آیا سیگنال آمارهای اقتصادی دولت به بورس واقعی است؟

بازار؛ گروه بازرگانی: وزارت اقتصاد و دارایی در یک ماه اخیر از کاهش نرخ رشد نقدینگی و تورم در بهار 1402 خبر داده است که البته این امر در مورد کالاهای مصرفی صدق نمی کند و بیشتر تورم بازارهای مالی و سرمایه مانند طلا، خودرو و … را شامل می شود. کاهش یافته است.

اما بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این توقف رشد قیمت به طور موقت تحت تاثیر سیاست های دولت در حوزه ارزی ایجاد شده و مشمول کنترل نقدینگی و عدم رشد پایه پولی نشده است.

بنابراین انتظار می رود بورس تحت تاثیر بازار ارز و ارزش بنیادی به حرکت صعودی خود تا پایان سال ادامه دهد. زیرا در شرایط فعلی قیمت سکه سرکوب شده و در نیمه دوم سال جهش خواهد داشت.

دولت با استقراض از سیستم بانکی، پایه پولی را افزایش می دهد، بنابراین وقتی گفته می شود کنترل نقدینگی و پایه پولی منجر به کاهش قیمت شده است، به نوعی رد عامل اصلی است.

یک استاد اقتصاد در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه عملکرد بازار ربطی به نقدینگی ندارد، گفت: نقدینگی عامل تورم نیست و به نوعی وقتی تورم در کشور رخ می دهد نقدینگی افزایش می یابد و قبل از آن دولت کسری بودجه داشت که احتمالا تحت تاثیر تحریم ها و افزایش هزینه های عمومی بوده است.

آلبرت بغزیان با بیان اینکه عوامل دیگری مانند مدیریت بیش از حد، بی ثباتی بانکی و … در اقتصاد تورمی وجود دارد، اظهار کرد: در واقع دولت با استقراض از سیستم بانکی پایه پولی را افزایش می دهد، به همین دلیل وقتی گفته می شود کنترل نقدینگی و پایه پولی منجر به کاهش قیمت ها شده است، نوعی عامل انصراف است.

وی افزود: کاهش نقدینگی در شرکت به معنای رشد منفی است در حالی که در حال حاضر رشد نقدینگی در ایران بالای 28 درصد است.

وی افزود: رشد نقدینگی کند شده اما رشد آن همچنان ادامه دارد و وقتی بحث می شود کاهش تورم کالاهای نقدی به دلیل رکود بازار اتفاق افتاده است، این نتیجه گیری است.

بغزیان با تاکید بر اینکه وقتی دولت برای جبران کسری‌های خود از سیاست‌های انبساطی استفاده می‌کند، تورم افزایش می‌یابد، تصریح کرد: گاهی اوقات تورم عامل رکود است نه رونق.

وی افزود: در شرایط خوب اقتصادی رشد نقدینگی به خودی خود اتفاق می افتد و این موضوع به دلیل حاشیه سود شرکت ها بر بازارهای مالی نیز تاثیر می گذارد.

بغزیان با تاکید بر اینکه اقدامات دولت یا نهادهای اقتصادی بر انتظارات تورمی موثر است، تصریح کرد: البته برخی مدعی هستند که رشد مستمر نقدینگی انتظارات تورمی ایجاد می کند که منجر به تورم در کشور شده است، اما باید توجه داشت که نقدینگی تابع سیاست های تورمی است و انتظارات تورمی نیز در کنار این سیاست ها شکل می گیرد.

اقدامات دولت انتظارات تورمی ایجاد می کند

وی با اشاره به اینکه مسئولان از اقداماتی که منجر به انتظارات تورمی می شود آگاه هستند، اظهار کرد: دولت می توانست انتظارات تورمی را به مردم اطلاع دهد، مثلاً اعلام کند که کاهش قیمت واقعی در کشور رخ نداده است، مثلاً قیمت مسکن رکود داشته و برخی می توانند محصولات خود را با قیمت کمتری بفروشند، بنابراین رشد منفی نداشته است.

