چرا گردشگری در ایران رونق ندارد؟

با روی کار آمدن دولت چهاردهم و توجه دستگاه سیاست خارجی کشور به مولفه های مختلف عرصه دیپلماسی، ضرورت توجه به بخش های مغفول مانده دیپلماسی عمومی کشور مورد بازنگری قرار گرفت. بخش هایی مانند دیپلماسی گردشگری که به دلیل داشتن پارامترهای بسیار مؤثر در زمینه ایجاد کسب و کار و ارتقای جایگاه اقتصادی کشورها به عنوان یکی از بزرگترین و سودآورترین صنایع قرن، مورد توجه دولتمردان قرار گرفته است. برخی کشورها به این موضوع توجه دارند و هر گردشگر را دیپلماتی می دانند که باید حامل پیام دعوت به سفر و بازدید از اماکن تاریخی، فرهنگی، باستانی، تفریحی و گردشگری کشور خود یعنی حامل باشد. پیام دعوت برای بازدید از کشور شما.

گردشگری نمادین در حوزه دیپلماسی عمومی

همانطور که گفته شد، حوزه دیپلماسی عمومی دارای شاخه های متعددی از جمله فرهنگی، هنری، ورزشی و البته گردشگری است که در صورت استفاده صحیح از آن می تواند مزایای بسیاری را برای کشورها به همراه داشته باشد; از نظر اقتصادی نیز این مزایا اثرات زیادی بر جامعه هدف بر جای می گذارد و در ایجاد اشتغال، تعاملات فرهنگی، فقرزدایی، حفظ و بهبود محیط زیست و میراث فرهنگی، توسعه و رشد زیرساخت ها و تولید ناخالص داخلی موثر است.

علی جنتی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره به تجارت نیوز گفت: موضوع گردشگری یکی از موضوعات مطرح در دنیاست که در بعد معنوی و مالی برای کشورهای توانمند در این زمینه مزایایی دارد. گردشگرانی که تحت عنوان میراث فرهنگی، جاذبه‌های دیدنی و طبیعی، گردشگری و تاریخی به دنیا معرفی می‌شوند، می‌توانند موجب ارتقای صنعت گردشگری یک کشور و پیشرفت در مسیر دیپلماسی گردشگری آن کشور شوند.

علاوه بر مشکلاتی که جنتی به آن اشاره کرد، گردشگری توانایی رفع بسیاری از سوءتفاهمات بین کشورهای مختلف را دارد، یعنی گردشگران از هر کشوری می توانند پیام آور صلح و منادی رشد و توسعه اقتصادی کشورها باشند.

جواد شیرباف، عضو گروه مطالعات غرب آسیا در دانشکده مطالعات جهان در یادداشتی می نویسد: گردشگری تعاملات فرهنگی را افزایش می دهد و مردم را به یکدیگر نزدیک می کند و گردشگری امنیت ملی و منافع اقتصادی کشور را تقویت می کند و آن را تقویت می کند. یکی از ابزارهای مهم دیپلماسی برای تنظیم روابط خارجی است.

با وجود این، ایران علیرغم داشتن جاذبه های گردشگری متعدد، نه به هدف مورد نظر در حوزه درآمدزایی دست یافته است و نه از این ابزار برای تنظیم روابط خود با سایر کشورها استفاده کرده است. کشور ما از نظر جاذبه های تاریخی دهمین کشور جهان و از نظر میراث ناملموس (تنوع اقوام) پنجمین کشور جهان از نظر تعداد شهرها و شهرستان های ثبت شده صنایع دستی در جهان است. شورای جهانی صنایع دستی اولین کشور جهان است و در نهایت از نظر تنوع صنایع دستی مقام اول را به خود اختصاص داده و در جایگاه سوم قرار دارد و با هند و چین (هر کدام از این کشورها در رتبه اول قرار دارند) رقابت می کند. مکان و دو کشور دیگر در مکان های زیر قرار دارند).

