اختلال انفجاری متناوب (IED) یک اختلال روانی است که باعث میشود فرد مبتلا بدون هیچ دلیل مشخصی فوران خشم داشته باشد. دوره های مکرر این اختلال ممکن است با جیغ، پرخاشگری و پرتاب یا شکستن اشیا همراه باشد. همه آنچه را که باید در مورد اختلال انفجاری متناوب بدانید در این مقاله خواهید خواند. با ما بمان.
اختلال انفجاری متناوب چیست؟
فوران های مکرر خشم یا پرخاشگری تکانشی نشان دهنده اختلال انفجاری متناوب (IED) است. معمولاً دوره های خشم افرادی که از این اختلال رنج می برند با عامل تحریک کننده تناسبی ندارد. افراد مبتلا به این اختلال تحمل کمی در برابر ناملایمات زندگی دارند و به طور کلی به جز در لحظات عصبانیت، رفتارشان طبیعی و مناسب است. طغیان ممکن است شامل خشم، مشاجره کلامی، دعوای فیزیکی یا پرخاشگری شدید باشد.
این اختلال یکی از چندین اختلال کنترل تکانه است. تقریبا 80 درصد از افرادی که از این اختلال رنج می برند از یک اختلال روانی دیگر رنج می برند که شایع ترین آنها عبارتند از:
علائم اختلال انفجاری متناوب
علامت اصلی این اختلال فوران خشم نامتناسب با موقعیت یا رویدادی است که آن را برانگیخته است. افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب می دانند که این شیوه ابراز خشم ناخوشایند و ناخوشایند است، اما قادر به کنترل آن نیستند. ویژگی های فوران خشم که باعث این اختلال می شود عبارتند از:
- بیش از 30 دقیقه طول می کشد؛
- باعث ناراحتی و ناامیدی زیادی می شود.
- تکانشی است (به طور ناگهانی و بدون برنامه خاصی اتفاق می افتد).
- با عملکرد در خانه، مدرسه یا محل کار تداخل دارد.
نمونه هایی از خشم ناشی از این اختلال عبارتند از:
- بی اخلاقی؛
- خشونت خانگی؛
- مشاجرات کلامی (مانند فریاد زدن یا تهدید دیگران)؛
- خشم جاده (رفتار رانندگی تهاجمی)؛
- آسیب به اموال یا اشیاء (مانند پرتاب یا شکستن اشیا یا لگد زدن به آنها).
- آسیب فیزیکی به افراد یا حیوانات (مانند هل دادن، سیلی زدن، ضربه زدن یا استفاده از سلاح برای ایجاد آسیب).
علائمی که ممکن است فردی که از این اختلال رنج می برد در هنگام طغیان خشم داشته باشد عبارتند از:
پس از بروز خشم، فرد ممکن است از رفتار خود پشیمان شود یا از دیگران شرمنده شود.
علت اختلال انفجاری متناوب
اگرچه تحقیقات هنوز برای کشف علت دقیق اختلال انفجاری متناوب در حال انجام است، محققان معتقدند که عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند.
- عوامل ژنتیکی: طبق تحقیقات، بین 44 تا 72 درصد از رفتارهای پرخاشگرانه تکانشی منشأ ژنتیکی دارند.
- عوامل بیولوژیکی: معاینه بیماران با ام آر آی نشان می دهد که این اختلال روی آمیگدال مغز اثر منفی می گذارد و سروتونین در این افراد کمتر از حد طبیعی است.
- فاکتورهای محیطی: به نظر می رسد تجربه آزار کلامی، فیزیکی یا حوادث آسیب زا در دوران کودکی در ایجاد این اختلال نقش داشته باشد.
عوارض اختلال انفجاری متناوب
1. تأثیر منفی بر روابط عاطفی و شخصی.
شایع ترین علامت اختلال انفجاری متناوب، طغیان خشم است که می تواند منجر به آزار کلامی و فیزیکی شود. تکرار این خشونت ناتمام باعث ایجاد مشکلات جدی زناشویی و خانوادگی می شود و ارتباط با فرد آسیب دیده را بسیار دشوار می کند. طبق تحقیقات مختلف، احتمال طلاق در افراد مبتلا به این اختلال تقریبا چهار برابر بیشتر از بقیه است.
2. تأثیر منفی بر تحصیل و کار.
احتمالاً می توانید عواقب خشونت محل کار را تصور کنید. اختلال انفجاری متناوب و دوره های خشم متعدد، فرد را دائما در معرض اخراج و افزایش مشکلات مالی و فشارهای کاری قرار می دهد.
کودکان مبتلا به این اختلال در مدرسه نیز مشکلات زیادی دارند و بسیار بیشتر از دیگران با همکلاسی های خود دعوا می کنند و از سوی همسالان خود طرد می شوند. بر اساس تحقیقات، اختلال انفجاری متناوب در کودکان باعث می شود در مقایسه با سایر کودکان، مشکلات یادگیری بیشتر و نمرات پایین تری داشته باشند.
3. تأثیر منفی بر سایر اختلالات روانی.
حدود 80 درصد از افراد مبتلا به این اختلال حداقل یک اختلال روانی دیگر مانند اضطراب یا اختلال دوقطبی دارند. طبق تحقیقات، افراد مبتلا به این اختلال سه برابر بیشتر از افراد سالم در معرض ابتلا به افسردگی هستند. علاوه بر این، اختلال انفجاری متناوب احتمال اختلالات مصرف مواد را افزایش می دهد.
تشخیص اختلال انفجاری متناوب.
