روش گریه تا خواب یکی از روش‌هایی است که برای خواباندن بچه به کار می‌رود. در این روش کودک را در حالی که هنوز بیدار است، داخل تخت یا جای خوابش قرار می‌دهند تا خودش بخوابد. در این مقاله مناسب‌بودن یا نبودن این روش خواباندن کودک را بررسی می‌کنیم و نکات لازم را می‌گوییم. با ما همراه باشید.
خواباندن به روش گریه تا خواب چیست؟
گریه تا خواب (CIO) یکی از روش‌های تمرین خواب است. بسیاری از کودکان عادت کرده‌اند مانند زمان نوزادی‌شان با تکان‌دادن، درآغوش‌گرفته‌شدن یا شیرخوردن بخوابند و مستقل خوابیدن را نیاموخته‌اند. این عادات ناسالم باعث مشکلات خواب کودکان می‌شوند و کار والدین را هم بسیار سخت می‌کنند. برخی کارشناسان برای حل این مشکلات خواباندن به روش گریه تا خواب را پیشنهاد می‌کنند. همان طور که از نام این روش پیداست، شامل گریه‌کردن کودک می‌شود، چون روتین کودک ناگهانی و به‌شدت تغییر می‌کند.
روش گریه تا خواب مناسب کودکان بزرگ‌تر از ۶ ماه است. کودکان کوچک‌تر از ۶ ماه نمی‌توانند به‌تنهایی بخوابند و برای خوابیدن نیاز به مراقبت والدین دارند. اگر می‌خواهید از روش تدریجی یا کامل گریه تا خواب استفاده کنید، تا ۶ماهگی فرزندتان صبر کنید. همچنین باید با متخصص نوزادان مشورت کنید تا تشخیص دهد که آیا کودک برای از شیر گرفتن در شب آماده است یا باید بیشتر صبر کنید.
انواع روش‌های گریه تا خواب
۱. کامل
در این روش باید کودک را در حالی که هنوز بیدار است، در تخت یا جای خوابش بگذارید و تا زمان مشخصی او را تنها بگذارید تا به خواب برود. کارشناسان به والدین توصیه می‌کنند که گریه‌های کودک را نادیده بگیرند و اقدامی برای آرام‌کردن او نکنند مگر اینکه نگران بیماری یا صدمه‌دیدن کودک باشند.
۲. تدریجی
همان طور که از نام این روش مشخص است، روند تمرین مستقل‌خوابیدن کودک به‌تدریج پیش خواهد رفت. در این روش باید کودک را در حالی که هنوز بیدار است، در جای خوابش بگذارید و اتاق را ترک کنید، اما در فواصل زمانی منظم به او سر بزنید. انواع این روش نام‌های دیگری هم دارند:
- روش فربر: روش فربر معروف‌ترین روش گریه تا خواب تدریجی است. دکتر ریچارد فربر این تکنیک را ابداع کرده است، به همین دلیل با نام فربر از آن یاد می‌شود. دکتر فربر در کتاب «مشکلات خواب فرزندتان را حل کنید» می‌گوید پس از رهاکردن کودک برای خوابیدن، پس از ۲ دقیقه به او سر بزنید، سپس این فاصله سرزدن به کودک را به ۵ دقیقه برسانید و به‌تدریج این مدت زمان را افزایش دهید و به نیم ساعت برسانید.
- آرامش کنترل‌شده: آرامش کنترل‌شده و گریه کنترل‌شده اصطلاحاتی‌اند که در روش گریه تا خواب تدریجی به کار می‌روند. هدف از تکنیک گریه تا خواب این است که کودک مستقل و بدون آغوش، نوازش یا غذا بخوابد. لازم است تا زمانی که کودک به خواب نرفته است، والدین در فواصل منظم به او سر بزنند، اما به توصیه کارشناسان این ملاقات‌ها باید تا حد امکان کوتاه باشند.
آیا روش گریه تا خواب مؤثر و مناسب است؟
بله. هدف کوتاه‌مدت این روش این است که کودک بدون وابستگی به والدین بخوابد و هدف بلندمدت آن کاهش بیداری‌های شبانه و مقاومت قبل از خواب است.
در سال ۲۰۰۶، آکادمی پزشکی خواب آمریکا درباره درمان‌های رفتاری برای کودکان مبتلا به مشکلات خواب پژوهش‌هایی انجام داد. طبق این پژوهش‌ها، مداخلات رفتاری از جمله خواباندن کودک به روش گریه تا خواب توانایی کودک برای به‌خواب‌رفتن و خوب‌خوابیدن را بهبود چشمگیری می‌دهند.
