رسیدگی به چالش های امنیتی یکی از اهداف رزمایش دریایی مشترک 2024 بود. این هدف با در نظر گرفتن 20 سال فعالیت دزدی دریایی در خلیج عدن و خطر امنیت ترافیک دریایی انتخاب شد.
به گزارش ایسنا، رزمایش مشترک دریایی IONES 2024 با حضور کشورهای ایران، روسیه و عمان به همت ایران و در منطقه شمال اقیانوس هند در روزهای 8 و 9 مهرماه برگزار شد. عربستان، هند، تایلند، پاکستان، قطر و بنگلادش نیز به عنوان ناظر در این رزمایش حضور داشتند.
در این رژه یگان های نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله ناوشکن جماران، البرز و قایق های زرهی موشک انداز، شناور شهید سلیمانی، شناورهای الماس و همچنین ناوشکن مبشر عمان و شناور مرکوری روسیه در این رزمایش حضور داشت و سناریوهای مختلفی از جمله کنترل آتش، عملیات جستجو و نجات و مهار نشت نفت انجام شد.
تمرین ترکیبی ایوانز 2024
هدف اصلی این رزمایش ایجاد هماهنگی بین کشورها برای مقابله با چالش های زیست محیطی و امنیتی در این منطقه بود.
امیر تاج الدینی سخنگوی رزمایش مشترک دریایی 2024 درباره این رزمایش گفت: مهمترین هدف این رزمایش ایجاد هماهنگی و هم افزایی بین کشورهای حاشیه اقیانوس هند و کشورهایی است که حضور آنها در منطقه در ارتقای امنیت و امنیت موثر است. مبارزه با چالش های امنیتی امیدواریم با همکاری کشورها شاهد اقدامات انسان دوستانه بیشتری در حوزه دریایی و مبارزه با آلودگی های زیست محیطی باشیم. این رزمایش بر اساس چالش های امنیتی منطقه شمال اقیانوس هند برنامه ریزی شده بود. ما در اقیانوس هند چالش هایی داشتیم، اما با توانمندی نیروی دریایی، ارتش و سپاه در دریای عمان، تنگه هرمز، خلیج فارس و جزایر سه گانه، هیچ گونه امنیت نداشتیم. حوادث اما اهمیت این منطقه، ما را ملزم به برنامه ریزی یک رزمایش ترکیبی برای هماهنگی کشورها در زمینه چالش های امنیتی و اقدامات بشردوستانه کرد.»
دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش نیز درباره اهمیت این رزمایش گفت: عده ای همواره تلاش کرده اند شمال اقیانوس هند که بیشترین تبادلات دریایی در آن صورت می گیرد، شبیه منطقه ناامن شود… این رزمایش بزرگ. و رویدادی که توسط نیروی دریایی اقیانوس هند انجام شد، نشان می‌دهد که کشورهای این منطقه با همکاری و همکاری توانایی تامین امنیت خطوط ارتباطی دریایی و تجارت دریایی را دارند و به دلیل حضور نیروهای غیرموجه ضروری نیست. و نیروهای دریایی اقیانوس هند با “همکاری امنیت خطوط دریایی و اقتصاد را تضمین می کند و دریانوردان و بازرگانان می توانند وظایف خود را انجام دهند.”
چرا چالش های امنیتی در شمال اقیانوس هند آغاز می شود؟
شمال اقیانوس هند، تنگه باب المندب، خلیج عدن و دریای سرخ در ترانزیت دریایی اهمیت زیادی دارند. تقریباً 50 درصد حمل و نقل کانتینری و 70 درصد نفت جهان از طریق شمال اقیانوس هند حرکت می کند. ارزش سالانه تجارت بین المللی از طریق مسیرهای کشتیرانی اقیانوس هند بیش از یک تریلیون دلار است. 71 درصد از ذخایر نفت جهان و 69 درصد از ذخایر گاز جهان در این منطقه یافت می شود. یک سوم تجارت دریایی جهان در این منطقه انجام می شود.
محل دزدان دریایی سومالیایی
اما با ایجاد ناآرامی و بی ثباتی در سودان، پدیده جدیدی به نام دزدی دریایی در مناطق دریای سرخ، خلیج عدن، تنگه باب المندب و حتی اقیانوس هند ایجاد شد. برخی از سربازان جدا شده از ارتش سومالی به دزدان دریایی پیوستند و توانایی خود را در ربودن کشتی های تجاری از کشورهای مختلف افزایش دادند. از ابتدای سال 1984، این منطقه شاهد افزایش دزدی دریایی بود و امنیت کشتی های تجاری به خطر افتاد. دزدان دریایی علاوه بر سرقت از کشتی های تجاری و نفتکش ها، لنج ها را ربودند و ماهیگیران را گروگان گرفتند.
