حتماً تا به حال برایتان پیش آمده که با اشخاصی رو به رو شوید که در هر جمعی که قرار می‌گیرند، می‌توانند رضایت و مقبولیت افراد دیگر را با شیوه صحبتشان به سمت خود جلب کنند حتی اگر همه حرفشان هم حقیقت نداشته باشد! توانایی سخنرانی خوب از آن دسته از مهارت‌هایی است که در این روزها بسیار می‌تواند کارآمد باشد چراکه تمامی کسب‌وکارها در ارتباط مستقیم با مشتری‌ها و کارمندان خود هستند و وجود این توانایی در هر شخص باعث می‌شود تا به راحتی بتواند با افراد دیگر در محیط پیرامون خود ارتباط برقرار کرده و پیام خود را به بهترین شکل ممکن به مخاطب انتقال دهد. به کمک مهارت سخنوری هر فردی قادر خواهد بود تا نحوه نگرش و نقطه نظرات خود را به شیوه‌ای حساب شده، قانع کننده، با فکر و با رعایت اصول اخلاقی و هیجانات، از طریق کلمات و زبان بدن با دیگران به اشتراک بگذارد.
با استفاده از مهارت‌های گفتاری آن هم به شیوه‌ای صحیح و اصولی، سخنران خوب قادر خواهد بود تا سبک سخنرانی، ایجاد تنوع و چاشنی‌هایی مانند حرکات و جنب و جوش‌های خاص را در جهت گرفتن نتیجه مطلوب از مخاطبش به کار ببرد. امروز در اسمارتک نیوز با ما همراه شوید تا به دنیای مهارت‌های گفتاری سری بزنیم و درک کنیم که چگونه با استفاده از روش‌های صحیح می‌توانیم شانس خود را در موفقیت هر چه بیشتر تضمین کنیم پس در ادامه این مقاله ما را همراهی کنید.
معرفی سخنوری؛ گفت‌وگوی موثر و مهارت سخنرانی چیست؟
در دنیای رقابتی و حرفه‌ای امروز، دارا بودن مهارت سخنوری حرفه‌ای و روان نه تنها بسیار جذاب بوده بلکه برای هر فردی لازم و ضروری است. توانایی داشتن کلامی موثر و شیوا به معنای این است که به نحوی صحبت کنید که پیام انتقالی شما به گونه‌ای بیان و توسط مخاطب دریافت شود که او را به حرکت درآورده و به عمل کردن به محتوای پیام وا و البته خواسته‌یتان دارد. به طور کلی می‌توان گفت که صحبت کردن آن هم به شیوه‌ای موثر دو رکن اصلی دارد که کاملا به چیزی که می‌گویید و نحوه‌ای که آن را بیان می‌کنید مربوط است. به خاطر داشته باشید که پیام شما فقط و فقط کافیست بسیار واضح و صریح باشد. تنها با رعایت کردن این دو نکته صحبت موثری خواهید داشت. در نگاه اول ممکن است بسیار ساده به نظر برسد اما بیایید کمی دقیق‌تر آن را بررسی کنیم.
قبل از هر چیزی باید بدانید، چیزی که می‌گویید به معنای موضوع صحبت شما نیست بلکه در اینجا منظورمان کلماتیست که برای صحبت انتخاب می‌کنید. برای مثال وقتی شما با اعضای خانواده و یا دوستانتان به صحبت می‌پردازید، کلمات صمیمانه و مشخصی را برای گفتگو انتخاب می‌کنید اما وقتی در یک محیط کاملا حرفه‌ای مانند یک مصاحبه کاری و یا یک مناظره مشغول صبحت می‌شوید کلماتتان نیز متفاوت و طبیعتان حرفه‌ای‌تر خواهد بود.
