گزارش کردن صدای بازار سهاممصطفی طاهری، رئیس کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی در فروردین ماه 1402 اعلام کرد که در چارچوب واردات خودرو قرار بود 200 هزار دستگاه خودرو وارد کشور شود، اما آنچه در واقعیت رخ داده، دور از وعده مسئولان است. در سال 1401 تنها 411 دستگاه خودرو به ارزش 13 میلیون و 384 هزار دلار و در سال 1402 تعداد 11 هزار و 236 دستگاه خودرو به ارزش 223 میلیون و 861 هزار دلار در گمرکات کشور ترخیص شد. در دو ماهه اول سال 1403 بیش از 3100 دستگاه خودروی خارجی به ارزش 69 میلیون و 400 هزار دلار وارد کشور شده است و در دو سال و نیم اخیر از 200 هزار دستگاهی که باید وارد کشور می شد تنها 15 هزار دستگاه وارد کشور شده است.
چه شرکت هایی خودرو وارد کردند؟
از جمله واردکنندگان مطرحی که به آنها اشاره شد، می توان به ایرانیان معین خودرو با 1097 خودرو اشاره کرد که همچنان در صدر شرکت های واردکننده باقی مانده است و کرمان موتور با 501 خودرو و بهمن موتور با 254 خودرو در رتبه های بعدی قرار دارند. پس از این سه شرکت، ماکسات موتور با 183 دستگاه خودرو، رهام تجارت پاک با 130 دستگاه خودرو، مجتمع صنعتی آرین موتور پارس با 112 دستگاه خودرو، پارس خودرو با 189 دستگاه خودرو، شرکت آمیتیس گستر نگاه پیشگام با تعداد 183 دستگاه خودرو در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. 82 دستگاه، ماموت خودرو با 55 دستگاه، صنعت خودرو فردا با 49 دستگاه در ردیف های زیر قرار دارند که تعداد کل واردکنندگان عمده خودرو در کشور به 2652 دستگاه می رسد. همچنین تعداد خودروهای وارداتی در حوزه های اداری، خدماتی، وزارت بهداشت، هلال احمر، محیط زیست و… به 467 خودرو رسیده و در مجموع 3119 خودرو در دو ماهه اول سال 1403 وارد کشور شده است.
واردکنندگان نمی توانند با خودروسازان بزرگ مذاکره کنند
ابراهیم شجاعت کارشناس خودرو در خصوص محدودیت واردات خودرو در دو سال و نیم گذشته گفت: در حوزه واردات خودرو چالش های متعددی وجود دارد و نباید این واقعیت را فراموش کرد که واردات خودرو باعث شده است. از سر گرفته شد. بعد از 6 سال و پس از این مدت، مطمئناً مشکلاتی وجود دارد که برای رفع آنها نیاز به زمان بیشتری دارد.
این کارشناس خودرو ادامه داد: موضوع مهم دیگری که به عنوان چالش جدی مطرح می شود مربوط به انتقال ارز است و نکته بعدی این است که واردکنندگان خودرو به دلیل تحریم ها نمی توانند با خودروسازان بزرگ وارد مذاکره شوند و تنها خودروسازان چینی با ایران در ارتباط هستند. واردکنندگان و بس مشکلی که باعث شده خودرو از چین یا از کشورهای حوزه خلیج فارس مانند دبی وارد کشور شود.
وی محدودیت های ارزی را مانع اصلی واردات خودرو عنوان کرد و افزود: با توجه به این محدودیت ها واردکنندگان خودرو نمی توانند حجم بالایی از خودرو را وارد کشور کنند.
مهمترین چالش خدمات پس از فروش است.
این کارشناس خودرو با اشاره به موضوع خدمات پس از فروش ادامه داد: چندین مدل خودرو در کشور عرضه شده است اما حتی برندهای معروف نیز فاقد مشتری هستند و دلیل آن عرضه این خودروها توسط چند واردکننده است. برای اولین بار است که وارد این عرصه می شوند در حالی که مردم بیشتر به خودروسازان و قطعه سازان که بیشتر به این موضوع می پردازند اعتماد دارند و می دانند که این گروه ها می توانند شبکه خدمات پس از فروش را برای آنها در نظر بگیرند.
وی تصریح کرد: حتی واردکننده ای که تویوتا وارد کرده است همچنان در خدمات پس از فروش مردم تردید دارد چرا که در تهران تنها چند نمایندگی محدود برای این مدل خودرو وجود دارد و این مشکل در حوزه خودروهای برقی جدی تر است. و هیچکس جرات خرید این مدل خودرو را برای مصرف ندارد و بحث خدمات پس از فروش نیز موضوع بسیار مهمی است که به راحتی قابل حل نیست.
