به گزارش مانیبان، در بند 5 ماده 10 سیاست های کلی انتخاباتی ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب تصریح شده است که «شورای نگهبان ضوابط و شرایط لازم را برای شناخت عرصه های سیاسی، مذهبی، تجاری و اقتصادی تعریف و ابلاغ می کند. از نبوغ نامزدهای ریاست جمهوری.” بر این اساس شورای نگهبان شرایط سختی را برای نامزدهای این انتخابات تعیین کرد تا چالش ثبت نام بسیاری از افراد بدون سابقه سیاسی و اجرایی برای این انتخابات حل شود.
به گزارش ایسنا، شورای نگهبان ضوابطی را تعیین کرده است که شامل داشتن حداقل 40 سال سن و حداکثر 75 سال سن، حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن، حداقل چهار سال سابقه تصدی در برخی مشاغل مناسب و قانونی از جمله سیاسی است. مقامات موضوع بند الف، ب و ج ماده 71 قانون مدیریت خدمات عمومی که شامل رؤسای سه قوه، معاون اول رئیس جمهور و نایب رئیس مجلس، اعضای شورای نگهبان، وزرا، نمايندگان محلي و معاونان رئيس جمهور، عدم محروميت از حقوق اجتماعي در زمان ثبت نام، نداشتن سوابق مؤثر كيفري و يا محكوم به عدم محكوميت قطعي كيفري و جرايم اقتصادي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري.
تا پایان چهارمین روز از مهلت ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری بیش از 35 نفر در این انتخابات ثبت نام کرده بودند. در این انتخابات فقط افرادی ثبت نام کردند که این شرایط را داشته باشند و همین عامل باعث کاهش شدید تعداد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری شده است. اما شاهد حضور افرادی در ستادهای انتخاباتی کشور بودیم که اگرچه قانون به آنها اجازه ثبت نام می دهد، اما عرفا برای پست ریاست جمهوری مناسب نیستند. در میان ثبت نام کنندگان نیز تعدادی از نمایندگان مجلس که سال هاست خبری از آنها نیست و یا برخی نمایندگانی که در انتخابات اخیر مجلس رای نیاورده اند نیز دیده می شود. وجود این نوع افراد، احتمال کاندیدایی پنهان یا اقدام طلبی را تقویت می کند، به همین دلیل برخی از این کاندیداها از فاصله جایگاه خود با صندلی ریاست جمهوری آگاهند، اما به دنبال اقداماتی برای آینده خود هستند.
حضور این تعداد کاندیدا در شرایطی که انتخابات به دلیل شهادت رئیس جمهور تقریباً یک سال زودتر برگزار می شود این سوال را ایجاد می کند که آیا همه این کاندیداها برنامه و تیم آماده ای داشتند و اصلاً از برگزاری انتخابات تعجب نکردند. انتخابات انتخابات زودهنگام؟ یا شناسنامه خود را گرفتند و به ستاد انتخابات کشور رفتند تا در رسانه ها دیده شوند یا اقدام کنند؟ آیا مصطفی کواکبیان، قدرتعلی هاشمیان، محمود احمدی بیغش، محمد خوش چهره، احمد رسولی نژاد، حبیب الله دهمرده، محمدرضا میرتجلدینی، زهره الهیان، فداحسین مالکی، محمود صادقی، حسن محمدیار علی قاسم زاده، عامه زاده و مجتبیه دیه، همه دارند. برنامه جامع برای آیا ریاست جمهوری دارند؟
این وضعیت نشان می‌دهد که اگرچه تعیین معیارهای شورای نگهبان برای نامزدهای ریاست‌جمهوری مفید بوده، اما کافی نبوده و قانون انتخابات همچنان نیازمند اصلاح است. شاید ایجاد نظام انتخاباتی حزبی و معرفی نامزدها توسط احزاب بتواند مانعی برای ثبت نام افراد شود، البته به شرط اینکه از تعدد احزاب جلوگیری شود و چندین حزب بزرگ و فراگیر وجود داشته باشد. در برخی از کشورها اگر تعداد مشخصی از مقامات را امضا نکنند، نمی توانند در انتخابات شرکت کنند. مثلاً در فرانسه برای اینکه انتصاب شخصی برای تصدی سمت نماینده مردم به رسمیت شناخته شود، لازم است که حدود 500 نماینده از تمام استان ها آن را تأیید کنند. بنابراین تجارب نظام های مختلف انتخاباتی را پیش روی خود داریم که باید با توجه به شرایط سیاسی کشور از آن استفاده کرد تا آسیب های نظام انتخاباتی ما به حداقل برسد.
