وقتیگه خاندوزی، بازار; استان گلستان قطب کشاورزی و دامپروری کشور محسوب می شود و در کشت گندم، پنبه، محصولات باغی و تولید چوب و همچنین دامپروری، ماهیگیری، ماهیگیری، استخراج خاویار و غیره پیشگام است.
این استان در تولید سویا با 60.3 درصد، خاویار با 56 درصد و کلزا با 34 درصد تولید کشور مقام اول را به خود اختصاص داده است.
30 واحد فرآوری گندم با ظرفیت اسمی تولید سالانه یک میلیون و 500 هزار تن آرد در گلستان فعال است. این استان از نظر کیفیت و کمیت تولید گندم در کشور به ترتیب رتبه اول و سوم را دارد.
گلستان روزگاری سرزمین طلای سفید بوده که متأسفانه دیگر آن جایگاه را ندارد و سال هاست که مسئولان برای احیای این کشت در این منطقه تلاش می کنند اما هنوز به موفقیت چندانی نرسیده اند. از آن زمان، بهترین. سویا در گلستان نیز کشت می شود، اما این محصول نیز با چالش های زیادی مواجه بوده است که از جمله آن می توان به افزایش هزینه های تولید و کاهش بهره وری به دلیل خشکسالی و خشکسالی، تولید بهترین عسل مرطوب کشور، تامین مرغ و گوشت کشور، کشت زعفران و … اشاره کرد. گیاهان دارویی و بسیاری از ظرفیت های دیگر در این استان وجود دارد که به گفته کارشناسان; این کشور برای 36 روز غذا فراهم می کند.
اما سهم گلستان از این توانمندی ها جزو چهار استان فقیر کشور است و متاسفانه نبود نقشه راه در صنعت کشاورزی و تصمیمات اشتباه و بی اساس کشاورزان گلستانی را برای تامین معیشت خود با چالش مواجه کرده است. در همین راستا در میزگرد «مطالبات فعالان کشاورزی گلستان قبل از دولت چهاردهم» که در دفتر خبرگزاری بازار گلستان برگزار شد، به بررسی این مشکلات پرداختیم.
آنچه می خوانید خلاصه ای از گفتگوی خبرگزاری بازار با «علی قلی ایمانی» مدیرکل بنیاد ملی تولیدکنندگان گندم کشور و دبیرخانه کشاورز گلستان است.
امروز دنیا گامی به سوی کشاورزی خانوادگی برداشته است، در گلستان زمانی کشاورزی خانوادگی بود، اما امروز پسر کشاورز دیگر نمی خواهد خود را وقف آن کند و یکی از دلایل آن غیراقتصادی بودن این امر است. کار کردن
* شرایط کشاورزی در گلستان چگونه است؟
تقریباً 70 درصد اقتصاد گلستان به طور مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط با کشاورزی است و 50 درصد جمعیت استان در زمینه کشاورزی مشغول به کار هستند، اما متأسفانه این استان از نظر درآمدی وضعیت خوبی ندارد.
چرا باید از نظر سرانه مشارکت دومین کشور باشیم؟ چرا گلستان شرایط اقتصادی، رفاهی و معیشتی خوبی ندارد؟ ما نتوانسته ایم در بخش کشاورزی ارزش افزوده ایجاد کنیم و دلیل شکست، سیاست اشتباه در بخش کشاورزی است.
این روزها دنیا به سمت کشاورزی خانوادگی رفته است، در گلستان زمانی مزرعه خانوادگی وجود داشت اما امروز پسر کشاورز دیگر رغبتی به این کار ندارد و یکی از دلایل آن اقتصادی نبودن این کار است.
اگر کشاورزی خانوادگی توجیه اقتصادی داشته باشد، بسیاری از مسائل راحت تر حل می شود. اگر به دنبال تلفیق کشاورزی و دانش هستیم، باید کشاورزی خانوادگی را گسترش دهیم و شرایط را برای تحصیل فرزندان در این زمینه فراهم کنیم.
* نقش جهاد کشاورزی در توسعه این صنعت چیست؟
طبق ماده 44 دولت باید همه مشاغل را به بخش خصوصی بسپارد اما در حال حاضر جهاد کشاورزی به تنهایی در این زمینه فعالیت می کند و کود، بذر و سایر نهاده ها را توزیع می کند، در حالی که با واگذاری به بخش خصوصی می توان این کارها را انجام داد.
کارشناسان کشاورزی درگیر این مسائل هستند که کارایی آنها را بسیار پایین و بی ارزش کرده است، در حالی که متخصصان باید در عرصه کشاورزی وارد شوند و در کنار کشاورز باشند و اطلاعات علمی را که آموخته اند به او منتقل کنند.
برون سپاری بخش کشاورزی قطعا باید اتفاق بیفتد تا جهاد کشاورزی موثر واقع شود.
* چرا ممنوعیت کشت محصولات پر آب در گلستان پایان نیافته است؟
گلستان مشکل آب دارد، به همین دلیل ممنوعیت کشت محصولات پرآب مانند برنج در نظر گرفته شده است، اما کشت جایگزینی برای کشاورز تعیین نشده است که ممکن است کم کم کشت این محصول را متوقف کند.
