خودروهای بی کیفیت؛ متهم ردیف اول به آلودگی هوا و سوخت! – خبرگزاری بیشتر از ایران و جهان.

به گزارش خبرنگار مهر، نگاهی به تاریخچه مصرف بنزین نشان می دهد که علاوه بر مصرف بالای سوخت خودروهای جدید، به دلیل اسقاط نشدن خودروهای فرسوده، معضل مصرف بنزین روز به روز در حال افزایش است. برای درک دقیق این موضوع باید به این نکته اشاره کرد که در سال 2018 مصرف بنزین به طور متوسط ​​95 میلیون لیتر در روز بوده و امروز این رقم به طور متوسط ​​به 120 میلیون لیتر رسیده است. یعنی در 4 سال مصرف بنزین بیش از 20 میلیون لیتر افزایش یافته است. یعنی هر سال بین 5 تا 6 میلیون لیتر به مصرف روزانه بنزین اضافه شده است.

قابل ذکر است که در سال 2010 مصرف روزانه بنزین بین 57 تا 59 میلیون لیتر در روز بوده است که به این معنی است که مصرف این سوخت در 12 سال بیش از دو برابر شده است.

به گفته کارشناسان، خودروهای خارجی. قرن 3 تا 4 و خودروهای ملی قرن مصرف بنزین آن 10 تا 12 لیتر است و اگر خودروهای داخلی استاندارد بود مصرف بنزین در کشور 60 میلیون لیتر در روز بود و می توانستیم روزانه بیش از 50 میلیون لیتر بنزین صادر کنیم.

در همین راستا رضا پدمار، رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران به مهر می گوید: سالانه بین 10 تا 12 درصد سوخت مایع مصرف می شود. بنزین داشته ایم که مهم ترین عامل آن کم مصرف است. کیفیت خودروهای داخلی، خودروهای خارجی در هر 100 کیلومتر 3 لیتر و خودروهای ایرانی 10 تا 12 لیتر مصرف می کنند. نکته دیگر اینکه مصرف بنزین در خودروهای فرسوده بیشتر است به طوری که قیمت هر خودروی فرسوده از یک خودرو بیشتر است. استفاده نشده 14.3 درصد بیشتر مصرف بنزین دارد.

خودروهای فرسوده را دور بریزید!

شایان ذکر است که برخی از کارشناسان و مدیران دولتی راه اندازی پالایشگاه های جدید را راهی برای کاهش هزینه ها می دانند. نارضایتی میگن بنزین در حالی که این تاپیک یعنی پاک کردن مشکل. به گفته کارشناسان اقتصادی، ساخت و بهره برداری از هر پالایشگاه در بهترین حالت بین 3 تا 4 سال زمان می برد. به عنوان مثال تأسیس و تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس که یکی از کارآمدترین پالایشگاه ها در این حوزه محسوب می شود، 12 سال طول کشید.

حال حتی اگر در نظر بگیریم که ساخت پالایشگاه ها با سرعت بیشتری انجام شود و بنزین بدون ضابطه به خودروهای پرمصرف تحویل داده شود، وضعیت مصرف بنزین چه می شود؟ در شرایط فعلی به طور متوسط ​​سالانه 6 میلیون لیتر بنزین به مصرف بنزین کشور اضافه می شود. زمانی که تصمیم به ساخت پالایشگاه‌های بیشتری می‌گیریم، مصرف بنزین بیش از گذشته هدر می‌رود، زیرا در حال حاضر کل ظرفیت پالایشگاه و گاهی اوقات ظرفیت است. برخی مجتمع های پتروشیمی برای افزایش اندکی تولید بنزین کشور آمده اند تا شکم گرسنه خودروهای ملی را پر کنند.

لازم به ذکر است که در حال حاضر میانگین پیمایش یک خودرو در طول سال حدود 16500 کیلومتر است و قیمت تمام شده بنزین بستگی به قیمت دارد. تقلب خلیج فارس 60 میلیون تومان در سال است. از این رقم 3 میلیون و 500 هزار تومبا توسط مصرف کننده و مابقی هزینه را دولت به صورت یارانه پرداخت می کند.

بنابراین نه ساختن پالایشگاه و نه حتی واردات بنزین چاره کار نیست، اما اگر واقعا دولت دغدغه کاهش مصرف سوخت را دارد باید به فکر کیفیت خودروهای داخلی و البته خروج خودروهای مصرفی در شهر باشد.

