بازار؛ گروه استان ها: قزاقستان به دلیل ویژگی ها و موقعیت مناسب، ارتباط با کشورهای اوراسیا و حضور مشترک در کریدورها، شاید یکی از مقاصد صادراتی استان گلستان باشد، اما کشورهایی مانند چین و ترکیه رهبری را از جمهوری اسلامی ایران ربودند و اکنون آنها را ربوده اند. مبادلات اقتصادی سودآور با قزاقستان دارند.
اما با تصویب منطقه آزاد اینچه برون نور امیدی در دل مردم به ویژه فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان گشوده شد زیرا بسیاری از واحدهای صنعتی استان به دلیل نبود واحد کافی تعطیل یا نیمه تعطیل شدند. بازار. بنابراین با توجه به ظرفیت ایجاد شده برای تسهیل و ارتقای بخش تولیدی و به تبع آن صادرات استان باید برنامه ریزی دقیق و متمرکزی صورت گیرد تا بخش خصوصی بتواند حضوری پایدار و موفق در بازار صادرات قزاقستان داشته باشد.
طائف پوربیگی، تاجر و رئیس هیئت مدیره شرکت حمل و نقل ریلی قزاقستان اوراسیا ریل معتقد است که جمهوری اسلامی ایران دارای پتانسیل و نفوذ فرهنگی زیادی در قزاقستان است. اما با وجود پیشینه فرهنگی بسیار خوبی که بین ایرانی ها و قزاق ها وجود دارد، هنوز نتوانسته ایم شرایط نفوذ اقتصادی را در این کشور همسایه فراهم کنیم. خبرنگار بازار گفتگویی با این تاجر و فعال اقتصادی ترتیب داده است که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
* در مورد توانمندی های صادراتی قزاقستان توضیح دهید
قزاقستان با مساحت 2717000 کیلومتر مربع سومین کشوری است که صنعت و کشاورزی در آن پس از روسیه و اوکراین شکوفا شده است. این کشور با ۲۱ میلیون نفر جمعیت، بالاترین رشد اقتصادی را در بین کشورهای CIS دارد. بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت قزاقستان در سال 2022، 138 میلیارد دلار درآمد اقتصادی خواهد داشت در حالی که ایران با 80 میلیون نفر جمعیت حتی در رتبه دهم قرار ندارد.
بزرگترین شریک تجاری قزاقستان چین است که نزدیک به 40 میلیارد دلار درآمد اقتصادی دارد. پس از چین، روسیه، ترکیه، ژاپن، کره و امارات متحده عربی بیشترین روابط اقتصادی را با قزاقستان دارند.
* با ورود کشورهایی مانند چین، روسیه و ترکیه به بازار قزاقستان چه اتفاقی افتاد؟
این کشورها ابتدا از راه های فرهنگی وارد بازار شدند و سپس با روش های سیاسی و اقتصادی وارد بازار شدند. چین 3.5 میلیون قزاق در یکی از استان های این کشور زندگی می کند به طوری که از ظرفیت قزاق های مقیم کشورشان در سفارتخانه ها استفاده کردند و اکنون 40 میلیارد رابطه اقتصادی با قزاقستان دارند.
حدود 60 هزار قزاق در ترکیه زندگی می کنند، ترک ها ابتدا با ساخت مساجد و مرمت بناهای تاریخی به قزاقستان نفوذ کردند و اکنون به ساخت هتل در این کشور روی آورده اند، به طوری که امروز فرودگاه های قزاقستان توسط شرکت های ترک اداره می شود.
جمهوری اسلامی ایران از پتانسیل و نفوذ فرهنگی خوبی در قزاقستان برخوردار است، با این حال هنوز نتوانسته شرایط را برای نفوذ اقتصادی در این کشور فراهم کند.
