکید کرد که در صورت پیروزی مجدد در انتخابات ظرف 24 ساعت مناقشه حل خواهد شد. . به روسیه و اوکراین پایان خواهد داد.
پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نگرانی ها در اوکراین افزایش یافته است که واشنگتن ممکن است از کیو در جنگ با روسیه حمایت نکند.
اگرچه ترامپ رسما جزئیاتی از راه حل خود برای پایان دادن به جنگ در اوکراین ارائه نکرده است، اما مشاوران وی به تدریج ابعاد این طرح صلح را گزارش می کنند. ابعادی که برای زلنسکی و متحدان اروپایی اش چندان خوشایند نیست.
مجله آمریکایی «نیوزویک» اخیرا با استناد به گزارش های دریافتی از تیم مشاوران ترامپ نوشت که برنامه این کشور برای پایان دادن به جنگ شامل استقرار نیروهای نظامی نمی شود.
گفته می شود که ایجاد یک منطقه غیرنظامی 800 مایلی بین ارتش روسیه و اوکراین یکی از ایده های رئیس جمهور منتخب برای پایان دادن به جنگ است.
به نوشته این نشریه آمریکایی، مشاوران ترامپ توضیح دادهاند که این طرح خط مقدم فعلی را مسدود میکند و اوکراین را از هرگونه جاه طلبی برای پیوستن به ناتو برای حداقل دو دهه محروم میکند، در حالی که ایالات متحده نیز به کییف تسلیحات میدهد.
بر خلاف برخی گمانه زنی ها در مورد کمک های نظامی و اعزام نیرو به اوکراین، وال استریت ژورنال به نقل از یکی از اعضای تیم ترامپ گزارش داد که آمریکا نه تنها به اوکراین نیرو اعزام نخواهد کرد، بلکه هزینه اجرای این طرح را نیز پرداخت نخواهد کرد. .
علاوه بر این، دو تن از مشاوران سابق ترامپ در مقالهای درباره سیاستهای دولت ترامپ نوشتند که ایالات متحده باید به ارسال سلاح به اوکراین ادامه دهد، اما این حمایت را مشروط به ورود کییف به مذاکرات صلح با روسیه میکند.
مشاوران گفتند اوکراین نباید امید خود را برای بازپس گیری قلمرو خود از اشغال روسیه از دست بدهد، بلکه باید بر اساس خطوط مقدم فعلی مذاکره کند.
به طور کلی، اگرچه نشانههایی از عزم راسخ در تیم ترامپ برای کاهش حمایت از اوکراین و پایان دادن به آن وجود دارد، که عمدتاً به دلیل خلاص شدن آمریکا از بحرانهای ایجاد شده توسط خود به منظور تمرکز بر رقابت با چین است، اما نمیتوان انتظار داشت. راه حلی سریع برای بزرگترین بحران جهان او قبلاً 1000 روز سن داشت.