در حالی که مذاکرات برای احیای برجام بیش از یک سال است که در هاله ای از ابهام قرار دارد، خروج اجباری ناگهانی مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا، سرنوشت توافق هسته ای 2015 را وخیم تر کرد.
تغییر رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس تیم مذاکره کننده این کشور در مذاکرات احیای برجام، از نظر برخی آغاز فصل جدیدی از مذاکرات و تفاهم ایران و آمریکا است. آن را پایان دو دهه تلاش دیپلماتیک و مسالمت آمیز برای حل مناقشه هسته ای و آنچه در نتیجه این تلاش تحت عنوان «جرم» به دست آمد، بدانند.
به گزارش ایسنا، رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه دولت در امور ایران در دولت جو بایدن از ژانویه 2021 منصوب شد. در دوران باراک اوباما، وی همچنین به عنوان دستیار ویژه رئیس جمهور ایالات متحده و هماهنگ کننده منطقه خاورمیانه، شرق، شمال آفریقا خدمت می کرد. و خلیج فارس رابرت مالی یکی از کارشناسان تیم مذاکره کننده آمریکا در روند مذاکرات سال 2015 بود.
در دولت بایدن، مالی مسئول مذاکرات برای فعال سازی مجدد برجام بود و پس از روی کار آمدن دولت سید ابراهیم رئیسی نیز این مسئولیت را بر عهده گرفت. پس از خروج آمریکا از برجام، آمریکا مستقیماً در مذاکرات احیای برجام مشارکت داشت و با وجود اینکه نمایندگان آمریکا در وین حضور داشتند، در جریان مذاکرات با ایران و 1+4 توسط نماینده اتحادیه اروپا در جریان مذاکرات قرار گرفتند.
در اواخر دهه 1400، مذاکرات برای احیای برجام در سایه حمله روسیه به اوکراین و همچنین موانع و موانع آمریکا در رفع تحریمهای ایران به صورت تضمینی درازمدت متوقف شد. در دو سال گذشته تماسهایی بین ایران و نماینده اتحادیه اروپا به صورت غیررسمی در چارچوب احیای برجام برقرار شده است.
در ماه های اخیر مذاکراتی بین ایران و آمریکا برای آزادی زندانیان دارای تابعیت مضاعف آمریکایی-ایرانی، پول های بلوکه شده ایران و… در جریان بود و بر اساس گزارش رسانه های غربی، رابرت مالی نقش موثری در این مذاکرات داشت. رسانه های خارجی نیز مدعی شدند که در جریان این مذاکرات مالی در خرداد ماه، وی چندین بار با امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد دیدار کرده است.
این خبر از سوی مقامات رسمی ایران و آمریکا تایید نشده است.
رابرت مالی همواره تحت فشار مردم و احزاب رادیکال علیه توافق هسته ای 2015 و هرگونه توافق و سازش با ایران بوده و حتی برخی آشکارا او را به “همدردی با دولت ایران و خصومت با اسرائیل” متهم می کنند. در عین حال، برخی معتقدند که در ایران نیز مخالفان جدی دارد و برخی افراد و گروههای رادیکال مخالف احیای برجام برای تغییر آن لابی کردهاند.
در عین حال، مالی در میان اعضای تیم مذاکرهکننده آمریکا، از جمله دیپلماتهایی بود که نگاه «مثبتی» به توافق و حل پرونده هستهای ایران داشتند و نقش بسیار مؤثری در رفع موانع تحریمها داشتند. 2015. توافقنامه. اما مواضع او در سال گذشته در قبال تحولات و اعتراضات سیاسی داخلی ایران نشان داد که همانطور که در دولت اوباما از سیاست های دولت اوباما پیروی می کرد، در دولت اوباما نیز از سیاست های این دولت در قبال ایران پیروی می کرد.
