تماس جعلی؛ دلیل تمایل فوری به اقدامات مخاطره آمیز و غیر منطقی.

آیا تا به حال روی یک صخره یا ساختمان بلند بایستید و بخواهید بپرید؟ آیا تا به حال شده که بخواهید از پشت به ماشین جلو ضربه بزنید یا از پیچ نزدیک دره نپیچید و با سرعت تمام پایین بروید؟ این حرکت عجیب و غیرارادی همان “تماس نادرست” است. شما هیچ فکر خودکشی و هیچ دلیل منطقی برای انجام هیچ یک از این کارها ندارید، پس این میل عجیب و زودگذر از کجا می آید؟

تماس جعلی چیست؟

ندای باطل میل لحظه ای به انجام کارهای مخاطره آمیز و غیر منطقی است. تکانه های خشونت آمیزی که عموماً هنگام انجام کارهای پرخطر تجربه می کنیم و افکار مزاحم که ما را به انجام اعمال عجیب و خطرناک فرا می خوانند. مثلا:

• فرمان ماشین را به خط مخالف بچرخانید و به ماشین های در حال حرکت ضربه بزنید.
• پریدن از یک قایق یا پل به داخل آب های عمیق؛
• روی ریل قطار یا مترو بایستید یا جلوی قطار بپرید.
• بریدن دست با چاقو یا شی تیز؛
• یک جسم فلزی را در پریز برق قرار دهید.
• شعله های آتش را لمس کنید؛
• از بالکن بپرید.

ما به سرعت با این افکار کنار می آییم و می دانیم که هرگز محقق نمی شوند. زیرا همه ما نتیجه هر یک از این سناریوها را می دانیم. اما گاهی فکر کردن به آنها، هر چند سریع و زودگذر، اجتناب ناپذیر است.

در بیشتر موارد، این میل بی معنی است، باعث ناراحتی دائمی در فرد نمی شود و هیچ مدرک علمی دال بر نقش آن در مشکلات سلامت روان و افکار خودکشی وجود ندارد. اما تکرار هر روزه آن می تواند نشانه اختلال وسواس فکری باشد.

بررسی روانشناختی تماس نادرست

بخش مهمی از خواسته ها، خاطرات و تکانه های ما در لایه ناخودآگاه ذهن ثبت می شود. تکانه‌های خشونت‌آمیز، غیرعادی و بعضاً جنسی که خود و سوپرایگو اجازه ظهور نمی‌دهند، زیرا با یادگیری محیطی در تضاد هستند. اما گاهی ممکن است لغزش های کلامی، رفتارها یا حتی افکار ناموجه ظاهر شود. تماس های کاذب را می توان به عنوان تکانه های خشونت آمیز تعریف کرد که محافظت از نفس و سوپرایگو را برای چند ثانیه در هم می شکند و ناخودآگاه غریزه تهاجمی انسان را ارضا می کند.

تماس های جعلی می تواند به سمت دیگران یا به سمت خودمان باشد. در کسری از ثانیه، ممکن است بخواهیم این خشم ناخودآگاه را با صدمه زدن به یک نوزاد تنها، چاقو زدن به دیگران، کوبیدن ماشین به ماشین های دیگر، یا انجام کارهای دیگری، یا با افتادن از دره، پریدن از صخره یا ایستادن روی صخره آسیب به مسیر راه آهن

تماس جعلی؛ یک پدیده طبیعی

عبور دادن این افکار از دایره تخیل کاملا طبیعی و بسیار رایج است. در سال 1391 تحقیقی در این زمینه انجام شد و 431 دانشجو مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیقات بسیار جالب بود. بیش از نیمی از افرادی که هرگز آرزوی خودکشی نداشتند و سه چهارم کسانی که قبلاً افکار خودکشی داشتند تماس های دروغین را به روش های مختلف تجربه کردند. بر اساس این تحقیق، کسانی که با اضطراب دست و پنجه نرم می کردند، حتی اگر افکار خودکشی نداشتند، بیشتر در معرض خطر تماس های دروغین قرار داشتند.

