به گزارش بازار، حبیب الله ظفریان کارشناس انرژی با اشاره به اینکه توسعه زنجیره پتروشیمی مبتنی بر خوراک گاز بوده است، گفت: متاسفانه استفاده از خوراک مایع را برای توسعه زنجیره ارزش توسعه ندادیم که این امر به سیاست ها مربوط می شود. که پس از تصویب اکتشاف پارس جنوبی صورت گرفت.
وی ادامه داد: پس از اکتشاف پارس جنوبی، تولید مازاد گاز پیش بینی شد، بنابراین صنایع مبتنی بر گاز توسعه یافتند. پتروشیمی های گازی از جمله پتروشیمی های متانول و اوره و آمونیاک که خوراک گازی دارند افزایش یافت.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: زنجیره ای که گاز دارد یک زنجیره محدود است و محصولاتی که تولید می کند ارزش افزوده زیادی ندارد، در حالی که زنجیره مواد غذایی مایع یا نفت خام محصولات متنوع تری تولید می کند و ارزش افزوده محصولات تولیدی بیشتر است.
ظفریان با اشاره به اینکه در حال حاضر توسعه صنعت با رویکرد خوراک گاز مشکلاتی را به همراه دارد، خاطرنشان کرد: زیرا محصولات پتروشیمی که از خوراک گاز استفاده می کنند ارزش افزوده بالایی ندارند و همچنین در حال حاضر عدم تعادل گاز در گام اول توسعه وجود دارد. در زنجیره ارزش، خوراک گاز باید به خوراک مایع تبدیل شود که در این شرایط برای توسعه پتروپالایشگاه ها بسیار مهم است، یعنی واحدهایی که هم بتوانند نفت خام داشته باشند و هم پالایش را انجام دهند و زنجیره را به صورت یکپارچه تکمیل کنند. قطعات پیچیده نفت خام را به محصول نهایی تبدیل می کنند.
این کارشناس ارشد انرژی افزود: برای توسعه زنجیره ارزش باید تمرکز از توسعه خوراک گاز به خوراک مایع تغییر کرد و علاوه بر آن پتروشیمی هایی که تا کنون خوراک گاز مصرف می کردند باید زنجیره خود را تکمیل و توسعه دهند. به محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر زیرا بخشی از گاز را به متانول تبدیل می کنیم و اگر گاز طبیعی صادر کنیم تقریباً 30 سنت در هر متر مکعب می شود اما درآمد حاصل از صادرات متانول برای کل اقتصاد کشور کمتر از 30 سنت خواهد بود. . ، زیرا تبدیل گاز به متانول برای ما ارزش افزوده ای ندارد، بنابراین حتی خام فروشی نیز ارزش افزوده مالی بیشتری برای کشور به همراه دارد.
وی ادامه داد: برای به دست آوردن ارزش افزوده بیشتر از متانول ابتدا باید زنجیره آن را تکمیل کنیم و بخشی از آن محصولات پایین دستی و بخشی نیز ادامه این زنجیره خواهد بود که نیازمند سرمایه گذاری است که متاسفانه در توسعه این زنجیره مشکل ساز است. صنعت پتروشیمی سود به دست آمده در این واحدها بین سهامداران تقسیم می شود.
ظفریان در خاتمه با اشاره به اینکه در برنامه هفتم توسعه اقدامات مناسبی در این زمینه انجام شده است، افزود: در تبصره ماده 45 در برنامه هفتم توسعه این وظیفه به پالایشگاه ها و پتروشیمی ها محول شده است که از نظر مواد غذایی موظف به دریافت آن سرمایه گذاری هستند. 40 درصد سود سالانه آنها در زنجیره ارزش و اینکه سود پتروشیمی ها و پالایشگاه ها به واحدهای تکمیلی زنجیره ارزش منتقل می شود و راهی جز تکمیل زنجیره ارزش از سود شرکت ها نداریم. واحدها که در برنامه هفتم نیز به آن اشاره شده است.
