مصطفی شفیعی شکیب (رئیس انجمن تخصصی راهنمایان جهانگردی ایران) در گفتگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه فعالیت خود را به عنوان سرپرست این انجمن آغاز کرده است، گفت: تصمیم داریم با ایجاد تعامل و همکاری با سایر فعالان و تشکل های حوزه گردشگری، تحول و تحولی را در این زمینه ایجاد کنیم و دست دوستی را به سوی همه دراز می کنیم و در نظر داریم که این سازمان و صاحبان هتل، دوستی و دوستی در این حوزه داشته باشیم. همکاران و دیگر سازمان ها و فعالان. .
وی در خصوص وضعیت گردشگران ورودی به کشور گفت: در حال حاضر بیشتر گردشگران ورودی ما از کشورهای چین و عراق هستند و بیشتر گردشگران ورودی ما از کشورهای همسایه به صورت زائر هستند و بیشتر برای خرید کالا از مرز ایران عبور می کنند در حالی که در مبادی ورودی این افراد را به عنوان گردشگر ثبت نام می کنند، اما به نظر ما (فعالان آذربایجانی، به دلیل اینکه اهل کشور ارمنستان هستند، گردشگر نیستند، تاجیکستان هستند) حتی عراق از مرزهای مشترک. با عبور از ایران و به دلیل ارزان بودن کالاهایی که از مرزها عبور می کنند، تمایل به خرید دارند و بدون اقامت در مراکز اقامتی مجاز، عموماً به خانه اقوام و دوستان یا حتی در چادرهای بازارچه های مرزی می مانند و برمی گردند. در واقع هتل، راهنما یا کارگزاران ما از این نوع مسافر بی بهره هستند. در واقع می توان گفت تعداد مسافرانی که از کشورهای همسایه برای ایرانگردی مفید هستند بسیار اندک است.
مشکلات زیرساختی و کمبود جاذبه گردشگری
رئیس جامعه تخصصی راهنمایان گردشگری ایران در پاسخ به این سوال که با وجود اینکه نتوانسته ایم تعداد گردشگران ورودی در سال 2018 را داشته باشیم. چگونه بر اساس برنامه هفتم توسعه در سال 1406 به رقم 15 میلیون گردشگر ورودی برسیم؟ وی گفت: قطعا با وجود اینکه در 1402 نفر هستیم، هنوز به تعداد گردشگران ورودی در سال 2018 نرسیده ایم. اینکه مسئولان رسیدن به رقم 15 میلیون گردشگر ورودی را در نظر گرفته اند، رقم بسیار خوش بینانه ای است. اگرچه امیدواریم این اتفاق محقق شود، اما با گردشگرانی که در حال حاضر جذب کرده ایم که اکثر آنها چینی، عراقی و روسی هستند، محقق نمی شود. شاید افرادی که چنین عددی را پیش بینی کرده اند عواملی را در نظر گرفته اند که به نظر من امکان پذیر نیست. به طور کلی گردشگری ورودی در ایران در فصول بهار و پاییز رونق زیادی دارد. هر چند این شش ماه را که هر هفته تورهای دیدنی داریم در نظر می گیریم، اما اگر 200-300 نفر یا یکی دو پرواز باشد می توانیم نیاز شما را برآورده کنیم، اما اگر 4-5 هواپیمای مسافربری داشته باشیم قطعا در قسمت اقامت با مشکل مواجه می شویم. زیرا گردشگران عموماً مرکز اقامتی خود را برای خود انتخاب می کنند و نمی توانیم آنها را مجبور به اقامت در هتل های 3 ستاره یا واحدهای بوم گردی کنیم. عموماً می خواهند در هتل های 4 و 5 ستاره اقامت کنند، تعداد این هتل ها در ایران کم است.
شفیعی شکیب خاطرنشان کرد: در حوزه زیرساخت های گردشگری با مشکلات زیادی مواجه هستیم. ما به اندازه کافی هواپیما نداریم. ترکیه، قطر و امارات تا حدودی در این زمینه به ما کمک می کنند اما همچنان در حوزه حمل و نقل هوایی با مشکل مواجه هستیم و باید بخشی از این حمل و نقل را به ایرلاین های خارجی بسپاریم. حتی در حوزه فرودگاهی نیز با مشکلاتی مواجه هستیم، زیرا در بزرگترین فرودگاه بین المللی ایران که فرودگاه امام است، در هر طرف فقط 3 نوار نقاله داریم که در مجموع 6 نوار نقاله می شود، اگر 5 پرواز با هم فرود بیایند، هر مسافر باید حداقل دو ساعت در صف بماند تا بارندگی را دریافت کند.
به گفته وی، نبود هتل و زیرساخت های حمل و نقل تنها مشکل در حوزه گردشگری ورودی نیست، چرا که امروز با مشکل کمبود راهنمایان مسلط به زبان های چینی و روسی برای تمرکز بر جذب گردشگر از چین و روسیه مواجه هستیم. در این میان بسیاری از راهنمایان انگلیسی زبان بیکار هستند و راهنمای آموزش دیده چینی و روسی زبان نداریم.
نداشتن راهنما مسلط به چینی و روسی.
