بازار؛ گروه بین الملل: پایگاه اینترنتی «Responsible Statecraft» وابسته به اندیشکده کوئینسی در تحلیلی به قلم «سارنگ شیدور» با عنوان «سازمان همکاری شانگهای و دوری از مشکلات غرب به نفع نظام چندقطبی» به بررسی پذیرش عضویت ایران در سازمان شانگهای می پردازد. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.
سازمان همکاری شانگهای در آخرین اجلاس خود که به صورت مجازی برگزار شد، بر چندقطبی بودن و حاکمیت تاکید کرد و ایران را به عنوان عضو دائمی پذیرفت. با عضویت ایران، این سازمان بزرگ منطقه‌ای دارای 9 عضو (کشور مستقل) است که شامل گروه موسس چین، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان می‌شود و هند و پاکستان در سال 2017 به آن ملحق می‌شوند. بلاروس نیز در سال آینده به آن ملحق می‌شود.
این اولین باری بود که هند میزبان اجلاس سازمان همکاری شانگهای بود، اما دهلی نو بنا به دلایلی که هنوز مشخص نیست تصمیم به برگزاری مجازی گرفت. رهبران در سخنان خود به پیشبرد برنامه های ملی مربوطه پرداختند. به عنوان مثال، ولادیمیر پوتین مدعی شد که پس از کودتا کنترل خود را حفظ کرده و از رهبران سازمان همکاری شانگهای به دلیل حمایت از او در جریان ناآرامی ها تشکر کرد.
اما در یک بیانیه مشترک (اعلامیه دهلی نو)، رهبران به نظم جهانی که ویژگی آن “نظام چندقطبی قوی تر، اتصال و وابستگی متقابل بیشتر” است اشاره کردند و متعهد شدند که “متعهد به تشکیل یک نظم جهانی چند قطبی باشند.” بنابراین، نظام چندقطبی، هم روند و هم هدف مطلوب نظم جهانی اصلاح شده تلقی می شد. این کشورها همچنین به اصول حاکمیت و عدم مداخله در امور داخلی کشورها پایبند بوده و به دنبال اجرای پایدار توافق برجام با ایران بودند که ایالات متحده در سال 2018 از آن خارج شد.
دولت‌ها همچنین سیاستی را تأیید کردند که رویکردهای بلوکی، ایدئولوژیک و خصمانه را برای رسیدگی به مسائل توسعه بین‌المللی و منطقه‌ای، مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای امنیتی سنتی و غیرسنتی حذف می‌کند. در این بیانیه به دلاری شدن و مخالفت با تحریم های یکجانبه نیز اشاره شده است.
هند از پاراگراف توسعه اقتصادی کنار گذاشته شد، زیرا دهلی نو با طرح کمربند و جاده چین مخالفت می کند، که به بخش تحت ادعای هند از کشمیر که در حال حاضر تحت کنترل پاکستان است، حمله می کند. مبارزه با تروریسم، جدایی طلبی و افراط گرایی، هدف اصلی سازمان همکاری شانگهای، بیانیه جداگانه خود را داشت.
در بیانیه شانگهای به «نظم بین‌المللی مبتنی بر قوانین» یا «هند-اقیانوس آرام آزاد و باز» اشاره‌ای نشده است، دو عبارتی که در واشنگتن و زمانی که ایالات متحده با متحدان و شرکای نزدیک آسیایی درگیر می‌شود به عبارات مهم تبدیل شده است. آنها خود به خود جمع می شوند، شما باید از آنها استفاده کنید
جای تعجب نیست که در این بیانیه هیچ اشاره ای به “نظم بین المللی مبتنی بر قوانین” یا “هند-اقیانوس آرام آزاد و باز” نشده است، دو عبارتی که در واشنگتن و همانطور که ایالات متحده و متحدان آسیایی و شرکای نزدیکش قطعاً از آنها استفاده می کنند، تبدیل به عبارات مهمی شده است. ، از آنها استفاده کن.
همچنین هیچ اشاره ای به جنگ در اوکراین نشد. سکوت در برابر این درگیری بزرگ اروپایی با همه پیامدهای منفی آن برای نظام بین‌الملل برای اعضای سازمان همکاری شانگهای که با قطعنامه‌های اصلی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد جنگ مخالفت کرده‌اند یا از آن خودداری کرده‌اند، آسان بود.
در حالی که اوراسیا برای قرن ها یک واقعیت جغرافیایی بوده است، سازمان همکاری شانگهای به دنبال آن است که به آن هویت ژئوپلیتیکی بدهد.
در حالی که اوراسیا برای قرن ها یک واقعیت جغرافیایی بوده است، سازمان همکاری شانگهای به دنبال آن است که به آن هویت ژئوپلیتیکی بدهد. هند و اقیانوسیه به وضوح یک اصطلاح ابداع شده است که به معنای شامل هند و مستثنی کردن چین است.
دهلی نو خواهان همسویی با واشنگتن در مورد چین است، اما همچنین می خواهد سهام خود را در اوراسیا در حال ظهوری که حاکمیت و ثبات رژیم را مدعی است و به دنبال چندقطبی بودن است، حفظ کند.
حضور هند در سازمان همکاری شانگهای (SCO) و اتحاد چهار ملت نشان دهنده واقعیت های پیچیده تری است. دهلی نو خواهان همسویی با واشنگتن در مورد چین است، اما همچنین می خواهد سهام خود را در اوراسیا در حال ظهوری که حاکمیت و ثبات رژیم را مدعی است و به دنبال چندقطبی بودن است، حفظ کند. همه اینها اهداف دهلی نو هستند، حتی در حالی که به دنبال محدود کردن رشد پکن در همان زمان است.
اما آیا بی میلی هند به برگزاری یک رویداد حضوری نشان دهنده کاهش اشتیاق برای سازمان همکاری شانگهای است؟ وزیر خارجه هند این موضوع را تکذیب کرد. هند ممکن است صرفاً می خواست از استقبال ولادیمیر پوتین در دهلی پس از سفر بلندپایه نخست وزیر وی به واشنگتن اجتناب کند.
پذیرش ایران گامی طبیعی برای سازمان همکاری شانگهای است که هسته آن آسیای مرکزی است و به تدریج بخش هایی از جنوب آسیا و خاورمیانه را در بر می گیرد و جغرافیای وسیع و مستمری را ایجاد می کند.
پذیرش ایران گامی طبیعی برای سازمان همکاری شانگهای است که هسته آن آسیای مرکزی است و به تدریج بخش هایی از جنوب آسیا و خاورمیانه را در بر می گیرد و جغرافیای وسیع و مستمری را ایجاد می کند.
با این حال، تفاوت بین اعضای سازمان همکاری شانگهای (به ویژه بین هند و مشارکت عمیق چین و پاکستان) به دلیل مفید بودن این گروه برای همه اعضای آن است. این تضمین می کند که OCS زنده می ماند و حتی در آینده قابل پیش بینی به رشد خود ادامه می دهد.
