شباهت عجیب منطقه ای از مریخ به زمین / عکس

غزل زیاری: مشاهده گودال های عمیق در سطح مریخ سوالات بسیاری را برانگیخته است و عدم قطعیت اصلی این است که این گودال ها چگونه شکل گرفته اند. نتیجه تحقیقات اخیر نشان می دهد که گودال های سطح مریخ احتمالاً با چرخش و کج شدن سیاره به وجود آمده اند و تغییرات قابل توجهی در آب و هوای مریخ ایجاد کرده اند و آب به صورت آبشاری از دامنه ها به پایین سرازیر شده و دره هایی را ایجاد کرده است.

دانشمندان اولین بار در سال 2000 این گودال ها را کشف کردند و شباهت عجیب این کانال ها به کانال های روی زمین، در دره های خشک قطب جنوب، که توسط آب حاصل از ذوب یخچال های طبیعی ایجاد شده است، تحت تأثیر قرار گرفتند. این دره‌های مریخی نشان می‌دهند که زمانی آب در مریخ جریان داشته و شاید حتی اکنون نیز گاهی اوقات.

جیمز دیکسون، دانشمند سیاره‌شناسی در موسسه فناوری کالیفرنیا در پاسادنا و نویسنده اصلی این مقاله، می‌گوید: “این گودال‌ها بسیار شبیه به همتایان زمینی خود هستند؛ اما در مریخ قرار دارند. اما سوال اینجاست که چگونه ایجاد شده‌اند؟ این یک پازل بزرگ است که بسیاری از محققان روی آن کار کرده‌اند.”

امکانات نحوه ایجاد ترانشه.

مشکل دهانه‌های مریخ این است که آنها بیشتر در ارتفاعات بالا یافت می‌شوند که احتمال وجود آب مایع در آب و هوای مریخ امروزی وجود ندارد. هوا در مریخ در حال حاضر بسیار سرد است و در نتیجه آب مایع در این دما دوام زیادی ندارد. دقیقاً همان شرایط زمین.

تحقیقات قبلی نشان داد که منشأ این خندق ها ممکن است چیزی غیر از آب باشد. یک فرضیه این است که یخ زدن دی اکسید کربن که تصعید شده یا مستقیماً به بخار تبدیل شده است، در شرایط گرم آب و هوای مریخ، باعث می شود سنگ ها و زباله ها به سمت پایین سرازیر شوند. در هر صورت ناشناخته های زیادی در مورد این سناریو وجود دارد، زیرا چنین اتفاقاتی در طبیعت روی زمین رخ نمی دهد.

احتمال دیگر این است که این گودال ها در گذشته زمانی شکل گرفته اند که آب و هوای مریخ برای بقای مقادیر کمی آب مایع در سطح سیاره مساعدتر بوده است. این ممکن است بالا بردن سنگرها را توجیه کند. زیرا آب ذوب شده از یخچال ها می تواند از دامنه ها سرازیر شود و باعث ایجاد این کانال ها شود.

بیشتر بخوانید:

بررسی تغییر در شیب محوری مریخ

برای اینکه بفهمند آیا احتمال وجود آب مایع در سیاره مریخ وجود دارد یا خیر، دانشمندان چگونگی تغییر یا انحراف شیب محوری در طول زمان و اثرات بالقوه این شیب را بررسی کردند. هر چه قطب های یک سیاره نسبت به مدارش به دور خورشید کج تر باشد، نور خورشید بیشتری را در نقاط مختلف در طول سال دریافت می کند.

انحراف محوری زمین حدود 23.5 درجه است که منجر به 4 فصل می شود. در شرایط فعلی، انحراف محوری مریخ حدود 25 درجه است. اما در صدها هزار سال گذشته بین 15 تا 35 درجه تغییر کرده است که می تواند منجر به تغییرات قابل توجهی در آب و هوا شود.

در همان زمان، محققان بررسی کردند که چگونه دوره های طولانی تر شیب محوری در مریخ منجر به نوسانات شدیدتر بین تابستان و زمستان و البته آب و هوای مطلوب تر برای آب مایع می شود. آنها یک مدل سه بعدی از آب و هوای مریخ ایجاد کردند تا ببینند وقتی شیب محوری 35 درجه باشد چه شرایطی وجود دارد.

دانشمندان دریافتند که در مناطقی از مریخ که این گودال ها پیدا شده اند، تصعید یخ دی اکسید کربن، جو مریخ را به میزان قابل توجهی متراکم تر کرده است. همچنین دمای سطح احتمالاً از نقطه ذوب یخ فراتر رفته است. این شرایط احتمالاً در چند میلیون سال گذشته بارها تکرار شده است و آخرین بار حدود 630000 سال پیش بوده است.

همچنین، در حال حاضر این مناطق خندق دارای مقادیر زیادی یخ آب در نزدیکی سطح خود هستند و این مقدار احتمالاً میلیون‌ها سال پیش بسیار بیشتر بوده است. محققان بر این باورند که در زمان‌هایی که شیب محوری مریخ افزایش می‌یابد، بیشتر این یخ ذوب شده و این گودال‌ها را در نواحی مرتفعی که اکنون مشاهده می‌شود، ایجاد کرده است.

در مجموع، دانشمندان استدلال می کنند که ترکیبی از ذوب یخ، دی اکسید کربن تصعید شده، و شیب های تند می تواند توضیح خوبی برای الگوی گودال های دیده شده در سطح مریخ باشد.

دیکسون گفت: «یک مفهوم مهم این است که اکنون می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که وقتی محور مریخ دوباره کج می‌شود، باید بتواند آب یخ زده در این مناطق خندق ایجاد کند.

از آنجایی که در زمین، هر کجا آب وجود دارد، حیات نیز وجود دارد، تمرکز تحقیقات آینده احتمالاً بر روی این خواهد بود که آیا می تواند در نزدیکی این سنگرها در مریخ زندگی وجود داشته باشد یا خیر. دیکسون گفت: “اگر به دنبال حیات در مریخ هستید، منطقه اطراف این دهانه ها هدف خوبی برای جستجو خواهد بود.”

آبنما: فضا

۵۸۵۸