نادیا زکالوند: یافته‌های جدید کارشناسان درباره گرمایش زمین هشداری جدی برای محدود کردن میزان انتشار کربن، توجه بیشتر به بحران آب و هوا و مهار و کنترل گرمایش زمین است و همه کشورهای جهان باید برای این منظور اقدامات عاجل انجام دهند. . .
دانشمندان دانشگاه‌های استرالیا، ایالات متحده و پورتوریکو در مقاله‌ای که اخیراً منتشر شده، اعلام کردند که دمای کره زمین از آستانه 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیش از صنعتی شدن فراتر رفته است.
آستانه 1.5 درجه سانتیگراد یک معیار مهم علمی و سیاسی برای کاهش خسارات ناشی از گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی است که اکثر کشورهای جهان در توافقنامه پاریس 2015 آن را پذیرفتند.
اما محققانی که هشدار جدیدی داده اند معتقدند در تعیین استاندارد 1.5 درجه سانتیگراد فقط دمای مناطق خشک زمین در نظر گرفته شده است و تغییرات تاریخی دمای زمین در نظر گرفته نشده است. و این نوع اندازه گیری ناقص است.
به گفته این محققان، اسفنج های دریایی دارای اسکلت ساخته شده از کربنات کلسیم هستند و به همین دلیل به عنوان آرشیو دمای اقیانوس ها عمل می کنند و گزارش دقیق تری از دمای جهانی و گرم شدن زمین ارائه می دهند.
با بررسی اسفنج‌های دریایی 300 ساله، محققان به این نتیجه رسیدند که گرمایش زمین، ناشی از فعالیت‌های انسانی، یک دهه زودتر از اندازه‌گیری اولیه 1.5 درجه سانتیگراد قبل از صنعتی شدن آغاز شد. ملاک اساسی به این معناست که فعالیت های انسان باید به گونه ای کنترل شود که از سطح قبل از صنعتی 1.5 درجه سانتیگراد فراتر نرود.
اما مطالعات محققان نشان داده است که تا سال 2022، دمای برخی مناطق مانند کالیفرنیا به 1.54 درجه سانتیگراد رسیده است و برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، میزان انتشار گازهای گلخانه ای باید به سرعت به نصف کاهش یابد. رسیدن به این دهه
با ارزیابی معیار پایه جدید گرمایش جهانی با داده های اقیانوس ها، محققان به این نتیجه رسیدند که با سرعت فعلی گرم شدن، قبل از دهه 2030 از آستانه 2 درجه سانتیگراد فراتر خواهیم رفت و این گرم شدن حتی به 2035 خواهد رسید. 2.5 درجه پیش صنعتی درجه سانتیگراد، این سطح از گرمایش جهانی، سیاره زمین را در معرض خطر تغییرات شدید آب و هوا و آب و هوا قرار می دهد.
ایران در عصر تغییرات اقلیمی ناشی از گرمایش زمین
ایران یکی از آسیب پذیرترین کشورهای خاورمیانه در برابر تغییرات اقلیمی است. بر اساس بررسی های انجام شده، ایران با انتشار 1.13 میلیارد تن دی اکسید کربن در رتبه هشتم در میان آلوده ترین کشورهای جهان قرار دارد و دلیل اصلی این انتشارات، وابستگی زیاد کشور به نفت و گاز طبیعی است.
گرمایش زمین و انتشار گازهای گلخانه ای اثرات منفی بسیاری در ایران داشته و خطر خشکسالی را در این منطقه به شدت افزایش داده است. از جمله اثرات منفی گرمایش زمین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش منابع آب
ترکیب تغییرات اقلیمی و هواشناسی و همچنین مدیریت ضعیف منابع آب باعث کاهش شدید منابع آبی در ایران شده است. علاوه بر این، کاهش بارندگی تهدیدی برای تامین آب آشامیدنی و آب آبیاری مورد استفاده در کشاورزی است.
بهره برداری بی رویه سالانه از آب های زیرزمینی و ساخت بی رویه سدها باعث کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی، تالاب ها و رودخانه ها شده است.
اختلال در کشاورزی
افزایش شدید دما و تغییر الگوهای آب و هوایی در ایران، بخش کشاورزی را با چالش های زیادی مواجه کرده است. کاهش بارندگی الگوهای آبیاری سنتی را مختل کرده و پایداری شیوه های کشاورزی را به خطر انداخته است. از طرفی دمای بالا باعث افزایش میزان تبخیر رطوبت خاک و آسیب به محصولات می شود که به نوبه خود بر سلامت و بهره وری دام تأثیر منفی می گذارد.
مصرف برق بالاتر
با افزایش دما و امواج گرمای مکرر، تقاضای انرژی برای سرمایش به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و در نتیجه مصرف انرژی به سطح خطرناکی می رسد.
به خطر انداختن سلامت عمومی
بخش سلامت در نتیجه گرمایش زمین دچار تغییرات و مشکلاتی خواهد شد. به عنوان مثال، تغییرات آب و هوایی باعث افزایش بیماری های عفونی و مسری می شود. مناطق زیادی در ایران وجود دارد که به دلیل عواملی مانند سیل، کاهش کیفیت آب و افزایش تراکم جمعیت، مستعد شیوع بیماری‌های مختلف مانند اسهال و وبا هستند. در این میان آلودگی هوا ناشی از افزایش دما نیز تهدید دیگری است که جان بسیاری از مردم را به خطر انداخته است.
چه کار باید بکنیم؟
تمامی کشورهای شرکت کننده در توافقنامه پاریس 2015 (حدود 195 کشور) باید نسبت به کاهش گازهای گلخانه ای و به تبع آن دمای کره زمین اقدام کنند و راهکارهایی در این زمینه ارائه شده است. اگرچه ایران بخشی از این توافقنامه نیست، اما از این قاعده مستثنی نیست و باید برای بهبود وضعیت اقلیمی خود گام بردارد.
از جمله این راهکارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. استفاده کمتر از سوخت های فسیلی
استفاده از سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ، گاز و نفت تغییرات آب و هوایی را تشدید می کند. همه کشورها باید هر چه زودتر وابستگی اقتصادی خود به این نوع سوخت ها را کاهش دهند.
2. انرژی های تجدید پذیر
استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند نور خورشید، باد، امواج، جزر و مد، زیست توده، باران و گرمای زمین گرمایی به جای سوخت های فسیلی باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می شود.
3. حمل و نقل پایدار
افزایش استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی، کاهش وسایل نقلیه با سوخت فسیلی و به حداقل رساندن سفرهای هوایی نه تنها باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می شود، بلکه آلودگی هوا را نیز کاهش می دهد.
4. حفاظت از جنگل
وجود جنگل ها برای مقابله با تغییرات اقلیمی حیاتی است و حفاظت از آنها یکی از بهترین راه حل ها برای کاهش تغییرات اقلیمی است. قطع درختان جنگلی به ویژه درختان تنومند باعث افزایش دمای محیط می شود. درختان مقدار زیادی کربن آزاد شده در هوا را جذب می کنند.
مصرف بهینه انرژی، کاهش استفاده از پلاستیک، کاشت بیشتر درختان و گیاهان، استفاده از وسایل نقلیه مانند دوچرخه یا وسایل نقلیه عمومی برای حمل و نقل، بازیافت و استفاده مجدد از محصولات، کاهش ضایعات مواد غذایی و تمیز نگه داشتن محیط زیست از دیگر اقدامات برای کاهش انتشار گاز است. گلخانه و تغییرات آب و هوایی
منابع:
