به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، درمان اعتیاد یکی از موضوعات گسترده ای است که می تواند شامل روش های مختلفی باشد. از داروهایی مانند متادون، بوپرنورفین و نالترکسون برای کاهش وابستگی به مواد مخدر استفاده می شود. این داروها به تثبیت وضعیت فرد و کاهش علائم ترک کمک می کنند. میزان موفقیت درمان دارویی بین 40 تا 60 درصد تخمین زده می شود، اما معمولاً باید با درمان های روانشناختی و مشاوره همراه باشد.
درمان بعدی مشاوره و درمان های روانشناختی است. این روش شامل جلسات مشاوره فردی، گروه درمانی و خانواده درمانی است. در این درمان، هدف تغییر الگوهای تفکر و رفتار وابسته به مواد است. گفته می شود که 50 تا 70 درصد افراد می توانند با این روش به بهبودی طولانی مدت برسند، به خصوص اگر همراه با درمان دارویی باشد.
درمان شناختی رفتاری (CBT) یکی دیگر از روش های درمان اعتیاد است. این رویکرد بر آموزش به فرد برای شناخت محرکهای اعتیاد و مقاومت در برابر وسوسهها تمرکز دارد و تقریباً 50 تا 60 درصد درصد موفقیت در بهبودی طولانیمدت دارد. اقامت در مراکز توانبخشی و شرکت در برنامه های حمایتی چند ماهه به فرد کمک می کند در یک محیط حمایتی قرار گیرد. اقامت در مراکز ترک اعتیاد و ترک اعتیاد بستگی به مدت اقامت دارد. اما گفته می شود که ماندن بیش از 3 ماه معمولا تا 70 درصد موفقیت را به همراه دارد.
در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا و انگلستان، درمان دارویی در کنار مشاوره و روان درمانی به عنوان اصلی ترین روش های درمانی شناخته می شود. در این کشورها تمرکز بر رویکردهای علمی و ترکیبی از دارودرمانی و روان درمانی است. فناوریهای جدید مانند اپلیکیشنهای سلامت روان نیز به این روند کمک کردهاند.
در ایران از روش های دارویی درمانی (مانند متادون درمانی) و مشاوره بیشتر استفاده می شود. با این حال، توجه کمتری به درمان های روانشناختی عمیق یا اقامت طولانی مدت در مراکز توانبخشی می شود. برخی کارشناسان معتقدند رویکرد ایران نیاز به بازنگری دارد، زیرا موفقیت درمان اغلب پایدار نیست و میزان عود آن بالاست.
با وجود تلاش های فراوان، روش های درمانی فعلی در ایران هنوز به موفقیت مورد انتظار دست نیافته اند. میزان عود همچنان بالاست و بسیاری از افراد پس از یک دوره درمان عود می کنند. بنابراین کارشناسان بر این باورند که بازنگری روش های رایج و توجه بیشتر به نیازهای روانی و اجتماعی افراد می تواند موثر باشد.
شخصیت افراد نقش مهمی در موفقیت درمان دارد. افرادی که دارای شخصیت انعطافپذیرتر، متعهدتر و توانایی بیشتری در مدیریت استرس هستند، بهتر به درمان پاسخ میدهند. از سوی دیگر، افرادی که دارای ویژگی های شخصیتی منفی هستند، مانند اضطراب شدید یا ناتوانی در کنترل تکانه ها، ممکن است به درمان دارویی و روان درمانی طولانی مدت نیاز داشته باشند.
درمان اعتیاد نیازمند رویکردی چندوجهی است که ترکیبی از دارو، روان درمانی و حمایت اجتماعی است. کشورهای پیشرفته با استفاده از این ترکیب به موفقیت های بیشتری دست یافته اند. در حالی که ایران از روش های علمی نیز بهره می برد، نیاز به بازنگری و تقویت بخش روان درمانی و برنامه های بلندمدت بیشتر احساس می شود.