این نماینده سابق مجلس گفت: قبلا مطالعاتی در زمینه صادرات گاز به اروپا از طریق هند و پاکستان و همچنین ترکیه انجام داده بودیم که هر دو متوقف شد. با توجه به اینکه ما در تحریم هستیم، این بدان معناست که فارغ از اینکه کدام بازار اولویت دارد و کدام مسیر از نظر فنی و اقتصادی بهترین است. تحریم ما را از ماجرای اصلی دور کرد و نتوانستیم برای صادرات گاز به اروپا برنامه ریزی کنیم.
علی بختیار درباره همکاری های گازی ایران و روسیه اظهار کرد: ایران و روسیه بزرگترین کشورهای گازی جهان هستند که دارای قابلیت های زیادی برای تجارت و همکاری های متقابل با یکدیگر هستند و از سوی دیگر بحث ایجاد یک اوپک گازی مورد مناقشه هم هست، اما حقیقت این است که با وجود ذخایر بزرگ گاز ایران، از هیچ یک از مزیت های آن به ویژه در حوزه تجارت گاز استفاده بهینه نشده است.
ایلانا در گزارشی نوشت: و افزود: در خزر میادین گازی بزرگی داریم که به دلیل مسائل زیست محیطی و عدم اولویت تولید در شمال کشور هنوز به آن توجه نکرده ایم و هم اکنون همکاری دوجانبه ایران و روسیه می تواند نقطه قوتی برای هر دو کشور باشد. سطح مبادلات تجاری دو کشور افزایش می یابد و ثانیاً می توانیم در زمینه تولید در خزر و به دلیل نیاز به فناوری بالا و همچنین بزرگ اقداماتی انجام دهیم. در عمق آب، می توانیم پروژه های دریایی را با کمک روسیه پیش ببریم.
این کارشناس انرژی با اشاره به برنامه ایران برای تبدیل شدن به هاب گاز خاطرنشان کرد: این برنامه از نظر مسائل ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک برای ایران بسیار مهم است اما یکی از مسائلی که باعث شده ما به هاب گاز تبدیل نشویم همین است. ما با یک تحریم همه جانبه مواجه هستیم که در نتیجه نتوانسته ایم مشارکت خود را در تجارت جهانی و منطقه ای افزایش دهیم. مشکل دیگر روند مصرف گاز در داخل کشور است. البته عدم توسعه میادین غیر از پارس جنوبی نیز دلیلی است که نتوانسته ایم حجم تولید ثابتی برای صادرات داشته باشیم.
وی تاکید کرد: اکنون با وجود اینکه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و ظرفیت های گاز در جهان هستیم، مشارکت اندکی در حوزه تجارت گاز داریم، اما اگر بخواهیم هاب گاز باشیم باید مشارکت خود را در این زمینه داشته باشیم. هر نوع تجارت اعم از ترانزیت، مبادله، مبادله و صادرات گاز در کشورهای جهان افزایش خواهد یافت.
بختیار تصریح کرد: قبلا مطالعاتی در زمینه صادرات گاز به اروپا از طریق هند و پاکستان و همچنین ترکیه انجام داده بودیم که هر دو متوقف شد. با توجه به اینکه ما در تحریم هستیم، این بدان معناست که فارغ از اینکه کدام بازار اولویت دارد و کدام مسیر از نظر فنی و اقتصادی بهترین است. تحریم ما را از ماجرای اصلی دور کرد و نتوانستیم برای صادرات گاز به اروپا برنامه ریزی کنیم و در واقع فرصت بزرگی را از دست داده ایم.
وی ادامه داد: در زمینه واردات، ترانزیت و خرید گاز از ترکمنستان و فروش آن به ترکیه با توجه به شرایط فنی و اقتصادی امکان خوبی وجود داشت اما به دلیل اینکه سازوکار پرداخت پول به طرف ترکمنستان و طرف ترکمنستان را نداشتیم. پول دیر پرداخت شد؛ همکاری دو کشور آسیب دید و نتوانستیم از این فرصت استفاده کنیم. در واقع برخی از فرصت ها حتی به تهدید تبدیل می شدند.
این عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه اکنون باید نگاهی تازه به حاکمیت انرژی کشور داشته باشیم، گفت: موضوع مهم و اولویتی که باید در دستور کار قرار گیرد این است که ابتدا باید برای رفع تحریم اقداماتی انجام دهیم. مسئله اقتصادی باید به سمت افزایش تجارت گاز حرکت کنیم.
وی یادآور شد: یکی از موضوعاتی که در سال های اخیر مغفول مانده، فناوری LNG است. اکنون جهان از پروژه های گران قیمت خط لوله گاز به سمت توسعه LNG حرکت می کند، زیرا از این طریق می توان گاز را به دورترین نقاط جهان متصل کرد. و الان اهل کشور هستیم عربی همسایه عقب مانده ماست، بنابراین قطر در این زمینه اولین کشور جهان است. بنابراین در یک برنامه منسجم ابتدا باید به توسعه پایانه های LNG به طور جدی بپردازیم و سپس از این مسیر وارد تجارت گاز شویم. همچنین نباید کانال صادرات به کشورهای همسایه را فراموش کرد و برای جبران تاخیرهای گذشته زودتر وارد فاز اجرایی شد. از این نظر باید با کشورهای توانمند در این زمینه همکاری کنیم.
