به گزارش بازار، شناسایی حدود گسل و تدوین ضوابط محدودیت ساخت و ساز توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تحت عنوان ضوابط ساخت و ساز در محدوده گسل به دلیل خطراتی که به همراه دارد یا تعدیل ساخت و سازها و بازسازی ساختمان هایی که در این محدوده ساخته شده اند، یکی از اقداماتی است که وزارت راه و شهرسازی و به ویژه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به آن توجه داشته است. مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به عنوان یکی از واحدهای تحقیقاتی و تحقیقاتی وزارت راه و شهرسازی با توجه به قرار گرفتن ایران در کمربند لرزه خیز جهان و موقعیت مکانی، از دهه گذشته اقدام به شناسایی پهنه های گسلی کرده است. ساختمان ها، شبکه های حمل و نقل و شریان ها و زیرساخت های حیاتی در برنامه قرار داده شده است
علاوه بر وظایف ذاتی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، شناسایی خطوط گسل، طبق دو استاندارد؛ بر اساس آییننامه ۲۸۰۰ (آییننامه طراحی ساختمانهای زلزلهزده) و ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور، مسئولیت ویژه شناسایی حدود گسلهای اصلی و ممنوعیت ساخت ساختمانهای مهمی که باید در زمان بحران باید فعال باشند، به مرکز پژوهشها واگذار شد. وظایف خود را انجام دهند. به بازیگری ادامه بده ضمناً بر اساس این قانون و قاعده مقرر شد از استقرار ساختمانهای حاوی مواد خطرناک و نشتی آنها در هنگام وقوع زلزله منع شود.
با ابلاغ این قانون، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی موظف به شناسایی حدود گسل های اصلی به طول بیش از 10 کیلومتر در شهرهای کشور و ارائه راهکارها و دستورالعمل های ساخت و ساز برای کاهش خطر شد. . در این حوزه کار با همکاری معاونت معماری و شهرسازی انجام می شود. مرکز تحقیقات با همکاری معاونت معماری و شهرسازی با شناسایی و معرفی این حدود، موضوع را در شورای عالی شهرسازی و معماری پیشنهاد و این حدود را در شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب می کند. . و ابلاغ آنها، ممنوعیت ساخت و ساز در حدود اصلی برای اجرای آنها. به فرمانداران و سایر مسئولان ابلاغ می شود.
برنامه شناسایی محدوده گسل های ۳۹ شهر از برنامه های این مرکز تحقیقاتی در سال های اخیر است
بر اساس ماده 14 قانون مدیریت بحران کشور، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وظیفه شناسایی پهنه های گسلی شهرها را بر عهده داشت و این کار در سال های اخیر در 39 شهر آغاز شد. در حال حاضر مطالعات حریم 35 شهر به پایان رسیده است که از این تعداد ممنوعیت ساخت و ساز در حریم گسل های اصلی 6 شهر اعلام و اجرا شده و مابقی به شورای عالی شهرسازی و معماری ارائه شده است. جهت بررسی و اطلاع رسانی مطالعات 4 شهر دیگر نیز به تدریج در برنامه قرار گرفته است که تکمیل و تکمیل آن برنامه ریزی شده است.
ابلاغ ممنوعیت ساخت و ساز در شکست 6 کلانشهر
در فاز اول این طرح بزرگ، شش کلانشهر کشور شامل تهران، کرج، کرمان، مشهد، تبریز و زنجان مورد بررسی قرار گرفت. این کار پس از طی مراحل قانونی در کارگروه استان ها، کمیته فنی استانداری ها به تصویب رسید و در نهایت طرح ها به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسید.
در حال حاضر نهادهای ذیربط اعم از شهرداری ها و ادارات راهداری و شهرسازی نسبت به اجرای طرح های جامع و تفصیلی و اعمال آن در تصمیمات آتی شهرها از نظر کاربری، تعداد طبقات ساختمان ها، نوع ساخت و ساز، ممنوعیت ساخت و ساز اقدام می کنند. ساختمان های بسیار مهم و اولویت دادن به نوسازی. ساختارهای موجود مسئولیت اجرای آن را بر عهده دارند.
شناسایی گسل 9 شهر و ارائه آن به شورای عالی شهرسازی و معماری
به گزارش مرکز تحقیقات راه مسکن و شریدار، در فاز دوم این طرح 9 شهر دیگر شامل بم، شیراز، ساری، قایم شهر، لاهیجان، ارومیه، گرگان، سیشرد و اردبیل به صورت جامع مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. زمینه در این مرحله اطلاعات اولیه شهرها به دست آمد، مطالعات زمین ساختی، مطالعات ژئومورفولوژی، مطالعات زمین شناسی، مطالعات ژئوتکنیکی، عملیات ژئوالکتریکی، مطالعات و بازدیدهای سازه ای، ارزیابی عکس های هوایی، تصاویر هواپیماهای بدون سرنشین، ارزیابی تصاویر راداری و عکس های هوایی و… انجام شد. پس از طی مراحل فنی و مطالعاتی، نتایج در قالب نقشه های مرزی گسل و گزارشات و مستندات فنی مربوطه به شورای عالی شهرسازی و معماری به عنوان کارفرمای پروژه جهت ارزیابی و تایید نهایی ارائه شده است.
شناسایی پهنه گسلی 24 شهر نیز در مرحله سوم قرار دارد و چند مرحله مطالعه در حال انجام است. در حال حاضر از این 24 شهری که در مرحله مطالعاتی قرار دارند، مطالعات پهنه گسلی 20 شهر شامل اهواز، بوشهر، قم، ساوه، رشت، خوی و سمنان و … و مطالعات 4 شهر دیگر برنامه ریزی شده است.