در این میان حتی اگر به مصرف بالای بنزین خودروهای جدید هم نگاه کنیم، برای چشم مزاحم هیچ بهانه ای برای تردد روزانه 12 تا 14 میلیون خودروی فرسوده نداریم برای چشم مزاحم هیچ بهانه ای برای تردد روزانه 12 تا 14 میلیون خودروی فرسوده نداریم. این آمار زمانی جالبتر می شود که بدانیم هر خودروی فرسوده روزانه تقریبا 4130 لیتر بیشتر از خود خودرو بنزین مصرف می کند. استفاده نشده مصرف کنند

به عبارت دقیق تر، تعداد خودروهای سواری در حال تردد در کشور 21 میلیون دستگاه است که از این تعداد یک میلیون و 300 هزار دستگاه یعنی 6 درصد از این خودروها فرسوده هستند. البته اگر سن استفاده 15 سال را در نظر بگیریم، تعداد این خودروها به 2.5 میلیون دستگاه می رسد. همچنین 12 میلیون و 500 هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تردد می کند که 90 درصد آن یعنی 11 میلیون و 200 هزار موتورسیکلت فرسوده است.

از یک میلیون 100000 کامیون، 250000 (23%) فرسوده هستند. تعداد اتوبوس های شهری کشور 22 هزار دستگاه است که از این تعداد 18 هزار دستگاه یا 82 درصد فرسوده هستند. همچنین از 23 هزار دستگاه اتوبوس برون شهری کشور 13 هزار دستگاه فرسوده هستند که 57 درصد کل اتوبوس های برون شهری را شامل می شود. همچنین 34 هزار وسیله نقلیه عمومی در کشور وجود دارد که 32 درصد آنها یعنی 11 هزار خودروی عمومی فرسوده هستند.

از 400 هزار تاکسی فعال در کشور، 190 هزار تاکسی فرسوده است که 48 درصد این ناوگان را تشکیل می دهد.

مصرف 60 میلیون لیتر سوخت اضافی به دلیل فرسودگی تاکسی ها

مرتضی زمانی، مدیرعامل اتحادیه حمل و نقل مسافر شهری کشور در این خصوص می گوید: علاوه بر 200 هزار تاکسی فرسوده، حدود 80 درصد اتوبوس ها نیز فرسوده هستند و در این شرایط نباید انتظار کاهش داشت. در آلودگی هوا اگر نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی با کمک بخش های مختلف انجام شود، نه تنها آلودگی هوا را کاهش می دهد بلکه باعث کاهش آلودگی هوا نیز می شود. نارضایتی مصرف سوخت که دولت را نیز تحت تاثیر قرار داده، بهبود خواهد یافت.

وی می افزاید: 200 هزار تاکسی فرسوده در کشور تردد می کند که به طور میانگین هر خودرو در این ناوگان 300 لیتر سوخت اضافی مصرف می کند، بنابراین این حجم خودروهای فرسوده ماهانه 60 میلیون لیتر سوخت اضافی مصرف می کند.

زمانی با بیان اینکه تاکسی های فرسوده در کشور سالانه 720 میلیون لیتر سوخت مصرف می کنند، بیان می کند: مصرف سوخت تاکسی های فرسوده سالانه بر اساس قیمت جهانی بنزین در صورت نوسازی سریع ناوگان تقریباً 29 میلیارد تومان است. با این بودجه می توانیم به 95 هزار تاکسیران که 300 میلیون تومان پرداخت کرده اند برسیم.

دوباره آلودگی هوا

نکته دیگر اینکه تردد خودروهای بی کیفیت در شهر نه تنها باعث افزایش می شود نارضایتی سوخت بیشتری تولید و مصرف می شود، اما آلودگی هوا را هم تشدید می کند، شاید در هفته گذشته کمتر از یک روز بود که شاهد آلودگی هوا نبودیم. طبق آمار، سالانه در مجموع 701 هزار تن آلودگی در تهران منتشر می شود که 578 هزار تن آن مربوط به «منابع متحرک آلاینده ها» است.

منابع متحرک بیش از 60 درصد ذرات معلق و 82 درصد گازهای آلاینده را تولید می کنند. بنابراین نسبت منابع آلاینده سیار از خودروهای سواری 14 درصد، تاکسی ها حدود 2.5 درصد، موتورسیکلت های با کاربراتور بنزینی 10 درصد، وانت ها 2 درصد، مینی بوس های دیزلی 4 درصد، اتوبوس های شرکتی تقریبا 6 درصد، خدمات اداری و اتوبوس های خدماتی 7.5 درصد است ٪. درصد کامیون ها نزدیک به 16 درصد و در مجموع 60 درصد آلودگی هوای شهر تهران ناشی از ذرات معلق آزاد شده توسط خودروها است.

انتشار گاز این خودروها 82 درصد است که خودروهای سواری تقریباً 38 درصد، تاکسی ها 9.5 درصد، موتورسیکلت ها 21 درصد، وانت ها تقریبا 10 درصد، مینی بوس ها 0.8 درصد، اتوبوس ها 0.5 درصد و اتوبوس های خدماتی 0.4 درصد هستند. درصد کامیون ها 3.5 درصد برآورد شده است.

بنابراین کیفیت سوخت و کنترل آلاینده های متحرک به ویژه آلاینده هایی که در طول روز مسافت بیشتری را طی می کنند (مانند اتوبوس های تک شرکتی، تاکسی های شهری و آنلاین و …) چشمگیر است.