آیا درمان سرطان با سلول های بنیادی امکان پذیر است؟

تاکنون از سلول های بنیادی خونساز اهداکننده برای درمان صدها هزار نفر مبتلا به سرطان خون و سایر اختلالات خونی استفاده شده است.

از زمانی که بیش از 50 سال پیش اولین سلول های بنیادی خونساز با موفقیت به افراد مبتلا به لوسمی پیوند زده شد، محققان به این فکر کرده اند که آیا آنها جهش های سرطان زا ایجاد می کنند یا خیر.

اکنون، یک مطالعه منحصر به فرد بر روی گیرندگان پیوند مسن و اهداکنندگان آنها نشان داده است که افرادی که سلول های بنیادی اهدایی دریافت می کنند، به نظر نمی رسد خطر ابتلا به چنین جهش هایی را داشته باشند. مایکل اسپنسر چاپمن، هماتولوژیست در موسسه سرطان بارتز در لندن، می گوید: نتایج ما شگفت انگیز و در عین حال اطمینان بخش است. Alejo Rodríguez-Fraticelli، زیست شناس سلول های بنیادی در موسسه تحقیقات زیست پزشکی در بارسلونا، اسپانیا، نیز می گوید: این خبر خوبی برای افرادی است که تحت این درمان ها قرار می گیرند.

سلول های بنیادی خونساز، سلول های پیش ساز واقع در مغز استخوان هستند که همه انواع سلول های خونی را ایجاد می کنند. آنها برای درمان صدها هزار نفر مبتلا به سرطان خون و بیماری های مغز استخوان استفاده شده اند. این پیوندها شامل تخلیه کل ذخایر خون از سلول‌های بنیادی و جایگزینی آنها با سلول‌های یک اهداکننده سالم است، اما محققان مدت‌ها نگران بودند که قرار دادن سلول‌ها تحت چنین فشاری می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. گفتنی است در موارد نادر در هر 1000 پیوند در یک مورد سلول های اهدا کننده در گیرنده به سرطان تبدیل می شود.

مطالعه جهش ها

آخرین مطالعه که این هفته در مجله Science Translational Medicine منتشر شد، جهش‌های ژن‌های خاص مرتبط با سرطان را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. تصور می‌شد که این جهش‌ها می‌توانند به سلول‌های خونساز گیرندگان پیوند مزیت رشد بدهند و به آنها اجازه می‌دهد تا با افزایش سن گیرنده به سرعت تقسیم و تکثیر شوند و در نهایت به سرطان خون (لوسمی) تبدیل شوند.

برخی از اولین پیوندها در مرکز سرطان فرد هاچینسون در اواخر دهه 1960 انجام شد. برای جمع آوری نمونه از پیوندها و مقایسه خون و سلول ها با گیرندگان پیوند و اهداکنندگان آنها تماس بگیرید. سن او می گوید: «این یک سفر اکتشافی واقعاً بزرگ بود.

این تیم نمونه خون 32 نفر از جمله 16 جفت اهداکننده- گیرنده را که بین 7 تا 46 سال پیش پیوند خود را دریافت کردند، جمع آوری کردند. محققان از یک تکنیک بسیار حساس برای تعیین توالی ژن هایی استفاده کردند که جهش های مرتبط با سرطان مغز استخوان را به دست می آورند.

این تیم سلول‌های دارای جهش را در همه اهداکنندگان سالم، حتی آن‌هایی که در آن زمان 12 سال داشتند، پیدا کردند و دریافتند که هر چه اهداکننده بزرگ‌تر باشد، جهش‌های بیشتری در خون آن‌ها وجود دارد، اما به طور کلی میزان آن پایین است ، حدود یک در یک میلیون جفت

محققان سپس الگوهای جهش را در 11 جفت اهداکننده-گیرنده که از زمان پیوند به نمونه های خون اهداکننده دسترسی داشتند، مقایسه کردند. آنها الگوهای جهش مشابهی را در هر دو گروه یافتند. به گفته محققان، به طور متوسط، جهش ها به میزان 2 درصد در سال در اهداکنندگان و 2.6 درصد در سال در گیرنده ها رخ می دهد.

اسپنسر چاپمن می‌گوید: «به‌طور شگفت‌انگیزی، جهش‌های بسیار کمی در سلول‌های بنیادی ایجاد شده در طی فرآیند پیوند وجود دارد. این نشان می‌دهد که سلول‌های دریافت‌کنندگان پیوند به همان سرعتی که سلول‌های اهداکنندگانشان پیر می‌شوند، خطر ابتلا به جهش‌هایی را که ممکن است آنها را مستعد ابتلا به سرطان خون کند، افزایش نمی‌دهد. اوشیما می‌گوید این واقعیت که نرخ جهش مدت‌ها پس از پیوند ثابت می‌ماند، نشان می‌دهد که ظرفیت بازسازی سیستم خون‌ساز واقعاً عمیق است. فراتیچلی همچنین می‌گوید که اگرچه نتایج اطمینان‌بخش است، اما بر اساس تعداد کمی از افراد است و نتیجه‌گیری کلی را دشوار می‌کند.

پیچیدگی پیری

اسپنسر چاپمن نتایج مشابهی را در یک مطالعه جداگانه روی جفت های اهداکننده و گیرنده مشاهده کرد. مطالعه آنها شامل 10 گیرنده پیوند بود که بین 9 تا 31 سال قبل، سلول های خونساز را از خواهر و برادر خود دریافت کرده بودند. آنها نه تنها به دنبال تغییرات در ژن‌های خاص مرتبط با سرطان بودند، بلکه سلول‌های خونساز را استخراج و کشت کردند و کل ژنوم سلول‌های منفرد را تعیین توالی کردند. آنها در نهایت دریافتند که گیرندگان، به طور متوسط، فقط اندکی بیشتر از اهداکنندگان خود جهش داشته اند و تنها 1.5 سال پیری طبیعی بیشتری داشته اند، یافته ای مشابه یافته های اوشیما.

هنگامی که او و همکارانش به طور خاص به جهش‌هایی که به سلول‌ها مزیت رشد می‌دهند، نگاه کردند، دریافتند که سلول‌هایی که فقط یکی از این جهش‌ها دارند در گیرنده‌ها و اهداکنندگان در سطوح مشابه هستند، اما سلول‌هایی با دو یا چند مورد از این جهش‌های مفید در سطوح بالاتری وجود دارند. . سطوح در گیرندگان نسبت به اهداکنندگان. این می تواند توضیح دهد که چرا، در موارد نادر، سلول های پیوندی می توانند به تومورهای سرطانی تبدیل شوند. اسپنسر چاپمن می گوید برای درک بهتر عواقب این فرآیندهای پیری از نظر خطر سرطان و عملکرد سیستم ایمنی، به کار و تحقیقات بیشتری نیاز است.

هر دو مطالعه می توانند برای افرادی که پیوند سلول های بنیادی و ژن درمانی های مبتنی بر خون را دریافت می کنند، به عنوان مثال برای درمان کم خونی داسی شکل باشد. اسپنسر چاپمن می‌گوید درمان‌های بیشتری از این نوع در حال توسعه است و برای کودکانی که باید تا پایان عمر به سلول‌های پیوندی تکیه کنند، در حال توسعه و اعمال است.