در روش گریه تا خواب، کودک چقدر گریه می‌کند؟
مقدار گریه کودک به عوامل مختلفی از جمله خلق‌وخوی کودک و مقدار خواب‌آلودگی او بستگی دارد. برخی از کودکان کمتر از ۱۰ دقیقه گریه می‌کنند و به‌سرعت با این روش جدید خوابیدن سازگار می‌شوند. برخی از کودکان هم ممکن است دیرتر سازگار شوند و شب‌های اول ساعت‌ها گریه کنند. تغییردادن روتین‌ها برای بزرگ‌سالان هم سخت است چه برسد به کودکان. چند شب اول معمولا سخت‌ترین شب‌ها هستند و سپس به‌تدریج پذیرش تغییرات برای کودک راحت‌تر می‌شود.
اطمینان از برآورده‌شدن نیازهای کودکتان قبل از هر نوع تمرین خواب، احتمال موفقیت شما را افزایش خواهد داد. برخی از مهم‌ترین نیازهای کودک قبل از خواب عبارت‌اند از:
- سیربودن کودک؛
- تعویض پوشک؛
- لباس خواب راحت؛
- فضای خواب راحت و امن؛
- داشتن روتین آرام و ثابت قبل از خواب همراه با نوازش زیاد.
از آنجایی که خستگی بیش‌ازحد رابطه مستقیمی با افزایش گریه‌ها و بی‌قراری‌های کودک دارد، از برنامه‌ای متناسب با سن فرزندتان پیروی کنید.
مزایای روش گریه تا خواب
خواباندن کودک به روش گریه تا خواب تکنیکی مؤثر است. بر اساس تحقیقات، مداخلات رفتاری (شامل تکنیک کامل و تدریجی گریه تا خواب) منجر به کاهش چشمگیر مقاومت قبل از خواب و بیداری‌های شبانه می‌شود.
تمرین مستقل‌خوابیدن کودک باعث بهبود سلامت روان والدین می‌شود و رفاه کلی خانواده و خود او را بهبود می‌بخشد. مستقل‌خوابیدن کودک تأثیرات مثبت زیادی بر مادر دارد، چون افسردگی و ضعف سلامتی مادر تا حد زیادی ناشی از مشکلات خواب نوزاد است.
معایب روش گریه تا خواب
معمولا نادیده‌گرفتن گریه‌های کودک برای والدین بسیار سخت است و مداخله زودهنگام والدین پس از اولین گریه‌های کودک مانع اثرگذاری روش گریه تا خواب می‌شود. برخی والدین ترجیح می‌دهند به‌تدریج مستقل‌خوابیدن را به کودک آموزش دهند و تغییرات ناگهانی روتین کودک را نمی‌پسندند.
یکی دیگر از معایب این روش به‌هم‌خوردن موقت نظم خواب کودک است. گاهی اوقات خواباندن به روش گریه تا خواب منجر به افزایش بیداری در شب و مشکلات خلقی کودک در روز بعد می‌شود.
آیا خواباندن به روش گریه تا خواب برای کودکان مضر یا خطرناک است؟
شواهدی مبنی بر مضربودن این روش برای کودک وجود ندارد. برعکس طبق پژوهشی که در سال ۲۰۲۰ انجام شد، کودکانی که خوابیدنشان با روش تدریجی گریه تا خواب مستقل شده بود، قابل‌پیش‌بینی‌تر شده بودند و برای خوابیدن کمتر بهانه‌گیری می‌کردند.
همچنین محققان در سال ۲۰۰۶ برای یافتن اثرات ثانویه نامطلوب این تکنیک، ۱۳ پژوهش مربوط به تمرین خواب را بررسی کردند و در هیچ‌کدام اثرات نامطلوبی مشاهده نکردند.
محققان طی بررسی ۵ساله مضرات و فواید مداخله رفتاری در خواب کودکان، به این نتیجه رسیدند که این تکنیک‌ها هیچ اثر مثبت یا منفی طولانی‌مدت مشخصی ندارند و والدین می‌توانند با اطمینان از این تکنیک‌ها برای کاهش مشکلات خواب نوزاد و افسردگی مادر استفاده کنند.
آیا جایگزینی برای خواباندن به روش گریه وجود دارد؟
بله. برخی از مؤثرترین روش‌های جایگزین عبارت‌اند از:
- کم‌کردن تدرجی وابستگی‌های قبل از خواب: حذف تدریجی وابستگی‌های قبل از خواب کودک بسیار مؤثر است. مثلا اگر کودک شما عادت دارد با تکان‌دادن بخوابد، سعی کنید شدت این تکان‌ها را به‌مرور زمان کمتر کنید تا جایی که دیگر نیازی به تکان‌دادن نباشد.