در وهله دوم نحوه سخنوری شما به معنای چگونگی ادا کردن کلمات برای انتقال مقصودتان به مخاطب می‌باشد. به خاطر داشته باشید که شیوه صحبت و یا میزان گیرا بودن آن تفاوت زیادی در نحوه سخنرانی شما ایجاد خواهد کرد. اگر در انتخاب کلمات بسیار هوشمندانه عمل کرده باشید اما چگونگی درست بیان کرده آن را نمی‌دانید، تمامی تلاشتان بیهوده خواهد شد به همین دلیل هم هست که نحوه صحبت کردن و ادای کلمات تا به این اندازه حائز اهمیت است.
گام‌های تکنیکی برای بهبود مهارت سخنرانی
در این قسمت به توضیح مراحل تکنیکی خاص جهت بهبود مهارت سخنرانی و گفتاری که هر فردی باید آن‌ها را بداند پرداخته‌ایم.
1- دایره لغات خود را گسترش دهید
اول از همه از یک دیکشنری مفید و کاربردی تهیه کرده و برای بهبود کیفیت و مهارت سخنرانی خود از آن استفاده کنید. از این رو باید بدانید که اگر قصد ارتقاء توانایی‌های گفتاری و مهارت سخنرانی خود را دارید گسترش دادن دایره لغات یکی از ابتدایی‌ترین کارهاییست که باید به آن بپردازید. بهترین روش برای انجام این‌کار، این است که روزانه به یادگیری کلمات جدید بپردازید. سعی کنید برای شروع هر روز تعدادی کمی کلمه را هدف‌گذاری کنید و هر روز به تعداد کلمات اضافه کنید. برای مثال توصیه ما به شما این است که از روزی یک لغت جدید شروع کرده و هر روز با یادگیری یک لغت جدید، این‌کار را به یک عادات تبدیل کنید. به خاطر بسپارید که اگر حتی روزانه یک کلمه جدید بیاموزید در پایان یک سال 365 لغت جدید به دایره لغات ذهن شما افزوده شده است!
یادگیری کلمات جدید فقط به معنای حفظ کردن یکباره آن‌ها نیست. بلکه شما باید با رعایت فواصل زمانی مناسب به تمرین و تکرار لغات بپردازید و بارها در جملات مختلف از آن‌ها استفاده کنید. کلمات جدید را همیشه می‌توانید در کتاب، روزنامه و یا مجلات پیدا کرده و بیاموزید.
با همه این تفاسیر از آن‌جایی که دنیای امروز، عصر دیجیتال است و در حال حاضر اپلیکیشن‌های زیادی در حوزه‌های مختلف وجود دارند، می‌توانی با استفاده از گوشی خود به جستوجوی اپ‌های مختلف در حوزه آموزش لغات بپردازید و از این طریق با کلمات جدید آشنا شوید.
2- شیوه تلفظ و ادای کلمات را تمرین و تقویت کنید
بعد از یادگیری واژه‌های جدید تمرین و تکرار تلفظ کلمات گام دوم برای بهبود مهارت سخنرانی است. به خاطر داشته باشید که اگر دایره لغات شما بسیار گسترده باشد اما تلفظ صحیح کلمات را ندانید تمامی تلاش شما بی‌فایده خواهد بود چراکه با تلفظ غلط کلمات باعث می‌شود تا آن‌ها معنای دیگری به خود بگیرند و مخاطب آن گونه که باید سخنرانی شما را جدی نگیرد.
برای یادگیری تلفظ صحیح واژه‌ها بهترین راه این است که از افرادی که درک درستی از آن دارند، سئوال بپرسید. در غیر این صورت می‌توانید با استفاده از دیکشنری‌های آنلاین موجود و یا حتی یوتیوب به جستوجوی تلفظ کلمات بپردازید. اگر از دیکشنری‌های آنلاین استفاده می‌کنید، توصیه می‌کنیم حتماً به نحوه ادای کلمات چندین بار به دقت توجه داشته باشید.
3- به جریان توجه داشته باشید
آخرین مرحله در قسمت تکنیک بهبود سخنرانی، مشاهده جریانات است. درست زمانی که دایره لغاتتان را گسترش داده و از تلفظ هر کلمه هم آگاهی کامل دارید، آخرین گام این است که شاهد مشاهده جریان زبان باشید.
