بازار؛ گروه بین الملل: ابراهیم رئیسی روز دوشنبه در گفت و گوی تلفنی با شوکت میرزایف رئیس جمهور ازبکستان ضمن تبریک موفقیت وی در جلب مجدد اعتماد مردم این کشور ابراز امیدواری کرد در دوره جدید اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و تجاری تداوم داشته باشد. . در سایه عزم جدیت سران دو کشور باید بیش از پیش گسترش یابد. رئیس جمهور در این گفتگو رشد روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ازبکستان را در دو سال اخیر قابل قبول دانست و تاکید کرد: ظرفیت های زیادی برای توسعه تعاملات دو طرف وجود دارد که انتظار می رود سرعت بیشتری در این زمینه ایجاد شود. با اجرای توافقات صورت گرفته در سفرهای متقابل روسای جمهور دو کشور، این قابلیت ها باید بیشتر فعال شود.
شوکت میرزایف رئیس جمهور ازبکستان نیز در این گفتگو با تشکر از تبریک رئیس جمهور ایران گفت: روند گسترش همکاری های جمهوری ازبکستان و جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید در زمینه های مختلف دوجانبه و منطقه ای است. از جمله در چارچوب سازمان همکاری شانگهای، با قدرت و جدیت بیشتر ادامه خواهد یافت.
نگاهی به تاریخچه روابط ایران و ازبکستان
جمهوری اسلامی ایران در 25 دسامبر 1991 استقلال ازبکستان را به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک بین دو کشور در 20 اردیبهشت 1371 برقرار شد. هیئت دیپلماتیک ایران در نوامبر 2011 فعالیت خود را در تاشکند آغاز کرد و سفارت ازبکستان در مه 2015 در تهران افتتاح شد. در دوره گذشته، اسلام کریم اف، اولین رئیس جمهور ازبکستان، چهار بار (1992، 2003 – رسمی، 1996، 2003 – در چارچوب شرکت در اجلاس سران اکو) به ایران سفر کرد.
رؤسای جمهور وقت ایران از جمله آیت الله رفسنجانی و پس از آن محمد خاتمی نیز به ازبکستان سفر کرده اند، در حالی که در سپتامبر 2017 در آستانه، میرضیایف، رئیس جمهور ازبکستان در چارچوب اولین اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی. . در حوزه علم و فناوری (OIC) با حسن روحانی رئیس جمهور ایران دیدار کرد. از سوی دیگر رایزنی های سیاسی بین ایران و ازبکستان به طور مرتب در سطح معاونان وزیر خارجه انجام شده است. هیأت ایرانی به سرپرستی ابراهیم رحیم پور معاون آسیا و اقیانوسیه وزیر امور خارجه در پنجمین دور رایزنی بین وزارتخانه های خارجه در 31 اسفند 1394 در تاشکند شرکت کرد.
همچنین معاهده و مبنای حقوقی روابط دوجانبه شامل 55 موافقتنامه بین دولتی و بین بخشی در زمینه های سیاسی، تجاری، اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور منعقد شده است. بر این اساس می توان گفت که پویایی روابط ایران و ازبکستان گواه ماهیت پایدار همکاری های دوجانبه است. هر دو کشور دارای پتانسیل سیاسی و اقتصادی قابل توجه، حمل و نقل و ارتباطات گسترده و فرصت های ترانزیتی هستند.
جنبه اقتصادی روابط دوجانبه
ازبکستان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین کشورهای آسیای مرکزی، باثبات‌ترین و متمایزترین سیستم حکومتی را نیز دارد. ازبکستان برخی از سریعترین رشد اقتصادی پایدار را در آسیای مرکزی و به طور کلی اتحاد جماهیر شوروی سابق در سالهای اخیر تجربه کرده است. ازبکستان کشوری است که تمرکز خود را بر توقف فروش مواد خام، توسعه صنعتی و استفاده بهینه از منابع انرژی برای ایجاد روند توسعه صنعتی همراه با تقویت تجارت منطقه ای قرار داده است.
با نگاهی به سال های گذشته روابط اقتصادی تهران و تاشکند، دوازدهمین نشست کمیسیون بین دولتی همکاری های تجاری، اقتصادی و علمی- فنی ایران و ازبکستان را می بینیم که در فروردین 1397 در تهران برگزار شد. دلار که 172.5 میلیون دلار آن صادرات ازبکستان و 133.9 میلیون دلار واردات بوده است.
عمده ترین محصولات صادراتی ازبکستان به جمهوری اسلامی ایران پنبه، الیاف پنبه، فلزات آهنی و غیرآهنی، کودهای معدنی، الیاف مصنوعی و واردات شامل مصالح ساختمانی، تجهیزات الکترومکانیکی، میوه جات، خشکبار، محصولات پلاستیکی است. در حالی که امروزه بیش از 120 سرمایه گذاری مشترک با مشارکت سرمایه گذاران ایرانی در ازبکستان فعالیت می کنند که 15 مورد از آنها 100 درصد سرمایه ایران است.