مراجعه به متخصص سلامت روان (روانپزشک یا روانشناس) اولین و مهمترین قدم در تشخیص این اختلال است. پزشک فرآیند تشخیص این اختلال را با صحبت در مورد علائم شروع می کند و در قالب یک آزمایش اختلال انفجاری متناوب، از فرد مبتلا در مورد سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی و رابطه، وضعیت تحصیلی یا شغلی خود می پرسد. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد متخصص برای کسب اطلاعات بیشتر با خانواده یا دوستان فرد صحبت کند.
ناتوانی فرد در کنترل تکانه ها مهمترین شرط برای تایید اینکه فرد از این اختلال رنج می برد است. علائمی که پزشک را به تشخیص این اختلال سوق می دهد:
- دوره های خشم با فرکانس بالا و با شدت کم: پرخاشگری کلامی (مانند مشاجره) یا فیزیکی با افراد، اموال یا حیوانات که به طور متوسط هفته ای دو بار به مدت 3 ماه اتفاق می افتد. این دوره ها منجر به آسیب فیزیکی به افراد یا حیوانات یا تخریب اموال نمی شود.
- دوره های نادر و شدید عصبانیت: شامل 3 دوره آسیب به اموال یا تخریب آن و آسیب فیزیکی به افراد یا حیوانات است و تقریباً 12 ماه طول می کشد.
یکی دیگر از ویژگی هایی که پزشک به آن توجه خواهد کرد این است که دوره های خشم متناسب با موقعیت نیست و از قبل برنامه ریزی نشده است. سایر وظایفی که متخصص سلامت روان برای شناسایی و تشخیص اختلال انفجاری متناوب انجام خواهد داد، شامل بررسی دقیق وضعیت سلامت روان و تشخیص فردی است که از سایر اختلالات روانی رنج می برد.
درمان اختلال انفجاری متناوب
اگرچه روان درمانی روش اصلی درمان این اختلال است، اما گاهی اوقات بسته به سن و علائم فرد، پزشک ممکن است دارو نیز تجویز کند. هدف از درمان اختلال انفجاری متناوب این است که فرد بهبود یابد، به این معنی که فرد دیگر رفتارهای پرخاشگرانه خشونت آمیز قبلی را تکرار نمی کند و ممکن است گاهی یک یا دو علامت بسیار خفیف و مختصر داشته باشد. گاهی اوقات اپیزودهای عصبانیت فرد به قدری شدید است که فرد به طور کامل بهبود نمی یابد. در این شرایط هدف از درمان تثبیت ایمنی فرد و اطرافیان و همچنین بهبود چشمگیر آنها از نظر تعداد و شدت حملات خشم است.
1. روان درمانی
روان درمانی به ویژه درمان شناختی رفتاری (CBT) مهمترین روشی است که پزشکان برای درمان این اختلال استفاده می کنند. درمان شناختی رفتاری یک روش درمانی ساختاریافته و هدفمند است. با این روش، درمانگر به فرد کمک می کند تا نگاه دقیق تری به افکار و احساسات خود و چگونگی تأثیر افکار بر اعمال داشته باشد و الگوها و عادات فکری سالم تری اتخاذ کند. از طریق رفتار درمانی شناختی، افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب یاد می گیرند که موقعیت های منفی در زندگی روزمره خود را مدیریت کنند و از تکانه های پرخاشگرانه ای که خشم را تحریک می کنند، جلوگیری کنند.
تکنیکهای خاصی که متخصصان سلامت روان در درمان شناختی رفتاری برای درمان اختلال انفجاری متناوب استفاده میکنند عبارتند از:
- بازسازی شناختی: این تکنیک شامل تغییر افکار نادرست در مورد موقعیت های ناگوار و خسته کننده است.
- تمرینات آرامش بخش: تکنیک های تمدد اعصاب، مانند تنفس عمیق و آرام سازی پیشرونده عضلانی، واکنش تهاجمی فرد را به موقعیت های تحریک کننده خشم مهار می کند.
- آموزش مهارت های مقابله ای: این تکنیک شامل بازآفرینی موقعیتهای مختلف و تمرین واکنشهای صحیح به آن موقعیتها است.
2. مصرف دارو
فلوکستین (نوعی مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRI) رایج ترین درمان دارویی برای اختلال انفجاری متناوب است و مطالعات متعددی برای تایید اثربخشی آن انجام شده است. سایر داروهایی که برای درمان این اختلال در حال بررسی هستند عبارتند از:
- لیتیوم؛
- فنی توئین؛
- کاربامازپین؛
- اکسکاربازپین
در کل مجموعه داروهایی که پزشکان برای درمان اختلال انفجاری متناوب استفاده می کنند عبارتند از:
حرف پایانی
افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب کیفیت زندگی و رضایت از زندگی پایین تری دارند. این عوامل بر سلامت فرد تأثیر منفی می گذارد و می تواند منجر به مشکلات جدی شخصی و بین فردی شود.
علاوه بر این، این افراد بیشتر از دیگران در معرض آسیب به خود (خودآزاری) و خودکشی هستند. به همین دلیل، اگر احساس می کنید که خود یا یکی از اعضای خانواده از اختلال انفجاری متناوب رنج می برید، لازم است در اسرع وقت به متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
آیا شما یا خانواده تان تجربه ای با این اختلال دارید؟ نظرات و تجربیات ارزشمند خود را با ما و کاربران عزیز در میان بگذارید.
در افسردگی، غم و اندوه به عمیق ترین لایه های زندگی نفوذ می کند و تغییراتی در احساسات و رفتار ایجاد می کند. اگر احساس افسردگی می کنید، مطمئن شوید که با کمک یک روانشناس ریشه مشکل را پیدا کرده و راه حلی برای آن پیدا کنید. برای تماس با متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.
با کمک زبان بدن به آنچه گفته نمی شود بگویید و گوش دهید.