اما جمهوری اسلامی ایران پتانسیل و نفوذ فرهنگی زیادی در قزاقستان دارد. اما هنوز نتوانسته ایم شرایط نفوذ اقتصادی در این کشور را فراهم کنیم. به عنوان مثال با وجود ظرفیت منطقه آزاد تجاری اینچه برون، هیچ اقدامی برای توسعه صادرات استان صورت نگرفته است و اگر روزی به این منطقه سفر کنید، خود را در یک منطقه کویری و بدون زیرساخت می بینید.
* قابلیت صادرات گلستان به قزاقستان چیست؟
گلستان 1200 واحد صنعتی دارد که کمتر از نیمی از این واحدها فعال هستند و در واقع یکی از دلایل عدم فعالیت این شرکت ها نبود بازار و مشتری است. از کشورهای ازبکستان با 40 میلیون نفر، قزاقستان با 21 میلیون نفر، ترکمنستان با جمعیت 6 میلیون نفر، تاجیکستان با 11 میلیون نفر و قرقیزستان با جمعیت 7 میلیون نفر ظرفیت بالقوه برای تجارت کشورمان به ویژه استان گلستان وجود دارد. به دلیل نزدیکی به این کشورها. علاوه بر این، حضور اقوام ترکمن و قزاق در استان گلستان صادرات و تبادلات اقتصادی با قزاقستان را تسهیل می کند.
ترکیه شرکتی با ظرفیت یک میلیون قطعه مرغ گوشتی در قزاقستان تاسیس کرده است که به این معناست که بخشی از بازار صادرات مرغ را به این کشور از دست داده ایم.
از طرفی با توجه به اینکه گلستان قطب تولید مرغ در کشور است می توان از این ظرفیت برای صادرات استفاده کرد زیرا ترکیه با تمام توان وارد این عرصه شده و شرکتی با ظرفیت یک میلیون قطعه مرغ گوشتی تاسیس کرده است. . در قزاقستان، به این معنی است که ما بخشی از بازار این کشور را در بخش صادرات مرغ از دست داده ایم. اما برای ورود به بازار قزاقستان نمی توان از سایر بخش ها مانند دامپروری، تولید مواد و تولید انبوه استان غافل شد.
* چه مشکلاتی باعث شده تا تجار به بازار کشورهای اوراسیا نفوذ نکنند؟
مشکلاتی مانند فرآیند پیچیده بوروکراسی اداری و موانع دست و پاگیر در سیستم حاکمیتی کشور، بخش خصوصی را از ایجاد بستر مبادلات تجاری منصرف می کند. یکی دیگر از دلایل عقب ماندگی کشور عدم توسعه صادرات فناوری است و یکی دیگر از موانع برقراری روابط تجاری بیشتر با قزاقستان موضوع تحریم است که جابجایی پول را برای تجار و در نتیجه بسیاری از شرکت های بزرگ با مشکل مواجه کرده است. و هلدینگ ها به دلیل تحریم ها شغل خود را از دست داده اند و نگران برقراری ارتباط تجاری با دنیا هستند.
موارد دیگری مانند امضا نکردن قرارداد FATF، عضویت در سازمان تجارت جهانی یا سازمان تجارت جهانی نیز مانع توسعه تجارت خارجی می شود. علاوه بر این موارد، ضعف در دیپلماسی اقتصادی، به ویژه در بخش روابط خارجی، در تضعیف عملکرد دولت بسیار موثر خواهد بود، در حالی که یک شرکت رقیب روابط خارجی مانند چین، کار بازاریابی و مشاوره را به خوبی انجام می دهد.
کمبود شرکتهای بزرگ در بخش لجستیک و پشتیبانی یکی دیگر از مشکلات است، در حالی که حمل و نقل بار از طریق خطوط ریلی دو و نیم برابر ارزانتر از حملونقل ترانزیتی است، اتصال راهآهن گرگان به مشهد یک ضرورت است زیرا صادرات و روابط اقتصادی گلستان قطعاً خواهد بود. تحت تأثیر قرار گیرد. چندین برابر افزایش یابد.
