آزمایش PCR چیست؟ + جدول مقایسه ای تست های PCR و ESR

کد خبر : 420916

به گزارش خبرنگار رکنا، CRP (پروتئین واکنشی C) نوعی پروتئین است که توسط کبد در پاسخ به التهاب یا عفونت تولید می شود. این پروتئین به بخشی از سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با عفونت ها مبارزه کند و با تحریک گلبول های سفید، بافت های آسیب دیده را ترمیم کند. هنگامی که بدن دچار عفونت یا التهاب می شود، سطح CRP در خون به سرعت افزایش می یابد، حتی می تواند در عرض چند ساعت به چندین برابر سطح طبیعی افزایش یابد.

کاربردهای اصلی تست PCR

تست PCR (که در آزمایش خون می توان در مورد آن یاد گرفت) اطلاعات زیادی در مورد وضعیت سلامتی و احتمال التهاب یا عفونت در بدن فراهم می کند. از کاربردهای اصلی این آزمون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تشخیص التهاب حاد و مزمن.

افزایش سطح CRP نشان دهنده پاسخ بدن به التهاب است و می تواند به شناسایی بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و بیماری های التهابی روده (مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو) کمک کند. در واقع این آزمایش به پزشکان کمک می کند تا وجود التهاب را در بدن تشخیص دهند و علت آن را جستجو کنند.

تشخیص و نظارت بر عفونت ها.

سطوح بالای CRP اغلب نشانه عفونت های باکتریایی است. به عنوان مثال در عفونت های ریه، عفونت های بافت نرم و یا در مواردی که احتمال سپسیس (عفونت گسترده در بدن) وجود دارد، سطح CRP بسیار بالا می رود. این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا شدت عفونت را اندازه‌گیری کرده و روند درمان را پیگیری کنند.

نظارت بر پیشرفت بیماری و ارزیابی اثربخشی درمان.

اگر فردی برای بیماری های التهابی یا عفونی تحت درمان است، پزشکان از آزمایش PCR برای بررسی اثربخشی درمان استفاده می کنند. کاهش سطح CRP پس از شروع درمان نشان دهنده کاهش التهاب و پاسخ مثبت بدن به درمان است. این به پزشکان کمک می کند تا برنامه درمانی را بر اساس واکنش بدن تنظیم کنند.

ارزیابی خطر بیماری های قلبی عروقی

یکی از انواع آزمایش CRP، به نام hs-CRP یا CRP با حساسیت کم، به ارزیابی خطر بیماری قلبی کمک می کند. این آزمایش همچنین مقادیر پایین تر CRP را بررسی می کند و اگر مقدار آن کمی بالاتر از حد طبیعی باشد، ممکن است نشانه التهاب مزمن و خفیف در دیواره رگ های خونی باشد. این نوع التهاب می تواند خطر ابتلا به بیماری هایی مانند حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد.

تفسیر نتایج آزمایش PCR.

سطح نرمال CRP در بدن کم است، معمولاً کمتر از 10 میلی گرم در لیتر (mg/L). اما این مقدار ممکن است بسته به سلامت و وضعیت بیمار متفاوت باشد.

CRP کمتر از 1 میلی گرم در لیتر: این سطح به طور کلی در افراد با خطر کمتر بیماری قلبی دیده می شود.

CRP بین 1 تا 3 میلی گرم در لیتر: این سطح نشان دهنده خطر متوسط بیماری قلبی است و در افراد سالم قابل مشاهده است.

CRP بیشتر از 3 میلی گرم در لیتر: این سطح بالا نشان دهنده افزایش خطر بیماری قلبی عروقی است و همچنین ممکن است به دلیل التهاب مزمن در بدن باشد.

CRP بیشتر از 10 میلی گرم در لیتر: این مقدار معمولاً به دلیل وجود التهاب یا عفونت حاد در بدن است و نیاز به بررسی دقیق و تشخیص علت آن دارد. سطح CRP ممکن است در افراد مبتلا به عفونت های شدید، آرتریت روماتوئید فعال یا بیماری های التهابی حاد به طور قابل توجهی افزایش یابد.