حوزه ترانزیتی را می توان یکی از محورهای مهم و راهبردی همکاری دو کشور دانست. اگرچه ظرفیت های بالایی برای مشارکت و همکاری بین ازبکستان و ایران در کریدور شمال-جنوب وجود دارد
از آنجایی که آسیای مرکزی پیوندهای حمل و نقل با کشورهای دیگر ایجاد کرده است که برای سرمایه گذارانی که به دنبال ورود به این منطقه هستند جذاب هستند، این موضوع در مورد ازبکستان نیز صادق است. بر این اساس، پروازهای مستقیم ازبکستان ایرویز و خطوط هوایی خارجی، پروازهای مستقیم از تاشکند به بیش از 50 شهر ارائه می کنند.
علاوه بر این، حوزه ترانزیت را می توان یکی از محورهای مهم و راهبردی همکاری دو کشور دانست. اگرچه ظرفیت های بالایی برای مشارکت و همکاری بین ازبکستان و ایران در کریدور شمال-جنوب وجود دارد. در واقع ایران که دارای موقعیت استراتژیک در سیستم مسیرهای تجاری جهانی است، پتانسیل ترانزیتی و قابلیت لجستیکی قابل توجهی برای ازبکستان دارد.
ازبکستان در این زمینه می تواند دو نقش ایفا کند: یکی بحث کریدور شمال-جنوب که ارتباط منطقه جنوبی ایران (بندرعباس و چابهار) با شمال (بنادر روسیه و آسیای مرکزی) می تواند بسیار باشد. تاثير گذار. توسعه روابط ایران و ازبکستان زیرساخت های راه آهن در آسیای مرکزی به شدت به ازبکستان وابسته است و از این نظر می توان گفت که این کشور به عنوان قلب ترانزیتی منطقه محسوب می شود. بنابراین بدون حضور ازبکستان نمی توان روند حمل و نقل ریلی و مناطق جاده ای را در منطقه تعریف کرد.
مقاله دوم، بحث ارتباط شرق و غرب است، یعنی ارتباط زمینی چین با عراق، منطقه شامات، اروپا و منطقه عربی و ازبکستان را می توان یکی از این مسیرها دانست و در ارتباط ریلی ایران، نقش افغانستان و جنوب ازبکستان بر این اساس به طور کلی ایران و ازبکستان را می توان پرکردن شکاف ارتباط ریلی شرق به غرب و جنوب به شمال در اوراسیا دانست. بر این اساس، با توجه به ظرفیت‌های زیرساختی حمل‌ونقل ایران و ازبکستان و پروژه‌های توسعه‌ای آنها، تعامل دو کشور در بخش ترانزیت و حمل‌ونقل تأثیری چند جانبه بر کل آسیای مرکزی خواهد داشت.
به منظور تحقق کامل پتانسیل همکاری در بخش حمل و نقل و ترانزیت، ایران و ازبکستان قبلاً در مورد توسعه کریدور حمل‌ونقل چند وجهی سه‌جانبه ازبکستان-ترکمنستان-ایران به توافق رسیده‌اند و درباره موضوعات مرتبط با آن گفت‌وگو کرده‌اند. عملیات شما
لازم به ذکر است که به منظور تحقق کامل پتانسیل همکاری در بخش حمل و نقل و ترانزیت، طرفین قبلاً در مورد توسعه کریدور حمل و نقل چند وجهی سه جانبه ازبکستان-ترکمنستان-ایران به توافق رسیده اند و در مورد مسائل مربوط به عملکرد آن در این زمینه، انعقاد توافقی برای کاهش تعرفه‌هایی که ایران از شرکت‌های ازبکستانی برای حمل و نقل کالا از طریق جاده دریافت می‌کند و همسو کردن هزینه‌های مالیات سوخت با مالیات‌های سایر کشورها، اهمیت چندانی ندارد. این امر قطعا با هدف کاهش هزینه خدمات حمل و نقل و تضمین رقابت پذیری کالا انجام می شود.
در این زمینه تصمیم طرفین برای ایجاد مرکز لجستیکی ایرانی-ازبکی نیز شایسته توجه است. بازرگانان ازبکستانی این امکان را خواهند داشت که مستقیماً در ساخت پایانه ها و انبارها در بنادر چابهار و بندرعباس ایران مشارکت کنند. در حالی که همه این مسائل نه تنها به تشدید روابط تجاری و افزایش جریان کالا بین دو کشور کمک می کند، بلکه دسترسی مستقیم کشورهای آسیای مرکزی به بازارهای جهانی را نیز باز می کند و به ازبکستان برای گسترش جغرافیای صادرات، کاهش تعرفه های حمل و نقل و تسهیل تجارت کمک می کند. و سرمایه گذاری بین دو کشور
توسعه همکاری با جمهوری اسلامی به تاشکند اجازه می دهد تا کریدورهای ترانزیتی را متنوع و تقویت کند و دسترسی سریع تر و مطمئن تر به بازارهای بین المللی را فراهم کند.
به طور کلی، توسعه همکاری با جمهوری اسلامی به تاشکند اجازه می دهد تا کریدورهای ترانزیتی را متنوع و تقویت کند و دسترسی سریع تر و مطمئن تر به بازارهای بین المللی را فراهم کند. علاوه بر این، همکاری در حوزه حمل‌ونقل باعث افزایش حجم مبادلات بین کشورها و گسترش دامنه روابط اقتصادی می‌شود و همچنین پروژه‌های مشترک در حوزه حمل‌ونقل می‌تواند به تقویت امنیت منطقه کمک کند، زیرا کشورها در مبارزه با متقابل همکاری می‌کنند. -جنایت مرزی، تروریسم و قاچاق مواد مخدر.
