به گزارش برنا؛ پنجمین پیشوای شیعیان در اولین جمعه ماه رجب سال 57 در مدینه دیده شد. جهان دهه ها پیش افتتاح شد تولد او جد بزرگوارش پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نام خود را «محمد» برای او برگزید و به او «باقر» ملقب کرد.
امام باقر (ع) اولین فردی از خاندان پیامبر (ص) بود که پدر و مادرش از فاطمیان و علویان بودند. زیرا پدر او امام زین العابدین (علیه السلام) فرزند امام حسین (علیه السلام) و مادرش فاطمه (مکنی از ام عبدالله) دختر امام حسن مجتبی (علیه السلام) بود. زنان بنی هاشم را فاضل و دانشمند می دانستند و امام صادق علیه السلام او را «صادقه» ملقب کرد و فرمود: در خاندان حضرت مجتبی علیه السلام هیچ زنی به حد فضیلت خود نرسید.
امام باقر(ع) و نبوت پیامبر(ص)
جبار بن عبدالله انصاری از یاران پرهیزگار رسول خدا (ص) بود. روزی پیامبر (ص) به او فرمود: ای جابر، زنده خواهی ماند تا وقتی که پسرم «محمد بن علی بن الحسین علیه السلام» معروف به «باقر» در تورات را ملاقات کنی. ، سلام مرا برسان.
جابر پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله – در حالی که بسیار علاقه مند بود و عشق به خاندان پیغمبر که اکنون از همه جدا شده اند اهل بیت علیهم السلام به طور مداوم در بود مسجد پیامبر اکرم (ص) نشست و در انتظار دیدار با پنجمین پیشوای (ص) و منتظر موعود برای ابلاغ سلام پیامبر (ص) فریاد زد: یا باقرالعلم یا باقرالعلم. عَلَم» علم را تقسیم می کنی، تقسیم کننده دانش.
اهل مدینه که از این راز بی خبر بودند گفتند: جابر هذیان است (به دلیل کهولت سن و ضعف تفکر).
جابر در پاسخ آنها می گفت: نه، من خدا را فریب نمی دهم، اما از رسول خدا (ص) شنیدم که می فرمود: «به زودی مردی از اهل بیت من را خواهید فهمید که نام او نام من و تصویر او من است. تصویر” علوم پایه «این را بر اساس نبوت پیامبر(ص) می گویم.
جابر عمری طولانی داشت تا اینکه به فرموده امام صادق (علیه السلام) روزی امام باقر (ع) نزد او آمد و سلام کرد. جابر جواب سلام را داد و چون نابینا بود پرسید: تو کیستی؟ گفت: محمد بن علی بن الحسین. جابر گفت: پسرم نزديك بيا، امام عليه السلام نزديك شد. جابر دست امام (علیه السلام) را بوسید و خود را جلوی پای آن حضرت انداخت و او را بوسید و گفت: رسول خدا (ص) به شما سلام کرده است…
و پس از آن جابر به خدمت امام (علیه السلام) ادامه داد و از محضر ایشان بهره برد.
خصوصیات اخلاقی
امام محمد باقر علیه السلام از نظر رفتار و خصوصیات اخلاقی آینه تمام نمای رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بود که در کلام جابر آمده است. اینک به بسیاری از سیره و ویژگی های اخلاقی آن بزرگوار اشاره می کنیم.
دعا و ارتباط با خدا.
امام باقر علیه السلام در عبادت و یاد خدا مانند پدرش امام سجاد علیه السلام بود. امام صادق (علیه السلام) در این باره می فرماید: پدرم همیشه به یاد خدا بود، در راه رفتن، غذا خوردن و حتی در صحبت با مردم به یاد خدا بود. (بدون اینکه لب هایشان به هم بخورد) زبانش را می دیدم که برای ذکر «لا اله الا الله» حرکت می کند. ما را محشور می کرد و (بعد از نماز صبح) امر می کرد که هنگام طلوع خورشید، خدا را یاد کنیم. هر یک از ما که خواندن قرآن بلد بودیم آن را خواندیم. قرآن دستور می داد و دیگران را یاد خدا می کرد.