در ابتدای جولای سال جاری اخبار ضد و نقیضی مبنی بر اخراج رابرت مالی و اخراج اجباری وی در رسانه های آمریکا منتشر شد. پس از آن، در 29 ژوئن، رابرت مالی در بیانیه ای کوتاه به رسانه های آمریکایی تایید کرد که به دلیل تحقیقات در حال انجام در مورد مجوز امنیتی خود، چند هفته ای در مرخصی بوده است. رسانه های آمریکایی نوشتند که رابرت مالی متهم به سوء استفاده از اطلاعات طبقه بندی شده است.
او گفت: «به من اطلاع داده شده است که مجوز امنیتی من در دست بررسی است. اطلاعات دیگری به من نداده اند اما امیدوارم به زودی تحقیقات به نفع من باشد. همزمان در تعطیلات هستم.»
این خبر در حالی منتشر شد که در جلسات و محافل غیررسمی این موضوع مطرح شد که نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور ایران مدتهاست حضور ندارد. بسیاری از تحلیلگران مدعی بودند که حتی قبل از اعلام خروج رابرت مالی، نقش وی در امور ایران کاهش یافته است.
نیویورک تایمز در این باره نوشت که وقتی دولت بایدن در بهار امسال با مقامات ایرانی در عمان گفتگو کرد، این برت مک گورک، مقام ارشد کاخ سفید در امور غرب آسیا بود که رهبر هیئت آمریکایی بود. . .
همزمان، تحقیقات درباره اتهامات رابرت مالی ادامه دارد و هنوز مشخص نیست، اما اعضای کنگره گمان میکنند اطلاعات محرمانهای که منجر به تعلیق وی از کار شده، مربوط به مذاکرات دیپلماتیک با ایران است.
یک ماه پس از انتشار گزارشهایی در رسانههای آمریکا درباره نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، روز جمعه ۲ تیرماه، حساب کاربری توئیتر این دفتر نام و عکس رابرت مالی را حذف و به انتها منتقل کرد. این صفحه. این دفتر بدون ارائه توضیح، نام و تصویر آبرام پالی را که پیش از این معاون رابرت مالی محسوب می شد، به جای نام و عکس رابرت مالی قرار داد.
رسانه ها این احتمال را می دهند که این اتفاق به معنای پایان کار مالی در سمت نماینده ویژه آمریکا در امور ایران باشد.
سید محمد مرندی، استاد دانشگاه تهران وی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به اخبار مربوط به استعفای رابرت مالی، اظهار کرد: تغییر احتمالی دیپلمات های آمریکایی در روند مذاکرات هرگز تاثیری نداشته و نخواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: از زمانی که خبر تحقیق درباره رابرت مالی در رسانه ها منتشر شد، افکار عمومی متوجه غیبت او شدند اما شواهد نشان می داد که او مدت زیادی در محل کار خود حضور نداشت.
مرندی ادامه داد: برخی از اخباری که در مورد آزادی اسرای ایرانی-آمریکایی، بلوکه شدن پول ایران در عراق و موارد دیگر در رسانه ها می شنویم پس از غیبت و مرخصی وی مطرح شده است که نشان می دهد سیاست های کلان در آمریکا جای دیگری است. تصمیم گیری می شود و رفت و آمد مردم تاثیر چندانی در این امور ندارد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: این تغییرات و دلایل آن نیز برای ایران مهم نیست. تنها موضوع مهم، سیاست ها و رویکرد دولت آمریکاست. برای ایران مهم است که سیاست ها به توافقی برسند که در آن آمریکا به اجرای تعهدات خود پایبند باشد و رفتاری را که در اجرای توافق 2015 داشت تکرار نکند، به عبارت دیگر نباید این گونه باشد که ایران به تعهدات خود عمل می کند اما ایالات متحده نه.
مرندی تصریح کرد: در هر صورت توافق باید «منطقی» و اجرای آن برای همه طرف ها الزام آور باشد.