به خاطر داشته باشید که هدف اصلی ما یادگیری لغات جدید و یا تمرین تلفظ آن‌ها نیست؛ بلکه در نهایت ما از این ابزار می‌خواهیم برای روان و سلیس صحبت کردن استفاده کنیم. به همین دلیل هم در این قسمت باید به تمرینات سخنوری و گفتار بپردازید تا زبان شما به جریان بیوفتد و بتوانید روی صحبتتان تسلط داشته باشید. برای شروع می‌توانید از خواندن پاراگراف، داستان کوتاه، اشعار و… استفاده کنید.
در اینجا تلفظ نقش مهمی ایفا خواهد کرد. اگر توجه کافی داشته باشید، متوجه می‌شوید که برخی از کلمات به صورت تک متفاوت از زمانی که داخل جمله به کار برده می‌شوند، تلفظ خواهند شد و این موضوعیست که باید روی آن کار کنید.
برای مثل اگر قصد دارید به زبان انگلیسی سخنرانی کنید بهتر است از نگاه کردن فیلم‌های انگلیسی زبان، آهنگ‌های انگلیسی، بحث‌ها، مستندات و سایر موارد بومی استفاده کنید تا زبانتان عادت کند.
چگونه مهارت سخنرانی خود را بهبود ببخشیم؟
1. با خودتان حرف بزنید
صحبت کردن با خود، موثرترین روش برای تمرین و بهبود مهارت سخرانی است. به خاطر بسپارید که هیچ روش کوتاه شده و یا یک شبه‌ای برای بهبود این مهارت وجود ندارد، هرچقدر بیشتر صحبت کنید مهارتتان نیز بیشتر بهبود خواهد یافت. زمانی که با صدای بلند با خودتان صحبت می‌کنید، استانداردهای صحبت، اشتباهات، تپق‌ها و نقاط ضعفتان را بهتر متوجه خواهید شد و کار کردن روی تمامی این مسائل در نهایت بهبود مهارت سخنوری را به همراه خواهد داشت.
برای مثال، اگر روی برگه‌ای متنی نوشتید که باید آن را بخوانید، قبل از هرکس برای خودتان چندین بار روخوانی کنید. همچنین برای موثرتر کردن این تمرین می‌توانید رو به روی یک آیینه بایستید و حین رو خوانی خودتان را تماشا کنید. هر چقدر که نیاز است این تمرین را تکرار کنید. با این‌کار در طولانی مدت روان و سلیس صحبت خواهید کرد.
2. صدای خود را ضبط کنید
یکی دیگر از روش‌های فوق‌العاده موثر برای بررسی کردن توانایی شما جهت سخنرانی، این است که صدای خودتا را ضبط کنید. درست زمانی‌که با خودتان صحبت می‌کنید و یا متن، داستان و یا شعری را می‌خوانید، می‌توانید صدایتان را ضبط کنید تا تصویر واضحی از شیوه سخنرانی خود داشته باشید.
درست زمانی‌که صدای خودتان را بشنوید، صدا، تسلط، روان بودن و حتی ایراداتتان را به وضوح متوجه خواهید شد. حتی می‌توانید از شیوه ویدیو گرفتن هم استفاده کنید. این روش مزایای بیشتری نسبت به ضبط صدا به تنهایی دارد چراکه باعث می‌شود تا تصویر کلی نسبت به خود در حین سخنرانی داشته باشید و بتوانید به سادگی زبان بدن، نحوه ایستادن و حالت چهره‌یتان را بهبود دهید.
3. شخصی را انتخاب کرده و با او صحبت کنید
صحبت کردن با خودتان بسیار روش مفیدی است و به سرعت می‌تواند باعث بهبود مهارت سخرانی شما شود اما شیوه موثرتر صحبت کردن با فرد دیگری می‌باشد. اگر می‌توانید برای پیاده‌سازی این روش از یکی از اعضای خانواده، دوست و یا هم‌دانشگاهی کمک بخواهید.