این تمایل به ریسک از کجا می آید؟

هیچکس نمیداند! تاکنون هیچ تحقیق روشنگرانه ای برای مستندسازی این پدیده انجام نشده است. ما فقط می دانیم که این میل به نحوه سیم کشی مغز ما مربوط می شود. با این حال، از آنجایی که در ضمیر ناخودآگاه اتفاق می افتد، دلایل ذکر شده در زیر در مرحله حدس و گمان باقی می ماند.

1. غریزه بقا

هنگامی که جسم در خطر است، مغز با ارسال سیگنال‌های هشداردهنده «برگشت» یا «لمس نکن» از ما محافظت می‌کند، مانند زمانی که در بالا ایستاده‌ایم و به پایین نگاه می‌کنیم یا زمانی که چند فوت از شعله‌های آتش فاصله داریم. در این مواقع، کاملاً غریزی، بدون اینکه بفهمیم چرا، چند قدم به عقب برمی‌گردیم. وقتی به این واکنش ناگهانی پس از رفع خطر فکر می کنیم، به اشتباه فکر می کنیم که این هشدار در پاسخ به «جنون یا میل به خطر» بوده است! در حالی که این کناره گیری ناخودآگاه و فقط برای محافظت از بدن بود.

از سوی دیگر، پریدن از روی صخره یا ایستادن روی ریل قطار یک تهدید بزرگ برای بقا است، چیزی که مغز به هر قیمتی از آن اجتناب می‌کند و افکارش را سرکوب می‌کند. اما گاهی اوقات سرکوب افکار نتیجه معکوس دارد و اتفاقاً ذهن را به آن موضوع خاص بازمی گرداند.

2. حساسیت به اضطراب

اگر واقعاً قصد خودکشی یا آسیب رساندن به خود را نداریم، چرا آن را تصور می کنیم؟ یکی از مهم ترین دلایل آن حساسیت به اضطراب (ترس از ترس) است. افرادی که با علائم اضطراب دست و پنجه نرم می کنند ممکن است فکر کنند که ضربان قلب سریع نشانه حمله قلبی است یا حمله پانیک باعث از بین رفتن یا مرگ آنها می شود. این افراد بیشتر و بیشتر از دیگران تماس نادرست را احساس می کنند، زیرا یاد گرفته اند سیگنال هایی را که برای آنها قابل درک نیست، خطرناک تفسیر کنند.

چه زمانی تماس نادرست خطرناک است؟

تماس نادرست به خودی خود خطرناک نیست، اما نباید منجر به عادت به افکار خودکشی شود. اگر این افکار را تغذیه می کنید، به طور مرتب به آنها فکر می کنید، یا سابقه افکار خودکشی دارید و اکنون تماس جعلی را تجربه می کنید، حتما با یک متخصص صحبت کنید. علائم افسردگی و اضطراب مانند نگرانی مداوم، ناامیدی، عدم تمرکز، نوسانات خلقی، بی خوابی، احساس گناه یا تنهایی دائمی نیز نگران کننده هستند.

اگر این علائم شدیدتر شدند و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دادند، در اسرع وقت از یک متخصص با تجربه کمک بگیرید.

اخرین حرف

اگر هر از گاهی افکاری مانند تماس های جعلی به ذهن شما خطور می کند، جای نگرانی نیست. بسیاری از افراد درست مثل شما این پدیده عجیب را تجربه می کنند و دلیل آن را نمی دانند. اما اگر این میل به خطر با افکار خودکشی همراه است، دائمی است و شما را آزار می دهد، بهتر است در اسرع وقت با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید.

آیا این پدیده عجیب را تجربه کرده اید؟ آن تخیلات در چه موقعیت هایی به ذهن خطور می کند؟ منتظر شنیدن نظرات شما هستیم.