کبودی هایی که زیر چشم تهرانی ها محو می شوند + عکس

به گزارش رکنا و به نقل از پیام ما، نقشه فرونشست تهران نشان می دهد که این استان دچار فرونشست گسترده و عمیق است. یک نقطه در جنوب و غرب کلانشهر تهران و یک نقطه دیگر در دشت ورامین و در زمین های کشاورزی این مناطق گسترده شده است. البته این پدیده تنها دامنگیر مزارع و باغات تهران نشده و در هفت منطقه از ۲۲ منطقه تهران ریشه دوانده است. زیرساخت هایی مانند راه آهن بین شهری، مترو، خیابان ها و مناطق مسکونی در معرض فرونشست قرار گرفته اند که نشان دهنده لزوم مقابله با این پدیده ناشی از سوء استفاده از آب های زیرزمینی است. این گزارش در گفت و گو با «مهدی موتگ» استاد مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان به تحلیل عوارض و عوامل احتمالی موثر بر غرق شدن تهران می پردازد که در ادامه می خوانید.

در گزارش قبلی با عنوان فرونشست‌های سدها به بررسی سه نقطه فرونشست کوچک واقع در جنوب تهران، محدوده فرودگاه امام خمینی (ره) و اطراف آن پرداختیم و اکنون در این گزارش قصد داریم به دو فرونشست اصلی بپردازیم. از پایتخت. گفتیم 1784 کیلومتر مربع یعنی 13 درصد مساحت استان پایتخت درگیر فروچاله است. به همین ترتیب حداکثر فرونشست در این استان سالانه به 20 سانتی متر می رسد. از دو نقطه اصلی تهران، یکی جنوب و جنوب غربی شهر تهران را در بر می گیرد و دیگری تا دشت ورامین امتداد می یابد.

نقطه غرق در جنوب و غرب تهران

این فروچاله بیش از 50 کیلومتر طول دارد و از ایستگاه راه آهن تهران شروع و از مرز غربی استان خارج می شود. به شکل شماره 1 توجه کنید گویی این نقطه فرورفتگی از شمال و شرق توسط خطوط راه آهن تهران – تبریز و تهران – مشهد محدود می شود. از میان مناطق 22 گانه تهران، تمام یا بخشی از مناطق 10، 11، 17، 18، 19، 20 و 21 درگیر این غرق شدن هستند. این پدیده در جنوب از مرزهای شهری تهران عبور کرد و چندین شهر جنوب و جنوب غربی این استان را در بر گرفت. قدس، شهریار، ملارد، اسلامشهر و بهارستان علاوه بر تهران شهرهای درگیر در این نقطه فرورفتگی هستند. همچنین از میان مناطق تهران، باقرشهر، چهاردانگه، اسلامشهر، احمدآباد مستوفی، گلستان، نسیم شهر، شهیدشهر، باغستان، شهریار، صباشهر، امیریه و بخش‌هایی از شهرقدس، ملارد و صفادشت را می‌توان به عنوان مراکز درگیر در این غرق شدن نام برد.

رنگ لکه نشان می دهد که بیشتر نواحی این لکه فرونشست سالانه بیش از 10 سانتی متر را تجربه می کنند که به رنگ آبی نشان داده شده است. در ادامه، اگر بخواهیم کمی دقیق تر به این فرونشست نگاه کنیم، با مراجعه به سامانه جامع نقشه فرونشست ایران و با تمرکز بر این مکان، متوجه می شویم که سمت احمدآباد مستوفی، صباشهر، شهرک مصطفی خمینی و اسدآباد. فرونشست 20 سانتی متری در سال را تجربه می کنیم و اگر فرونشست 15 سانتی متر باشد، اگر امسال را در نظر بگیریم، شاهد درگیری در بخش های وسیعی از شهریار، چهاردانگه، باغستان، نسیم شهر، امیریه و ملارد خواهیم بود.

سقوط در تهران فرودگاه، راه آهن و بزرگراه را تحت تاثیر قرار داده است. غرق شدن فرودگاه امام خمینی (ره) را در گزارش قبلی بررسی کردیم و اکنون به دیگر مقوله ها می پردازیم. فرونشست جنوب و غرب تهران خطوط ریلی تهران – تبریز و تهران – قم را تحت تاثیر قرار می دهد و گفتنی است بخشی از خط مترو قائم – آزدگان نیز در این محل قرار دارد. از دیگر زیرساخت های حمل و نقلی متاثر از این ریزش می توان به بزرگراه خلیج فارس، بزرگراه شهید سلیمانی و آزادگان، نواب صفوی، آیت الله سعیدی، تندگویان، کاظمی، باغستان، تهران-اندیشه-شهریار و بسیاری از جاده ها و بزرگراه ها اشاره کرد.