بعد از اتمام تمرین حتماً نظرشان را بپرسید تا به اشتباهات و نقاط ضعفی که می‌توانید آن‌ها را با تکرار و تمرین بهبود ببخشید، پی ببرید. صحبت کردن با شخص دیگر به شما این امکان را می‌دهد تا خودتان را از دید یک شخص سوم مورد بررسی قرار دهید و نظر یک شنونده را به معنای واقعی درک کنید.
4. در مراسمات سخنرانی شرکت کنید
شرکت در مراسمات سخنرانی مختلف می‌تواند کمک شایانی در این زمینه به شما بکند. هر چقدر بیشتر در حضور مردم صحبت کنید، اعتماد به نفس بیشتری نیز کسب خواهید کرد. با شرکت در مراسمات عمومی شانس گوش دادن به افراد مختلف و یادگیری نقاط مثبت آن‌ها را تجربه خواهید کرد.
هرچقدر بیشتر در حضور مردم تمرین کنید، در نتیجه به محیط‌های اینچنینی بیشتر عادت خواهید کرد به همین علت هم استرس و اضطرابتان کاملا برطرف خواهد شد. برای شروع پیشنهاد می‌کنیم به مراسمات شعرخوانی و یا مشاعره، مراسم‌های تاریخی و یا مزایده‌ها بروید.
5. از اپلیکیشن‌های موجود بهره ببرید
اپلیکیشن‌هایی وجود دارند که امکان تمرین سخنرانی را در اختیار شما قرار خواهند داد. این سبک اپلیکیشن‌ها لیستی از افرادی که زبان مورد نظر شما را به صورت بومی صحبت می‌کنند را در اختیار شما قرار می‌دهند و شما پس از انتخاب و ارائه سخنرانی خود می‌توانید به بحث و گفت و گو با آن‌ها بپردازید. شما می‌توانید زمانی را با این افراد هماهنگ کرده و به صحبت و تمرین با آن‌ها بپردازید. اگر شما سعی در سخنرانی به زبانی که بومی شما نیست داریدد، این شیوه بسیار موثر خواهد بود. اگر حین سخنوری اشتباهی داشتید و یا باید به اصلاح قسمتی بپردازید این افراد قطعا به شما متذکر خواهند شد.
مواردی نهایی برای بهبود مهارت سخنرانی
موارد زیر را حین سخنرانی به یاد بسپارید تا به بهترین شکل ممکن ارائه خود را موثر انجام دهید.
1. کنترل صدا
کنترل صدا در حین صحبت یکی دیگر از موارد حائز اهمیتی است که حتماً باید به آن توجه داشته باشید. به عنوان یک سخنران عمومی باید به طور کامل روی صدای خودتان تسلط داشته باشید. با توجه به این نکته کیفیت سخنرانی شما دوچندان خواهد شد.
کنترل صدا شامل موارد مختلفی نظیر مدیریت و حفظ لحن خاص، کنترل نفس کشیدن‌هایتان، کنترل مکث‌ها و سایر موارد است. توجه به جزئیات کوچک از شما یک سخنران حرفه‌ای خواهد ساخت که مردم بسیار از گوش دادن به سخنانتان لذت می‌برند.
2. تمرینات تنفسی
اگر قصد افزایش مهارت سخنوریتان را دارید باید حتماً تمرینات تنفسی دیافراگ را انجام دهید. این تمرینات منجر به کاهش اضطراب کلام در حین صحبت می‌شود. همچنین به شما امکان کنترل هر چه بهتر صدا را خواهد داد و با انجام مداوم آن‌ها بهتر و روانتر صحبت خواهید کرد.
3. لحن کلام و شیوه ادای کلمات
لحن کلام نیز از جمله موارد ضروری در حین صحبت آن هم در حین سخنرانی برای عده زیادی از مردم است. اغلب مردم خیلی در حین صحبت کردن به لحن کلام خود اهمیتی نمی‌دهند اما دقت کنید که همه افراد تن و لحن صدای یکسان ندارند ولی برخی از لحن و تن صداها بیشتر مورد توجه و مقبولیت واقع می‌شوند. در صورت امکان توصیه می‌کنیم با تن صدا و لحن کلامی صحبت کنید که اکثر افراد آن را بپسندند.
