مسعود بیشچیان رسما سکان مدیریت کشور را در دست گرفت و حالا یک سری بحران های اقتصادی را پیش رو دارد تا برای حل آن چاره اندیشی کند. این در شرایطی رخ میدهد که اقتصاددانان نسبت به شرایط اضطراری در بخشهای مهم اقتصادی هشدار میدهند و معتقدند پزشکان با پارادوکسها و برخی آمارها مواجه هستند که از سوی دیگر ارقام دیگری را نشان میدهد.
حامیان دولت سیزدهم از یک سو از بهبود شرایط اقتصادی و سپردن زین اقتصاد به دولت پزشکی صحبت می کنند و از سوی دیگر واقعیت اقتصادی نمایانگر چشم انداز تورم بالا و عدم تعادل زیاد در بخش های مختلف است. اقتصاد، به ویژه انرژی.
کنترل تورم
یکی از مهمترین چالش های کشور تورم بالا است. بر اساس آمار، در حالی که میانگین تورم سالانه کشور از سال 1357 تا 1396 حدود 20 درصد بود، اما از سال 1397 تا 1401، تورم سالانه ایران به کانال 40 درصد جهش کرد و تداوم آن در این کانال ضربات جبران ناپذیری به معیشت و زندگی ایرانیان وارد کرد. و این امر آینده را برای مشاغل و بخش تولیدی اقتصاد غیرقابل پیش بینی کرده است.
انباشت و تشکیل سرمایه مهمترین عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی است. بر این اساس وارونگی مانند سیستم گردش خون در بدن انسان است که باعث ایجاد مشکلاتی در آن می شود و سایر قسمت ها را بی فایده می کند. به عبارت دیگر، اکنون که برنامه هفتم توسعه رشد اقتصادی سالانه 8 درصد را هدف گذاری کرده است، مشخص است که دستیابی به رشد پایدار مستلزم تأمین سرمایه ثابت برای سرمایه گذاری های جدید و اجرای طرح های توسعه ای دولت، موافقت نامه های دولت و شرکت های تولیدی بخش خصوصی است. .
چالش عدم تعادل انرژی
به گفته کارشناسان، یکی از چالش های حیاتی و اساسی حوزه اقتصاد در دولت چهاردهم، عدم تعادل انرژی در اقتصاد است. می توان گفت در شرایط تضادهای اقتصادی، موضوع انرژی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر اساس گزارش های متعدد ملی و بین المللی، ایران جزو کشورهای برتر پرداخت کننده یارانه انرژی است.
یکی از سیاست های کشورمان در تمامی دوره ها برای تثبیت قیمت کالاهای اساسی و حمایت از مصرف کنندگان در شرایط جهش نرخ ارز، تخصیص ارز ترجیحی به واردات کالاهای اساسی بوده است. اما چنین سیاستی نمی تواند به طور دائم در دستور کار قرار گیرد و به دلیل اثرات منفی متعدد امکان حذف فوری ارز ترجیحی وجود ندارد.
سیستم بانکی و مسکن.
یکی از چالش های اقتصادی کشور بحث نظام بانکی است. نظام بانکی یکی از ارکان اقتصاد هر کشوری است که کارایی یا ناکارآمدی آن می تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد اقتصاد آن کشور تأثیر بگذارد. طبق آمار بیش از 80 درصد تامین مالی کشور از طریق شبکه بانکی انجام می شود و یکی از عواملی که باعث افزایش عدم تعادل بانک ها شده است تامین مالی دولت از بانک است.
چالش دیگر کشور در شرایط فعلی بحث مسکن است. بر اساس آمارها، در حالی که سهم مسکن بیش از 30 درصد در سبد هزینه خانوار منجر به فقر مسکن می شود، سهم مسکن در مناطق شهری کشور به 38 درصد و در استان تهران به 51 درصد رسیده است. طبیعی است که دولت ها وظیفه ای در قبال رشد سهام ندارند و اتفاقاً سیاست های ضد تورمی آنها (نرخ بهره) اغلب منجر به کاهش رشد سهام می شود. اما فروپاشی بازار سرمایه در کشور به همراه از دست دادن میلیاردها سرمایه عمومی در سقوط بورس در سال 1398 و همچنین مسائل مربوط به قیمت گذاری دستوری و چالش شفافیت در این بازار به مسئولان هشدار می دهد. دولت چهاردهم که نمی توانند از سرنوشت فرار کنند: بازار سرمایه و اعتماد و سرمایه اجتماعی لازم برای بقای این بازار مغفول مانده است.
تجهیزات جدید اقتصادی
در این میان یکی از مهمترین امیدها تغییر مدیران اقتصادی کشور در دولت چهاردهم است. تاکنون از وزارتخانه های نفت، کشور، ارشاد، کار، صلح، علوم، ارتباطات، آموزش و پرورش، میراث فرهنگی، ورزش و جوانان، راه و شهرسازی، اقتصاد، راه و شهرسازی، بهداشت و درمان و سازمان برنامه و بودجه بررسی شده است. . به این ترتیب تا حدودی می توان وضعیت تیم اقتصادی رئیس جمهور جدید را پیش بینی کرد. در وزارت اقتصاد و دارایی، عبدالناصر همتی، حجت میرزایی و امین محمدزاده آخرین گزینه ها هستند. همچنین مسعود نیلی، محمد قاسمی، حسین رحمتی و حمید پورمحمدی آخرین گزینه های سازمان برنامه و بودجه هستند. همچنین برای تصدی مسئولیت وزارت صمت، جلسات استماع هیات مدیره حاکی از سکانداری میشم سعیدی، حسین صلاح ورزی و فرشید گلزاده است. همچنین برای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، محمد کبیری و احمد میدری بالاترین امتیاز را کسب کرده اند و پس از آن دو سید کامل تقوی نژاد قرار دارند.
به این ترتیب به نظر می رسد با توجه به سابقه و رویکرد مهم ترین افراد پیشنهادی برای سمت های اقتصادی کابینه چهاردهم، هماهنگی تیم اقتصادی بیش از گذشته خواهد بود و این موضوع نشان از رویکرد دولت چهاردهم دارد. . وقتی مهمترین مسائل خود را اولویت بندی می کنید. هچرند باید ببیند آیا این تیم از مجلس رای اعتماد می گیرد و شرایط سیاسی برای تحقق وعده ها چگونه خواهد بود.