بازار؛ گروه صنعتی: حمل و نقل داروها از طریق برخی از پلتفرم های تحویل آنلاین محصول، که عمدتاً در زمینه مواد غذایی و سایر محصولات فروشگاهی فعالیت می کنند، ممکن است به طور گسترده مورد تایید نباشد. به خصوص که در دسترس بودن اطلاعات از جامعه پزشکی خارج از این جامعه می تواند تهدید کننده باشد. اما از سوی دیگر شاید این الزام که بسیاری از بیماران در هنگام بیماری و شرایط خاص نمی خواهند در صف های طولانی منتظر نسخه بمانند چندان هم اشتباه نباشد.
این موضوعی است که طبق نظر جامعه پزشکی و دارویی کشور باید به عنوان مکانیزمی اساسی برای ارسال دارو از داروخانه در نظر گرفته شود تا دسترسی بیماران را تسهیل کند، علاوه بر این، اطلاعات بیمار باید خارج از جامعه پزشکی که با موفقیت گذرانده است، نگهداری شود. معاینه برای چندین سال و بیماران نباید هیچ خطری را متحمل شوند. شهابالدین جندی جعفری، سخنگوی انجمن داروسازان ایران در گفتوگو با بازار توضیح میدهد:
* به عنوان یکی از اعضای جامعه دارویی کشور، نظر شما در مورد توزیع دارو از طریق پلتفرم ها چیست؟ آیا می توان به گروه هایی که در حوزه غذا فعالیت می کنند و داروهای مرتبط با زندگی مردم را تولید می کنند اعتماد کرد؟
بگذارید نگرانی داروسازان در حدود 10-15 سال پیش را به شما بگویم. در آن زمان نگران توزیع قاچاق دارو از طریق تبلیغات ماهواره ای بودیم و بسیاری از افرادی که در این زمینه فعال بودند، از جمله اعضای انجمن داروسازان، سازمان نظام پزشکی، معاونت غذا و دارو، وزارت بهداشت، رسانه ها و … نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کردند.
آیا باید مشخص شود که دارو از کجا می آید و سازنده کیست؟ بنابراین دارو محصولی نیست که بتوان آن را از طریق تبلیغات عرضه کرد.
به خصوص که واضح بود که این امر می تواند مشکلات جدی برای بیماران ایجاد کند و جان آنها را به خطر بیندازد. چرا باید بدانید دارو از کجا می آید و تولید کننده آن کیست؟ بنابراین دارو محصولی نیست که بتوان آن را از طریق تبلیغات عرضه کرد.
از سوی دیگر، بسیاری از بیماری ها را باید به عنوان بیماری های مزمن درمان کرد و هنوز درمان قطعی برای بسیاری از آنها وجود ندارد، اما شاهدیم که عده ای با تبلیغات اغواکننده در فضای ماهواره ای برای درمان این بیماری ها سعی در فروش دارو و درآمدزایی دارند. . موضوعی که به نظر می رسد در سطح مجازی تکرار می شود.
* با این تفاسیر، با وجود اینکه توزیع مواد مخدر از طریق اینترنت دسترسی مردم را به آنها آسان می کند، آیا شدیداً مخالف آن هستید، به خصوص از طریق بسترهای موجود؟
اگرچه سطح دسترسی و سهولت دسترسی و در دسترس بودن در بسیاری از کالاها و خدمات مطلوب است، اما در رابطه با داروها، سطح دسترسی در بسیاری از موارد خطرناک است. به نظرم حضور بیماران یا بستگان درجه یک یا کسانی که می خواهند نسخه و نیاز بیمار را رعایت کنند ضروری است. چون وقتی به داروخانه نمی روند طبیعتا از مراجعه بیمار به داروساز محروم می شوند.
به خصوص که همزمان با تحویل محصول، بیمار در مورد بیماری های زمینه ای خود با داروساز صحبت می کند و از تداخل غذا و دارو، تعداد دوزها و … مطلع می شود. مسائلی که در بازدیدهای آنلاین به آنها توجه نمی شود خطرناک است.
