بازار؛ گروه صنعتی: اگرچه صنعت فولاد کشور روند رو به رشدی را تجربه می کند، اما اخیرا انجمن جهانی فولاد پیش بینی های خوش بینانه ای را برای این صنعت انجام داده است. همانطور که انجمن جهانی اعلام کرده است، علیرغم چالش هایی مانند تحریم ها و همه گیری کووید 19، صنعت فولاد ایران رشد مستمری را نشان داده است. تولیدکنندگان ایرانی با استفاده از اهرم تولید داخلی قطعات و تجهیزات زنجیره ای فولادی، موانع تحریم را پشت سر گذاشتند و مقاومت و پیشرفت کشور را به نمایش گذاشتند. در این گزارش همچنین آمده است که پیشبینیهای خوشبینانهای برای صنعت فولاد ایران وجود دارد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵ به رتبه هفتم در میان تولیدکنندگان برتر فولاد جهان دست یابد، این مسیر نشاندهنده جاهطلبی و پتانسیل ایران در بازار جهانی فولاد است.
تفاوت قیمت قابل توجه در بورس فلزات و بازار آزاد.
شرکت های فولادی همواره با چالش هایی روبرو هستند و به همین دلیل است که به گفته کارشناسان، بحران محدودیت انرژی یکی از موانع اصلی است که می تواند بر میزان تولید تاثیر منفی بگذارد. این در حالی است که صنایع تبدیلی که مواد اولیه آن فولاد و آهن است، انتقادات زیادی به قیمت این محصولات دارند. یعنی یکی از انتقادات اساسی به این صنعت تفاوت قیمت محصولات است. کیسه فلزی و بازار آزاد است. زیرا برخی از تولیدکنندگان معتقدند برخی از کارخانه های فولادسازی در سطح استان نمایندگانی دارند که به عنوان تامین کننده انواع ورق های فولادی را در بورس خریداری می کنند و سپس با قیمت بالاتر در بازار آزاد به فروش می رسانند. این در شرایطی است که ضعف نهادهای نظارتی و عدم نظارت بر اتفاقات در بورس فلزات یکی از بزرگترین مشکلات این حوزه است.
قائم مقام دبیرکل اتاق صنعت و معدن ایران: عرضه کالا در بورس فلزات به گونه ای انجام می شود که مصرف کنندگان کوچک قدرت خرید این کالاها در بورس را ندارند و در نتیجه واسطه ها می شوند. یا افرادی که سرمایه زیادی دارند وارد می شوند و می خرند و به تن های کم در بازار می فروشند، بنابراین قیمت های موجود در بازار با قیمت های بورس متفاوت است.
آرمان خالقی قائم مقام دبیرکل اتاق صنعت و معدن ایران در این خصوص به خبرنگار بازار گفت: همانطور که می دانید در بحث فولاد، سیمان و محصولات مشابه برخی از این محصولات در بورس عرضه می شود و ظاهرا دلیلش هم این است که میگویند میخواهیم قیمت آن را بدانیم و بقیه محصولات در این زمینه هم در دست شرکتهایی است که توسط نمایندگیهای پخششان در بازار توزیع میشود.
خالقی افزود: از سوی دیگر این کالاها در بورس عرضه می شوند به گونه ای که مصرف کننده بخش تولیدی که خواهان ملحفه لوازم خانگی است و مصرف کننده کم است، قدرت خرید این کالاها را ندارد. بازار سهام . . در نتیجه دلالان یا افرادی که سرمایه زیادی دارند وارد می شوند و به صورت کم در بازار خرید و فروش می کنند و بنابراین قیمت های موجود در بازار با قیمت های بورس متفاوت است.
ردپای منافع عده ای خاص در تعاونی های تامین فولاد و فلزات
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: مشکلاتی از این دست وجود دارد که ما نتوانسته ایم به آنها رسیدگی کنیم، در حالی که در مقطعی بحث «تعاونی های تامینعضویت تولیدکنندگان در این تعاونی ها بر عهده تولیدکنندگان بود و این تعاونی ها مواد اولیه را از بورس خریداری و بین اعضای خود توزیع می کنند. اما این اقدام انجام نشد زیرا به نظر می رسد در جاهایی منافعی وجود دارد و علاقه مندانی هستند که سال هاست از این منافع بهره می برند و قطع منافع این افراد مشکل است.
اگر قرار است کالا در بورس عرضه شود، تعاونی های عرضه را تقویت کنند تا حتی کشاورزان خرد و تولیدکنندگان خرد بتوانند این کالاها را در بورس تهیه کنند.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا حذف این گونه رانت ها باید از طریق چه سازمان یا نهادی انجام شود، گفت: باز هم تاکید می کنم اگر قرار است کالا در بورس عرضه شود، تعاونی های عرضه باید تقویت شوند تا دست ها خرده فروشان و تولید فروشندگان کوچک نیز می توانند به این محصولات بورس دسترسی داشته باشند. این راه حل خوبی است وگرنه چون در واردات محدودیت داریم گاهی اگر این کالاها را از خارج وارد کنیم از تولید داخلی که به دست تولیدکننده می رسد گرانتر است و این در حق مردم بی انصافی است. زیرا در نهایت مردم مصرف کننده نهایی خودرو، لوازم خانگی و… هستند.
خالقی اذعان داشت: این مشکل تنها در مورد ورق آهن و فولاد نیست، بلکه برای پتروشیمی، سیمان و بسیاری از کالاهای موجود در بورس نیز وجود دارد. به همین دلیل معتقدیم گاهی چنین مدیریتی (عرضه کالا در بورس) برای مردم و مصرف کنندگان ناعادلانه است و گران شدن قیمت برخی کالاها منشأ آن مدیریت است. یعنی هزینه ها از اینجا شروع می شود، یعنی آب از سرچشمه گل آلود می شود و آن هم توسط افرادی که در این مسیر منافعی دارند.
در آهن و فولاد، گاهی ارزان نبودن معنا ندارد. یعنی وقتی قیمت ها در بازارهای جهانی پایین است، قیمت ها در بازار ما ثابت می ماند!
این عضو هیأت مدیره اتاق ایران همچنین در خصوص اظهارات برخی تولیدکنندگان مبنی بر اینکه افزایش و کاهش قیمت ها در صنعت آهن و فولاد تابع هیچ منطقی نیست، گفت: باید بپذیرید که گاهی اوقات قیمت ها نامعقول نیستند. با فرض اینکه در زمان قطع برق، کارخانه ها تحت تاثیر این قطعی ها قرار می گیرند. یا دولت عوارض دولتی سنگ آهن را افزایش می دهد و در نهایت این افزایش ها در تولید کارخانه منعکس می شود. یا افزایش دستمزد داریم که این هم باید اتفاق بیفتد اما باید انتظار داشت که با ترکیب این عوامل افزایش قیمت هم داشته باشیم.
وی ادامه داد: در واقع همه این عوامل را در نهاده های تولید موثر بدانیم که وقتی در هر کدام افزایش می یابد و تورم در کشور وجود دارد به هر حال خود را نشان می دهد. بنابراین محاسبه قیمت نهایی در واقع دو یا چهار است و نمی توان گفت که غیر منطقی است. با این حال، گاهی اوقات ارزان بودن منطقی نیست. یعنی وقتی قیمت ها در بازارهای جهانی پایین است، قیمت ها در بازار ما ثابت می ماند! باید ببینیم چرا ارزان نیست.