رئیس جامعه تخصصی تورگردانان ایران یادآور شد: حتی اگر قصد استفاده از دانشجویان زبان چینی و روسی را در سفرهای ورودی داشته باشیم، از آنجایی که این افراد در زمینه گردشگری و معرفی جاذبه ها، تاریخ و تمدن ایران تبحر ندارند، عملاً باید راهنمای تور را در کنار آنها قرار دهیم که هزینه سفر را افزایش می دهد. امیدواریم بتوانیم این مشکلات را برطرف کنیم. همچنین بهتر است آژانس های چینی تورهای خود را با راهنمای انگلیسی زبان همراهی کنند تا راهنمایان انگلیسی زبان ما در ایران راحتتر با آنها ارتباط برقرار کنند، زیرا با کمبود راهنمای چینی زبان مواجه هستیم.
شفیعی شکیب در خصوص از دست دادن بازار کلاسیک ایران از جمله گردشگران اروپایی گفت: متاسفانه در گذشته تعداد زیادی گردشگر از کشورهای اروپایی داشتیم و اکنون بیش از 86 درصد از این بازار را از دست داده ایم. امیدواریم باز هم شاهد رونق این رشته باشیم. اگر صحبت های مسئولان تکمیل شود شاید گشایشی در حوزه گردشگری ایجاد شود اما در این زمینه محدودیت های زیادی داریم.
شما نمی توانید سوغاتی یا صنایع دستی بخرید.
رئیس جامعه تخصصی تورگردانان ایران اذعان داشت: گردشگران روسی علاقه مند هستند به شهرهای اصفهان، شیراز و یزد و همچنین قشم و کیش سفر کنند و از دریای ایران بهره ببرند. این در حالی است که گردشگران چینی علاقه ای به سفر به مقاصد جدید ندارند و بیشتر به همان مسیر کلاسیک ایرانی که شهرهای اصفهان، شیراز و یزد را شامل می شود، علاقه دارند. اگرچه مقاصدی مانند شهرهای شمالی و جنوبی و حتی شهرهای شمال غربی را در بسته سفر چین قرار داده ایم، اما کمتر مورد استقبال آنها قرار گرفته است. در این میان گردشگران اروپایی و آمریکایی که در گذشته به ایران سفر می کردند از مقاصد و مسیرهای جدید استقبال می کردند و اگر قبلاً مقصدی را دیده بودند دوست داشتند به مقصد و شهر جدیدی سفر کنند.
به گفته وی، گردشگران چینی و روسی هزینه های زیادی را برای خرید هتل ها و بسته های مسافرتی خرج می کنند. چینی ها به نوبه خود بیشتر از روس ها هزینه می کنند و در هتل های ستاره اقامت می کنند و بسته های گران قیمت را ترجیح می دهند، اما روس ها در این زمینه کمتر هزینه می کنند. این در حالی است که گردشگران چینی و روسی از جمله گردشگرانی هستند که عموماً برای خرید سوغاتی در ایران هزینه نمی کنند. خرید شما بسیار محدود بوده و محدود به خرید مقدار کمی زعفران هستید. در واقع چینی ها به دلیل تنوع صنایع دستی که در کشورشان وجود دارد، علاقه ای به خرید صنایع دستی ایرانی ندارند و خرید سوغات آن ها تنها به خرید زعفران و شاید مقداری فرش محدود می شود. روس ها هم خرید نمی کنند و زیاد خریدار نیستند و تنها هزینه ای که در ایران خرج می کنند هزینه سفر و بسته های گردشگری است.
گردهمایی مجریان تور و حضور در نمایشگاه های گردشگری.
شفیعی شکیب در خصوص برگزاری دومین گردهمایی تورگردانان جهان در ایران در بهار سال 1403 به پیشنهاد رئیس سابق جامعه تورگردانان تخصصی گفت: قبل از معرفی به عنوان رئیس جامعه تورگردانان تخصصی در دور جدید انتخابات، عضوی از هیئت مدیره و خزانه دار جامعه تورگردانان بودم. تحقق این نشست یکی از برنامه هایی است که در نظر داریم و در نظر داریم از تمامی تورگردانان اصلی دنیا دعوت کنیم و معتقدیم از طریق گردشگری است که می توانیم دریچه ای را برای رسیدن به رونق اقتصادی باز کنیم. گردشگران می توانند نفت و پتروشیمی ها را بدون خروج از کشور تکمیل کنند. این یکی از دلایل اصلی ما برای حضور در نمایشگاه های بین المللی گردشگری است. ما حتی معتقدیم حضور در این نمایشگاه ها بسیار موثرتر از حضور در سازمان ملل است، زیرا در نمایشگاه های گردشگری با هسته اصلی جامعه هدف ارتباط برقرار می کنیم نه فقط با مقامات عالی رتبه. ما قصد داریم در نمایشگاه گردشگری و گردشگری ریمینی (TTG) در ایتالیا، نمایشگاه بین المللی گردشگری تاپ روزا پاریس، نمایشگاه لندن، ITB برلین و … شرکت کنیم. در حال حاضر رایزنی هایی با مرکز اتومبیل رانی و گردشگری برای حضور در این نمایشگاه ها انجام شده است.