*علاوه بر آنچه شما گفتید، آیا بیمار با خطرات دیگری در ارتباط با بسترهای آنلاین توزیع کالا مواجه است؟
بله، نگرانی دیگری وجود دارد. به عنوان مثال در بحث پزشکی همواره تمرکز ما بر کاهش پرداخت از جیب بیمار و حمایت از سازمان های بیمه گر و حتی بیمه تکمیلی و تعیین قیمت از سوی دولت است. بنابراین، من فکر نمی کنم که قصد مسئولان این باشد که بسته بندی مجدد دارو را برای حفظ اسرار بیمار در نظر بگیرند.
در پلتفرم های حمل و نقل، اگر نسخه ای شماره مشخصی داشته باشد، باید با دو یا سه برابر هزینه ارسال و بسته بندی شود و فکر نمی کنم حتی در شرایط یکسان، بیماران از این امر راضی باشند.
به خصوص اینکه بسته بندی باید به گونه ای باشد که مشخص نباشد بیمار به چه بیماری مبتلا است و چه داده هایی باید به صورت قانونی برای جمع آوری پزشکی در دسترس باشد و هیچکس نتواند از این داده ها استفاده کند.
مجموعه ای که فکر می کنم حتی از اقبال عمومی برخوردار نخواهد شد. چون با فرض اینکه اگر نسخه ای شماره مشخصی داشته باشد باید با هزینه دو یا سه برابر ارسال و بسته بندی شود و طبیعتاً فکر نمی کنم بیماران از این موضوع راضی باشند.
* پیشنهاد شما برای تسهیل دسترسی گروهی از بیمارانی که نمی توانند از طریق مراجعه حضوری به داروخانه ها دارو تهیه کنند، چیست؟
همانطور که اشاره کردید، گروه کوچکی از بیماران، سالمندان و افرادی که به تنهایی زندگی می کنند، و حتی افرادی که نمی توانند خانه خود را ترک کنند، ممکن است نیاز به تسهیل دسترسی به مجموعه دارویی کشور داشته باشند، مجموعه ای که می تواند همه چیز را از مواد اولیه تا محصولات نهایی ارائه دهد. داروها و در دسترس قرار دادن آن در اختیار بیماران، می توانند در بحث حمل و نقل نیز برای حل این موضوع گام بردارند.
بنابراین این اقدام با مسئولیت داروسازان داخل داروخانه ها انجام می شود و اطلاعات بیماران نزدیک به داروخانه ها از طریق وزارت بهداشت در اختیار داروخانه هایی قرار می گیرد که مایل به اقدام در این زمینه هستند. فقط با این روش سیستماتیک می توان این داروها را ارسال کرد.
به خصوص اینکه وزارت بهداشت از دروازه کارخانه تا داروخانه نظارت دارد و می تواند با سیستمی که تحت نظارت خود است دارو را به دست بیمار برساند تا راه انتقال دارو ایمن باشد.
* با این تفاسیر موافق ایجاد سازوکار جدیدی زیر نظر وزارت بهداشت و داروخانه ها برای ارسال دارو به بیماران به جای بسترهای موجود هستید؟
بله، ما نباید با دارو به عنوان یک کالا برخورد کنیم، انگار که یک غذای ساده است. زیرا مصرف نادرست و حتی گاهی بیش از حد داروها می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. به همین ترتیب درصد بسیار زیادی از افرادی که به اورژانس های بیمارستانی مراجعه می کنند به دلیل عدم رعایت صحیح داروها و حتی استفاده خودسرانه است.
من معتقدم داروخانه ها باید بتوانند داروها را به بیماران صعب العلاج یا کسانی که در خانه هستند، سالمندان یا معلولان جسمی حرکتی و حتی کسانی که تنها زندگی می کنند و نمی توانند به آنها مراجعه کنند، انتقال دهند.
همچنین به نظر من نسخه الکترونیکی به خوبی پیش می رود و اگر داروخانه ها این نسخه الکترونیکی را پذیرفتند می توانند آن را به بیماران صعب العلاج یا کسانی که در خانه هستند، سالمندان یا معلولیت جسمی و حتی برای آن دسته از بیماران منتقل کنند. که تنها زندگی می کنند و دسترسی ندارند، می توانند اقدام کنند. بنابراین وجود سکوها و نگاه کالا محور به دارو را سمی مهلک برای نظام سلامت کشور می دانم.