به گزارش صبح، سینما و روانشناسی همواره پیوندی ناگسستنی با یکدیگر داشته اند. نمایش پیچیدگی های روان انسان در قالبی دراماتیک همیشه برای تماشاگران سینما جذاب بوده است. شاید همین جذابیت بود که کارگردانان بزرگ سینما را به ساختن فیلم هایی درباره روان انسان و نشان دادن انسان ها در دردناک ترین حالت ترغیب کرد. بسیاری از کارگردانان بزرگ تصمیم گرفتند درباره روان انسان، که پیچیده ترین بخش هر انسان است، فیلم بسازند، اما تعداد کمی از آنها توانستند این بخش از وجود انسان را آنطور که هست نشان دهند. اما وقتی کارگردانی موفق می شود پیچیدگی های روان انسان را نشان دهد، بسیاری از تماشاگران مجذوب آن فیلم می شوند. با توجه به این جاذبه ابدی، نگاهی به پنج فیلم مهم تاریخ سینما درباره بیماران روانی انداخته ایم.
یکی بر فراز آشیانه فاخته پرواز کرد
کارگردان: میلوش فورمن سال انتشار: ۱۳۵۴
بهترین فیلم های تاریخ سینما درباره بیماران روانی
مهم ترین سوالی که میلوس فورمن در فیلم One Flew Over the Cuckoo’s Nest مطرح می کند این است: دیوانه واقعی کیست؟ آیا آن افرادی که در پناهگاه دولتی بستری شده اند، دیوانگان واقعی هستند یا پرستار ظالم و پیچیده که مانند یک دیکتاتور تمامیت خواه سعی در کنترل زندگی ساکنان این پناهگاه دارد؟ ارزش اصلی فیلم میلوس فورمن در برداشتن این مرز است. وقتی شما به عنوان یک بیننده رفتار مک مورفی را با پرستار راچد مقایسه می کنید، متوجه می شوید که این مک مورفی است که فرد عادی و شادتری است، نه پرستار شرور راچد که بیمارستان را مانند آلکاتراز اداره می کند.
بسیاری از منتقدان به پرواز بر فراز لانه فاخته چهره ای نمادین بخشیده اند و این تلاش مرد عاصی عصر مدرن برای جدا شدن از آداب و رسومی است که مانند نخ های نامرئی به دور دست و پایش پیچیده است. اشتباه نیست، اما تمام ماجرا نیست. شاهکار جاودانه فورمن بسیار پیچیده تر از آن است که به یک تفسیر خاص محدود شود.
راننده تاکسی
کارگردان: استانلی کوبریک سال انتشار: 1976
بهترین فیلم های تاریخ سینما درباره بیماران روانی
تراویس بکل بیش از آنکه دیوان باشد شخصیتی حساس و رنجور است. مرد حساسی که دلش از تماشای کثیفی ها و کثیفی های جامعه می سوزد. این او را به حیوانی خطرناک تبدیل می کند که ممکن است هر کاری انجام دهد. تراویس نه می داند چگونه به درستی ارتباط برقرار کند و نه می داند چگونه از زندگی لذت ببرد. او تاکسی آشغال خود را مانند تانک در دل تاریک شهر می راند. او با دیدن زشتی شهر تصمیم می گیرد مانند یک فرستاده ماموریت خود را اجرا کند و شهر را از وجود افراد شروری مانند اسپرات پاک کند.
اسکورسیزی و دنیرو با استفاده از کلوزآپ‌های آزاردهنده و بازی‌های متد، بی‌حوصلگی و کسالت تراویس را به‌خوبی به تصویر می‌کشند. به عنوان یک بیننده، هرگز در هیچ فیلم دیگری تصویری به این خوبی از رنج نخواهید دید.
درخشان
کارگردان: استانلی کوبریک سال انتشار: 1980
بهترین فیلم های تاریخ سینما درباره بیماران روانی
درخشش بیش از هر چیز حاصل نبوغ است. اتحاد یکی از بزرگترین کارگردانان تاریخ سینما (استنلی کوبریک) با یکی از بزرگترین بازیگران تاریخ سینما (جک نیکلسون) به یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینما تبدیل شده است. فیلمی که در آن روان انسان در قالب یک فیلم ترسناک به بهترین شکل تحلیل می شود. چیزی مرموز در آن هتل وجود دارد که جک تورنس بی قرار و عصبی را دیوانه می کند. کار خوب کوبریک این است که او هیچ تلاشی برای توضیح رمز و راز نمی کند و در عوض بر آشفتگی ذهنی جک تورنس تمرکز می کند.
اختلالاتی که به قدری دقیق به تصویر کشیده شده اند که می توان آن ها را در کلاس های سینما و روانشناسی تدریس کرد. اینکه چنین شاهکاری مورد بی مهری اعضای آکادمی اسکار قرار گرفت، نشان از ناآگاهی رای دهندگان آکادمی در آن سال دارد. درخش نیازی به جایزه و تقدیر نداشت، چون حتی بدون جایزه هم یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینماست. فیلمی که مهر نبوغ به کارگردانی یک نابغه را بر پیشانی خود دارد.
باشگاه مبارزه
کارگردان: دیوید فینچر سال انتشار: 1999
بهترین فیلم های تاریخ سینما درباره بیماران روانی
بسیاری از منتقدان Fight Club یا Fight Club را فیلمی علیه جامعه مصرف‌گرای آمریکا می‌دانند. جامعه ای که هویتش در بروشورها و کاتالوگ ها شکل می گیرد و با تولید نیازهای کاذب برای شهروندانش، آنها را دچار آشفتگی روحی می کند. راوی فیلم The Boxing Club مردی ساکت و آسیب پذیر است که به دلیل آشفتگی روحی، دوستی خیالی به نام تایلر داردن را خلق می کند. دوستی که آشفته و ویرانگر است. در پایان فیلم، جایی که دنیا بر اثر اقدامات او و دوستانش در حال نابودی است، متوجه می شویم که او یک موجود خیالی است و همه آن کارها توسط خود راوی انجام شده است. تایلر در واقع سمت تاریک این شهروند آمریکایی بوده است. فینچر با ساخت فیلم آوانگارد باشگاه مشت زنی جایگاه خود را به عنوان یکی از مهم ترین کارگردانان سینمای جهان در دهه نود تثبیت کرد.
یک ذهن زیبا
کارگردان: ران هاوارد سال انتشار: 2001
بهترین فیلم های تاریخ سینما درباره بیماران روانی
ران هاوارد یکی از چهره های قدیمی هالیوود است و در واقع یک بچه هالیوود محسوب می شد. او کار خود را در سینما به عنوان بازیگر آغاز کرد و حتی سابقه بازی در کنار لورن باکال و جان وین در فیلم تیرانداز دان سیگل را نیز دارد. او بعداً به کارگردانی روی آورد و سرانجام در سال 2001 برنده اسکار بهترین فیلم و کارگردانی شد. ذهن زیبا درباره ریاضیدان نابغه آمریکایی جان نش است که از اسکیزوفرنی رنج می برد. این فیلم داستان زندگی این نابغه ریاضی و غلبه بر این بیماری را روایت می کند. داستان فیلم با زندگی اصلی جان نش تفاوت هایی دارد اما این تفاوت ها باعث نشده که واقعیت زندگی نش زیر سوال برود. این فیلم توانسته است توهمات یک بیمار اسکیزوفرنی را به خوبی به تصویر بکشد. هاوارد با تکیه بر درخشش خیره کننده راسل کرو موفق شده است فیلم موفقی درباره یک نابغه آشفته بسازد.
منبع: روزیاتو