4. بلندی صدا
به بلندی صدا حین صحبت توجه کافی داشته باشید. موضوعات مختلف و همچنین محیط‌های متفاوت نیازمند حجم و بلندی صدای متفاوت هستند. اما متاسفانه اغلب مردم به این موضوع توجهی ندارند. برخی از افراد درست زمانی‌که لازم است تا آرام صحبت کنند، صدایشان را به شدت بالا می‌برند و حتی بلعکس. به خاطر داشته باشید که درست در زمان نیاز حجم صدایتان را تغییر دهید.
5. زبان بدن
زبان بدن و حرکات دست در حین صحبت تاثیر به سزایی در فهم بهتر مخاطب دارد. حین تمرین در خانه به خودتان از آینه نگاه کنید و یا حتی از خودتان ویدیو بگیرید. به نحوه ایستادن، تکان دادن دست و حالت چهره خود در حین صحبت دقت کنید. تمامی این حرکات در اشتیاق مخاطب برای گوش دادن به ادامه صحبت شما بسیار موثر است. نکته‌ای که در این قسمت بیشتر از همه حائز اهمیت بوده این است که در حین صحبت به طور مداوم با جمعیت ارتباط چشمی برقرار کنید.
10 نکته مهم برای بالابردن مهارت سخنرانی به بهترین شکل
- مضطرب بودن کاملا طبیعیست، نگران نباشید و به جای آن تمرینات مداوم انجام دهید تا کاملا آماده باشید.
- مخاطب خود را بشناسید و متن سخنرانیتان را طبق آن تنظیم کنید.
- برای دستیابی به نتیجه دلخواه حتماً مطالب سخنرانی خود را سازماندهی کنید.
- همیشه فیدبک دریافتی را جدی بگیرید و با کمال میل پذیرای آن باشید.
- همیشه خودتان باشید
- افزودن حس شوخ طبعی، روایت داستان تاثیرات مثبت چشم‌گیری دارد.
- سعی کنید روی طرح کلی مطلبتان کار کنید.
- با مهارت تمام از نحوه برقراری ارتباط کلامی و غیر کلامی برای جذاب‌‌تر و هر چه موثرتر شدن سخنرانی خود استفاده کنید.
- توجه مخاطبین را در ابتدا به خود جلب کرده و سعی کنید تا پایان پر جنب و جوشی را برایشان رقم بزنید.
- از وسیله‌های شنیداری و دیداری کمکی استفاده کنید.
استدلال نهایی برای بهبود مهارت سخنرانی
بهبود مهارت سخنرانی و سخنوری به تلاش‌ها و تمرینات مستمر احتیاج دارد پس به خاطر بسپارید که همه این مهارت‌ها را یک شبه، در طول یک هفته، یک ماه و یا حتی یک سال نمی‌توانید یاد بگیرید. هیچ پایانی برای ارتقاء و بهبود وجود ندارد. همیشه باید نکات گغته شده در این مقاله را تمرین کنید. تمرین، تمرین و تمرینات بیشتر!
همیشه به جزئیات توجه کنید و از پذیرش اشتباهاتتان ترسی نداشته باشید. همچنین به سخنرانی‌های دیگران هم گوش فرا دهید. به ویدیوهای سخنرانی افراد متخصص به دقت نگاه کنید و سعی کنید از رفتار کلی آن‌ها نوت برداری کنید. تمرین و تکرار کلید اصلی موفقیت در هر زمینه‌ای است.
به مهارت سخنرانی خود چه امتیازی می‌دهید؟ آخرین باری که در حضور یک جمع بزرگ سخنرانی کردید چه زمانی بوده؟ چه احساسی داشتید؟ خاطرات و تجربیات خود را با ما در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
