به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، مرگ یک معلول در یکی از مراکز نگهداری کرج بار دیگر پرسش های جدی در مورد نظارت و مدیریت این سازمان ایجاد می کند. رفاه چنین مراکزی را پیشنهاد کرده است. این اتفاقات غم انگیز در مراکزی که سرپناه اقشار آسیب پذیر محسوب می شوند نشان می دهد که مشکلات عمیقی در سیستم نظارتی وجود دارد و باید پاسخ های قانع کننده ای داده شود و اقدامات ملموس تری برای آنها صورت گیرد. دستگیری مدیر مرکز و باهر تنها بخشی از این ماجراست. اما این حادثه سوالات گسترده تری را در مورد مسئولیت و نقش سازمان بهزیستی به عنوان یک مقام بالاتر مطرح می کند.
نظارت دقیق بر عملکرد مراکز مراقبتی بر عهده سازمان بهزیستی است و مسئولیت اصلی تامین سلامت جسمی و روانی افراد تحت پوشش این مراکز بر عهده آن سازمان است. اما اینکه چنین اتفاقی رخ داده نشان دهنده ضعف سیستم نظارتی یا ناکافی بودن استانداردهای نظارتی است. این سازمان نه تنها در صدور مجوز برای این مراکز، بلکه در نظارت مستمر بر شرایط، برخورد با تخلفات و کنترل کیفیت خدمات نیز باید مسئولیت بیشتری را بر عهده بگیرد.
این اتفاق نباید به برخورد با مدیر و کادر درمانی مرکز محدود شود. سوال اصلی این است که چرا چنین تخلفاتی در این مراکز رخ می دهد و چه سازوکاری برای جلوگیری از تکرار آن وجود دارد؟ آیا نظارت منظم و گزارش دهی مستمر کافی بوده است؟ یا ضعف قوانین و دستورالعمل ها به این معناست که ناظران نمی توانند از وقوع چنین حوادث تلخ جلوگیری کنند؟
لازم به ذکر است که مراکز مراقبت معلولین آنها اغلب از بودجه عمومی یا کمک های خیریه استفاده می کنند و بنابراین شفافیت و پاسخگویی در نحوه مدیریت آنها اهمیت ویژه ای دارد. سازمان بهزیستی به عنوان نهاد ناظر بر این مراکز باید مسئولیت بیشتری در قبال چنین حوادثی بر عهده بگیرد و به گونه ای عمل کند که اعتماد عمومی نسبت به عملکرد آن خدشه دار نشود.
سیستم های نظارت بر رفاه نیاز به بازنگری و تقویت دارند. استفاده از سیستم های دیجیتال برای نظارت بر عملکرد تاسیسات و بررسی شکایات عمومی می تواند گام موثری باشد. همچنین ارزیابی‌های مستقلی که توسط مؤسسات غیر رفاهی انجام می‌شود و مشارکت سازمان‌های مردم نهاد در این فرآیند می‌تواند شفافیت و دقت نظارت را افزایش دهد.
این حوادث نشان می دهد که مراقبت اجتماعی باید رویکرد جدی تری به آموزش و تربیت نیروی انسانی خود داشته باشد. کارکنان این مراکز باید نسبت به حقوق و نیازهای افراد دارای معلولیت حساس و آگاه باشند. آموزش منظم و تأیید صلاحیت های اخلاقی و حرفه ای کارکنان باید به بخشی جدایی ناپذیر از نظارت تبدیل شود.
بی مسئولیتی بهروزی پشت پرده بلایا
از سوی دیگر تنبیه مدیر مدرسه به تنهایی نمی تواند کافی باشد. اگر مراقبت های اجتماعی در نظارت ناکام بوده یا سیستم ناکارآمدی دارد، این سازمان باید پاسخگو باشد. تعیین کمیته های مستقل تحقیق و تفحص می تواند به روشن شدن نقش این سازمان در حوادث مشابه کمک کند و در صورت اهمال در سطح نظارتی یا مدیریتی، اقدامات لازم صورت خواهد گرفت.
همچنین نیاز است که دولت و مجلس به طور جدی به این موضوع رسیدگی کنند و در ساختارهای نظارتی بهزیستی بازنگری اساسی کنند. قوانین و دستورالعمل های خاص تری باید تدوین شود تا هیچ نقصی در مراقبت از معلولیت پذیرفته نشود و همه امکانات ملزم به رعایت دقیق استانداردهای کیفیت باشند.
در نهایت مرگ یک معلول در مرکز نگهداری فاجعه ای است که نباید به یک مورد خلاصه شود. این حادثه باید فرصتی برای ایجاد تغییرات اساسی در سیستم نظارتی و مدیریتی سازمان بهزیستی باشد تا از بروز حوادث مشابه در آینده جلوگیری شود. اگر این اتفاق به چند برخورد انتظامی محدود شود، اعتماد عمومی به نهادهای حمایتی کشور به شدت متزلزل خواهد شد.