بغزیان معتقد است که نوسانات بازار سرمایه تحت تاثیر سیاست های دولت بوده است، به عبارت دیگر زمانی که دولت مردم را تشویق به ورود به بازار سرمایه کرد، بازار سقوط کرد و کسانی که سرمایه کمی داشتند یا ترسو بودند متحمل ضرر شدند.

وی افزود: در بازار خودرو شرایط تحت تاثیر تصویب واردات خودرو است و دلیل آن کاهش انتظارات تورمی نیست، بلکه به دلیل احتمال افزایش عرضه خودروهای فرسوده وارداتی، قیمت خودرو کاهش یافته است.

به گفته بغزیان، در اواسط سال وضعیت تورم نقطه به نقطه بیشتر احساس می شود و نباید آن را با تورم سالانه یکی دانست که گمراه کننده است.

وی افزود: موضوع بورس با سایر بازارها متفاوت است، رکود بورس باعث رکود اقتصادی نمی شود، رشد بورس باعث تورم نمی شود و به نوعی یکی از انواع دارایی ها است، بنابراین وقتی نقدینگی در اقتصاد تعمیم می یابد، بخشی از آن نقدینگی وارد بازار سرمایه می شود.

به گفته این کارشناس اقتصادی، در حال حاضر گفته می شود که این نوسانات در بازار سرمایه تحت تاثیر سیاست های دولت بوده است، یعنی زمانی که دولت مردم را تشویق به ورود به بازار سرمایه کرد، پس از آن بازار افت کرد و کسانی که سرمایه کمی داشتند یا ترسو بودند متحمل ضرر شدند و کارگزاری ها و آنهایی که سرمایه زیادی داشتند متحمل ضرر شدند و این روال ادامه دارد.

شاخص سهام تحت تأثیر کنترل نرخ دلار سقوط می کند

در حال حاضر علاوه بر آمارهای اقتصادی دولت که حاکی از کنترل نقدینگی و تورم است، سیاست ها چیز دیگری می گوید که حکایت از ادامه روند تورمی در کشور دارد.

به گفته جواد صلاحی، پیش از این بدهی دولت فقط با بانک مرکزی بود و اکنون بدهی بیشتری به بانک ها دارد و این مشکل منجر به کاهش قدرت وام دهی بانک ها می شود و به نوعی معکوس است.

یک استاد اقتصاد با اشاره به اینکه در حال حاضر دولت مدعی است پس از کنترل تورم، رشد نقدینگی کاهش یافته است، اما اینطور نیست، تصریح کرد: در مقطع فعلی بدهی دولت به بانک ها افزایش یافته و پایه پولی نیز افزایش یافته است، بنابراین هیچ اتفاق اساسی در اقتصاد رخ نداده است و این کاهش قیمت ها و کاهش شاخص سهام تحت تاثیر کنترل نرخ دلار است.

جواد صلاحی افزود: پیش از این بدهی دولت فقط با بانک مرکزی بود و اکنون بدهی بیشتری به بانک ها دارد و این مشکل منجر به کاهش قدرت وام دهی بانک ها می شود و به نوعی معکوس است و بنگاه های اقتصادی با کمبود نقدینگی مواجه هستند.

وی با تاکید بر اینکه جایگاه کاهش قیمت دلاری خودروها و… بیشتر روانی است تا عرضه بیشتر، تاکید کرد: ریزش شاخص بورس نیز ناشی از تاثیر دلار و موضوع اصلاح قیمت خوراک پتروشیمی ها بوده است چرا که در نتیجه افزایش نرخ خوراک و بهای تمام شده تولید و زمانی که قیمت تمام شده این شرکت ها عملاً کاهش پیدا می کند، سود می شود.

وی با اشاره به اینکه کاهش قیمت ارز کوتاه مدت است و بر اساس این سیگنال بازار کنترل می شود، گفت: البته باید توجه داشت که رابطه دلار با بازار کالا دو طرفه است و زمانی که قیمت کالاها افزایش می یابد، قیمت دلار نیز افزایش می یابد و این ناشی از رشد نقدینگی و پایه پولی بانک ها و غیره است.

وی پیش بینی کرد: قیمت دلار در ماه های آینده افزایش و در نتیجه شاخص بورس رشد خواهد کرد.