به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، استان قم سالانه میزبان هزاران گونه پرنده مهاجر از سراسر کشور است. دلیل اصلی این امر وجود 5 تالاب مهم در این استان است که زیستگاه مناسبی برای پرندگان فراهم می کند.
گشت و نظارت مستمر محیط بانان.
محمدحسین بازگیر، مدیرکل محیط زیست استان قم در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا، گفت: این استان دارای پنج تالاب ملی ثبت شده است که بزرگ ترین آنها «تالاب دریاچه نمک» با مساحت تقریبی 200 هزار هکتار است. این تالاب بین سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار دارد. تالاب های حوض سلطان، غدیر اسب، بهشت معصومه و «تالاب مره» از دیگر تالاب های استان هستند. تالاب مره با مساحتی بالغ بر 30 هزار هکتار که 11 هزار هکتار آن را آبگیر تشکیل می دهد، به دلیل قرار گرفتن در مسیر پرواز پرندگان مهاجر سیبری به رود نیل از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بازگیر ادامه داد: مهاجرت پرندگان از سیبری غربی آغاز می شود و از دریای خزر، فلات مرکزی ایران، بین النهرین و رود نیل می گذرد و به سیبری بازمی گردد. تاریخ این مسیر نامشخص است اما سالانه حدود 15 میلیون پرنده در آسمان ایران پرواز می کنند و 2 میلیون پرنده برای استراحت، تولید مثل و سایر نیازها فرود می آیند.
وی از مشاهده یک سری پرندگان مهاجر در اطراف تالاب مره قم خبر داد. نزدیک حوض سلطان و مره یک ایستگاه گشت محیطی وجود دارد و به طور مستمر در منطقه گشت می زنند. به همین ترتیب مردم، نیروهای پلیس و سازمان های مردمی در این حفاظت مشارکت دارند.
بازگیر در ادامه تاکید کرد: در تلاش هستیم برای حفاظت بهتر از پرندگان مهاجر پست حفاظت محیط زیست با استحکام کافی و تجهیزات کافی در تالاب مره ایجاد کنیم.
وی به اهمیت حفظ تالاب مره با پایش آب رودخانه شور اشاره کرد و گفت: پایش مستمر مسیل یکی از مهمترین اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در این حوزه است. با مشارکت شرکت آب و محیط زیست مسیر رودخانه سالادو به صورت مستمر رصد می شود.
حدود 100 هزار هکتار از مساحت استان قم را تالاب ها تشکیل می دهند که 10 درصد کل استان را تشکیل می دهد. همین موضوع قم را به یکی از مهم ترین تالاب های کشور تبدیل کرده است. علاوه بر این، مرداب مراه هر ساله میزبان هزاران پرنده مهاجر است.
بازگیر با اشاره به خشکسالی های اخیر بیان کرد: تالاب مره قم با توجه به خشکسالی هایی که تالاب های ایران را تحت تاثیر قرار داده یکی از معدود نقاط آبی این مسیر تاریخی بوده و توانسته پذیرای پرندگان مهاجر باشد. در این مسیر 170 گونه پرنده در تالاب مارا فرود می آیند و پس از بهبودی به سفر خود ادامه می دهند. این تالاب نقش بسیار مهمی در حفظ چرخه زندگی پرندگان مهاجر دارد.
وی در ادامه به اهمیت حفظ تالاب ها اشاره و خاطرنشان کرد: تالاب ها خدمات بسیاری را به محیط زیست ارائه می دهند. از جمله تنظیم جریان های جوی، تولید گازهای تنفسی، رسوب گذاری و بهبود کیفیت آب و خاک. همچنین تثبیت کربن و نیتروژن در جو و بهبود کیفیت زندگی انسان از دیگر مزایای تالاب هاست.
بازگیر در ادامه افزود: تالاب ها منابع ارزشمند کود، مواد سلولزی، دارویی و مواد ژنتیکی گیاهی و جانوری هستند و حتی منابع فسیلی و ترکیبات معدنی در این بسترها تولید می شود.
وی به خدمات حمایتی تالاب ها نیز اشاره کرد و گفت: تالاب ها زیستگاه جانوران و گیاهان هستند و به تامین منابع آبی و حفظ سطح آب زیرزمینی کمک می کنند. آنها همچنین بر انتشارات جوی تأثیر دارند.
بازگیر با اشاره به تهدیدات زیست محیطی تالاب ها گفت: تامین ظرفیت و نیاز آبی تالاب ها یکی از مهم ترین چالش ها است. سدهای متعددی که در بالادست رودخانه ها واقع شده اند تالاب های محدودی دارند و تالاب های استان به شدت به آب نیاز دارند. علاوه بر این، آلودگی ناشی از فاضلاب شهری و صنعتی تهدیدی جدی برای حیات تالاب محسوب می شود.
وی در پایان درباره آلودگی آب تالاب ها افزود: یکی از دغدغه های اصلی ما ورود آلودگی از شهرهای قزوین و کرج به حوزه آبریز تالاب های استان قم است.
