فرشته صائمی; حل موضوع FATF مهمترین وعده اقتصادی مسعود بیزیکیان در انتخابات ریاست جمهوری بود. قولی که گویا رئیس جمهور فراموش نکرده و حالا در کمتر از 6 ماه عمر دولتی نشان داده که به قول خود از نامه به شورای رفاه در مورد FATF تا ماموریت به وزیر اقتصاد برای حل این مشکل.
البته این تحرکات پزشکان برای حل FATF واکنش های مخالف را نیز به همراه داشته و دارد. اخیراً قاسم روانبخش، نماینده جبهه پایداری قم که در انتخابات ریاست جمهوری از جلیلی حمایت کرده بود، به صراحت اعلام کرد که پالرمو و CFT پذیرفته نیست.
اما در خصوص تلاش پزشکان برای تکمیل FATF این سوال پیش می آید که آیا به مجازات دولت های گذشته دچار می شود و مخالفان سنگ اندازی خواهند کرد؟ محمود واعظی رئیس دولت روحانی در گفت و گو با خبرگزاری خبرآنلاین، خوش بینانه به حل این پرونده گفت: پزشکان آنقدر حمایت دارند که گامی جدی برای تصویب FATF بردارند.
او البته به مخالفان در این زمینه به ویژه سعید جلیلی که پرچمدار مخالفان FATF است نیز اشاره می کند و خاطرنشان می کند که برداشت او از مشکلات با سایر مسئولان متفاوت است، هرچند بررسی و اقدامات برای اجرای FATF همچنین گزارش شده که خود جلیلی نیز مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.
در ادامه گفتگوی خبرگزاری خبرآنلاین با محمود واعظی رئیس دفتر دولت دوازدهم می خوانید:
***
آقای واعظ! معاون حقوقی رئیس جمهور چندی پیش از تلاش وزیر اقتصاد برای تصویب CFT و پالرمو خبر داد، اما برخی از چهره های تندرو و مخالفان FATF نیز به صراحت اعلام کردند که با این لوایح مخالف هستند، تا چه اندازه برای FATF این امکان وجود دارد؟ با وجود تلاش دولت تصویب شد؟
در حال حاضر طبق قانون اساسی تصویب FATF در اختیار مجمع تشخیص مصلحت نظام است. در حالی که لوایح به تصویب دولت رسید و به شورای اسلامی ارسال شد و اصلاحاتی در قوه مقننه انجام شد و شورای نگهبان نیز نظر خود را اعلام کرد، در نتیجه لوایح نهایی برای طی مراحل قانونی به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد.
نکته دیگر اینکه بررسی و اقدام اولیه FATF در زمان دولت آقای احمدی نژاد آغاز شد و آقای جلیلی که دبیر شورای عالی امنیت ملی بود نیز نقش آفرینی کرد.
سعید جلیلی FATF را تأسیس کرد
*یعنی FATF را آقای جلیلی تأسیس کرد؟
بله، نامه از سوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با امضای آقای جلیلی درباره FATF ارسال شده است. در حال حاضر 2 تا 3 کشور در جهان هستند که مانند ما در لیست سیاه قرار دارند، البته برخی از کشورها نیز در لیست خاکستری قرار دارند و برخی دیگر نیز زیر نظر گروه ویژه اقدام مالی فعالیت می کنند.
بنابراین مخالفان پیوستن به FATF ابتدا باید روشن کنند که آیا عادی سازی روابط بانکی و مالی ایران با سایر کشورهای جهان را ضروری و منطقی و در راستای تقویت منافع ملی می دانند یا خیر؟ آیا ایران به صادرات مزیت بدون محدودیت و تعامل بانکی باثبات با جهان نیاز دارد یا خیر؟
مهم ترین نکته این است که همه مسئولان کشور در دولت های مختلف با پولشویی مخالفت کرده اند، به این ترتیب در دولت روحانی، شهید رئیسی و دولت فعلی، وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و مسئولان مرتبط. آشکارا با پولشویی مخالفت کرده اند. داخل ایران بنابراین مکانیسم FATF در داخل نیز برای مبارزه با پولشویی مورد استفاده قرار می گیرد.