وقتی چشمش به کعبه افتاد، رنگ چهره اش تغییر کرد و اشک هایش جاری شد.
غلام امام باقر علیه السلام می گوید: با امام علیه السلام به حج رفتیم. هنگامی که امام علیه السلام وارد مسجدالحرام شد، به سوی خانه خدا نگاه کرد و چنان گریست که صدایش خشن شد. گریان ایستادن. سپس طواف کرد و در مقابل مرجعیت به نماز ایستاد. (آنقدر در سجده گریه کرده بود که) وقتی سر از سجده بلند کرد جای سجده اش خیس بود.
تلاش برای امرار معاش
محمد بن منكدر مى گويد: گمان نمى كردم كه على بن الحسين عليه السلام جانشينى داشته باشد كه از نظر فضل و علم به درجه او برسد، تا اينكه با فرزندش محمد بن على عليه السلام آشنا شدم، خواستم تبليغ كنم. به او، اما او مرا موعظه کرد. اطرافیان پرسیدند: چگونه تو را موعظه کرد؟ گفت: به یکی از جاهای اطراف مدینه رفتم که هوا بسیار گرم بود. محمد بن علی را دیدم که مرد بزرگی بود، پس بر دو تن از غلامان خود تکیه داده بود.
با خود گفتم: باید بروم برای این مرد که گویا از بزرگان قریش است و در این آب و هوای گرم دنیا طلب است وعظم کنم. به او نزدیک شدم و سلام کردم; به سختی و در حالی که عرق ریخته بود جواب سلام مرا داد.
گفتم: خداوند تو را صالح گرداند، مردی از بزرگان قریش (مثل تو) در چنین آب و هوای گرمی سعی در جستجوی دنیا دارد! اگر در این شرایط مرگ بیاید چه می کنید؟ امام علیه السلام فرمود: «به خدا سوگند اگر مرگ در این هنگام فرا رسد، درست زمانی فرا می رسد که من مشغول اطاعت خدا هستم، تا به تو و دیگران نیازی نداشته باشم. مرگ در آن زمان، می ترسم با سرپیچی از فرمان خدا پیش آید.
گفتم: رحمت خدا بر تو باد. می خواستم تو را موعظه کنم، اما تو مرا نصیحت کردی.
شادی و بخشش
امام باقر علیه السلام که خانواده پرجمعیت داشت و از زندگی ساده و عادی برخوردار بود، در بخشش و بخشش پیشوا بود.
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: مال پدرم کمتر از تمام خانواده و مخارج او از تمام خانواده اش بیشتر بود. با این حال هر جمعه یک دینار به امور خیریه اهدا می کرد.
حسن بن کثیر می گوید: امام باقر (علیه السلام) را برای نیاز خود و ترک دوستانم تسبیح کردم. امام (علیه السلام) فرمود: این برادری بد است که به تو احترام بگذارند در حالی که نیازی به تو نیست، اما وقتی که نیازی به تو باشد. فقر و فقر رابطه را با شما قطع خواهد کرد. سپس به غلام خود دستور داد که کیسه ای هفتصد درهم بیاورد و به ابن کثیر داد و گفت: از این مقدار استفاده کن و وقتی تمام شد به من خبر بده.
عمرو بن دینار و عبدالله بن عبید روایت کرده اند: هرگاه امام باقر (ع) را ملاقات می کردیم، لباس و مخارج زندگی را به ما می داد و می گفت: قبلاً برای شما آماده کرده ایم.
روش امام باقر علیه السلام این بود که هرگاه برادرانش به خانه آن حضرت می آمدند، غذا و لباس و پول خوب به آنها می داد. پول اجازه نمی داد خانه اش را ترک کنند.
