رسول سلیمی: ماجرای توقف قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران از زمانی آغاز شد که وال استریت ژورنال گزارش داد که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار می آورد تا قطعنامه پیشنهادی خود علیه ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی را پس بگیرند. این نشریه به نقل از دیپلمات ها نوشت: در حالی که انگلیس و فرانسه در حال آماده سازی طرحی علیه تهران هستند، جو بایدن مخالف چنین اقدامی است زیرا می خواهد از تشدید تنش ها با تهران قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پاییز امسال جلوگیری کند. به گفته آنها، ایالات متحده دیگر کشورها را نیز تحت فشار قرار داده است تا از رای دادن به این قطعنامه خودداری کنند.
کشورهای اروپایی نگران فعالیت‌های هسته‌ای ایران هستند که می‌گویند برای ساخت سه سلاح هسته‌ای در کشورمان اورانیوم غنی‌سازی کرده است. غربی ها می گویند که غنی سازی در این سطح نمی تواند هدف غیرنظامی دیگری داشته باشد.
در همین راستا، خبرگزاری رویترز روز جمعه 13 خرداد به نقل از دیپلمات ها نوشت که آمریکا و سه کشور اروپایی حاضر به مقابله با ایران از طریق جستجوی قطعنامه علیه این کشور در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی نیستند. . رویترز تاکید کرده بود که جستجوی چنین قطعنامه ای در شورای حاکم می تواند به تشدید تنش منجر شود.
در همین حال، رافائل گروسی در 17 می به ایران سفر کرد و با مقامات ایرانی درباره نحوه همکاری با آژانس مذاکره کرد. او پس از بازگشت از تهران گفت که طرفین به “تفاهم مشترک” رسیده اند و ایران به او گفته است که حاضر است روی اقدامات خاص کار کند. وی همچنین گفت: موضوعات سه دسته است. بازرسی ها، مسائل باقی مانده و اقدامات داوطلبانه ای که ایران می تواند انجام دهد.
خبر تعلیق قطعنامه علیه ایران از زمانی منتشر شد که سقوط بالگرد رئیس جمهور کشورمان فرصتی 50 روزه برای تغییر رئیس جمهور در ایران فراهم کرد. در آن روزها آمریکایی ها در عمان مذاکرات محرمانه و غیرمستقیم با ایران بر سر مسائل منطقه ای داشتند. اگرچه بعداً یک روزنامه نگار آمریکایی از حضور فعال علی باقری به عنوان نماینده ایران در این مذاکرات خبر داد، اما همزمان بامداد یکشنبه 15 خرداد، بار دیگر خبری در شبکه اجتماعی مسئولیت پرونده هسته ای منتشر شد، اما اجرای برجام کار همچنان بر عهده وزارت امور خارجه است. این خبر ابتدا مورد تردید برخی از تحلیلگران و روزنامه نگاران سیاست خارجی قرار گرفت اما کمتر از چند ساعت بعد صحت آن تایید شد. اما این خبر به طور رسمی از سوی مقامات مربوطه تایید یا تکذیب نشده است. در خبرها آمده است که شمخانی از سه ماه گذشته یعنی از اواخر اسفند سال گذشته به این پرونده رسیدگی کرده است.
ناظران سیاسی بر این باورند که آمریکایی ها با هدف احیای برجام، در دو مورد مسائل منطقه ای و موضوع هسته ای ایران در صدد کاهش روابط با ایران هستند. در چنین شرایطی، در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران، چون چنین قطعنامه ای احتمال واکنش ایران را در دو مذاکره موازی بعدی خواهد داشت، آمریکا ترجیح می دهد با این استدلال که تحریم ها علیه ایران، جلوی اروپایی ها را بگیرد. افزایش می یابد. و اگرچه نفت ایران با تخفیف فوق‌العاده به چین فروخته می‌شود، اما ادامه تحریم‌ها که موجب تداوم تورم و کاهش ارزش پول ملی ایران شده است، نتوانسته است به وعده‌های اقتصادی دولت مورد حمایت حاکمیت عمل کند. . بنابراین تحلیلگران بر این باورند که این احتمال وجود دارد که ایران و آمریکا از 50 روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری برای فعالسازی مجدد برجام در شرایطی تاریخی استفاده کنند.
۳۱۱۲۱۳