وضعیت تهران نشان می دهد که فرونشست زمین تنها محدود به مناطق کشاورزی نیست، بلکه در شهرها نیز شاهد این پدیده هستیم. فرونشست عواقبی برای مناطق مسکونی دارد. مهدی معتق، استاد مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان در این خصوص در گفت وگویی که پیش از این با «پیام ما» انجام داده بود، اظهار داشت: ساختمان هایی که فونداسیون عمیق ندارند و یا در معرض نشست دیفرانسیل هستند، آسیب بیشتری از فرونشست می بینند. . در نقشه شماره 1 می بینیم که فرونشست عمدتاً در مناطق کم برخوردار تهران و شهرها و شهرستان های جنوب رخ می دهد. به گزارش معتق، فرونشست معمولاً به صورت عوارضی مانند ترک در دیوار ساختمان ها یا ترک و ترک در معابر و آسفالت خیابان ها ظاهر می شود و عمدتاً در مناطقی با شیب بیشتر (تفاوت در شدت نشست) رخ می دهد. به عنوان مثال، تمام قسمت های مناطق آبی در نقشه شماره 1 ممکن است تحت تأثیر فرونشست 10 سانتی متر در سال قرار گیرند، به این معنی که شیب فرونشست این مناطق زیاد نیست. اما نواحی نزدیک به لبه‌های سینک که رنگ‌ها از آبی به زرد به قرمز تغییر می‌کنند و ما شاهد تغییر در اندازه سینک هستیم، گرادیان بزرگ‌تری را تجربه می‌کنند. به گفته این استاد مرکز تحقیقات علوم زمین و دانشگاه لایبنیتس هانوفر آلمان، در این مناطق است که خطر تخریب ناشی از فرونشست زیاد است.

متق پیشتر گفته بود نقشه کامل فروپاشی ایران این فرصت را در اختیار مسئولان و سیاستگذاران قرار می دهد تا دریابند در کدام حوزه ها باید زیرساخت ها توسعه نیابد یا مجوز ساخت خانه صادر نشود. علاوه بر این، مسئولانی که در زمینه مدیریت آب های زیرزمینی کار می کنند، می توانند از این سیستم برای اطلاع از اینکه کدام مناطق بیشترین اولویت را برای تغییر سیاست های برداشت آب زیرزمینی دارند، استفاده کنند.

نقطه غرق دشت ورامین

فرونشست ورامین شهرستان های پاکدشت، قرچک، پیشوا و ورامین را تحت تاثیر قرار داده است. در بالای نقطه فرو رفتن هلالی را می‌بینیم که از قیامدشت و فارون آباد به سمت شرق کشیده شده و وارد استان سمنان شده است. در پایین، یک لکه تقریبا دایره‌ای وجود دارد که از پیشوا و ورامین در شمال شروع و از آزادراه به حرم در جنوب می‌گذرد.

با توجه به شکل شماره 1 می توان بیان کرد که بیشتر مناطق لکه فرونشست ورامین بیش از 10 سانتی متر در سال نزول دارد (با رنگ آبی مشخص شده است). شکل 2 نیز نشان می دهد که فرونشست در قسمت هایی از این لکه که قرمز شده اند به 20 سانتی متر در سال می رسد. این وضعیت به ویژه در سلمان آباد، طاهرآباد و طاغان مشاهده می شود. نواحی نارنجی در شکل 2 نیز فرونشست 15 تا 19 سانتی متری در سال را نشان می دهد.

از زیرساخت های متاثر از غرق شدن ورامین می توان به حدود 25 کیلومتر از بزرگراه حرم به حرم و حدود 30 کیلومتر از خط ریلی تهران – مشهد اشاره کرد. بزرگراه امام رضا و بلوار شهید اردستانی در مناطق کم ارتفاع هلال شمالی لک قرار دارند.

سدها و فرونشست

پیش از این در گزارشی از ریزش فرودگاه امام خمینی (ره) دو سد فشافویه و ابراهیم آباد را نشان دادیم و دیدیم که در آب های پایین دست آنها نقاط ریزش وجود دارد. همین الگو در حال حاضر در دو نقطه فرونشست دیگر در استان تهران در مقیاس بزرگتر مشاهده می شود، همانطور که در شکل 2 نشان داده شده است. محل سد کرج و دریاچه آن در سمت چپ شکل 2 مشخص شده است که در پایین دست آن را می بینیم. غرق شدن جنوب و غرب تهران در سمت راست شکل 2 موقعیت سد ماملو و دریاچه آن را می بینیم و نقطه فرو رفتن ورامین در پایین دست آن قرار دارد.

مهدی موتگ پیش از این گفته بود که با مشاهده فرونشست در پایین دست سدها و سدها نمی توان لزوماً به این نتیجه رسید که این سازه ها عامل فرونشست هستند. با این حال باید بررسی کرد که فرونشست دقیقا چه ارتباطی با سازه های آبی دارد.

وی با اشاره به قرار گرفتن سد ماملو در بالای دشت ورامین گفت: ارزیابی تاثیر این سد بر سطح سطح ایستابی زیرزمینی ضروری است.

بر اساس آمار اعلام شده از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران در سال 1403، 60206 حلقه چاه در استان تهران به ثبت رسیده است. همچنین بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده از سایت شرکت‌های سازنده سد، استان‌های تهران و البرز در مجموع دارای 9 سد آبی و دو سد تنظیمی هستند که نام و کاربری آنها در جدول مشخص شده است. بر این اساس هدف از ساخت هشت سد برای تامین آب کشاورزی پیشنهاد شده است و در فهرست تنها یک سد با کاربری غیر از تامین آب کشاورزی وجود دارد.

لازم به ذکر است که به دلیل تداخل حوضه ها و غرق شدن دو استان تهران و البرز، لیست سدهای این دو استان در اینجا جمع آوری شده است. همچنین گفتنی است سد لار با وجود اینکه در استان مازندران قرار دارد، اما در فهرست منتشر شده توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران در رتبه بندی سدهای استان تهران قرار گرفته است و تصمیم گرفتیم در این فهرست به دنبال این اشاره به سد لار نیز اشاره کنیم. انجام دهید