تحمل
مسیحی نزد امام باقر (ع) رفت و گفت: تو گاو هستی. امام علیه السلام با ملایمت و سردی فرمود: من باقر هستم. مرد (که هنوز طرف ادب است) مصر گفت: تو پسر آشپزی. امام علیه السلام بار دیگر با مهربانی و نرمی به او فرمود: آشپزی پیشه تو بود (و این شرم نیست). نصرانی در ادامه سخنان ناراحت کننده خود مادر امام (ع) را به ناحق متهم کرد. امام (علیه السلام) با مهربانی به او فرمود: اگر راست می گویی، خدا تو را ببخشد و اگر نه، خدا تو را ببخشد. یک مسیحی این رفتار امام (ع) را دید و به اشتباه خود پی برد و اسلام آورد.
صبر
گروهی به سوی امام باقر (ع) حرکت کردند. در همین حال یکی از فرزندان آن حضرت مریض بود و آثار غم و اندوه در چهره مبارک آن حضرت نمایان بود، ولی چیزی نگفت. مهمانان با دیدن این وضعیت شروع به صحبت در میان خود کردند و از اهتمام زیاد امام (ع) به فرزندشان گفتند. اندکی بعد کودک فوت کرد و صدای گریه از داخل خانه شنیده شد. در این هنگام امام علیه السلام با چشمان باز از اتاق بیرون آمد. وقتی از امام (علیه السلام) در مورد علت این وضعیت غیرمنتظره سؤال شد، فرمود: «دوست داریم با فردی که دوستش داریم با سلامت و تندرستی رفتار کنیم». سلامتی اما وقتی فرمان خدا می رسد، تسلیم خواسته های او می شویم».
حیرت امام
در همان سالی که امام باقر علیه السلام به مکه مشرف شد و با هشام بن عبدالملک ملاقات کرد، مردم به سوی امام علیه السلام و مشکلات و مشکلات هجوم آوردند. مشکلات از او پرسيدند: عكرمه گفت: اين شخصى كه به نظر عالم است كيست؟ (الان) من میرم تستش میکنم. سپس نزد امام علیه السلام رفت. وقتی روبرویش بود می لرزید و تعادلش را از دست می داد. با تعجب به امام (علیه السلام) عرض کرد: ای پسر پیامبر، من در بسیاری از جلسات در مقابل ابن عباس و دیگران نشسته ام، اما هیچ گاه چنین حالتی برای من پیش نیامده است. امام باقر علیه السلام فرمود: وای بر تو ای غلام شامیان، خودت را در مقابل خانه هایی می یابی که به اذن خدا برپا شده و نام خدا در آنها برده شده است.
امام باقر (ع) از دیدگاه دانشمندان
آوازه گستردگی علم پیشوای پنجم (ص) چنان کشور اسلامی را پر کرده بود که لقب «بخرالعلوم» که پیامبر (ص) به آن حضرت داده بود، به حقیقت پیوست. به گونه ای که دانشمندان بزرگ با این خصوصیت از آن یاد می کردند.
«عبدالله بن عطا» از شخصیت های برجسته و علمای بزرگ عصر امام (علیه السلام) می گوید: من علمای اسلام را در مجلسی کوچکتر و گویاتر از مجلس محمد بن علی (ع) ندیده ام. «حکم بن عیینه» را با آن همه شخصیت و مقام علمی در محضر امام محمد باقر (ع) مانند کودکی دیدم که در برابر معلمی والا مقام زانوی خود را خم می کند. زمین او تحت تأثیر کلمات و شخصیت او قرار گرفته و مجذوب او شده است.
جابر بن یزید جعفی هرگاه حدیثی از امام باقر علیه السلام نقل می کرد، می گفت: وصی و وارث علم انبیا، محمد بن علی الحسین علیه السلام به من خبر داد.
محمد بن مسلم می گوید: چیزی به ذهنم نرسید مگر اینکه از امام باقر (علیه السلام) پرسیدم و پاسخ او به سؤالات من سی هزار حدیث بود.
ابن حجر عسقلانی از دانشمندان مشهور می نویسد: محمد باقر(ع) اسرار و اسرار علوم را چنان آشکار کرد که جز نابینا یا منحرف، هیچ کس نمی تواند آنها را انکار کند، به همین دلیل مجبور است انجام دهید. او را تقسیم کننده و جمع کننده علم و برافراشته کننده علم و دانش لقب داده اند.