- خواباندن به روش گریه تا خواب با حضور والدین: در این روش والدین اتاق را ترک نمی‌کنند و بدون هیچ‌گونه ارتباط فیزیکی و کلامی فقط در اتاق حضور دارند. اگر می‌خواهید این روش را امتحان کنید، تحت هیچ شرایطی لامپ اتاق را روشن نکنید، چون ممکن است کودک با دیدن شما بی‌قرارتر شود.
نکاتی که باید درباره خواباندن به روش گریه تا خواب بدانید
- از آمادگی کامل خودتان و همسرتان مطمئن شوید. قبل از اجرای این روش، شما و همسرتان باید درباره استفاده از این روش به اتفاق‌نظر برسید و از لحاظ عملی و عاطفی آماده شوید. این تکنیک را از وقتی شروع کنید که احساس می‌کنید آمادگی‌اش را دارید.
- آستانه تحملتان را بالا ببرید. تحمل گریه‌ها و بی‌قراری‌های کودک و واکنش‌نشان‌ندادن به آن در چند شب اول قطعا دشوار خواهد بود. آرامشتان را حفظ کنید و به این فکر کنید که نتیجه این سختی بهبود خواب کودک و افزایش رفاه کلی خانواده است.
- وقتی شروع کردید، ثابت‌قدم باشید. اگر تصمیم گرفته‌اید این روش را عملی کنید، به آن پایبند بمانید. با دیدن گریه‌های کودک پا پس نکشید و تکنیک را نیمه‌کاره رها نکنید.
- انتظارات معقول داشته باشید. تبدیل این تکنیک به عادت قطعا زمان‌بر است و حتی ممکن است پس از چند شب که کودک توانسته است بخوابد، ناگهان به هر دلیلی پسرفت کند و نتواند بخوابد. این اتفاقات را درک کنید و انتظارات معقول داشته باشید.
سؤالات رایج
– روش گریه تا خواب و فربر چه تفاوتی دارند؟
روش گریه تا خواب به تکنیک تمرین خوابی اشاره دارد که در آن کودک به‌تنهایی رها می‌شود تا خودش به خواب رود و والدین هیچ مداخله‌ای ندارند. در حالی که روش فربر روندی تدریجی است که شامل بازدیدهای منظم والدین از کودک می‌شود.
– آیا تکنیک گریه تا خواب برای همه خانواده‌ها مؤثر است؟
قطعا خیر. هیچ روشی صددرصد برای همه افراد مؤثر نیست. در حالی که ممکن است این روش برای خانواده‌ای مناسب باشد، احتمال دارد برای خانواده‌ای دیگر مؤثر نباشد. تأثیرگذاری این روش به عوامل زیادی از جمله آستانه تحمل والدین در برابر گریه‌های کودک بستگی دارد.
– آیا تمرین خواباندن به روش گریه تا خواب باعث آسیب روانی کودک می‌شود؟
در پژوهش‌هایی که درباره بررسی آسیب روانی ناشی از این روش‌ها انجام شده‌اند، هیچ شواهدی مبنی بر آسیب روانی به کودک پیدا نشده است. برعکس، محققان دریافته‌اند که تمرین خواب ممکن است خلق‌وخوی کودکان و والدین آنها را بهبود بخشد.
– چرا کودکان هنگام خوابیدن گریه می‌کنند؟
کودکان هنگام خواب به دلایل مختلفی گریه می‌کنند، به همین دلیل است که به والدین توصیه می‌شود قبل از خواباندن کودک، از برآورده‌شدن تمام نیازهای کودکشان مطمئن شوند. بااین‌حال اگر در حال تمرین خواب هستید، لازم است بدانید که گریه‌کردن کودکان با تغییر روتین معمولشان اتفاقی رایج است، حتی اگر تمام نیازهای آنها برآورده شده باشد.
– آیا می‌توان از تکنیک گریه تا خواب برای چرت‌های روزانه هم استفاده کرد؟
بله، البته قبل از انجام این تکنیک مطمئن شوید که کودک واقعا خوابش می‌آید. اگر کودک در آن لحظه هوشیار باشد، تلاش شما برای خواباندن او هیچ فایده‌ای ندارد.
کلام پایانی
امتحان‌کردن این روش خواباندن کودک تصمیمی کاملا شخصی است. از آنجایی که خواب باکیفیت برای سلامت جسمی و روانی بسیار مهم است، در صورتی که فرزندتان خوب نمی‌خوابد یا در طول شب بارها بیدار می‌شود، لازم است مداخله کنید و تغییراتی ایجاد کنید.
تابه‌حال این تکنیک را امتحان کرده‌اید؟ به‌نظر شما این روش برای خواباندن کودک مناسب است؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.
تربیت کودکان شاد و سالم امروز، و انسان‌های موفق فردا
