امید محمدی; بازار: عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی شب گذشته در شبکه اجتماعی ایکس نوشت؛ امروز بالاخره با لمس رئیس جمهور محترم در جلسه ستاد اقتصادی دولت، نقطه کور واردات خودرو را شکستیم، همه بدانند که اجازه انحصار در هیچ زمینه و صنعتی را نمی دهیم، همه صنایع باید رقابت کنند. با رقبای خارجی خود؛ منافع ملت ایران در رقابت است.» نظر وزیر اقتصاد در حالی مطرح شد که بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار خودرو از واردات خودرو از چین انتقاد می کنند. ایجاد رقابت در صنعت و بازار خودرو مستلزم تدوین قوانین مالی جدید، سرمایه گذاری داخلی یا خارجی است. مستندات اولیه و تعریف استراتژیها صنعت و بازار خودرو به دلیل عدم تعریف استراتژی با چالشهای بزرگی روبرو بوده است، فرصتهای گذشته صنعت خودرو باعث تاخیر خودروسازان یا قطعهسازان نسبت به فناوریهای روز شده است چینی ها با سوء استفاده از تحریم های ظالمانه علیه کشور حاضر به صادرات خودروهای بی کیفیت یا انتقال فناوری های دست دوم یا دست دوم اروپایی به کشور نیستند از امروز با «مصطفی پوردهقان اردکانی» به گفت وگو نشستیم کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی به بررسی وضعیت صنعت و بازار خودرو:
* شب گذشته وزیر اقتصاد و دارایی در شبکه اجتماعی اعلام کرد فعالان صنعت و بازار خودرو معتقدند انحصاری در این بازار وجود ندارد. نظر شما در این مورد چیست؟
بازار خودرو در حال حاضر دارای انحصار است، بازیگران اصلی این بازار سه خودروساز اصلی کشور هستند که تحت تاثیر انحصار مذکور با تقاضای عظیمی روبرو هستند. انحصار صنعت و بازار خودرو باعث کاهش کیفیت و افزایش قیمت شده است. در چنین شرایطی، نوآوری و فناوری فراموش شده است. در کشورهای مختلف و در زمان های مختلف، این نوع سیاست ها نتایج مثبتی برای صنعت خودرو نداشته است. آلمان شرقی نمونه بارز این موضوع است. رفتار و روابط کنونی با صنعت و بازار خودرو باید در دولت چهاردهم به سرعت تغییر کند.
چه بخواهیم و چه نخواهیم دختر لوسی به نام صنعت خودرو حدود 5 دهه است که در کشور ایجاد و رشد کرده است، با توجه به پیشرفت خودروسازان نمی توان آنها را رها کرد.
*برخی از فعالان صنعت خودرو معتقدند واردات خودرو منجر به نابودی تولید داخل می شود در حالی که اکثر فعالان بازار خودرو بر این باورند. نظر شما در این مورد چیست؟
برخی از اهالی بازار و یا شاید خودروسازی معتقدند که باید درهای کشور را باز کرد و از سراسر دنیا خودرو وارد کرد، این نگاه راه حل منطقی نیست. چه بخواهیم و چه نخواهیم، حدود 5 دهه است که دختر لوسی، صنعت خودرو در کشور ایجاد شده و رشد کرده است، به دلیل پیشرفت خودروسازان نمی توان آنها را رها کرد. چرا که این صنعت اشتغال مهمی ایجاد کرده و زنجیره تامین با سرمایه گذاری زیاد در کنار آن است. به همین دلیل وی به سید محمد اتابک وزیر حراست و محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد که باید به سمت واردات فناوری، تقویت خودروسازان ملی و قراردادهای انجمن حرکت کرد. در دنیا اگر خودرو یا هر محصول دیگری وارد بازار کشور جدیدی شود، شکی در سازنده آن کشور نیست. زیرا امروزه زنجیره تامین بین المللی در تمام نقاط دنیا فعال است و محصولات چند ملیتی هستند.
بازکردن همکاری کشور و شرکت های خودروسازی با پنج شریک چینی و در نهایت انتشار مصاحبه های متعدد در این زمینه واردات خودرو نامیده می شود.
* پیش از این به بحث مدیریت واردات خودرو اشاره کردید، اما رئیس کل بانک مرکزی از اختصاص یک میلیارد یورو برای واردات خودرو خبر داد، آیا این موضوع تاثیری بر نرخ ارز دارد؟
باز کردن کشور و شرکت های خودروسازی برای همکاری با پنج شریک چینی و در نهایت انتشار مصاحبه های متعدد در این زمینه، واردات خودرو نامیده می شود. در شرایطی که چالش واردات خودرو و قطعات یدکی آن وجود دارد، باید از شعار واردات فاصله بگیریم. محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی اخیرا از اختصاص یک میلیارد یورو برای واردات خبر داده و قول افزایش آن به سه میلیارد را داده است. در اینجا باید از شما بپرسیم که آزادسازی این میزان ارز چه تاثیری در بازار دارد؟ قطعا باعث بحران ارزی و افزایش قیمت خواهد شد. شورای اسلامی و دولت چهاردهم طرفدار واردات هستند. اما باید بر اساس واقعیت ها به این موضوع پرداخت.
دولت باید استراتژی یا بسته مدیریتی برای تولید و واردات خودرو تدوین کند تا تخصیص ارز بر واردات منجر به هجوم ارز در بازار نشود. واردات می تواند کیفیت را افزایش دهد، قیمت ها را کاهش دهد و انحصارها را از بین ببرد. در استراتژی دولت خودروسازان باید مجبور به واردات فناوری شوند.
* برای واردات یا تولید خودرو در کشور چه معیارها و سیاست هایی باید در نظر گرفته شود تا افزایش قیمت نداشته باشد؟
دولت باید استراتژی یا بسته مدیریتی برای تولید و واردات خودرو تدوین کند تا تخصیص ارز بر واردات منجر به هجوم ارز در بازار نشود. واردات می تواند کیفیت را افزایش دهد، قیمت ها را کاهش دهد و انحصارها را از بین ببرد. در استراتژی دولت خودروسازان باید مجبور به واردات فناوری شوند. تدوین این استراتژی مستلزم تشکیل کارگروه ویژه برای تعیین نقشه راه واردات و تولید است. انتظار کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی این نیست که خودروسازان یا شرکت های واردکننده با پنج شریک چینی همکاری کنند. عمدتاً خودروهای چینی دارای فناوری دست سوم یا چهارم اروپایی هستند. متأسفانه به دلیل عقب ماندگی تکنولوژیک صنعت خودرو کشور، مشتریان این فناوری های نه چندان جدید خودروهای چینی را می پذیرند. کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی پیگیر تدوین راهبردی برای این موضوع است.
* بسیاری از فعالان صنعت خودرو و بازار به عنوان آخرین سوال از واردات خودرو از چین انتقاد می کنند که آیا خودروهای خارجی نباید از کشورهای دیگر وارد شود؟
بخشی از وابستگی شدید صنعت و بازار خودروسازی کشور به چینی ها به دلیل اعمال تحریم های ظالمانه است، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه در تلاش برای بازکردن ارتباطات و بهبود این شرایط است. امیدواریم سید محمد اتابک وزیر حراست، عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی و محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی هرچه سریعتر به سیاست های جزیره ای فعلی در صنعت خودرو پایان دهند. در مورد تدوین استراتژی که قبلاً ذکر کردم.