بیش از نیمی از زنان ایرانی با روش غیرطبیعی زایمان می کنند/کمبود ماما در ایران

به گزارش خبرآنلاین، قانون جوانی جمعیت نیز مربوط به زایمان طبیعی و غیرطبیعی زنان است. این قانون مقرر می دارد که وزارت بهداشت باید برای افزایش زایمان طبیعی و کاهش سزارین یک سری اقدامات انجام دهد. از آموزش و توسعه فرهنگی تا تعیین ممنوعیت پوشش بیمه ای. این در حالی است که کشور با کمبود 20 هزار ماما مواجه است!

به گزارش تجارت نیوز، بیش از دو سال از ابلاغ قانون جوانان توسط ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم به دستگاه های اجرایی می گذرد. قانونی که در سال 1401 اجرا شد، 12 میلیارد تومان برای افزایش ازدواج و فرزندان در کشور اختصاص داد.

در این قانون علاوه بر امتیازات مختلف برای ازدواج و فرزندآوری، محدودیت ها و ممنوعیت هایی نیز تدوین شده است. از جمله این محدودیت ها پیشگیری از زایمان غیر طبیعی (از طریق جراحی/ سزارین) است.

بیش از نیمی از زنان با روشی غیر طبیعی زایمان می کنند

مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی که اخیرا منتشر کرده به آمار ولادت‌های غیرطبیعی در ایران پرداخته و نوشته است که باید این آمار در کشور کاهش یابد.

بر اساس این گزارش، سازمان بهداشت جهانی نرخ مطلوب زایمان های غیرطبیعی در کشورها را 10 تا 15 درصد از کل زایمان های انجام شده در یک سال پیشنهاد کرده است.

گروه پژوهشی مجلس درباره وضعیت زایمان غیرطبیعی در ایران نوشته است: بیش از نیمی از زنان کشور از طریق زایمان غیرطبیعی نوزاد خود را به دنیا می آورند.

دلایل توسل به زایمان غیرطبیعی در جای دیگر این گزارش تحلیل شده است. این گزارش حاکی از آن است که افزایش نرخ تولد غیرطبیعی ممکن است دلایل پزشکی و غیرپزشکی داشته باشد. عوامل اجتماعی-فرهنگی، نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی، نگرانی از عوارض زایمان طبیعی به ویژه عوارض جنینی و ترس از زایمان طبیعی از مهم ترین افزایش زایمان های غیر طبیعی در کشورهای مختلف جهان از جمله ایران است.

آمار تولدهای غیرطبیعی در جهان

بر اساس مطالعات انجام شده، نرخ تولدهای غیرطبیعی در سراسر جهان از حدود 7 درصد در سال 1990 به 21 درصد در سال 2021 افزایش یافته است. این به طور متوسط ​​بیش از یک پنجم کل تولدها را نشان می دهد.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، در صورت تداوم این روند، در سال 2030 این میزان به حدود 29 درصد (تقریباً یک سوم کل ولادت ها) خواهد رسید.

میزان تولدهای غیرطبیعی در ایران

بازوی پژوهشی مجلس نوشته است که میزان تولدهای غیرطبیعی در ایران در سال‌های اخیر مانند سایر کشورها افزایش یافته است. به گونه ای که از 35 درصد در سال 1379 به حدود 56 درصد در سال 1401 رسیده است. ایران در زمره کشورهای دارای نرخ بالای تولدهای غیرطبیعی در جهان قرار دارد.

بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس، می‌توان گفت میزان زایمان‌های غیرطبیعی (با عمل جراحی/ سزارین) در ایران طی ۲۲ سال ۲۱ درصد افزایش یافته است.

به گزارش مرکز پژوهش های مجلس، طرح ترویج زایمان طبیعی در کشور سابقه ای تقریباً هشت ساله دارد. وزارت بهداشت ایران در واکنش به روند افزایشی آمار تولدهای غیرطبیعی در ایران به ویژه در سال 1392 (56.1 درصد کل تولدها و معادل 800000 مورد زایمان غیرطبیعی) برنامه ای را برای ترویج زایمان طبیعی با هدف کاهش تولد آغاز کرد. زایمان غیرطبیعی تا 10 درصد پایه در سال 1392، کاهش پرداخت از جیب مردم و افزایش انگیزه ارائه دهندگان خدمات زایمان از اردیبهشت 1392 آغاز شد.

در نتیجه برنامه وزارت بهداشت تغییراتی در میزان تولدهای غیرطبیعی در کشور رخ داد. در سال 2013، از مجموع 1431479 تولد، 48.7 درصد زایمان طبیعی و 51.3 درصد غیرطبیعی بوده است. این میزان در مقایسه با سال 2013 تقریباً 4 درصد کاهش داشته است.

مرکز پژوهش های مجلس می نویسد که افزایش ولادت های طبیعی و کاهش ولادت های غیرطبیعی در کشور تا سال 1397 با شیب کمتری ادامه داشت، اما از سال 1398 دوباره افزایش یافته است.

کمبود 20 هزار ماما در ایران

نکته اینجاست که دولت و مجلس برای زایمان های غیرطبیعی محدودیت ایجاد کرده اند اما به وضعیت شبکه بهداشت و درمان، دسترسی زنان به نظام بهداشت و درمان و حضور ماما در این شبکه آسمانی فکر نکرده اند. در شرایطی که بسیاری از بیمارستان ها با کمبود ماما مواجه هستند، چگونه می توان بر سلامت مادر تاکید کرد؟

بد نیست صحبت های مشاور وزیر بهداشت را به خاطر بیاوریم که به صراحت اعلام کرد کشور 20 هزار ماما کم دارد. شهریورماه امسال شهلا خسروی مشاور وزیر بهداشت به ایسنا گفت: در قانون جمعیت جوانان به صراحت آمده است که به ازای هر دو مادر باردار حداقل یک ماما باید فعال باشد و برآورد کرده ایم که حدود 12 هزار ماما در این کشور نیاز داریم. بخش درمان و 8000 ماما در بخش بهداشت.

به نظر می رسد تاکید بر کاهش آمار بیشتر از تامین زیرساخت ها، جذب و حفظ نیروهای متخصص و در نهایت ارائه خدمات بهداشتی به مادران است.

مهاجرت ماماها از ایران

مشکل دیگر مهاجرت پرسنل پزشکی است. در کنار مهاجرت پزشکان و پرستاران، مهاجرت ماماها نیز موضوعی است که پیش از این نیز توسط رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی کشور مطرح شده بود.

به گزارش خبرگزاری دولتی «ایرنا»، اردیبهشت ماه امسال منصور جعفری نمین رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی کشور در همایش بزرگداشت روز جهانی ماما گفت: سال گذشته بیش از 800 ماما حضور داشتند. از ایران مهاجرت کرد.» دولت و مجلس باید با ایجاد اشتغال، درآمد مناسب و ایجاد امنیت شغلی از برداشت منابع ملی جلوگیری کنند.

نکته دیگری که بازوی پژوهشی مجلس مطرح کرده وضعیت بیمارستان هاست. در گزارش این مرکز، محیط نامناسب و نامتعارف بیمارستان یا زایشگاه، رعایت نکردن استاندارد فضای فیزیکی برای تعداد مادران در حال آماده سازی، تجهیزات پیشرفته و قابل استفاده و… آمده است. از جمله عوامل ترس مادران از زایمان طبیعی و افزایش تقاضای آن، سزارین است.

با همه این تفاسیر، در قانون جوانان جمعیت، موادی از جمله مواد 45، 46، 47، 48، 49 و 50 به ترویج تولد طبیعی پرداخته است.

۲۱۷