موضوع پولشویی در کشور آنقدر مهم شده که بانک مرکزی انواع سازوکارها را برای جلوگیری از پولشویی در نظر گرفته است. بنابراین اگر به دنبال روابط عادی، سالم و کم هزینه با دنیا هستیم، باید از مزایای مختلف FATF بهره برد. این سازوکار تنها مربوط به موضوع FATF و روابط مالی با دنیا نیست، بلکه سازوکارهای مصوب در سایر تعاملات جهانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مثلا در گمرک ایران انواع سازوکارهای بین المللی وجود دارد که همه گمرکات دنیا از آن پیروی می کنند.
در دوره ای که من وزیر ارتباطات بودم، انواع سازوکارهای استاندارد در حوزه مخابرات و ICT وجود داشت که مورد تایید سازمان های بین المللی بود، به همین دلیل از دولت و مجلس مصوبه گرفتیم و به آنها ملحق شدیم. بنابراین این نوع اقدامات در همه وزارتخانه ها رایج است.
در مورد FATF گروگان می گیرند و می گویند اول تحریم ها را بردارید/ این استراتژی موثر نیست و ادامه دهید.
در حال حاضر رئیس جمهور نهم در راستای توسعه و گشایش اقتصادی دو وعده مهم به مردم داده است. اولاً قول حذف ایران از لیست سیاه FATF و عادی سازی روابط بانکی با دنیا را داد و ثانیاً قول داد که تحریم ها را به بهترین شکل حذف کند. اینکه عده ای تاریخ FATF را گروگان می گیرند و می گویند اول تحریم ها را بردارید، راهبردی کارآمد و آینده نگر نیست.
اگر بتوانیم هر یک از موانع اقتصادی را برطرف کنیم، گشایشی برای اقتصاد کشور ایجاد کرده ایم. اگر تحریم برداشته شود، اما همچنان در لیست سیاه قرار بگیریم، باید از 6 ماه تا یک سال صبر کنیم تا طبق تشریفات از این لیست خارج شویم و این بدان معناست که کشور را مدت ها به تعویق انداخته ایم. .
برخی از مخالفان FATF مربوط به دلالان و صرافان هستند
اما اگر موضوع FATF حل شود به محض رفع تحریم ها روابط عادی و بدون محدودیت با دنیا خواهیم داشت. به نظر می رسد مخالفان FATF یا از جزییات متون این لوایح اطلاعی ندارند و تنها بر اساس شایعات با آن مخالفت می کنند و یا در بدبینانه ترین حالت برخی از آنها نزد دلالان و صرافی هایی هستند که از طریق آن ها اعتباراتی را در این لوایح اعطا می کنند. ارز خارجی مبادله می کنند، با هم مرتبط هستند.
متاسفانه در این مدل مبادله اعتبار ارزی، سوداگران درصد بالایی را پرداخت می کنند که در نهایت به معیشت مردم آسیب می زند. بنابراین بهانه های مخالفت با FATF در قالب یکی از دو مورد فوق تعریف می شود.
به همین دلیل است که مقام معظم رهبری، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و مسئولان ارشد ذیربط کشور در هیچ مقطعی با رعایت اصل حفظ و گسترش منافع ملی با این دو لایحه مخالفت نکردند. زیرا تصویب لوایح اقدامی است که راه را برای بهره برداری از مزایای FATF هموار می کند.
قرار دادن اسپیک در چرخ دولت پزشکی کاملاً متناقض است.
*طبق اخبار منتشر شده از سوی مردم جلیلی، به نظر می رسد وی بر برنامه های پزشکی متمرکز است اما قبل از رای اعتماد به وزرای پیشنهادی و همچنین بررسی لایحه بودجه، جلسه ای را با چند نماینده برگزار کرد. با توجه به تمرکز جلیلی بر برنامه های دولت چهاردهم، به نظر شما شبح نزدیک به وی تا چه اندازه می تواند جریان را علیه FATF برگرداند؟
طیف رادیکال اقلیتی هستند که باید بپذیرند که طبق خواست مردم شکست خورده اند. در اکثر کشورها، نامزدی که در انتخابات شکست می خورد، به سرعت اشتباهات خود را تشخیص داده و اصلاح می کند. اما این گروه می خواهند بر سیاست های غلط غیر کارشناسی که 4 سال داشتند پافشاری کنند.
قرار دادن آچار در چرخ حکومت یک مسئله ملی نیست و کاملاً خلاف اجماع است. در واقع اگر فرد شکست خورده ای بخواهد دولت منتخب مستقر را با یک سلسله اقدامات منفی و اخلال در بخش های قضایی و خصوصی درگیر مسائل جزئی و حاشیه ای کند و در نهایت به مردم نگوید که اشتباه رای داده اید، کار بزرگی است و جنایت غیر ممکن بخشیدن است.