برای خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی دو راه حل وجود دارد
وی خاطرنشان کرد: راه حل این مشکل این است که یا این شبکه خدمات پس از فروش توسط شرکت های دیگر پشتیبانی می شود یا شبکه های قدیمی خدمات پس از فروش فعال می شوند که باز هم به این سادگی نیست و هیچکس نمی تواند به راحتی وارد شود. این بازی به عنوان یک وارد کننده جدید.
شجاعت با بیان اینکه مهم ترین موضوع بحث انتقال ارز است، تصریح کرد: مهم این است که دولت به چه شرکت هایی ارز می دهد یا نمی دهد که موضوع دیگری است علاوه بر تامین ارز تعدادی خودروهایی که دارند خودروهای وارد شده هنوز فروخته نشده اند و مردم هیچ قیمتی دارند. آنها نمی توانند خودروهای وارداتی را برانند و مشخص نیست که آیا این خودروها تا دو سال دیگر همچنان می توانند جاده ای شوند یا خیر و آیا می توانند خدمات پس از فروش ارائه دهند یا خیر.
تامین قطعات از کشورهای عربی
شجاعت گفت: البته برای برخی خودروهای چینی یا برندهای درجه دو اروپایی مشکل خدمات پس از فروش وجود دارد و تامین قطعات برای آنها به راحتی امکان پذیر نیست، البته برخی قطعات خودرو از کشورهای عربی قابل تامین است.
وی ادامه داد: البته چالش های دولت در این زمینه بیشتر به تامین ارز مربوط می شود و با وجود اینکه خودروهای متعددی وارد کرده و ارز خود را تامین کرده اند، هنوز مشتری ندارند و تا زمانی که این خودروها به فروش نرسد و ریال برگردانده نمی شود، تخصیص ارز مشخص نیست و این مسائل به هم پیوند خورده است و باید دید در این دوره گذار تیم جدید دولت و مسئولان ارزی کشور و وزارت امنیت چه سیاست هایی را در نظر خواهند گرفت.
امکان واردات خودروی دست دوم وجود ندارد.
وی با اشاره به استانداردهای خودرویی افزود: فرآیندهای استانداردسازی شده و به روز شدن آنها باعث طولانی شدن روند واردات خودرو شده و البته بانک مرکزی تحت فشار صرافی قرار نگرفت و اکنون باید ببینیم که ارزهای مسئولان و سایر مسئولان. نظر شما در مورد این روند در دولت جدید چیست؟
شجاعت درباره واردات خودروهای دست دوم نیز گفت: همزمان با ابلاغ ضوابط واردات خودروهای دست دوم، معاونت استاندارد حمل و نقل وزارت صمت نامه ای را منتشر کرد که در آن دلایل موجهی داشت. و در آن نامه تاکید شده بود که واردات خودروهای دست دوم در این شرایط امکان پذیر نیست.
این کارشناس خودرو افزود: علاوه بر بحث خدمات پس از فروش، این خودروها با قدمت چند ساله نیاز به خدمات پس از فروش بیشتری دارند و روند عادی سازی و ثبت نام آنها نیز با مشکل مواجه است و نیازمند استانداردهای 85 و آن است. آزمایش ها به مقدار زیادی پول نیاز دارند.
وی با بیان اینکه خودروهای کشورهای عربی دارای استانداردهای منطقه خلیج فارس هستند، افزود: ریشه و اساس استاندارد خودروهای ایرانی بر اساس استانداردهای اروپایی است و به همین دلیل ممکن است برای برخی از اقلام وجود نداشته باشد. در خودروهای حوزه خلیج فارس، اما آزمایشات آنها مشکلاتی را به همراه داشته و از این رو آمادگی لازم برای واردات خودروهای دست دوم وجود ندارد.
به گزارش روزنامه اعتماد، شجاعت در پاسخ به این سوال که عمر مفید خودروهای دست دوم چقدر است، افزود: این خودروها معمولا 5 سال عمر دارند و اگر قصد واردات خودروی چینی دست دوم را دارید، این خودروها معمولاً 5 سال عمر مفید دارند اما اگر خودروهای غیر چینی وارد شوند می توانند 10 سال دیگر نیز دوام بیاورند مانند خودروهای ژاپنی که عمر مفید بیشتری دارند اما باز هم بعید است خودروی دست دوم وارد کشور شود. و اگر بشود مربوط به مناطق آزاد خواهد بود.
