ابوالفضل خودیروز شنبه 9 نوامبر 1996 برابر با 19 نوامبر 1375، دولت اوکراین یک کشتی علمی تاریخی غول پیکر و منحصر به فرد به نام “یوری گاگارین” را که زمانی مرکز کنترل پروازهای فضایی بود، به قیمت قراضه فروخت. حدود 170 دلار در هر تن! فروش این کشتی آنقدر برای او شرم آور بود که حتی نام خود را با رنگ پوشاند.
نام این کشتی تحقیقاتی از شخصیت بانفوذ یوری الکسیویچ گاگارین، اولین فضانورد روسی گرفته شده است. کشتی یوری گاگارین در دسامبر 1971 برای پشتیبانی از برنامه فضایی اتحاد جماهیر شوروی، 25 سال قبل از اینکه اوکراین آن را به قیمت مقرون به صرفه بفروشد، تکمیل شد. این کشتی که توسط کارخانه کشتی سازی بالتیک در لنینگراد (سابق) ساخته شده بود، همچنین تحقیقاتی را در مورد اتمسفر فوقانی و فضای بیرونی انجام داد.
کشتی مذکور تاریخ شگفت انگیزی دارد. در روز چهارشنبه 14 جولای 1971 برابر با 23 جولای 1350 که پرچم اتحاد جماهیر شوروی بر فراز آن برافراشته شد، یکی از بزرگترین و قدرتمندترین کشتی های تحقیقاتی تاریخ بشریت به شمار می رفت.
اوکراین اما در تصمیمی عجیب 25 سال بعد این غول آهنی را به قیمت ضایعات فروخت. گویی قطعه ای از تاریخ را به حراج گذاشته است. این کشتی که زمانی نماد غرور فضایی شوروی بود، به سرنوشت شومی دچار شد: نام براق آن زیر لایه‌های رنگ پنهان شد و بدنه عظیم آن به قطعات کوچک تبدیل شد.
فضاپیمای یوری گاگارین بخشی از برنامه آزمایشی مشترک آپولو-سایوز شوروی-آمریکایی در سال 1975 بود و به دلیل صفحات متعدد در بالای بدنه ظاهری بسیار متمایز داشت.
روی عرشه آن دو آنتن به قطر 25 متر و وزن حدود 240 تن و دو آنتن با وزن 180 تن وجود داشت. در مجموع به 75 آنتن مجهز بود و توانایی کار در هر شرایط آب و هوایی و اقیانوسی را داشت.
این کشتی دارای اتاق های متعددی بود که بیش از صد آزمایشگاه را در خود جای داده بود. تعداد کل تیمش به 330 نفر رسید و یک سالن سینما برای 250 تماشاگر داشت. در قسمت های پایین آن یک سالن ورزشی، سه استخر و یک فضای تفریحی با سالن بیلیارد وجود داشت. قدرت تهویه مطبوع آن سه برابر سیستم تهویه مطبوع مشابه در کاخ کرملین بود.
کشتی یوری گاگارین این موشک مجهز به مجموعه‌ای از رادارها، سیستم‌های تله‌متری و تجهیزات الکترونیکی بود که برای ردیابی فضاپیماها، جمع‌آوری داده‌های حیاتی مأموریت و حفظ ارتباط بی‌وقفه با فضانوردان در طول مأموریت‌هایشان طراحی شده‌اند. قابلیت های آن به ردیابی محدود نمی شد، به عنوان یک مرکز فرماندهی سیار، همچنین قادر به پردازش داده ها و تصمیم گیری در زمان واقعی برای ایمنی و موفقیت در ماموریت های فضایی بود. انرژی آن از سه توربین بخار تامین می شد و می توانست با سرعت 33 کیلومتر در ساعت حرکت کند. یوری گاگارین توانست بیش از 44 هزار کیلومتر را طی کند.
منابع
Navalhistoria.com
کانال تلگرام عملیات Z (وزارت دفاع روسیه)
۲۵۹
