به گزارش خبرنگار مهر، بابک زنجانی با نام کامل بابک مرتضی زنجانی مظنونی بود که در اوایل دهه ۹۰ به دلیل فعالیت های اقتصادی غیرقانونی دستگیر و در نهایت پرونده وی مورد رسیدگی قرار گرفت.
وی در حال حاضر به اتهام اختلاس و فساد مالی به اعدام محکوم شده است، هرچند مقامات قضایی گفته اند در صورت پرداخت بدهی هایش احتمال عفو وجود دارد.
حجه الاسلام و المسلمین محسنی آژه ای (سخنگوی وقت قوه قضائیه) روز یکشنبه 25 اسفند 1393 اعلام کرد که دادگاه بدوی، بابک زنجانی را به همراه دو متهم دیگر این پرونده به اعدام محکوم کرده است. همچنین این سه متهم به رد اموال شاکی (که شرکت ملی نفت ایران است) و به جزای نقدی معادل ربع پولشویی محکوم شده اند. روز دوشنبه 25 فروردین 1395 حکم اعدام بابک زنجانی اعلام شد.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژعی امروز (30 بهمن 1402) در جلسه شورای عالی قضایی گفت: در نتیجه تلاش و تلاش همه دستگاه های ذیربط اموال «بابک زنجانی» به دست آمد. در خارج از کشور شناسایی و به تهران منتقل شده و طبق بررسی های اولیه این اموال کفاف بدهی و خسارت وی را می دهد.
وی افزود: این محموله از دارایی های بابک زنجانی شناسایی شده در خارج از کشور که بر اساس کارشناسی اولیه به تهران منتقل شده است به منزله جبران خسارت و بدهی های مذکور خواهد بود. حال اگر خاصیت برگشت داده شده را اضافه کنیم. اضافه می شود؛ البته تاکید کرده ام که باید یک متخصص در این زمینه وجود داشته باشد.
رئیس قوه قضاییه افزود: در مرحله ای از رسیدگی به پرونده، گروهی از یک سازمان آمدند و گفتند که می خواهیم کار جدیدی برای شناسایی و بازگرداندن اموال بابک زنجانی آغاز کنیم. ما اعلام کردیم که از این موضوع استقبال کردیم، البته اولتیماتوم دادیم و مهلت مشخصی تعیین کردیم که اگر ادعای متهم ثابت نشد و دارایی های او برای پرداخت بدهی اش بازگردانده نشد، حکم قطعی و قانونی صادر می شود. صادر شده علیه وی اعدام خواهد شد.
وی تصریح کرد: از جنجالی ترین و مهم ترین پرونده های ما در یک دهه اخیر، پرونده «بابک زنجانی» است. در سال 1392 ابتدا گزارشی مبنی بر دریافت ارز مذکور از بانک مرکزی دریافت شد و مبلغی را که باید برای این ارز پرداخت می شد تحویل نداده و همچنین بخشی از آن ارز را در فضای باز فروخته است. بازار؛ علاوه بر این، او نفت را از جای دیگری دریافت کرده بود، بنابراین باید پول را پس می داد، اما پشیمان شد.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی آژه ای گفت: با این حال پرونده مورد نظر در مجتمع اقتصادی تشکیل شد و سر و صدای زیادی به پا کرد زیرا مبلغ مطالبه شده سنگین و زیاد بود و جا داشت آن صداها مطرح شود. ساخته شده است.” در همان زمان گزارشی از «وزارت نفت» و سایر مراجع دریافت شد و درخواست ممنوعیت خروج «بابک زنجانی» مطرح شد. بعداً اعلام شد که متهمان خواستار استرداد مال شدند. از این رو برخی از املاک داخل کشور را معرفی کرد که البته با مشکلاتی مواجه بود، از جمله زمین های واقع در منطقه «ایران ضمین» در شهرک غرب; با بررسی ها مشخص شد که در همان زمین تخلفاتی صورت گرفته است. سپس با بررسی های انجام شده مشخص شد افرادی از وزارت نفت، سازمان ثبت و خود حزب و برخی واسطه ها در خصوص سازش و نقل و انتقال دارایی تخلفات و اقدامات مجرمانه ای انجام داده اند. بنابراین پرونده دیگری در این زمینه تشکیل شد. اما پرونده جدی شد و در سال 1392 منجر به دستگیری «بابک زنجانی» شد و مشخص شد فرد مذکور قصد ارتکاب و پرداخت بهای مال را نداشته است. با دستگیری مشارالیه اقدامات گسترده ای در دستگاه قضایی انجام شد زیرا ابعاد این پرونده بسیار پیچیده و سنگین بود. از شناسایی دارایی های متهم در داخل و خارج از کشور تا پیگیری موضوع و مشاهده و بررسی انگیزه. برخی از اقدامات قانونی در این مرحله بود.
وی افزود: بابک زنجانی در دادگاه اول در سال 1393 محکوم شد. پس از محکومیت اولیه، اعتراض کرد و پرونده به دیوان عالی کشور رسید. دیوان عالی کشور در آذرماه 1395 رأی صادره را تأیید و تأیید کرد. البته با این شرط که در صورت استرداد تمام اموال محکوم علیه می تواند از مزایای ماده 114 قانون مجازات اسلامی بهره مند شود. پس از اعلام حکم دیوان عالی کشور، تمرکز قوه قضائیه بر استرداد اموال به بابک زنجانی قرار گرفت.