هیچ کشاورز از کشت برنج راضی نیست. هزینه آبیاری، تجهیزات چاه، فرسایش خاک و هزینه های بالای نیروی کار و نهاده ها در کشت این محصول کشاورز را با چالش های زیادی مواجه می کند. بنابراین با وجود این مشکلات، کشاورز از کشت این محصول راضی نیست اما از آن زمان به بعد. کشت سایر محصولات توجیهی ندارد و نتوانستیم جایگزین معرفی کنیم، در نتیجه کشاورز به ناچار به کشت این محصول روی می آورد، محققان باید روی این موضوعات کار کنند و همه این موارد باید در نقشه راه دیده شود. .
* نقش صنایع تبدیلی را در توسعه صنعت کشاورزی چگونه ارزیابی می کنید؟
متاسفانه صنایع گلستان تنبل شده و وقتی محصول کشاورز از بین می رود، صنایع برای خرید آن مراجعه می کنند. به عنوان مثال؛ کارخانه های روغن کشی به کشاورزان کمک کنند و کلزا، سویا و دانه های روغنی استان را خریداری و فرآوری کنند. اما متأسفانه صنایع تنبل شده اند و دولت نقش آسیابان را به آنها محول کرده است که در واقع اتلاف سرمایه است. متأسفانه شرایط کارخانه های آرد نیز همین است، چرا کارخانه های آرد نباید با کشاورزان قرارداد ببندند و گندم بخرند و به آرد تبدیل کنند؟ منتظرند دولت آرد را بخرد و در انبارهای این کارخانه ها بگذارد و بالاخره کارخانه ها حق ذخیره و آسیاب کنند. صنایع نیز در سایه تصمیمات اشتباه تنبل شده اند.
جامعه کشاورزی باید پرانرژی شود و لازم است دولت چهاردهم به این مشکلات توجه کند.
برای ما این سوال وجود دارد که اگر قانون خرید گارانتی خوب است چرا به درستی اجرا نمی شود؟ و اگر مشکلی در این قانون وجود دارد باید به دنبال راه حل دیگری باشیم. اگر واقعاً نمی توانیم قانون خرید تضمینی را به درستی اجرا کنیم، باید مطابق با سیاست های کلان کشور، قانون آزادسازی خرید اجرا شود.
* چالش اصلی در حوزه کشاورزی چیست؟
بزرگترین مشکل در بخش کشاورزی عدم اجرای قانون است. قوانین زیادی در این زمینه وضع شده است که متاسفانه در اجرای آنها با مشکل مواجه هستیم. قانون ضمانت خرید برای حمایت از بخش کشاورزی در کشت گیاهان استراتژیک و ضروری وضع شده است تا کشاورز آسیب نبیند و امنیت داخلی آسیب ببیند. ما از کمبود این کالاها رنج نمی بریم اما متاسفانه در اجرا به نفع کشاورز تمام نمی شود.
برای ما این سوال وجود دارد که اگر قانون خرید گارانتی خوب است چرا به درستی اعمال نمی شود؟ و اگر مشکلی در این قانون وجود دارد باید به دنبال راه حل دیگری باشیم. اگر واقعاً نمی توانیم قانون خرید تضمینی را به درستی اجرا کنیم، قانون آزادسازی خرید باید مطابق با سیاست های کلان اقتصادی کشور انجام شود.
کشاورزان ما با هزینه های بالا و تورم 40 درصدی تولید کرده اند، بنابراین مبنای خرید محصولات باید بر اساس تورم باشد. متاسفانه نقشه راهی برای کشاورزی وجود ندارد و مشخص نیست کشاورزی ما معیشتی، سنتی، تولید روزمره است یا کشاورزی صنعتی، صادرات محور، خودکفا و خودکفا.
برای توسعه صنعت کشاورزی در استانی مانند گلستان نیاز به تزریق منابع داریم. چند سالی است که هیچ ریال تسهیلات به کشاورزان اعطا نمی شود و کشاورزان سرمایه در گردش ندارند. همه این موارد مشکلاتی است که باید دید.
* از دولت چهاردهم چه می خواهید؟
دولت جدید باید به بخش کشاورزی و اجرای صحیح قوانین در این زمینه توجه ویژه ای داشته باشد و اگر دولت فکر می کند خرید تضمینی باید انجام شود با توجه به استقلال و امنیت تدابیری اتخاذ کند تا کشاورزان متضرر نشوند. غذای کشور
خوشبختانه تمامی موارد مثبت در قانون خرید تضمینی دیده شده است; در این قانون قیمت محصولات کشاورزی بر اساس چهار عامل تعیین می شود، اما متأسفانه شاهد تغییراتی در قیمت گذاری هستیم که از طریق لابی گری ایجاد شده است.
عده ای دولت را متقاعد می کنند که برخلاف قانون قیمت محصولات را از کشاورزان خریداری کند و از این حیث برای سایر کشورها الگو قرار می دهند در حالی که نمی دانیم دولت تا چه اندازه به کشاورزان آن کشور یارانه صادراتی داده و از آنها حمایت کرده است. . .
دولت آینده باید نقشه راه کشاورزی را مشخص کند و ابزارهای آن را فراهم کند تا بتوانیم تولید اقتصادی داشته باشیم.