در این رابطه امیرعلی ابوالفتح، کارشناس امور آمریکا وی همچنین به ایسنا گفت: به شخصه اخبار مربوط به چرایی تحقیق و تفحص از رابرت مالی و پشت صحنه را نمی دانم و اطلاعات ما بر اساس گمانه زنی های رسانه ای است. تایید شده است که رابرت مالی به مرخصی اجباری رفته است، اما اینکه چرا این موضوع قابل بحث است و کنگره ایالات متحده در حال بررسی این موضوع است. گفته می شود به دلیل اشتباهی که مرتکب شده اید، دسترسی امنیتی شما قطع شده است و احتمالاً آن اشتباه درز اطلاعات بوده است.
وی در خصوص اتهامات وارده به رابرت مالی به ویژه اینکه بخش قابل توجهی از این اتهامات مربوط به وظایف وی در ایران است، اظهار داشت: فرضیاتی وجود دارد که رابرت از اسناد امنیتی که در اختیار داشته به درستی استفاده نکرده است و این احتمال وجود دارد که وی جاسوسی کرد که در. یا ممکن است خارج از دستورالعمل های عادی عمل کرده باشید، به عنوان مثال، سعی کرده اید با شخص یا افرادی ملاقات کنید، یا دستورالعمل ها را دنبال نکرده اید. البته این فرض نیز وجود دارد که به دلیل اختلافات داخلی در وزارت خارجه آمریکا در خصوص مذاکرات هسته ای و برجام، رابرت مالی تحت فشار قرار گرفت.
این کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: شاید در فضای رسانه ای تغییر افراد مهم و بدنام باشد اما این تغییرات در سیاست های کلی تاثیرگذار نیست. رابرت مالی اولین فردی نیست که در دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده تغییر می کند، ما شاهد تغییرات بزرگ تری بوده ایم که بر روند پرونده هسته ای و برجام تأثیر گذاشته است. به نظر نمی رسد تغییرات در این سطح، سیاست های کلان دولت آمریکا در قبال ایران را تغییر دهد.
ابوالفتح گفت: البته ایران قطعاً تغییرات و تحولات را رصد و بررسی خواهد کرد و کسانی که در حوزه سیاست خارجی به ویژه در خصوص برجام و مذاکرات برای فعال سازی مجدد برجام فعال هستند، تحت تأثیر این تغییرات قرار نخواهند گرفت.
وی تاکید کرد که انتقال رابرت مالی صرف نظر از اینکه چرا انجام شده مهم نیست، اما اگر سیاست ها توسط آمریکا تغییر کند، موضوع باید بررسی شود. در عین حال، رابرت مالی یا آبرام پالی زیاد مهم نیست، پالی که هنوز جایگاه رسمی او به عنوان جانشین رابرت مالی تایید نشده است، باید مجری سیاست های کلان دولت جو بایدن باشد.
به گزارش ایسنا، جهان همچنان متاثر از جنگ روسیه و اوکراین و رویارویی غرب و آمریکا علیه روسیه است. با در نظر گرفتن مواضع کشورهای اروپایی و آمریکا در قبال روسیه و ایران در یک سال و نیم اخیر، بعید است که طرفین تمایل و انگیزه جدی برای بازگشت به میز مذاکره داشته باشند. این در حالی است که برجام در حال نزدیک شدن به یکی از مراحل حساس اجرای خود یعنی لغو کامل تحریم های تسلیحاتی بین المللی تا اکتبر 2023 است. تغییر یکی از اعضای تیم مذاکره کننده آمریکا در ارتباط با ایران و برجام در مقایسه با ایران مشکل بسیار کوچکی است. به وقایعی که پس از می 2018 برای توافق هسته ای رخ داد و به نظر می رسد این تغییر بیشتر از ماهیت و نحوه مذاکرات رابرت مالی باشد ارتباط با ایران در چارچوب مشکلات داخلی آمریکا مشکلی است و اتفاقات بعدی بعید است که تأثیر زیادی بر سرنوشت برجام و احیای آن داشته باشد.
انتهای پیام