گوردخمه سن رستم در دل کوه های جنوب کرمانشاه، یادگاری از تاریخ ایران را به نمایش می گذارد. این قبرستان در ۶۴ کیلومتری جنوب شهر کرمانشاه و در منطقه جلالوند و ۱۱ کیلومتری شهر بویان قرار دارد.
در داخل سنگی هرمی شکل به ارتفاع 5 متر، اتاقی به شکل استودان یا سرداب حجاری شده است. سقف این تالار تقریباً به شکل طاق نما طراحی شده و بر خلاف مقبره های مادی در پایین دره قرار دارد.
متأسفانه در سال های اخیر این بنای تاریخی آسیب های زیادی دیده است و بر روی دیوارهای آن اعم از داخلی و خارجی انواع آسیب ها اعم از رنگ آمیزی، پیام های یادبود و تبلیغاتی را می توان مشاهده کرد.
فریدون زارعی رئیس اداره میراث فرهنگی کرمانشاه از مرمت آرامگاه «قدیس رستم» با کمک مرمتگران حرفه ای خبر داد.
فریدون زارعی گفت: اگرچه سنت رستم تنها یک مقبره تاریخی است که در سنگ کنده شده و عملاً خالی از کنده کاری و معماری است، اما متأسفانه دلالان آثار تاریخی این تصور غلط را دارند که احتمال وجود سنگ هایی از اشیای تاریخی در داخل آن وجود دارد. یا گنجینه‌ها، چاله‌هایی حفر شده و آسیب‌هایی وارد شده است: «درب باز این اثر تاریخی باعث شده است که عده‌ای وارد آن شده و آتشی در آن روشن کنند که بر اثر دود ناشی از آن، فضای داخلی نیز سیاه می‌شود. آتش.”
وی در ادامه با اشاره به اینکه امکان بهره برداری از حصار، دروازه و حصار سان رستم وجود ندارد، گفت: متأسفانه هرگونه حصار یا دروازه نگهبانی که برای این کار استفاده شود، به سرعت به سرقت می رود.
به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی استان کرمانشاه، این سازمان در تلاش است تا خورشید رستم را به یک نقطه گردشگری در کرمانشاه تبدیل کند.
زارعی در خصوص اقدامات انجام شده برای سون رستم گفت: در حال حاضر اقداماتی از جمله کف سازی انجام شده و با توجه به خسارت وارده به بدنه اثر مرمت اضطراری در حال انجام است و در سال های آینده در علاوه بر محوطه سازی و مرمت این بنای تاریخی، برای ایجاد خدمات امدادی در اطراف آن برای تبدیل آن به یک مقصد گردشگری کار می شود.
سن رستم با معماری خاص خود گویای تاریخ و فرهنگ منطقه است و اهمیت آن را در گذشته نشان می دهد.