بعید است اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام تحت تاثیر مخالفان FATF قرار بگیرند.
متأسفانه جنگ فرسایشی در غزه و لبنان به این معنا بود که دولت چهاردهم از زمان تأسیس تاکنون قادر به اجرای کامل برنامه ها و اهداف خود نبود. زیرا مشکلات اقتصادی و امنیتی جنگ غزه به ویژه تداوم تحریم ها همواره بر افزایش نرخ ارز و قیمت تاثیرگذار است و طبیعی است که دولت به هر روش کارشناسی و منطقی از این اقدامات جلوگیری کند.
من معتقدم این گروه های گروه محور فضای مخربی را آماده می کنند که وقتی FATF دوباره در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح شد، طبق روال منطقی و کارشناسی پیش نرود. اما با توجه به حضور اعضای فهیم و با بصیرت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و با توجه به شرایط کشور، بعید است روند بررسی لایحه تحت تاثیر چنین فضاهای مخربی قرار گیرد و باید تصمیمی اتخاذ شود که در در راستای منافع و توسعه کشور باشد.
برای جلب رضایت مردم نیازمند رفع فوری تحریم ها و موانع FATF هستیم.
* بنابراین نظر دولت را در مورد پذیرش FATF مثبت می دانید؟
در این شرایط وقتی رئیس جمهور از وحدت صحبت می کند و در این راستا گام برمی دارد، قطعاً نمی خواهد خللی و شکست در حکمرانی ایجاد کند، اما حداکثر تلاش و تلاش خود را برای انجام اقدامات مهم و تصمیمات کلان که لازم است به کار می گیرد. . برای مدیریت کشور این موضوع را در جلسه سران 3 قوه مطرح خواهد کرد و اگر لازم بداند با سایر مراجع نیز مشورت خواهد کرد.
بنابراین معتقدم فضلی که نظر دکتر است و می گوید در راستای ایجاد هماهنگی موثر در حاکمیت است. جنبه بسیار مهم دیگر، جلب رضایت مردم و گسترش پایگاه اجتماعی نظام است که نیاز به رفع فوری تحریم ها و موانع FATF دارد.
پزشکان حمایت کافی برای برداشتن گامی جدی و تصویب FATF را دارند
*البته مرحوم رئیسی هم به دنبال تایید FATF بود و به خاطر همین فضاسازی ها دیگر از دنبال آن منصرف شد اما شما می گویید فضاسازی ها نمی تواند مانعی در مسیر پزشکان برای تصویب FATF باشد.
پزشکان به مردم قول داده اند و همیشه می گویند به قولی که به مردم داده ام عمل می کنم و هر کاری از دستم بر می آید انجام می دهم. از این منظر می بینیم که سران سه قوه همکاری و تعامل بسیار نزدیک و سازنده ای با یکدیگر دارند که اقدام خوبی است و می تواند بسیاری از گره ها و مشکلات کشور را حل کند.
از سوی دیگر، امتیاز مهمی که دولت چهاردهم از ابتدا داشته است، حمایت رهبری است. از این رو به نظر می رسد پزشکان از حمایت کافی برخوردار باشند تا با توجه به مجمع تشخیص مصلحت نظام گامی جدی در جهت تصویب FATF بردارند.
نگاه سعید جلیلی به موضوعاتی مانند FATF با دیگران متفاوت است
*شما مخالفان FATF را به دو دسته تقسیم کردید، افرادی که از مفاد آن بی اطلاع هستند و افرادی که از این موضوع منتفع می شوند، به نظر شما جلیلی جزو کدام گروه است؟
نمی توانم بگویم آقای جلیلی مفاد FATF را نمی داند. در مجموع نظر ایشان در مورد مسائل متفاوت است و نه تنها در مورد FATF بلکه در مورد سایر موضوعات نیز نظر آقای جلیلی برخلاف بسیاری از مسئولان و کارشناسان است.
به طور کلی در مورد لزوم تصویب FATF باید گفت که اکثریت کشورهای دنیا که عضو FATF هستند و با آن همکاری می کنند به دنبال منافع خود نیستند؟ هر کشوری به دنبال منافع خود است. آیا همه کشورهای جهان می توانند وابسته باشند؟
۲۷۲۱۱