به همین دلیل نیروی دریایی کشورمان از سال 1386 برای حفظ ایمنی کشتی های تجاری کشورمان وارد این منطقه شد. در این مدت نیروی دریایی ارتش بارها با دزدان دریایی مواجه شد و کشتی های کشورمان و سایر کشورها را نجات داد. امیر دیاردار حبیب الله سیاری معاون هماهنگ کننده ارتش گفت: از سال 1386 تا 1380 نزدیک به پنج هزار کشتی تجاری و نفتکش با حضور فیزیکی نیروی دریایی ارتش در منطقه در قالب اسکورت و شناور در برابر دزدان دریایی حفاظت شده است. حفاظت و ناوشکن در منطقه “آنها ایستادند و کشتی ها به سلامت از منطقه عبور کردند.”
درگیری بین نیروی دریایی و دزدان دریایی
از سال 2007 تاکنون 98 ناوگان دریایی به منطقه مذکور اعزام شده و بارها با دزدان دریایی درگیر شده است. در این سال ها نیروی دریایی سایر کشورها درگیری های زیادی با دزدان دریایی داشتند. نیروی دریایی کشورهای منطقه برای آزادسازی و نجات نفتکش ها با یکدیگر همکاری می کنند و زمانی که یک کشتی تجاری یا نفتکش درخواست کمک می کند، نزدیک ترین ناوگان هر کشور به سرعت به آن کشتی می رسد و با دزدان دریایی مقابله می کند.
دستگیری دزدان دریایی توسط ارتش ایران در سال 2011 که به یک کشتی چینی حمله کرده بودند
یکی از معروف ترین عملیات امداد و نجات دریایی در سال 1370 انجام شد که در آن سال کشتی تجاری ایرانی به نام «اگلانتین» با 22 خدمه پس از بارگیری شکر از برزیل به سمت ایران در حرکت بود که توسط دزدان دریایی سومالیایی ربوده شد. “گراد” فرمانده این دزدان دریایی، سرباز سابق ارتش سومالی بود و از اطلاعات نظامی فوق العاده ای برخوردار بود و تا آن زمان توانسته بود 37 کشتی را سرقت کرده و آنها را بازیابی کند. اما بازیابی این کشتی آسان نبود و پس از درگیری با دزدان دریایی، نیروی دریایی موفق شد وارد «اگلانتین» شود و هفت دزد دریایی را دستگیر کرده و خدمه کشتی را آزاد کند.
مرکز ایمنی دریایی در مورد سواحل سومالی هشدار داد
مرکز امنیت دریایی اعلام کرد که در سال 2023، 47 حمله دزدان دریایی در اطراف باب المندب و سواحل هند ثبت شده است. البته از آنجایی که یمن در حمایت از مردم فلسطین به کشتی های مرتبط با رژیم صهیونیستی و همچنین آمریکا و انگلیس حمله کرده است، برخی از کشتی ها مجبور به عبور از غرب آفریقا شده اند که برخی از آنها در خلیج گینه هستند. واقع در غزب در قاره آفریقا) در دام دزدان دریایی افتاده اند. آرسنیو دومینگز، دبیر کل سازمان بین المللی دریانوردی به شرکت های کشتیرانی هشدار داد که در پی سرقت کشتی ها در خلیج گینه و سواحل سومالی نسبت به دزدی دریایی محتاط باشند. او از این شرکت ها خواست به سطوح امنیتی سخت بحران هک قبلی بازگردند.
سایت گشت دریایی در مدار 10 درجه
دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش درباره پدیده دزدی دریایی در خلیج عدن و رویکرد این نیرو برای مقابله با آن گفت: خلیج عدن از نظر حضور دزدان دریایی، کشتی ها و تروریسم دریایی آلوده و خطرناک است. و ما در تلاش هستیم تا زمانی که عزیزانمان در معرض تهدید قرار می گیرند، در این شرایط به طور عمده تلاش می کنیم که این کشتی ها را از منطقه دور نگه داریم و به امنیت دست یابیم رویارویی های مخرب «مگر اینکه به هشدارهای ما گوش ندهند و به رفتار و حرکاتی که در ناوگان می بینند توجه نکنند».
همگرایی کشورهای منطقه برای مقابله با چالش های امنیتی
وقوع حوادث مشابه با کشتی های تجاری کشورهای مختلف در شمال اقیانوس هند، خلیج عدن و منطقه دریای سرخ، کشورهای منطقه و برخی کشورهای فرامنطقه ای را بر آن داشت تا برای به حداقل رساندن چالش های امنیتی با یکدیگر همکاری کنند. بر این اساس، گردهمایی نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند در سال 2008 به ابتکار نیروی دریایی هند آغاز شد که هدف آن افزایش همکاری های دریایی برای مقابله با چالش های امنیتی غیرسنتی و سازمان یافته بود. رزمایش دریایی مرکب ایوانز نیز بر همین اساس انجام شد. البته یکی دیگر از اهداف این رزمایش آمادگی برای مقابله با آلودگی های زیست محیطی در این حوزه است. هدف از برگزاری این رزمایش، اعلام این پیام مهم است که برای تامین امنیت این منطقه، نیازی به کشورهایی که از همکاری و همکاری کشورهای منطقه بی بهره هستند، وجود ندارد.
انتهای پیام
