به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، امروز خبری تکان دهنده منتشر شد: غرق شدن 150 مدرسه در استان اصفهان به حدی رسیده است که 42 مدرسه به دلیل خطراتی که دارد تخلیه شده است. این خبر بحرانی را نشان می دهد که روز به روز در حال گسترش است و زیرساخت های کشور را در معرض خطر قرار داده است. غرق شدن پدیده ای که زمانی یک معضل محلی محسوب می شد، اکنون به یک بحران فوق العاده تبدیل شده است که سراسر ایران را تحت تاثیر قرار داده است.
این خبر در حالی منتشر می شود که پیش از این آمار وحشتناکی از میزان غرق شدن در ایران اعلام شده بود. بر اساس نتایج یک مقاله علمی معتبر، حدود 3 تا 5 درصد از سطح زمین در سراسر جهان بیش از 10 سانتی متر در سال فرونشست می‌باشد، اما در کشور ما میزان فرونشست در 11 استان از این میزان فراتر رفته است. به عنوان مثال رفسنجان با 40 سانتی متر، جنوب استان البرز با 37 سانتی متر، جنوب غرب تهران با 20 سانتی متر، شمال غرب مشهد با 22 سانتی متر، اصفهان با 15 سانتی متر و شیراز با 22 سانتی متر از بدترین مناطق از نظر فرونشست هستند.
به مدت 30 سال، بسیاری از مناطق شهری و روستایی درگیر بحران جدی فرونشست بودند
این آمار به این معناست که در صورت ادامه روند فعلی، در 30 سال آینده سطح زمین در بسیاری از مناطق شهری و روستایی کشور به 3 متر کاهش خواهد یافت. این وضعیت نه تنها زیرساخت ها را تخریب می کند، بلکه باعث فروپاشی زیرساخت های حیاتی مانند مدارس، بیمارستان ها، جاده ها و خطوط انتقال آب و برق می شود.
به جز استان گیلان، کل کشور در غرق شدن است.
علی بیت اللهی، یکی از اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز در پنجم مهرماه 1403 به رکنا گفت: به جز استان گیلان، کل کشور درگیر فرونشست و وسعت مناطق فرونشست است. روز به روز در حال افزایش است.”
بی توجهی به مدیریت بحران؛ حرکت به سمت نقطه بی بازگشت
در شرایطی که کارشناسان بارها نسبت به این ابر بحران هشدار داده اند، دولت همچنان به بی توجهی به این موضوع ادامه می دهد. نه تنها برنامه جامعی برای مدیریت و کاهش فرونشست ها وجود ندارد، بلکه سیاست های جاری در بخش کشاورزی و مدیریت منابع آب به افزایش این بحران دامن می زند. برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی، استفاده غیرمسئولانه از منابع طبیعی و عدم نظارت کافی از جمله عواملی است که وضعیت را بحرانی تر کرده است.
اینکه کشوری با سابقه طولانی در عرصه مهندسی و مدیریت منابع به چنین وضعیتی رسیده است، نشان از مدیریت ناکارآمد و عدم اولویت بندی بحران های زیست محیطی است. در حالی که کشورهای دیگر سعی در کنترل و کاهش سرعت غرق شدن دارند، در ایران تنها به اعلام آمار و ارقام وحشتناک بسنده می شود، بدون اینکه اقدامات عملی و موثر برای مقابله با این بحران انجام شود.
غرق شدن؛ زنگ خطری برای آینده کشور
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر اقدامات پیشگیرانه و مؤثر در 5 تا 10 سال آینده انجام نشود، با وضعیتی غیرقابل برگشت مواجه خواهیم شد. مثل بیماری که مرحله درمان را پشت سر گذاشته و برای نجاتش کاری نمی توان کرد. این موضوع تنها به تخریب زیرساخت ها محدود نمی شود، بلکه زندگی میلیون ها نفر را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
از امروز باید به فکر برنامه ریزی و اقدامات پیشگیرانه باشیم. در غیر این صورت آینده ای تاریک در انتظار نسل های آینده است. زمان آن فرا رسیده است که دولت و دولت به جای بی تفاوتی، به مسئولیت خود در قبال بحران فرونشست عمل کرده و راهکارهای موثری برای مدیریت منابع آب، تغییر کاربری و نظارت بر برداشت های غیرقانونی منابع زیرزمینی اتخاذ کنند.
غرق شدن زمین دیگر یک هشدار نیست، بلکه یک واقعیت تلخ و همیشگی است که هر روز فراگیرتر می شود. از امروز باید برای آینده ای باثبات و مطمئن بجنگیم، زیرا ممکن است فردا خیلی دیر باشد.