دلایل کمبود گردشگری در ایران

با وجود این و بهره مندی از تمامی عناوین ذکر شده، ایران نمی تواند از داشته های تاریخی، فرهنگی و باستانی خود استفاده کند. یکی از دلایل اصلی این موضوع را وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان می توان شنید. جایی که می‌گوید: «ما به دلایل عقیدتی و مشکلی که در بحث حجاب داریم، نتوانسته‌ایم زمینه حضور تعداد زیادی گردشگر خارجی را در کشورمان فراهم کنیم؛ هیچ گردشگری در دنیا وقتی می‌رود. برای تفریح ​​و بازدید از جاذبه های فرهنگی، تاریخی و تفریحی نمی خواهد لباس رسمی داشته باشد و این موضوعی است که در تمام نقاط دنیا دیده می شود گردشگران مرد معمولا شلوارک می پوشند و گردشگران خانم به کشورهای مورد نظر بسیار سفر می کنند. لباس راحت تر از لباس رسمی.

وی ادامه می دهد: با توجه به همین مسائل عقیدتی که اشاره کردم، سعی نکرده ایم شرایط لازم برای جذب گردشگر را فراهم کنیم، ما سیستم حمل و نقل مناسبی نداریم که بتواند سالانه 10 میلیون گردشگر را جابجا کند و 4 نفر هم نداریم. -هتل های با کیفیت و 5 ستاره که می توانند تعداد زیادی از گردشگران خارجی را در خود جای دهند.

تحریم های مشکل ساز

یکی دیگر از مشکلاتی که گردشگران خارجی هنگام ورود به ایران با آن مواجه هستند، عدم امکان استفاده از کارت های اعتباری بین المللی خود در کشورمان به دلیل تحریم های غرب است. این موضوع زمانی جلب توجه می کند که بدانیم گردشگرانی که وارد ایران می شوند برای تبدیل ارزهای بین المللی خود به ریال با محدودیت هایی مواجه هستند و پس از آن تنها صرافی های خاصی در سطح شهر عهده دار انجام این کارها هستند. یعنی اگر گردشگر بخواهد خدمات یا کالای مورد نیاز خود را بخرد باید مسافتی را برای دریافت ریال در صرافی های موجود طی کند.

این موضوع در کنار تمایل کم گردشگران خارجی برای سفر به ایران، باعث رکود بازار صنعتگران و کارآفرینان صنایع دستی در کشور نیز شده است. علی جنتی با اشاره به این موضوع، آن را نتیجه شکست بخشی از سیاست کشور در زمینه جذب گردشگر می داند و خاطرنشان می کند: آیا از پتانسیل خود استفاده کرده ایم؟ به عنوان مثال در استان اصفهان با وجود اینکه صنعتگران از بخش های مختلف صنایع دستی نفیس تولید می کنند، اما به دلیل نبود گردشگر، منبع درآمدی ندارند و کسب و کارشان راکد است.

جنتی توضیح می دهد: اگر روزی تصمیم بگیریم از جنبه های معنوی و مالی میراث فرهنگی و گردشگری استفاده کنیم تا ایران را به عنوان کشوری که دارای جاذبه های مهمی در زمینه های فرهنگی، هنری و تاریخی و گردشگری و تفریحی است به گردشگران خارجی معرفی کنیم. و برای رسیدن به درآمد بالا، باید نیازهای آنها را برآورده کنیم، اگر این نیازها برآورده نشود، طبیعتاً موفق نخواهیم شد.

مواردی که وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان به آن اشاره کرد، همان اصولی است که سال هاست کشورهای دوستدار گردشگری برای بهبود وضعیت اقتصادی خود دنبال می کنند. مولفه هایی از جمله ارتقای کیفیت هتل های کشور، بهبود مسیرهای حمل و نقل و سفر گردشگران در بزرگراه ها و مسیرهای بین شهری، فراهم شدن امکان آزادی نسبی برای گردشگران و در نهایت حل مشکلات ایران با دنیا برای استفاده گردشگران از این اعتبار. کارت در تمام نقاط کشور و حتی در شهرهای کوچک.