رئیس قوه قضائیه تاکید کرد: در این مرحله مذکور اعلام کرد که من در فلان کشور 4 میلیارد دلار موجودی دارم. شما به 5-6 کشوری که دارایی دارید اشاره کردید و اسنادی در این زمینه ارائه کردید. اما به دلیل اینکه فرد مذکور قبل از دستگیری مطالب متناقضی را ارائه کرده بود، نمی توان به این اسناد استناد کرد.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی آژه ای گفت: اما هیئت هایی متشکل از ادارات مربوطه به کشورهای مورد ادعای «بابک زنجانی» اعزام شدند که اموال و دارایی های آنها پیدا نشد. همچنین افراد مختلفی به عنوان میانجی عمل کردند تا بتوانیم اموال مذکور را شناسایی و مسترد کنیم. حتی در زمانی که معاون اول قوه قضائیه بودم چندین پرونده در این زمینه به من ارجاع شد. از این حیث، سازمان های امنیتی و اطلاعاتی نیز تلاش کردند و مسیرهایی را در پیش گرفتند. در مقطعی «وزیر اطلاعات» اعلام کرد که در صورت تحویل متهم به ما، تکلیف اموالش را روشن میکنیم، بنابراین متهم مدتها به دستگاه مذکور تحویل داده شد. البته در این مرحله تاکید می کنیم که متهم را آزاد نخواهیم کرد، اما در داخل زندان می توان امکانات لازم برای شناسایی و استرداد اموال را برای او فراهم کرد. بعد از آن یک دستگاه امنیتی دیگر آمد و باز هم هدف نهایی محقق نشد و به جز املاک داخلی بابک زنجانی و 2 یا 3 ملک منقول او در خارج از کشور که البته درگیری هایی هم داشت، املاک دیگری از مشارالیه شناسایی نشد. بر اساس اطلاعیه «وزارت نفت» و «بانک مرکزی»، دارایی های شناسایی شده در بین نامبردگان، کفاف بدهی «بابک زنجانی» و خسارات ناشی از آن را نداشته است.
وی تصریح کرد: در مرحله بعد گروهی از یک دستگاه مسئول آمدند و گفتند که می خواهیم کار جدیدی برای شناسایی و بازگرداندن اموال بابک زنجانی آغاز کنیم. ما اعلام کردیم که از این موضوع استقبال کردیم، البته اولتیماتوم دادیم و مهلت مشخصی تعیین کردیم که اگر ادعای متهم ثابت نشد و دارایی های او برای پرداخت بدهی اش بازگردانده نشد، حکم قطعی و قانونی صادر می شود. صادر شده علیه وی اعدام خواهد شد.
رئیس قوه قضائیه گفت: مهلت استرداد اموال بابک زنجانی یک بار تمدید شد; تا این که مدتی پیش منصوب شده اعلام کرد که قصد همکاری دارد و نشانه هایی از صداقت وی آشکار شد و دارایی های قابل توجهی را معرفی کرد. در نهایت محموله کالا به تهران منتقل شد و به گفته کارشناسان اولیه، این محموله بدهی و خسارت «بابک زنجانی» را پرداخت می کند. البته تاکید کرده ام که این تجربه باید دوباره انجام شود. همچنین مذاکراتی با «وزارت نفت» و «بانک مرکزی» صورت گرفته است که آنها نیز از این ملک بازدید و بازدید کرده اند.
رسول کوهپایه زاده وکیل مدافع بابک زنجانی در خصوص اظهارات رئیس قوه قضائیه درباره این متهم گفت: همانطور که ریاست محترم قوه قضائیه در جلسه شورای عالی اعلام کردند، خوشبختانه با اقدامات قوه قضائیه انجام شد. و با تشکر با توجه به اقدامات سازنده دستگاه های اطلاعاتی مربوطه، مالکیت بابک زنجانی به تهران منتقل شد. نه تنها کلیه بدهی و بدهی موکل از این طریق تسویه و پرداخت شد، اما با توجه به اینکه ملک وی در ایران قبلاً به شرکت نفت واگذار شده بود، موکل بیش از آنچه در حکم به عنوان رد مال ذکر شده و آنچه در آن انجام شده بود پرداخت کرد. در شرایط بین المللی این یک کار بزرگ و خطرناک است.
وی افزود: با توجه به حکم صادره از دیوان عالی کشور ذکر شده است که در صورت توانایی پرداخت بدهی خود مستحق بهره مندی از مفاد ماده 114 قانون مجازات اسلامی هستید.
کهپایه زاده ادامه داد: ماده 114 قانون مجازات اسلامی به عفو و بخشودگی اشاره می کند، با توجه به اینکه موکل از سال 1392 تا امروز به مدت 10 سال در بازداشت به سر می برد، امیدواریم با رعایت قوانین و مقررات به این موضوع رسیدگی شود و شرعا حقوق. و حقوق قانونی مشتری نیز محفوظ است.