عوامل موثر بر سطح CRP

عوامل متعددی می توانند بر سطح CRP در خون تأثیر بگذارند، از جمله:

عفونت‌ها و التهاب‌های حاد: بیماری‌های عفونی یا التهابی مانند ذات‌الریه، آپاندیسیت، عفونت‌های باکتریایی و بیماری‌های روماتیسمی سطح CRP را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند.

بیماری های قلبی عروقی: در افرادی که در معرض خطر بیماری قلبی هستند، سطح CRP ممکن است کمی افزایش یابد که نشان دهنده التهاب خفیف و مزمن در بدن است.

چاقی: افراد دارای اضافه وزن به دلیل التهاب مزمن مرتبط با چاقی، سطوح بالاتری از CRP دارند.

بیماری های مزمن و طولانی مدت: برخی از بیماری های طولانی مدت مانند دیابت، سرطان و بیماری های کبدی نیز می توانند باعث افزایش سطح CRP شوند.

سیگار کشیدن: سیگار همچنین می تواند سطح CRP را افزایش دهد زیرا به عروق خونی و بافت ها آسیب می رساند و باعث التهاب می شود.

چند نکته مهم در مورد PCR که باید در نظر داشت

PCR به تنهایی تشخیصی نیست: آزمایش فقط وجود التهاب یا عفونت در بدن را نشان می دهد و علت دقیق را مشخص نمی کند. برای تشخیص قطعی، پزشک معمولاً نیاز به انجام آزمایشات اضافی و بررسی علائم دیگر دارد.

مقایسه با سایر تست های التهابی: تست CRP یکی از چندین تست برای تشخیص التهاب است و همراه با تست های دیگری مانند ESR (سرعت رسوب گلبول های قرمز) استفاده می شود.

عوامل غیرپزشکی: گاهی اوقات عواملی مانند استرس، ورزش شدید یا حتی بارداری می توانند به طور موقت سطح CRP را افزایش دهند.

به طور کلی، آزمایش PCR ابزار مهم و کاربردی برای تشخیص التهاب و عفونت در بدن است و به پزشکان در تشخیص و درمان سریعتر بیماری ها کمک می کند.

مقایسه تست های PCR و ESR و عوامل موثر بر آنها

ویژگی	CRP (پروتئین واکنشی C)	ESR (سرعت رسوب گلبول قرمز)
تعریف	پروتئینی است که در کبد تولید می شود و در پاسخ به التهاب و عفونت افزایش می یابد.	سرعتی است که گلبول های قرمز خون در یک لوله آزمایش قرار می گیرند.
حساسیت	به تغییرات التهابی حاد حساس تر است.	نسبت به تغییرات حاد حساسیت کمتری دارد.
تخصص	برای تشخیص التهاب خاص تر است.	نسبت به PCR اختصاصی تر است.
زمان پاسخگویی	به تغییرات سریعتر پاسخ می دهد.	به تغییرات کندتر پاسخ می دهد.
عوامل موثر بر افزایش	عفونت، التهاب، آسیب بافتی، تومورها، بیماری های خود ایمنی، جراحی، سوختگی.	عفونت، التهاب، بارداری، کم خونی، برخی بیماری های مزمن.
برنامه های کاربردی	تشخیص و نظارت بر عفونت ها، بیماری های التهابی، بیماری های قلبی عروقی، نظارت بر روند بهبودی پس از جراحی.	تشخیص و نظارت بر بیماری های التهابی مزمن، ارزیابی شدت بیماری، نظارت بر روند درمان.

تفسیر کلی جدول.

هر دو آزمایش CRP و ESR نشان دهنده التهاب در بدن هستند.

PCR نسبت به ESR حساس تر و اختصاصی تر است.

افزایش در هر دو شاخص ممکن است نشان دهنده یک مشکل باشد.

تفسیر نتایج آزمایش باید بر اساس علائم بیمار، سایر آزمایشات و سابقه پزشکی باشد.